BlogGang.com : : ravio : ต้นไม้มีตำนานในยุโรป

ต้นไม้มีตำนานในยุโรป

The Last March Of The Ents

The Environmental Partnership Association (EPA)
ได้ให้ชาวบ้านช่วยกันลงคะแนนเสียงสรรหาผู้ชนะ
ต้นไม้ของยุโรปในปี 2019 European Tree of the Year 2019
ซึ่งในทุก ๆ ปีแต่ละประเทศต่างสรรหาต้นไม้ภายในประเทศ
และจากการทำโพลล์สำรวจชาวบ้านในระดับประเทศ
ต้นไม้ผู้ชนะใน European ผ่านทางโพลล์ออนไลน์
โดยเริ่มลงคะแนนเสียงในเดือนกุมภาพันธ์
และประกาศผลรางวัลในปลายเดือนมีนาคม
ที่ EU Parliament นคร Brussels

การสรรหารางวัลต้นไม้ที่ชนะดังกล่าวเริ่มในปี 2011
โดยได้รับแรงบันดาลใจจากการประกวดแข่งขัน
ที่ริเริ่มด้วย Czech Environmental Partnership Foundation
ใน Czech Republicfor เมื่อหลายปีก่อน

สำหรับในปีนี้ มีต้นไม้จำนวน 15 ต้นจากหลายประเทศ
ที่ส่งเข้าประกวด แต่ละต้นต่างมีตำนานและเรื่องราวที่น่าสนใจ

1. Gubec linden, Croatia

ต้น Linden โบราณคือ หมุดหมายของ
การปฏิวัติของไพร่ครั้งยิ่งใหญ่ Great Peasant Revolt ในปี 1573
มีการก่อหวอดภายใต้ร่มเงาต้นไม้ Linden ต้นนี้
โดยแกนนำ Matija Gubec กับสหายร่วมรบของท่าน
เพื่อต่อสู้เรียกร้องสิทธิ์/ฐานะชนชั้นไพร่

อายุของต้นไม้และหมุดหมายสำคัญทางประวัติศาสตร์
ต้น Linden นี้ได้รับการคุ้มครองในฐานะอนุสรณ์สถานทางธรรมชาติ

2. Lime tree of Liberty, Czech Republic

ในตอนที่ Czechoslovakia ก่อตั้งประเทศขึ้นในปี 1918
ชาวบ้านใน Velké Opatovice ได้ปลูกต้น Lime จำนวน 16 ต้น
เพื่อเฉลิมฉลองเป็นสัญญลักษณ์แสดงถึง
เสรีภาพ เอกราช ประชาธิปไตย และสิ้นสุดสงครามโลกครั้งที่ 2

ต้น Lime ต้นหนึ่งใน Zádvoří ปลูกโดย Jan Pospíšil
ผู้รักชาติและผู้รักความสงบที่กลับบ้านหลังสงครามโลกครั้งที่ 1 สิ้นสุดลง
มีเพียงต้นไม้ของท่านเท่านั้นที่มีอายุยืนยาวจนถึงทุกวันนี้
โดยยืนหยัดตระหง่านท่ามกลางห้าแยกของถนน
ในช่วงสงครามโลกครั้งที่ 2
ทั้งกองทัพนาซีเยอรมันนีและกองทัพแดงสหภาพโซเวียตรัสเซีย
ต่างเคยเดินขบวนสวนสนามผ่านต้น Lime นี้
ทำให้ต้น Lime คือ สัญรูปเสรีภาพและการฟื้นฟูประเทศอีกครั้งของ Czech

3. Raudonė Castle Lime, Lithuania

ต้น Lime ใบเล็กต้นนี้ตั้งอยู่ใกล้กับปราสาท Raudonė
มีแท่งโลหะความสูงราว 3 เมตรอยู่ท่ามกลางต้นไม้ 2 ต้น
มีตำนานเล่าว่า ข้ารับใช้จำนวน 3 คน
ถูกจับมัดกับแท่งเหล็กและเฆี่ยนจนกระทั่งตาย
ทำให้ต้น Lime แตกกิ่งก้างออกเป็น 7 ด้าน
ดูเสมือนหนึ่งว่าเป็นมือของผู้ทนทุกข์ทรมานจนตาย
กิ่งต้น Lime นี้ที่สูงสุดสูงถึง 30 เมตร

