ภาษาไทยเป็นภาษาประำจำชาติ
และกำลังเป็นเรื่องชวนปวดหัวที่ผู้หลักผู้ใหญ่ในประเทศนั่งเป็นห่วงกันมาก
แต่ถ้ามองให้เชิงของภาษาศาสตร์แล้ว
การใช้ภาษาที่ผิดเพี้ยนไป เป็นเพียงวิวัฒนาการของภาษาเท่านั้นเอง
ก็เช่นเดียวกับเรื่องราวในชีิวิต ภาษามีเกิดขึ้นและสูญสลายไป เป็นอนิจจังเช่นกัน
ไม่ใช่ "ภาษาวิบัติ" แต่อย่างใด
ยิ่งเป็นภาษาเฉพาะกลุ่ม ยิ่งเกิดขึ้นเร็ว และดับไปเร็ว

แต่ที่ทำให้เราคับข้องใจมากกว่า ก็คือ วิีธีการเรียนการสอนภาษาไทยในปัจจุบันต่างหาก
ที่บ้านเรามีเด็กเล็กวัยอนุบาล กำลังหัดพูด หัดเขียน
และเด็กประถมหนึ่ง ที่เราได้นั่งสังเกตวิธีการเขียนหนังสือของคุณหลานคนโต
เห็นแล้วอยากจะเอาไม้เคาะมือชะมัด ...คุณหลานเขียนตัวหนังสือไม่ถูกเลย
แม้ว่าสุดท้ายจะออกมาเป็น "ถ" หรือ "น" หรืออื่นๆ
แต่การลากเส้นให้เป็นตัวหนังสือนั้น ตามใจตัวเอง ยังกับว่าครูชั้นอนุบาลที่ผ่านมาไม่เคยดูเลย
ถึงหลานชายเราจะประสมคำได้ และอ่านออก แต่เขียนผิดวิธีอย่างนี้ เราก็ไม่ปลื้มนะ
ตั้งใจจะไปหา หนังสือคัดลายมือ มาให้คุณหลานหัดเขียนใหม่

มาย้อนคิดถึงตัวเองในวัยเด็ก ได้เรียนวิชาคัดลายมือ เขียนไทย อ่านไทย และเขียนตามคำบอก
ก่อนกลับบ้านก็ท่องบทอาขยาน ...นั่นทำให้เราอ่านหนังสือ "แตก" เขียนหนังสือ "ถูก"
มาถึงตอนนี้ เรากลับ "พิมพ์" ผิดประจำ ไม่โทษคอมพิวเตอร์หรอกนะ ยังโทษที่ตัวเองไม่ละเอียดละออนั่นแหล่ะ

ถอยหลังย้อนกลับไปในอดีต ภาษาไทยของเรา มีตัวหนังสือไทยประดิษฐ์ขึ้นในสมัยสุโขทัย
และมีตำรับตำราเรียนมาตั้งแต่ครั้งกรุงศรีอยุธยารุ่งเรืองกันเลย



จินดามณี เล่ม 1-2 กับบันทึกเรื่องหนังสือจินดามณี และ จินดามณีฉบับพระเจ้าบรมโกศ
สำนักพิมพ์ศิลปบาบรรณาคาร พิมพ์ครั้งที่ 5 และครั้งที่ 2 (ตามลำดับ) : พ.ศ.2512 ราคา 12 บาท / 224 หน้า
ซื้อเมื่อง : ไม่ได้ระบุ

(ร่าย) ศรีสิทธิวิวิธบวร กรประนต ทศนขประนม บรมไตรโลกยโมลี ศรีบรมไตรรัตน ขคัตโลกาจารย นบนมัสการ พระสุรัศวดี คำภีรญาณพันลึก อธึกโชติปัญญา ข้อยข้าขอเขียน อาธิอักษรปราชแต่งไว้ ให้ชอบตามศัพท์ ไว้เปนฉบับสืบสาย ด้าวใดคลายขอโทษ โปรดแปลงเอาอย่าเตียน ข้อยข้าเขียนตามฉบับ อาทิศัพท์อักษร ด่งงนี้

...

