อาจารย์แห่งเว็บไซต์นิตยสาร 'Health
(= สุขภาพ)' ตีพิมพ์เรื่อง '9 ways
to control bipolar disorder' = "9 วิธีควบคุม (อาการ)
โรคอารมณ์แปรปรวน 2 ขั้ว" ผู้เขียนขอนำมาเล่าสู่กันฟังครับ [
Health ]

โรคซึมเศร้าที่พบกันเป็นส่วนใหญ่ คือ โรคซึมเศร้าขั้วเดียว...
คนไข้จะมีพื้นอารมณ์กลางๆ คล้ายคนทั่วไป สลับกับช่วงซึมเศร้า (ต่ำลง -
ทำงานไม่ค่อยได้ - ไม่เต็มร้อย) หรือมีอาการ "ซึม-เศร้า-เหงา-เซง-เครียด"

...

คนไข้โรคซึมเศร้าส่วนน้อย คือ โรคซึมเศร้าสองขั้ว...
คนไข้จะมีพื้นอารมณ์กลางๆ คล้ายคนทั่วไป สลับกับช่วงซึมเศร้า (depression /
ต่ำลง - ทำงานไม่ค่อยได้ - ไม่เต็มร้อย) บ้าง, ช่วงฮึกเหิม (mania /
อารมณ์ดีมากเกิน - คิดทำโน่นนี่ทั้งวันทั้งคืน - เกินร้อย) บ้าง [ gotoknow ]; [
ramamental ]

โรคซึมเศร้าสองขั้วนี่... ถ้าจะสรุปง่ายๆ คือ มีช่วงปกติ (ประมาณร้อยคล้ายๆ
คนทั่วไป) สลับกับช่วงไม่เต็มร้อย (ซึมเศร้า) หรือเกินร้อย (ฮึกเหิม)
สลับกันไป [ gotoknow
]; [
ramamental ]

...

ทฤษฎีที่อธิบายโรคซึมเศร้าขั้วเดียว
หรือสองขั้วได้ค่อนข้างดีทุกวันนี้ คือ สารเคมีในสมองไม่สมดุล
มากไปหรือน้อยไป

การรักษาหลักเป็นการใช้ยาปรับสมดุล (สารเคมีในสมอง)
ซึ่งคนไข้จำนวนมากที่รักษาต่อเนื่องจะทำงานทำการ หรือเข้าสังคมได้ดี
เพราะนี่ไม่ใช่โรคจิต ไม่ใช่โรคบ้า ทว่า... เป็นคนที่อารมณ์เพียงแต่ขึ้นๆ
ลงๆ

...

ต่อไปจะขอเล่าแบบ "ไทย(หลาย)คำ-อังกฤษ(น้อยๆ)คำ"
เพื่อเราจะได้เรียนภาษาอังกฤษไปด้วยกัน [ Health
]

ท่านที่ไม่ได้เป็นโรคซึมเศร้าหรืออารมณ์สองขั้ว ทว่า...
เป็นคนที่อารมณ์ขึ้นๆ ลงๆ, วูบๆ วาบๆ, เครียดง่าย
หรือทำงานหนัก-มีภาระรับผิดชอบสูงก็น่าจะลองทำตามคำแนะนำนี้ได้เช่นกัน

...

(1). Take your meds (medications = ยาหลายชนิด) =
กินยาให้ต่อเนื่องทุกวัน

ยาที่ใช้รักษาโรคซึมเศร้า อารมณ์แปรปรวนสองขั้ว (bipolar; bi- = สอง; pole /
polar = ขั้ว) มีส่วนช่วยปรับสมดุลสารเคมีในสมองให้อยู่ในระดับปกติ
ไม่สูงเกินและไม่ต่ำเกิน

...