4. The Pet-oak, Breda, The Netherlands

ตอนที่ถนนหลวง A58 จะเริ่มก่อสร้างในปี 1986
ต้น Oaks จำนวนมากของ Anneville Estate ถูกตัดโค่นลง
ต้น Oak ต้นนี้อยู่นอกเหนือแนวตัดถนน
จึงรอดพ้นจากการถูกต้ดโค่นลงเพื่อสร้างถนน
ทำให้กลายเป็นต้น Oak เพียงต้นเดียวที่รอดตาย
ต้น Oak ต้นนี้ตั้งอยู่ที่พรมแดน Belgian
กลายเป็นหมุดหมาย landmark ของนักเดินทางและผู้ขับขี่รถยนต์

5. Kneeling tree, Krasnystaw, Poland

ต้นไม้ที่คุกเข่า Krasnystaw ที่ Poland
หลายปีก่อน ต้นไม้ต้นนี้ถูกทางการระบุว่าจะต้องโค่นลง
แต่ได้รับการต่อต้านและคัดค้านจากชาวบ้านจำนวนมาก
เพราะต้นไม้นี้เป็นต้นไม้ยอดนิยมของช่างภาพ
จุดนัดพบของเด็ก ๆ ในฐานะเป็นสนามเด็กเล่น
และมีรูปทรงสวยงามเหมือนงานศิลป์
รูปทรงของต้นไม้ที่ล้มลงกับพื้น
ดูเสมือนว่าพร้อมจะลุกขึ้นยืนหยัด
พร้อมกับทรงพุ่มคล้ายกับมงกุฏใต้ดวงอาทิตย์
แสดงออกถึงความมุ่งมั่นในการดั้นด้นสู่จุดหมาย
มีนัยว่า ยังมีความหวัง ยังไม่ยอมแพ้

6. The bird-tree, Ghisonaccia, France

ต้นไม้นี้รูปทรงคล้ายนกล่าเหยื่อที่กางปีก
รูปทรงที่ผิดปกติของลำต้น Corsican cork oak
เพราะสาเหตุจากไฟไหม้ในครั้งหนึ่งนานมาแล้ว
ทำให้เหมือนกับรูปหัวใจที่ถูกเผาไหม้
บางคนอ้างว่ารู้สึกเหมือนได้รับการปกป้องอย่างลึกลับ
ความเลวร้าย/ความกลัดกลุ้มในหัวใจเลือนหายไปเมื่อได้โอบกอดเธอ

7. Secular Holm Oak from Monte Barbeiro, Portugal

ต้น Holm Oak ได้รับการคัดเลือกจากชาว Portuguese
เพราะให้ร่มเงาที่แพร่กระจายสำหรับหลบร้อนในฤดูร้อน
ต้นไม้ต้นนี้มีอายุราว 150 ปีและมีเส้นผ่าศูนย์กลางร่มเงา 23 เมตร

8. Nellie's Tree, Leeds, England

เมื่อเกือบ 100 ปีที่ผ่านมาแล้ว
Vic Stead ได้เดินทางไปยังหมู่บ้านใกล้เคียง
เพื่อพบกับ Nellie หญิงสาวที่ท่านกำลังหลงรัก
อยู่มาวันหนึ่ง ท่านได้พบต้น Beech 3 ต้น
บนเส้นทางผ่านไปยังหมู่บ้านแฟนของท่าน
และท่านพยายามที่จะต่อกิ่งต้น Beech เข้าด้วยกัน
เพื่อสร้างตัวอักษร N (คำนำหน้าชื่อ Nellie)
ต่อมา Vic Stead และ Nellie ได้แต่งงานกัน
และมีลูกหลานสืบต่อกันมา
และแม้ว่าทั้งคู่จะมตะไปนานแล้วก็ตาม
แต่ต้นไม้ของ Nellie เป็นที่รู้จักกันดีในชื่อ Love Tree
เป็นต้นไม้ยอดนิยมของคนรักในปัจจุบัน
และเป็นจุดนัดพบในการขอสตรีสาวแต่งงานด้วย