ใฝ่ใจแลให้ทาน ..........ทังนอกในแลใหม่ใส
ใครใคร่แลยองใย..............อันใดใช้แลใหลหลง
ใส่กลสใพ้ใบ้............ทังใต้เหนือแลใหญ่ยง
ใกล้ใบแลใช่จง...............ญี่สิบม้วนคือวาจา

จินดามณีเล่ม 1 ว่ากันว่าพระโหราธิบดี แต่ง ในแผ่นดินสมเด็จพระนารายณ์มหาราช
และใช้เป็นแบบเรียนหนังสือไทยตั้งแต่เริ่มหัดอ่านจนถึงฉันทลักษณ์และอักษรศาสตร์ขั้นสูงในสมัยกรุงศรีอยุธยา
ส่วนเล่ม 2 นั้น พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงวงษาธิราชสนิท ทรงนิพนธ์ขึ้น
ตามพระราชปรารถในพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว เมื่อปลายรัชกาลที่ 3

กุลบุตรผู้พากเพียร.........จะเล่าเรียนอย่านึกแหนง
ลักษณที่ชี้แจง.................วิจารณ์แจ้งด้วยปรีชา
โทเอกอิกตรีรู้..................ทั้งต่ายคู้แลจัตวา
นฤคหิตหมายนานา..............ทัณฑฆาฎฆ่าวิสัญชนี

ในฉบับพิมพ์ครั้ง นี้ใช้ฉบับที่นายธนิต อยู่โพธิ์ อธิบดีกรมศิลปากรได้ชำระสอบสวนใหม่
จากสมุดไทยหลายเล่มที่เก็บรักษาไว้ที่หอสมุดแห่งชาิติ จึงได้มีบันทึกอธิบายตอนท้ายเล่มด้วย
สำหรับจินดามณี ฉบับสมเด็จพระเจ้าบรมโกศนั้น นายขจร สุขพาินิช ได้ขอคัดมาจากต้นฉบับข่อย ที่เก็บไว้ที่ Royal Asiatic Society กรุงลอนดอน ถ่ายทำเป็นไมโครฟิลม์มา

อักษร ๔๔ ตววนี้ได้อ่านแตสองเสียงก่อน แลอักษร ๑๑ ตวว คือ ขฃฉฐถผฝสษห นั้นให้อ่านเสียงสูงเสมอกันไปเหมือน ศษส นั้น อักษร ๓๓ ตววเหลือให้อ่านเสียงกลางเสมอกันไปยดงง จญ นั้น ๒๔ อักษรอ่านลงคมนั้น ๕ อักษร ตือ ฆณฑธ นั้นอ่านลงคอแต่ในแม ก ข กับเขียนหนังสือไทยเปนสวตนนต์ จึงอ่านลงคออย่างหนังสือฃอม เมื่อแจกตามตามแม่ทงงปวงไปก็ดี เป็นเนื้อความตามภาษาโลกยก็ดี อย่างอ่านลงคอเลย

หนังสือจินดามณีเล่มนี้ เราซื้อมาเก็บไว้ใน collection หนังสือเก่า
แต่ยังไม่เคยหยิบมาอ่านหรือศึกษาอย่างจริงจังเลย
เพราะภาษาค่อนข้างเก่ามาก เวลาอ่านก็ต้องเดาคำผสมไป
แต่เล่มต่อไปนี้ คือ หนังสือที่แม่เคยบังคับให้อ่าน



ประถม ก กา : ไม่ทราบชื่อผู้แต่ง
ปฐมมาลา - พระเทพโมฬี วัดราชบูรณะ
อักษรนิติ - พระอมราภิรักขิต (เกิด) วัดบรมนิวาส
สำนักพิมพ์ศิลปาบรรณาคาร พิมพ์พ.ศ. 2518 ราคา 10 บาท / 204 หน้า
ซื้อเมื่อ : 4 ตุลาคม 2520

กข แล กกา..........ให้อุส่าห์จำไว้ดี
ทำแต่กกานี้................มิได้มีอะไรคละ
ใครๆ ให้อุส่าห์.........เล่า กกา จำไว้นะ
ให้ดีมีมานะ.................จำได้จะให้ต่อไป

ถ้าจำไม่ผิดบทนี้ในหนังสือเรียนภาษาไทยสมัยมัธยมก็เคยยกมาให้ท่องจำ
แต่เราได้อ่านหนังสือนี้ตั้งแต่ยังเด็กแล้ว
และเราก็เห็นว่าเป็นหนังสือที่ไม่ควรหยิบออกจากหลักสูตรการสอนภาษาไทยเลย
เพราะช่วยทั้งการสะกดและผสมคำได้เป็นอย่างดี อยากให้กระทรวงศึกษาบรรจุกลับเ้ข้ามาใหม่

