วิโมกข์ ๓ อย่าง
วิโมกข์ ๓ อย่าง
วิโมกข์ (liberation; aspects of liberation) คือ ความหลุดพ้น
๑. สุญญตวิโมกข์ (liberation through voidness; void liberation) คือ หลุดพ้นด้วยการเห็นว่าว่าง ไม่ไปยึดมั่นถือมั่น โดยการพิจารณาอนัตตา
๒. อนิมิตตวิโมกข์ (liberation through signlessness; signless liberation) คือ หลุดพ้นด้วยไม่ถือนิมิต หมายความว่า พิจารณาเห็นทุกสรรพสิ่งต้องมีการแปรเปลี่ยนไปตามเหตุปัจจัย โดยการพิจารณาอนิจจัง
๓. อัปปณิหิตวิโมกข์ (liberation through dispostionlessness; desireless liberation) คือ หลุดพ้นด้วยการมองสิ่งต่างๆ เป็นทุกข์ ไม่สามารถอยู่คงทน อยู่คงสภาพนั้นๆ ได้ โดยการพิจารณาทุกขัง
วิโมกข์ทั้ง ๓ ข้อนี้ก็เป็นการแก้ปัญหา คือ การแก้ปัญหาการยึดมั่นถือมั่นผิด เป็นการแก้ปัญหาไม่ให้ยึดมั่นถือมั่น
วิญญาณธาตุ คือ เป็นธาตุตัวหนึ่งในธรรมชาติที่ทำให้เรารับรู้สึกนั้นได้ ปากกามีวิญญาณธาตุไหม? ไม่มี สิ่งที่มีวิญญาณธาตุ ต้องมีจิต มีชีวิตก็ยังถือว่ามีวิญญาณธาตุไม่ได้ แต่ต้นไม้มีจิต ต้นไม้มีจิตยังไงบางครั้งฟังเพลง แต่เป็นจิตที่อ่อน จิตไม่หลากหลาย
สัตว์มีวิญญาณธาตุ
คำว่า "รู้แจ้งแห่งอารมณ์" หมายความว่า จิตที่มีธาตุแห่งการรู้ เป็นตัวธาตุตัวหนึ่งในธรรมทำให้เราเกิดความรู้สึกได้ เช่น หมา แมว ก็มีความรู้สึก ต้นไม้เราไปแตะเขาก็มีความรู้สึกหุบได้
"น้ำ" มีธาตุแต่วิญญาณ แต่ไม่มีจิต เพราะจิตเป็นธาตุในการรับรู้อารมณ์
ยกตัวอย่าง นักวิจัยอิโมโต๊ะ ที่พูดดี ด่า หรือเล่นดนตรี แล้วทำให้น้ำมีการแปรรูปลักษณ์เปลี่ยนไป อย่างนี้หมายความว่ายังไง หมายความว่า เราไปทำให้น้ำเปลี่ยนแปลงไป แต่ไม่ใช่ว่าน้ำมีจิตที่เปลี่ยนแปลงไปเอง เป็นเพราะเราไปทำให้น้ำเปลี่ยนแปลงเอง)
^_^ ..._/_... ^_^
ขอความเคารพ หากผู้รู้มีสิ่งชี้แนะ น้อมรับฟังเสมอ และขอความกรุณาแย้ง ชี้แจง ชี้แนะ แม้แต่ต้องการให้เพิ่มเติมสิ่งใด ก็ขอได้บอกกล่าวมา
อ.พรหมสิทธิ์ ทิพย์ธาดาวงศ์
เอื้อ-เกื้อ-กัน เป็นกัลยาณมิตรทุกขณะจิต