9. The towering plane from Câmpeni, Romania

ต้นไม้รูปเครื่องบิน Câmpeni ในเทือกเขา Apuseni Mountains
ถูกทำเครื่องหมายไว้เพื่อทำการตัดโค่น
แต่ชุมชนต่าง ๆ ต่างรวมตัวกันห้อมล้อมต้นไม้
และต่อสู้เพื่อช่วยชีวิตของเธอ
ทำให้กลายเป็นสัญลักษณ์ความรักต่อธรรมชาติ
และความสมานสามัคคีของชุมชน
เพื่อเป็นเกียรติในการครบรอบ 100 ปีของ Romania
ต้นไม้ต้นนี้จึงได้รับรางวัล ต้นไม้แห่งปีของโรมาเนีย

10. The Abramtsevo Oak, Moscow

ต้น Oak ที่ใหญ่โตเติบโตขึ้นในพื้นที่พิพิธภัณฑ์ประวัติศาสตร์รัฐ Abramtsevo
Abramtsevo State Museum of History
สถานที่รวบรวมศิลปะและวรรณกรรมในภูมิภาค Moscow ที่มีอายุกว่า 248 ปี
ภายในช่วงชีวิตของเธอ เธอน่าจะเคยเห็นคนรัสเซียที่โด่งดัง/โดดเด่นหลายคน
ทั้งในด้านศิลปะ จิตรกร กวี นักแสดง หลายต่อหลายท่าน เช่น
Gogol, Turgenev, Repin, Vasnetsov, Levitan, Surikov และ Polenov
ทุกท่านต่างเคยเดินเล่นเดินผ่านใต้ร่มเงาที่แผ่กว้างของเธอ
หนึ่งในผลงานที่โด่งดังที่สุดของ V.M. Vasnetsov คือ Oak Grove in Abramtsevo
ภาพเขียนสีในปี 1883 ยังคงจัดแสดงอยู่ที่ Tretyakov State Gallery

11. Elm of Navajas, Spain

ต้น Elm ต้นนี้คือ ต้นไม้ที่เป็นที่ภาคภูมิใจทางประวัติศาสตร์ที่ยิ่งใหญ่
ของชาวเมือง Navajas ที่มีประชากรเพียง 750 คน
ที่แสดงออกถึงความรักและให้การเกียรติต้นไม้เป็นอย่างมาก
มีแผ่นป้ายโลหะที่จารึกปีที่ปลูกต้น Elm ต้นนี้ว่า
Elm ต้นนี้ปลูกโดย Roque Pastor ในปี 1636
อายุต้นไม้ที่ยืนยาวถึง 382 ปีทำให้เธอคือเอกลักษณ์ในยุโรป
ปีที่ครบรอบปีเกิด 350 ปีของเธอ
ชาวเมืองต่างพากันมาสวดมนตร์รอบ ๆ ต้น Elm ต้นนี้
และมีกิจกรรมเฉลิมฉลองตลอดทั้งปีในเมืองแห่งนี้
ในพื้นที่ยุโรปในทุก ๆ ปีจะมีการตัดต้น Elm เพื่อนำไม้ไปใช้สอย
ทำให้ต้น Elm ที่มีอายุมากเหลือไม่มากนักในยุโรป

12. The Our Lady Tree of Lummen, Belgium

ต้น Beech สีแดงขนาดมหึมาต้นนี้
ตั้งอยู่บนเนินสูงในสวนสาธารณะเพื่อปกป้อง
ด้านหลังโบสถ์ Our Lady ในหมู่บ้าน Lummen
ในต้นศตวรรษที่ 17 ใต้ต้น Beech ต้นเก่า
มีรูปปั้น พระแม่ Mary ตั้งอยู่เป็นที่สักการะบูชา

แต่ในปี 1641 รูปปั้นพระแม่ Mary หายไปอย่างลึกลับ
จึงมีการสร้างโบสถ์ขึ้นมาทดแทน
และต้นไม้ต้นแรก/ต้นดั้งเดิมก็ถูกตัดทิ้งไป
มีชาวบ้านที่ศรัทธานำเอาเศษไม้ชิ้นเล็กชิ้นน้อย
มาแกะสลักรูปแม่พระ Mary เพื่อแจกจ่ายกัน
ต้นไม้ปัจจุบันมีการปลูกขึ้นมาใหม่
แสดงออกถึงการยืนหยัดกับประเพณีที่ภาคภูมิใจของบรรพบุรุษ