ทั้งประถม ก กา และปฐมมาลานี้ เป็นหนังสือเรียนในสมัยต้นรัตนโกสินทร์ ราวรัชกาลที่ 3
ซึ่งเป็นสมัยที่กวีรุ่งเรืองมาก ก็เลยมีการนำเอาจินดามณีครั้งกรุงเก่ามาปรับปรุงแก่ไขให้ง่าย
และแต่งบทกาพย์ยานี 11 ไว้ประกอบเรื่อง เพื่อช่วยในการอ่านให้แตกฉาน
สำหรับอักษนิตินั้น เจ้าอาวาสวัดบรมนิวาส แต่งขึ้นในสมัยรัชกาลที่ 4
เพื่อให้ลูกศิษย์ของท่านได้ใช้เป็นแบบเรียนเช่นเดียวกับพระเทพโมฬีแต่งปฐมมาลา
ในหนังสือสอนเรื่องคำเป็น คำตาย การผันวรรณยุกต์ การใช้เครื่องหมายต่างๆ และตัวสะกดแม่ต่างๆ เป็นต้น



มูลบทบรรพกิจ วาหนิติ์นิกร อักษรประโยค สังโยคพิธาน ไวพจน์พิจารณ์ พิศาลการันต์
พระยาศรีสุนทรโวหาร (น้อย อาจารยางกุร)
สำนักพิมพ์ศิลปาบรรณาคาร พิมพ์ครั้งที่ 8 : ธันวาคม 2515 ราคา 30 บาท / 276 หน้า
ซื้อเมื่อ : ไม่ได้ระบุ

พอได้มาเรียนวิชาภาษาศาสตร์ เราก็เกิดอยากทำความรู้จักกับภาษาไทยให้มากขึ้น
หนังสือแบบเรียนภาษาไทยเหล่านี้ จึงเป็นหนังสือที่เราเสาะแสวงหารวบรวมเก็บมาไว้
แม้จะได้อ่านตลอดจนจบเล่ม แต่ก็ทำให้เราได้เรียนรู้ถึงความเป็นมาและพัฒนาการของภาษาไทย
รวมทั้งพัฒนาการของการเรียนการสอนหนังสือไทยด้วย

หนังสือแบบเรียนชุดนี้ ใช้ในสมัยรัชกาลพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว
ซึ่งทรงปฏิรูปการศึกษาของชาติ โดยจัดตั้งโรงเรียนหลวงขึ้น
เป็นการเปิดแนวทางที่รัฐจะจัดการศึกษาแก่เยาวชนในขณะนั้น
จึงโปรดเกล้าให้หลวงสารประเสริฐ (ยศในขณะนั้น) เรียบเรียงหนังสือขึ้นเป็นแบบเรียนในโรงเรียนหลวง
โดยหนังสือชุดนี้ว่าด้วยวิธีการใช้ตัวอักษรพยัญชนะเสียงสูงต่ำ การผัน การประสมอักษร และตัวสะกดการันต์
ในเล่มแรกนั้น ได้เค้ามาจากหนังสือจินดามณี และนำมาดัดแปลงให้เหมาะแก่กาลสมัย
รวมทั้งได้แทรกกาพย์พระไชยสุริยาของสุนทรภู่เข้าไว้ด้วย



หนังสือทั้ง 3 เล่มเป็นหนังสือเก่าเก็บของบ้านเรา ..แต่ก็เห็นมีฉบับพิมพ์ใหม่ออกมาเช่นกัน
ซึ่งเราตั้งใจจะซื้อมาเก็บไว้อีก เพื่อไปเคี่ยวเข็ญให้คุณหลานชายได้หัดอ่านให้แตกฉาน
ผู้หลักผู้ใหญ่ในวงการศึกษาในอนาคต จะได้ไม่ต้องมาปวดหัวกับ "ภาษาวิบัติ" ของเยาวชนในอนาคตจากบ้านเรา
หากเริ่มต้นกันด้วยดี ...เราก็เชื่อว่า เด็กๆ ก็จะใช้ภาษากันได้อย่างถูกต้อง แน่นอน

หมายเหตุ :
# เรียบเรียงข้อมูลจากคำนำของกรมศิลปากรในหนังสือทั้ง 3 เล่ม
# ข้อความตัวอย่างพิมพ์ตามภาษเดิมในหนังสือ

Create Date : 29 กรกฎาคม 2553
Last Update : 30 กรกฎาคม 2553 10:06:31 น.		42 comments
Counter : 10258 Pageviews.
Share Tweet