.
การศึกษาก่อนหน้านี้พบว่า แอลกอฮอล์ (เหล้า เบียร์ ไวน์ ฯลฯ) เป็นสาเหตุให้เกิดโรคตับอ่อนอักเสบมากที่สุดในฝรั่ง (ชาวตะวันตก) โดยเป็นสาเหตุ 60-90%
.
การศึกษาใหม่พบว่า แอลกอฮอล์เป็นสาเหตุน้อยลง คือ 40%, การสูบบุหรี่และปัจจัยด้านพันธุกรรมกำลังมาแรง (พันธุกรรมเป็นสาเหตุ 30%) [ NIH ] .
ส่วนที่เหลืออาจมาจากภูมิต้านทานทำลายตัวเอง ได้รับการบาดเจ็บ เช่น อุบัติเหตุรถชน ฯลฯ, เป็นโรคตับอ่อนอักเสบเฉียบพลันซ้ำซาก เช่น ดื่มเหล้าบ่อย ไขมันไตรกลีเซอไรด์ในเลือดสูง นิ่วในท่อน้ำดี ฯลฯ และไม่ทราบสาเหตุ (30%)
.
โรคตับอ่อนอักเสบเรื้อรัง (chronic pancreatitis) พบได้ 15-20 คนจากประชากร 100,000 คนในสหรัฐฯ (ตับอ่อนเรื้อรังพบได้ไม่บ่อย แต่ตับอ่อนเฉียบพลัน โดยเฉพาะหลังดื่มหนักพบบ่อย)
.
โรคนี้มีอาการไม่ชัดเจน เช่น ปวดท้อง แน่นท้อง ท้องอืด อาหารไม่ย่อยไปด้วยดี (เช่น ย่อยไขมันได้ไม่ดี ทำให้มีไขมันตกค้าง ปนในอุจจาระ) ฯลฯ และเพิ่มเสี่ยงเบาหวานได้ด้วย [ NIH ] .
.
(1). ไม่ดื่ม (แอลกอฮอล์) หนัก โดยเฉพาะช่วงงานเลี้ยง-อบรม-สัมมนา, เทศกาล > ตำรวจช่วยได้มาก โดยการตรวจลมหายใจหาแอลกอฮอล์ และออกกฏหมายให้ตรวจแอลกอฮอล์ในคนไข้อุบัติเหตุที่โรงพยาบาลทุกราย (แอลกอฮอล์เป็นสาเหตุของตับอ่อนอักเสบเฉียบพลัน 70% และอาจเป็นหลังกินเหล้าได้หลายวัน)
.
(2). ระวังไขมันไตรกลีเซอไรด์ในเลือดสูง > ไม่กิน "ข้าว-แป้ง-น้ำตาล" มากเกิน, เปลี่ยนข้าวขาวเป็นข้าวกล้อง-ขนมปังขาวเป็นโฮลวีท (เติมรำ), ลดน้ำหวาน-น้ำอัดลม-น้ำผลไม้, กินผัก-ผลไม้ที่ไม่หวานจัดทั้งผลแทน เช่น ชมพู่ ส้มโอ ส้ม แอปเปิ้ล ฝรั่ง แก้วมังกร ฯลฯ
.
(3). ป้องกันนิ่วในถุงน้ำดี > กินอาหารไขมันต่ำ ลดอาหารทอด, ออกแรง-ออกกำลังเป็นประจำ ซึ่งควรทำสะสมเวลาให้ได้ 30 นาที/วันหรือมากกว่านั้น, ไม่นั่งนิ่งๆ นานเกิน 1-2 ชั่วโมง (ลุกเดินไปเดินมาช่วยได้มาก)
.
(4). หลีกเลี่ยงยาฮอร์โมนสเตอรอยด์ > ไม่กินยาลูกกลอนหรือสมุนไพรที่ไม่ผ่านการรับรองจาก อย.
.
(5). ป้องกันอุบัติเหตุส่วนท้อง > เน้นที่ "เมาไม่ขับ-ง่วงไม่ขับ", คาดเข็มขัดนิรภัยเมื่อนั่งรถ
.
(6). ไม่สูบบุหรี่ - ไม่หายใจเอาควันบุหรี่ที่คนอื่นสูบเข้าไป, ไม่เผาขยะ-ใบไม้, ไม่ใช้ฟืนในบ้าน, ไม่จุดธูปจำนวนมากในบ้าน
.
มีความเป็นไปได้ที่โรคตับอ่อนอักเสบจะอยู่ในขาขึ้น เนื่องจากคนรุ่นใหม่กินอาหารไขมันสูง โดยเฉพาะอาหารทอดมากขึ้น, น้ำหนักเกิน-อ้วนมากขึ้น, ดื่มหนัก และสูบบุหรี่
.
หลังเทศกาลใหญ่ๆ เช่น สงกรานต์ ฯลฯ เราจะพบวัยรุ่นหรือผู้ใหญ่วัยต้นในไทยหลายๆ คนเสียชีวิตจากตับอ่อนอักเสบไปอย่างน่าเสียดาย
.
ข่าวดี คือ คนส่วนใหญ่เลือกแบบแผนในการใช้ชีวิต หรือไลฟ์สไตล์ (lifestyle) ได้ ซึ่งจะทำให้มีโอกาสอายุยืนยาวอย่างมีคุณภาพดีไปได้นาน
.
ถึงตรงนี้... ขอให้ท่านผู้อ่านมีสุขภาพดีไปนานๆ ครับ
.
> [ Twitter ]