ตำนานพระปริตร ตอนธชัคคะปริตร
โดย พรหมญาณี
ธชัคคะปริตร หรือ ธชัคคปะริตตัง ทำให้หลุดพ้นจากอุปสรรค อันตราย และการตกจากที่สูง บางแห่งก็บันทึกไว้ว่าด้วยการเคารพธงและการรำลึกถึงคุณพระรัตนตรัยทำให้หายหวาดกลัว
เป็นพระสุตรที่มาจากพระพุทธเจ้าตรัสเล่าให้พระภิกษุฟังว่า เมื่อเทวดากับอสูรรบกัน ท้าวสักกะซึ่งเป็นใหญ่ในหมู่เทวดา ได้แนะให้เหล่าเทวดาที่เกิดความกลัว หวาดสะดุ้ง หรือมีอาการขนพองสยองเกล้า ให้แลดูชายธงของเทวราชทั้งหลาย เพื่อให้คลายจากความกลัว แต่พระพุทธองค์กล่าวว่าการดูธงของเหล่าเทวราชอาจจะทำให้หายหรือไม่หายกลัวก็ได้ เพราะเหล่าเทวราชยังไม่ละกิเลส อย่างไรก็ยังต้องมีความกลัวอยู่ จึงสอนให้พระภิกษุเชื่อและยึดถือพระรัตนตรัยเป็นที่พึ่งทางใจ จะทำให้คลายความกลัว และรู้สึกปลอดภัยไม่หวั่นไหวได้ บทนี้มักนิยมใช้สวดในพิธีถวายสัตย์ปฏิญาณต่อหน้าธงไชยเฉลิมพล
บทสวดมีดังนี้ คือ
เอวัม เม สุตัง ข้าพเจ้าได้สดับมาแล้วดังนี้
เอกัง สะมะยัง ภะคะวา สาวัตถิยัง วิหะระติ เชตะวะเน อะนาถะปิณฑิกัสสะ อาราเม สมัยหนึ่ง พระผู้มีพระภาคประทับอยู่ ณ พระเชตะวัน อารามของอนาถบิณฑิกเศรษฐี ใกล้พระนครสาวัตถี
ตัตระ โข ภะคะวา ภิกขู อามันเตสิ ภิกขะโยติ ณ ที่นั้นแล พระผู้มีพระภาคตรัสเรียกภิกษุทั้งหลายว่า ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย
ภะทันเตติ เต ภิกขู ภะคะวะโต ปัจจัสโสสุง เหล่าภิกษุรับพระวาจาของพระผู้มีพระภาคว่า พระพุทธเจ้าข้า
ภะคะวา เอตะทะโวจะ พระผู้มีพระภาคได้ตรัสความดังนี้ว่า
ภูตะปุพพัง ภิกขะเว เทวาสุระสังคาโม สะมุปัพยูฬโห อะโหสิ ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย นานมาแล้ว เกิดสงครามระหว่างเทวดากับอสูรขึ้น
อะถะ โข ภิกขะเว สักโก เทวานะมินโท เทเว ตาวะติงเส อามันเตสิ ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ครั้งนั้น ท้าวสักกะจอมเทพรับสั่งกับเทวดาชั้นดาวดึงส์ว่า
สะเจ มาริสา เทวานัง สังคามะคะตานัง อุปปัช เชยยะ ภะยัง วา ฉัมภิตัตตัง วา โลมะหังโส วา ดูก่อนท่านผู้ปราศจากทุกข์ ถ้าท่านเข้าสงครามแล้ว มีความกลัว ความหวาดหวั่น หรือความขนลุกขนพอง
มะเมวะ ตัสมิง สะมะเย ธะชัคคัง อุลโลเกยยาถะ ขอให้ท่านแหงนดูยอดธงของเราในขณะนั้นเถิด
มะมัง หิ โว ธะชัคคัง อุลโลกะยะตัง ยัง ภะวิสสะติ ภะยัง วา ฉัมภิตัตตัต วา โลมะหังโส วา โส ปะหียิสสะติ เพราะเมื่อท่านเห็นยอดธงของเราแล้ว ท่านจะละความกลัว ความหวาดหวั่น หรือความขนลุกขนพองเสียได้
โน เจ เม ธะชัคคัง อุลโลเกยยาถะ ถ้าท่านไม่เห็นยอดธงของเรา
อะถะ ปะชาปะติสสะ เทวะราชัสสะ ธะชัคคัง อุลโลเกยยาถะ ก็ขอให้ท่านแหงนดูยอดธงของพระปชาบดีจอมเทพเถิด