13. The venerable Turkey oak near Rani lug village, Bulgaria

ต้น Turkey oak ที่เติบโตอย่างน่าประทับในใกล้กับ St. Nicholas Church
ชาวบ้านต่างภาคภูมิใจกับต้นไม้ที่สวยงามต้นนี้
ที่สร้างสภาพแวดล้อมให้กลมกลืน
และเป็นเอกลักษณ์ของโบสถ์ในยุคศตวรรษที่ 15
ในปี 1859 โบสถ์แห่งนี้ยังเคยเป็นโรงเรียนประชาบาลแห่งแรก
หมู่บ้านแห่งนี้ตั้งอยู่ในเขต Tran
มีชื่อเสียงในด้านการเป็นชุมชนที่เก่าแก่ที่สุดและเป็นพวกอนุรักษ์นิยม

14. The Almond Tree of the Snowy Hill in Pécs, Hungary

ต้น Almond ต้นนี้อยู่ด้านหน้า Church of Our Lady of the Snow
เป็นที่ชื่นชอบของผู้มาทำพิธีที่โบสถ์มา 135 ปีแล้ว
ดอก almond ที่เบ่งบานคือ สัญลักษณ์ของการเกิดใหม่และการเรียนรู้
ตามบทกวีในปี 1466 ของ Bishop Janus Pannonius
ต้นไม้ต้นนี้ยืนหยัดตระหง่านบนหินสีขาว ต้านลมพายุฝน
ต้นไม้ต้นนี้ได้เขียนไว้ในบทกวีเกี่ยวกับความรักเมื่อ 100 ปีก่อน
ทัศนียภาพที่งดงามของภูมิทัศน์ เรื่องราวบทกวีในประวัติศาสตร์
ได้สร้างความประทับใจให้กับผู้คนมากมายตั้งแต่นั้นเป็นต้นมา

15. The Guardian of Great Moravia's secrets, Slovak Republic

รอบนอกของหมู่บ้าน Kopčany
ภายในทุ่งหญ้าที่เงียบสงบ
มีต้น Lime เก่าแก่และโบสถ์ที่เก่าแก่
ทั้งสองต่างปกป้องซึ่งกันและกัน
และร่วมกันต้านสภาพอากาศมานานกว่า 200 ปี
โบสถ์แห่งนี้สร้างมาตั้งแต่ศตวรรษที่ 9 - 10
และเป็นหนึ่งในอาคารที่เก่าแก่ที่สุด
ในยุค Great Moravian ของ Slovakia
ทั้งคู่คือ สิ่งศักดิ์สิทธิ์สำหรับประเทศของเรา
รากมะนาวได้ปกป้องเรื่องราวบรรพบุรุษที่ถูกลืมเลือน
ยุค Great Moravian Empire
และบรรยากาศที่พูดไม่ได้ (ใครพูดหลบหลู่เจ้า อาจจะหัวขาด)
สถานที่แห่งนี้ จึงมีความสำคัญทางโบราณคดีและวัฒนธรรมของประเทศนี้

เรื่องเล่าไร้สาระ

การกอดต้นไม้ Hug Tree
เป็นแบบ Free Hug ด้วย คือ กอดฟรี
ไม่เข้าข่ายอนาจารหรือผิดกฎหมาย
มีความนิยมกันมากในต่างประเทศ
ของเมืองไทยก็มีบางกลุ่มเริ่มนิยมเช่นกัน
โดยเฉพาะอย่างยิ่งต้นไม้ใหญ่ ๆ อายุมาก
สร้างความรู้สึกว่าสบายใจและคลายทุกข์ได้
เพราะต้นไม้ใหญ่ผ่านร้อนผ่านหนาวมายาวนาน
บางต้นอายุมากกว่าคนหลายคนเช่นกัน
ยามเหงายามเศร้าบางคนมักจะไปกอดต้นไม้
ซึ่งช่วยปลอบประโลมใจได้ดีเช่นกัน

ต้นตะเคียนกับนางไม้
คือ จินตนาภาพและการหวงห้ามไม้ไว้ใช้สอย
มักจะห้ามนำไปใช้ในการสร้างบ้าน ทำเสาเรือน
เพราะมีนัยแอบแฝงอยู่อย่างหนึ่งคือ
กฎหมายใช้ข่มขู่คนโลภคนบ้านป่าเมืองเถื่อนไม่ได้
แต่ผีสางนางไม้ข่มขู่คนให้กลัวได้ทุกแห่งหน