ญี่ปุ่นมีสำนวนหนึ่ง คือ "เจ็บป่วยเล็กน้อย อายุยืน" หมายถึงว่า
ถ้าเราเจ็บป่วยเล็กๆ น้อยๆ แล้วใส่ใจ ดูแลสุขภาพดี ทำตามคำแนะนำของหมอดี...
เราจะมีสุขภาพดีได้ทั้งๆ ที่ไม่สบาย และมีอายุยืนยาวได้ด้วย

การไม่กินยาให้ต่อเนื่องจะเพิ่มเสี่ยงต่ออารมณ์วูบๆ วาบๆ
ซึ่งอาจทำให้ไปทำอะไรเสี่ยงๆ เช่น ช่วงฮึกเหิมอาจกล้าแบบบ้าบิ่น
ช่วงซึมเศร้าอาจปล่อยตัวให้โทรม หรือเพิ่มความรู้สึกว่า ชีวิตไม่มีค่า ฯลฯ
ได้

...

(2). Exercise daily = ออกแรง-ออกกำลังทุกวัน

การออกแรง-ออกกำลัง เช่น เดินเร็ว ขึ้นลงบันได ล้างรถ ล้างจาน ทำงานออกแรง
โยคะ รำกระบองชีวจิต ฯลฯ วันละ 30-60 นาที มีส่วนช่วยให้ทั้งกายและใจดีขึ้น

...

(3). Eat a balanced diet = กินอาหารสมุดล ครบทุกหมู่

โลกเรามีอาหารที่ดีกับสุขภาพมากมาย ทว่า... ไม่มีอาหารวิเศษที่ดีเลอเลิศ,
การกินอาหารสุขภาพให้ครบทุกหมู่ เริ่มจากธัญพืชไม่ขัดสี เช่น ข้าวกล้อง
ขนมปังโฮลวีท (เติมรำ) ฯลฯ, ผัก ผลไม้ทั้งผล ถั่ว ปลา
มีส่วนช่วยให้สุขภาพดีขึ้น ทั้งกายและใจ

...

วิธีกินอาหารให้ดีกับสุขภาพจิต คือ กินพอประมาณ ไม่กินให้อิ่มเกิน
กินตรงเวลา เพื่อให้อาหารสุขภาพเข้าไปสื่อสารกับเซลล์ทั่วร่างกายว่า
อย่างน้อยเราก็ัรักและทะนุถนอมตัวเราเองเสมอ

ยิ่งถ้าทำอะไรเบาๆ ก่อนอาหาร เ่ช่น เดินเล่นกับน้องหมาสัก 10 นาที
(เมืองไทยน่าจะมีบริการให้เช่าน้องหมาใจดี เช่น โกลเดนรีทรีฟเวอร์ ฯลฯ
เดินเล่นในสโมสรสุขภาพ) ฯลฯ และอย่าลืมล้างมือด้วยสบุ่ก่อนกินอาหาร
ยิ่งดีกับสุขภาพมากๆ เลย

...

(4). Avoid traveling into other time zones =
หลีกเลี่ยงการเดินทางข้ามเขตเวลา (ข้ามทวีป)

ควรหลีกเลี่ยงการเดินทางไกลประเภทข้ามทวีป-ข้ามโลก, ถ้าจำเป็น...
ควรจัดเวลาให้มีโอกาสเดินทางแบบไม่รีบเร่ง มีเวลาพักผ่อนนอนหลับมากหน่อย

...

ภาวะเหนื่อย อดนอน หรือการเปลี่ยนเขตเวลา เช่น ไปอเมริกา ฯลฯ
ทำให้เวลากลางวัน-กลางคืนเปลี่ยนไปทันที โดยเฉพาะถ้านอนไม่พอ
มีส่วนเพิ่มความเครียด หรือทำให้ช่วงอารมณ์ฮึกเหิม (mania) กำเริบได้

ทางที่ดีกว่า คือ ก่อนเดินทางไปไหนไกลๆ ให้นอนเร็วขึ้นคืนละ 1 ชั่วโมง
ตื่นตรงเวลาก่อนไปอย่างน้อย 3-4 วัน เพื่อป้องกันภาวะอดนอน

...