ปะชาปะติสสะ หิ โว เทวะราชัสสะ ธะชัคคัง อุลโลกะยะตัง ยัง ภะวิสสะติ ภะยัง วา ฉัมภิตัตตัง วา โลมะหังโส วา โส ปะหียิสสะติ เพราะเมื่อท่านเห็นยอดธงของพระปชาบดีจอมเทพแล้ว ท่านจะละความกลัว ความหวาดหวั่น หรือ ความขนลุกขนพองเสียได้
โน เจ ปะชาปะติสสะ เทวะราชัสสะ ธะชัคคัง อุลโลเกยยาถะ ถ้าท่านไม่เห็นยอดธงของพระปชาบดีจอมเทพ
อะถะ วะรุณัสสะ เทวะราชัสสะ ธะชัคคัง อุลโลเกยยาถะ ก็ขอให้ท่านแหงนดูยอดธงพระวรุณจอมเทพเถิด
วะรุณัสสะ หิ โว เทวะราชัสสะ ธะชัคคัง อุลโลกะ ยะตัง ยัง ภะวิสสะติ ภะยัง วา ฉัมภิตัตตัง วา โลมะหังโส วา, โส ปะหียิสสะติ เพราะเมื่อท่านเห็นยอดธงของพระวรุณจอมเทพแล้ว ท่านจะละความกลัว ความหวาดหวั่น หรือ ความขนลุกขนพองเสียได้
โน เจ วะรุณัสสะ เทวะราชัสสะ ธะชัคคัง อุลโลเกยยาถะ ถ้าท่านไม่เห็นยอดธงของพระวรุณจอมเทพ
อะถะ อีสานัสสะ เทวะราชัสสะ ธะชัคคัง อุลโลเกยยาถะ ก็ขอให้ท่านแหงนดูยอดธงของพระอีสานจอมเทพเถิด
อีสานัสสะ หิ โว เทวะราชัสสะ ธะชัคคัง อุลโลกะ ยะตัง ยัง ภะวิสสะติ ภะยัง วา ฉัมภิตัตตัง วา โลมะหังโส วา, โส ปะหียิสสะติ เพราะเมื่อท่านเห็นยอดธงของพระอีสานจอมเทพแล้ว ท่านจะละความกลัว ความหวาดหวั่น หรือความขนลุกขนพองเสียได้
ตัง โข ปะนะ ภิกขะเว สักกัสสะ วา เทวานะมินทัสสะ ธะชัคคัง อุลโลกะยะตัง ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย เมื่อเทวดาเห็นยอดธงของท้าวสักกะจอมเทพนั้นอยู่ก็ดี
ปะชาปะติสสะ วา เทวะราชัสสะ ธะชัคคัง อุลโลกะยะตัง เห็นยอดธงของพระปชาบดีจอมเทพอยู่ก็ดี
วะรุณัสสะ วา เทวะราชัสสะ ธะชัคคัง อุลโลกะยะตัง เห็นยอดธงของพระวรุณจอมเทพอยู่ก็ดี
อีสานัสสะ วา เทวะราชัสสะ ธะชัคคัง อุลโลกะยะตัง เห็นยอดธงของพระอีสานจอมเทพอยู่ก็ดี
ยัง ภะวิสสะติ ภะยัง วา ฉัมภิตัตตัง วา โลมะหังโส วา, โส ปะหีเยถาปิ โนปิ ปะหีเยถะ เทวดาเหล่านั้นย่อมละความกลัว ความหวาดหวั่น หรือความขนลุกขนพองได้บ้าง ไม่ได้บ้าง
ตัง กิสสะ เหตุ ข้อนั้นเพราะอะไร
สักโก หิ ภิกขะเว เทวนะมินโท อะวีตะราโค อะวีตะโทโส อะวีตะโมโห ภีรุ ฉัมภี อุตราสี ปะลายีติ ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย เพราะท้าวสักกะจอมเทพ ยังไม่เป็นผู้ปราศจากราคะ โทสะ โมหะ ยังเป็นผู้มีความกลัว ความหวาดหวั่น ความสะดุ้ง ยังคิดหลบหนี
อะหัญจะ โข ภิกขะเว เอวัง วะทามิ ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ส่วนตถาคตจะขอกล่าวอย่างนี้ว่า