ตะเคียนเป็นไม้เนื้อกลางมีรสขม
ทำให้พวกเพรียงไม่ชอบเกาะกินเหมือนไม้ชนิดอื่น
ยิ่งนำไปใช้ในท้องน้ำท้องทะเลยิ่งสะดวกกว่าไม้อื่น ๆ
เพราะการต่อเรือทำงานง่ายและสะดวกกว่าไม้ประเภทอื่น
ไม้ไม่ค่อยผุไม่ค่อยรานและถูกเพรียงรุกรานกินทำลายเนื้อไม้
จีงมีการประกาศห้ามในสมัยโบราณเพื่อสงวนไว้ต่อเรือหลวง
และสร้างจิตนภาพเรื่องผีไว้ห้ามปรามชาวบ้าน
ไม่ให้ไปตัดต้นตะเคียนไปใช้โดยพลการ

โดยเฉพาะอย่างยิ่งแถวปักษ์ใต้ในอดีต
ที่ต้องต่อเรือเดินทะเลและไม่ต้องรบกับเพรียงทะเล
จึงมีทั้งกฎหมายและผีสางนางไม้ที่บอกเล่าเรื่องราว
แต่งเติมเสริมแต่งขึ้นมามากมายในอดีต
พร้อมกับพิธีกรรมบวงสรวงนางไม้ตะเคียน
เพื่อให้ชาวบ้านลดละเลิกในการตัดไม้ตะเคียนโดยพลการ

ต้นไม้ที่มีประวัติศาสตร์บอกเล่ามากที่สุดในไทย
น่าจะเป็นต้นมะขามสนามหลวง
ที่ปลูกขึ้นในรัชสมัยรัชกาลที่ 5
ผ่านร้อนผ่านหนาวมาร่วม 100 กว่าปี

เคยมีตำนานว่ามีการหลอกต้มคนบ้านนอกว่า
ใครนับต้นมะขามสนามหลวงจะถูกหลวงคิดเงินต้นละ 1.- บาท
ก็มีคนคิดว่าฉลาดบอกคนหลอกลวงไปว่า นับแค่ 30 ต้นเอง
แล้วก็ยอมจ่ายคนโกงที่ทำตัวเหมือนข้าราชการไป 30 บาท
ในยุคนั้นทองคำบาทละไม่เกินกว่า 800.-บาท

ต้นมะขามเคยถูกคนจีนในตลาดไปตัดเพื่อไปทำเขียง
เพราะมีคนไปหลอกว่าทางการอนุมัติขายให้แล้ว
ผลปรากฏว่าถูกตัดไปเป็นจำนวนหลายต้น
กว่าทางราชการจะรู้ว่ามีคนมาตัดต้นมะขาม
เพราะหนังสือพิมพ์ลงว่ามีการตัดต้นมะขาม
แล้วกองทิ้งไว้ระเกะระกะ จนเป็นข่าวดัง
จึงมีการดั้นด้นค้นหาข้อเท็จจริงว่าใครรับผิดชอบ
เพราะไม่มีเจ้าภาพชัดเจนในยุคนั้น

ต้นมะขามเคยเป็นสถานที่/ทุ่งสังหารในเหตุการณ์ 6 ตุลาคม 2519
จนมีการจำลองภาพมาเป็นฉากหลัง
ในเพลง Rap ประเทศกูมี
ที่มียอดผู้เข้าชมมากที่สุดเท่าที่เคยมีมา
เป็นข่าวโด่งดังและวิพากย์วิจารณ์กันมากที่สุด
ในสื่อมวลชนของประเทศไทยและต่างประเทศ

ต้นมะขามสนามหลวงเคยเป็นสถานที่ศึกษา
และเรียนรู้การตัดแต่งกิ่งไม้ใหญ่ของนักรุกขกร
การเรียนรู้การฟื้นฟูบูรณะเยียวยาต้นไม้ที่มีอายุมากจนหายดี

ต้นมะขามส่วนหนึ่งเคยมีการย้ายไปปลูกที่อื่นเป็นการชั่วคราว
เพื่อจัดเตรียมสถานที่ประกอบราชพิธี
ก่อนนำกลับมาปลูกใหม่ในที่เดิมในภายหลัง