(5). Get the same number of hours of sleep every night =
นอนให้พอ และนานพอๆ กันทุกคืน

การเปลี่ยนจำนวนชั่วโมงนอนแบบเดี๋ยวมาก-เดี๋ยวน้อยอาจทำให้อารมณ์ขึ้นๆ ลงๆ
ได้... คนที่มีอารมณ์ขึ้นๆ ลงๆ ควรหลีกเลี่ยงการทำงานเป็นกะ เช่น
เวรเช้า-บ่าย-ดึก ฯลฯ และหลีกเลี่ยงการโหมทำงานหนักจนนอนไม่พอ
หรือนอนมากทั้งวัน

การนอนให้ตรงเวลา ตื่นให้ตรงเวลา และพยายามรักษาจำนวนชั่วโมงนอนกลางคืนไ้ว้
ไม่ให้เพิ่มหรือลดเกิน 1 ชั่วโมง/คืน มีส่วนช่วยเสริมสุขภาพทั้งกายและใจ

...

(6). Avoid alcohol and illegal drugs =
หลีกเลี่ยงแอลกอฮอล์และยาเสพติด

แอลกอฮอล์และยาเสพติดเพิ่มเสี่ยงอารมณ์วูบๆ วาบๆ หรือขึ้นๆ ลงๆ มากขึ้น

...

(7). Reduce stress at work and at home =
ลดเรื่องเครียดๆ ทั้งที่ทำงานและบ้าน

เรื่องเครียดๆ ที่ทำงานส่วนหนึ่งมาจากการรับงานไว้มากเกิน
ไม่รู้จักกล่าวปฏิเสธ (say 'no' ไม่เป็น), ทำให้ตกเป็นเหยื่อของพวก
"ดีแต่ปาก"

...

ไม่ว่าที่ทำงานไหนๆ ก็มีพวก "ดีแต่ปาก"
ซึ่งชอบพูดเรื่องอุดมการณ์อะไรต่อมิอะไรมากมาย ตัวเองไม่ค่อยทำงาน
(ยกเว้นเวลาบ๊อสส์มาจะรีบเสนอหน้า),

พวกนี้จะทุ่มเทกับการเลียหรือประจบสอพลอ "บ๊อสส์" (boss = เจ้านาย
หัวหน้างาน; โปรดสังเกตว่า ออกเสียงคล้ายๆ "บอด" ในภาษาไทย คือ หลายๆ
คนมีใจมืดบอด ลุ่มหลงพวกประจบสอพลอ) 

...

ถ้าเราหลงคารมพวก "ดีแต่ปาก", พวกนี้จะพูดอะไรต่อมิอะไรมากมาย
เพื่อมอบหมายงานให้คนรอบข้าง และแน่นอนว่า พวกนี้ไม่ค่อยทำงานทางกาย

ทางที่ดี คือ รับงานเฉพาะส่วนที่เราทำงานได้ดี รู้จักปฏิเสธงานที่เกินกำลัง
เพื่อลดความเครียดจากที่ทำงาน

...

และเมื่อกลับบ้านแล้ว... ต้องรู้จักลดการนำเข้า (import) ความเครียด เช่น
ลดการดูข่าวการเมืองไทย ลดการดูข่าว 3 จังหวัดภาคใต้ (ดูได้ แต่นานๆ ครั้ง
และรีบปิด TV หรือเปลี่ยนช่องทันทีที่เครียดมากเกิน),
ลดการดูละครน้ำเน่าประเภทโลกนี้มีแต่การอิจฉาริษยาไม่รู้จบ) ฯลฯ

ควรหัดการนำเข้าการทำดี เช่น เดินกับน้องหมา การให้อาหารสัตว์ สวดมนต์
ออกกำลังพอประมาณ ฯลฯ และอย่าลืมกล่าวชมคนอื่นให้ได้ อย่างน้อยวันละครั้ง
เพื่อเสริมการฝึกมองโลกในแง่ดี, เมื่อชำนาญขึ้น... ให้ชมคนอื่นให้ได้
อย่างน้อยวันละ 3 ครั้งหลังอาหาร 

...

(8). Limit caffeine and nitocine during manic episodes =
จำกัดกาเฟอีนและนิโคตินในช่วงฮึกเหิม (manic= แมนิค / มาเนีย)

สารกระตุ้น เช่น กาเฟอีน ฯลฯ มีในกาแฟ ชา
ชอคโกแล็ต น้ำอัดลมน้ำดำ, การกินพอประมาณให้ผลดีต่อสุขภาพ ทว่า...
ถ้าเป็นโรคอารมณ์สองขั้ว ควรระวังไม่กินมากในช่วงฮึกเหิม (mania)

...