สะเจ ตุมหากัง ภิกขะเว อะรัญญะคะตานัง วา, รุกขะมูลละคะตานังว่า สุญญาคาระคะตานัง วา อุปปัชเชยยะ ภะยัง วา ฉัมภิตัตตัง วา โลมะหังโส วา ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ถ้าเธอเข้าไปอยู่ในป่าก็ดี อยู่โคนไม้ก็ดี อยู่ในเรือนว่างก็ดี แล้วมีความกลัว ความหวาดหวั่น หรือความขนลุกขนพอง
มะเมวะ ตัสมิง สะมะเย อะนุสสะเรยยาถะ ขอให้เธอพร่ำระลึกถึงตถาคตในขณะนั้นเถิดว่า
อิติปิ โส ภะคะวา แม้เพราะเหตุนี้ พระผู้มีพระภาคพระองค์นั้น
อะระหัง เป็นผู้ไกลจากกิเลส
สัมมาสัมพุทโธ ตรัสรู้ชอบด้วยพระองค์เอง
วิชชาจะระณะสัมปันโน ถึงพร้อมด้วยความรู้และความประพฤติ
สุคะโต เป็นผู้เสด็จไปดีแล้ว
โลกะวิทู ทรงรู้แจ้งโลก
อะนุตตะโร ปุริสะทัมมะสาระถิ ทรงเป็นสารถีฝึกบุคคลที่ควรฝึกไม่มีใครยิ่งกว่า
สัตถา เทวะมะนุสสานัง ทรงเป็นศาสดาของเทวดาและมนุษย์ทั้งหลาย
พุทโธ ทรงเป็นผู้รู้แจ้ง
ภะคะวาติ ทรงเป็นผู้อธิบายธรรม
มะมัง หิ โว ภิกขะเว อะนุสสะระตัง ยัง ภะวิสสะติ ภะยัง วา ฉัมภิตัตตัง วา โลมะหังโส วา, โส ปะหียิสสะติ ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย เพราะเมื่อเธอพร่ำระลึกถึงตถาคตแล้ว เธอจะละความกลัว ความหวาดหวั่น หรือความขนลุกขนพองเสียได้
โน เจ มัง อะนุสสะเรยยาถะ ถ้าเธอไม่พร่ำระลึกถึงตถาคต
อะถะ ธัมมัง อะนุสสะเรยยาถะ ก็พึงพร่ำระลึกถึงพระธรรมว่า
สวากขาโต ภะคะวะตา ธัมโม พระธรรม อันพระผู้มีพระภาคตรัสไว้ดีแล้ว
สันทิฏฐิโก เป็นธรรมที่เห็นได้ด้วยตนเอง
อะกาลิโก ไม่ขึ้นกับกาล
เอหิปัสสิโก เป็นธรรมที่ควรมาดู
โอปะนะยิโก ควรน้อมมาปฏิบัติ
ปัจจัตตัง เวทิตัพโพ วิญญูหีติ เป็นธรรมที่วิญญูชนพึงรู้ได้เฉพาะตน
ธัมมัง หิ โว ภิกขะเว อะนุสสะระตัง ยัง ภะวิสสะติ ภะยัง วา ฉัมภิตัตตัง วา โลมะหังโส วา, โส ปะหี ยิสสะติ ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย เพราะเมื่อเธอพร่ำระลึกถึงพระธรรมแล้ว เธอจะละความกลัว ความหวาดหวั่น หรือความขนลุกขนพองเสียได้
โน เจ ธัมมัง อะนุสสะเรยยาถะ ถ้าเธอไม่พร่ำระลึกถึงพระธรรม
อะถะ สังฆัง อะนุสสะเรยยาถะ ก็พึงพร่ำระลึกถึงพระสงฆ์ว่า
สุปะฏิปันโน ภะคะวะโต สาวะกะสังโฆ พระอริยสงฆ์สาวกของพระผู้มีพระภาค เป็นผู้ปฏิบัติดี
อุชุปะฏิปันโน ภะคะวะโต สาวะกะสังโฆ พระอริยสงฆ์สาวกของพระผู้มีพระภาค เป็นผู้ปฏิบัติตรง
ญายะปะฏิปันโน ภะคะวะโต สาวะกะสังโฆ พระอริยสงฆ์สาวกของพระผู้มีพระภาค เป็นผู้ปฏิบัติเพื่อพระนิพพาน
สามีจิปะฏิปันโน ภะคะวะโต สาวะกะสังโฆ พระอริยสงฆ์สาวกของพระผู้มีพระภาค เป็นผู้ปฏิบัติที่ควรนับถือ
ยะทิทัง จัตตาริ ปุริสะยุคานิ อัฏฐ ปุริสะปุคคะลา ท่านเหล่านั้นคือ บุรุษ 4 คู่ กล่าวคือ พระอริยบุคคล 8 จำพวก
เอสะ ภะคะวะโต สาวะกะสังโฆ นี้แหละพระอริยสงฆ์สาวกของพระผู้มีพระภาค