นิโคตินในบุหรี่มีฤทธิ์กระตุ้น
และเป็นอันตรายต่อสุขภาพอย่างกว้างขวาง ทางที่ดี คือ ไม่สูบบุหรี่,
หรือถ้าเผลอสูบ... ควรปรึกษาโรงพยาบาลใกล้บ้าน เพื่อเข้าโปรแกรมเลิกบุหรี่

...

(9). Seek treatment immediately = ไปหาหมอทันที

คนทั่วไปควรทำแบบทดสอบซึมเศร้าปีละ 1-2 ครั้ง
เพื่อตรวจหาว่า เป็นโรคซึมเศร้าหรือไม่, โรคนี้เพิ่มเสี่ยงการฆ่าตัวตาย
และผลการรักษาด้วยยาค่อนข้างดี > [
แบบทดสอบซึมเศร้า ] & [
แบบคัดกรองซึมเศร้า ]; [ อาการในระยะซึมเศร้า -
แมเนีย ]

...

ทุกวันนี้ยาปรับสารเคมีในสมองให้สมดุล
ไม่มากเกินหรือน้อยเกิน มีส่วนช่วยให้อาการ "ซึม-เศร้า-เครียด-เหงา-เซง"
หรือ "แมเนีย-ฮึกเหิม-อารมณ์ดีผิดปกติ" ดีขึ้นได้มาก

คนไข้จำนวนมากทั่วโลกได้รับผลดีจากการรักษา
และมีชีวิตที่ดีขึ้นอย่างมากมาย 

...

ถึงตรงนี้...
ขอให้ท่านผู้อ่านมีสุขภาพดีไปนานๆ ครับ

...

ภาษาอังกฤษสบายๆ สไตล์เรา
                               

คลิกลิ้งค์ >
คลิกลำโพง-ธงชาติ > ฟัง-ออกเสียงตามเจ้าของภาษา 3 รอบ
เพื่อให้จำศัพท์ได้ถูกต้องและเร็ว

ย้ำเสียงหนัก (accent) ที่พยางค์แต้มสี
กรณีมีตำแหน่งย้ำเสียง 2 ตำแหน่ง,
ตำแหน่งที่ย้ำเสียงหนักกว่า คือ พยางค์ที่ใช้ตัวอักษรตัวหนา

...

@ [ legal ] > [ ลี้ - เกิ่ว ] > //www.thefreedictionary.com/legal
> adjective = lawful = ซึ่งถูกกฏหมาย (law = กฏหมาย; -ful = เต็ม; รวม
'lawful' = ถูกกฏหมาย)

คำนี้เติม 'il-' = not = ไม่" ไปข้างหน้า
จะได้ศัพท์ใหม่ คือ 'illegal' = not legal = ซึ่งผิดกฏหมาย

...

@ [ illegal ] > [
อี่ - ลี้ -
เกิ่ว ] > //www.thefreedictionary.com/illegal
> adjective = unlawful = ซึ่งผิดกฏหมาย (un- = ไม่; lawful =
ซึ่งถูกกฏหมาย; รวม 'unlawful' = ซึ่งผิดกฏหมาย)

# It is not legal to kill people. = It is illegal to kill people.
= การฆ่าคนผิดกฏหมาย.

...

 ติดตามบล็อกของเราได้ทางทวิตเตอร์ > [
Twitter ]

ที่มา 
                                                       

• 
  
  Thank
  [ Health
  ] & [ Health
  ] // 
  
  


• 
  
  นพ.วัลลภ
  พรเรืองวงศ์ รพ.ห้างฉัตร ลำปาง สงวนลิขสิทธิ์
  ยินดีให้นำไปเผยแพร่โดยอ้างอิงที่มาได้. > 24 เมษายน 2553.
  
  


• 
  
  
  

  ข้อมูลทั้งหมดเป็นไปเพื่อ
  การส่งเสริมสุขภาพ ไม่ใช่วินิจฉัยหรือรักษาโรค
  ท่านที่มีโรคประจำตัวหรือความเสี่ยงต่อโรคสูงจำเป็นต้องปรึกษาหมอที่ดูแล
  ท่านก่อนนำข้อมูลไปใช้.