อาหุเนยโย ผู้ควรรับสักการะ
ปาหุเนยโย ผู้ควรแก่การต้อนรับ
ทักขิเณยโย ผู้ควรรับทักษิณาทาน
อัญชะลีกะระณีโย ผู้ควรอัญชลีกรรม
อะนุตตะรัง ปุยยักเขตตัง โลกัสสาติ เป็นนาบุญอันประเสริฐของโลก
สังฆัง หิ โว ภิกขะเว อะนุสสะระตัง ยัง ภะวิสสะติ ภะยัง วา ฉัมภิตัตตัง วา โลมะหังโส วา, โส ปะหี ยิสสะติ ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย เพราะเมื่อเธอพร่ำระลึกถึงพระสงฆ์แล้ว เธอจะละความกลัว ความหวาดหวั่น หรือความขนลุกขนพองเสียได้
ตัง กิสสะ เหตุ ข้อนั้นเพราะอะไร
ตะถาคะโต หิ ภิกขะเว อะระหัง สัมมาสัมพุทโธ วีตะราโค วีตะโทโส วีตะโมโห อะภีรุ อะฉัมภี อะนุตราสี อะปะลายีติ ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย เพราะตถาคตเป็นผู้ไกลจากกิเลส ตรัสรู้ชอบด้วยตนเอง เป็นผู้ปราศจากราคะ โทสะ โมหะ ไม่มีความกลัว ความหวาดหวั่น ความสะดุ้ง ไม่คิดหลบหนี
อิทะมะโวจะ ภะคะวา อิทัง วัตวานะ สุคะโต อะถาปะรัง เอตะทะโวจะ สัตถา เมื่อพระผู้มีพระภาคตรัสเรื่องนี้แล้ว พระสุคตทรงกล่าวอย่างนี้แล้ว พระศาสดาได้ตรัสคาถานี้ต่อไปว่า
อะรัญเญ รุกขะมูเล วา สุญญาคาเรวะ ภิกขะโว อะนุสสะเรถะ สัมพุทธัง ภะยัง ตุมหากะ โน สิยา ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย เมื่อเธอเข้าไปอยู่ในป่าก็ดี อยู่โคนไม้ก็ดี อยู่ในเรือนว่างก็ดี เธอพึงหมั่นระลึกถึงพระสัมมาสัมพุทธเจ้าแล้ว เธอจะไม่มีความกลัว
โน เจ พุทธัง สะเรยยาถะ โลกะเชฏฐัง นะราสะภัง อะถะ ธัมมัง สะเรยยาถะ นิยยานิกัง สุเทสิตัง หากเธอไม่หมั่นระลึกถึงพระพุทธเจ้า ผู้ยิ่งใหญ่ของชาวโลก เป็นนรชนผู้ประเสริฐ เธอก็พึงหมั่นระลึกถึงพระธรรมที่เราแสดงดีแล้ว เป็นทางหลุดพ้นจากสังสารวัฏ
โน เจ ธัมมัง สะเรยยาถะ นิยยานิกัง สุเทสิตัง อะถะ สังฆัง สะเรยยาถะ ปุญญักเขตตัง อะนุตตะรัง หากเธอไม่หมั่นระลึกถึงพระธรรม ที่เราแสดงดีแล้ว เป็นทางหลุดพ้นจากสังสารวัฏ เธอก็พึงหมั่นระลึกถึงพระสงฆ์ผู้เป็นนาบุญอันประเสริฐ
เอวัง พุทธัง สะรันตานัง ธัมมัง สังฆัญจะ ภิกขะโว ภะยัง วา ฉัมภิตัตตัง วา โลมะหังโส นะ เหสสะติ ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย เมื่อเธอหมั่นระลึกถึงพระพุทธ พระธรรม และพระสงฆ์อย่างนี้แล้ว ความกลัวก็ดี ความหวาดหวั่นก็ดี หรือความขนลุกขนพองก็ดี จะไม่ปรากฏเลย
ขอบคุณไลน์สวยจาก ดอกฝิ่นในสายลมหนาว
ภาพประกอบเรื่อง จากกูเกิ้ล โดย อาจารย์เฉลิมชัย โฆสิตพิพัฒน์
เพลง ม่านมงคล โดย ธนิศร์ ศรีกลิ่นดี พธู เอื้อเฟื้อ
Create Date : 16 กันยายน 2552 |
|
45 comments |
Last Update : 19 มีนาคม 2558 12:37:14 น. |
Counter : 7466 Pageviews. |
|
|
|