ทองรูปพรรณ

น. ทองคำที่ทำสำเร็จเป็นเครื่องประดับและของใช้ต่างๆ.


ทองรูปพรรณ



ทองลิน

น. ชื่อปลาน้ำจืดชนิด Labiobarbus kuhlii ในวงศ์ Cyprinidae รูปร่างยาว แบนข้าง หนวดสั้น ครีบหลังยาว ทำนองเดียวกับปลาช่าชึ่งซึ่งอยู่ในสกุลเดียวกัน เกล็ดข้างลำตัวมีจุดสีดำจนเห็นเรียงกันเป็นสายตามยาวหลายเส้น ที่คอดหางมีจุดใหญ่สีดำ ขนาดยาวกว่า 20 เซนติเมตร.


ทองแล่ง

น. ทองคำที่เอามาแล่งเป็นเส้นบางๆ ใช้สำหรับปักหรือทอผ้า. (อ.gold thread, gold cord)


ทองวิทยาศาสตร์

น. โลหะชุบทอง, ทองชุบ ก็เรียก.


ทองสักโก

น. ทองเหลืองที่ตีแผ่เป็นแผ่นบาง นิยมใช้หุ้มองค์พระเจดีย์ป้องกันการผุกร่อน.


ทองสัมฤทธิ์

น. โลหะเจือชนิดหนึ่ง ส่วนใหญ่ประกอบด้วยทองแดงกับดีบุก, สัมฤทธิ์ หรือ ทองบรอนซ์ ก็เรียก.


ทองสุก

น. ชื่อทุเรียนชนิดหนึ่ง.


ทองหมั้น

น. ทองคำที่ฝ่ายชายมอบให้ไว้แก่ฝ่ายหญิง แสดงความมั่นหมายว่าจะแต่งงานด้วย.


ทองหยอง

(ปาก) น. ทองรูปพรรณ.


ทองหยอด

น. ชื่อขนมชนิดหนึ่ง ทำด้วยไข่แดงประสมแป้งเล็กน้อย หยอดเป็นลูกกลมๆ อย่างหยดน้ำในน้ำเชื่อมเดือดๆ, ลักษณะนามว่า ลูก.


ทองหยอด



ทองหยิบ

น. ชื่อขนมชนิดหนึ่ง ทำด้วยไข่แดงตีให้ขึ้นเล็กน้อย หยอดเป็นแผ่นเล็กๆ ในน้ำเชื่อมร้อนๆ ตั้งไฟให้สุก แล้วช้อนออกมาหยิบเป็นกลีบๆ 5 หรือ 7 หยิบ ใส่ถ้วยตะไลทิ้งไว้ให้คงรูป, ลักษณะนามว่า ดอก.


ทองหลาง

น. ชื่อไม้ต้นหลายชนิดในสกุล Erythrina วงศ์ Leguminosae เช่น ทองหลางใบมน ใบคล้ายใบโพธิ์, ทองหลางลาย, ทองหลางน้ำ หรือ ทองโหลง.


ทองเหลือง

น. โลหะเจือชนิดหนึ่ง ประกอบด้วยทองแดงและสังกะสี ลักษณะเป็นโลหะสีเหลือง.


ทองเหลือง



ทองอังกฤษ

น. เรียกโลหะชนิดหนึ่งเป็นแผ่นบางๆ สีคล้ายทองคำหรือสีอื่นๆ ก็มี ใช้สลักหรือปรุเป็นลายประดับเครื่องศพ.


ทองเอก

น. ชื่อขนมชนิดหนึ่ง ทำด้วยไข่แดงกวนกับน้ำตาลจนแห้ง อัดใส่พิมพ์เป็นรูปต่างๆ มีทองคำเปลวปิด.


ทองเอก

คือธาตุเคมีที่มีหมายเลขอะตอม 79 และสัญลักษณ์คือ Au (มาจากภาษาละตินว่า aurum) ทองคำเป็นธาตุโลหะทรานซิชั่น สีเหลืองทองมันวาว มีความแวววาวอยู่เสมอ


ทองคำบริสุทธิ์จะไม่ทำปฏิกิริยาทางเคมี (Chemicalinactive) ได้ง่าย จึงทนต่อการผุกร่อน และไม่เกิดสนิมกับอากาศ (Oxidide) ทองคำไม่ทำปฏิกิริยากับออกซิเจน ดังนั้นเมื่อสัมผัสถูกอากาศ สีของทองคำจะไม่หมองและไม่เกิดสนิม


อย่างไรก็ตาม ทองคำจะมีปฏิกิริยากับคลอรีน ฟลูออรีน และน้ำประสานทอง


ทองคำมีเนื้ออ่อน สามารถยืดและตีเป็นแผ่นได้ ถ้าเป็นทองคำบริสุทธิ์น้ำหนัก 1 ออนซ์จะสามารถดึงเป็นเส้นลวดยาวได้ถึง 80 กิโลเมตร ถ้าตีเป็นแผ่นก็จะได้บางเกินกว่า 1/300,000 นิ้ว ส่วนความกว้างจะได้ถึง 9 ตารางเมตร


หรืออีกข้อมูลหนึ่งบอกว่า ทองคำเพียงประมาณ 2 บาท สามารถยืดออกเป็นเส้นลวดได้ยาวถึง 8 กิโลเมตร หรือตีเป็นแผ่นบางได้ถึง 100 ตารางฟุต


ทองคำเป็นโลหะชนิดหนึ่งที่สามารถนำไฟฟ้าได้ดี และสามารถสะท้อนความร้อนได้ดี จึงมักจะมีการนำทองคำไปใช้เคลือบอุปกรณ์สำคัญหลายส่วนของยานอวกาศ รวมทั้งกระจกครอบหน้าของนักบินอวกาศก็ฉาบด้วยทองคำ เพื่อป้องกันรังสีอินฟราเรด


มนุษย์รู้จักทองคำมาตั้งแต่ประมาณ 5,000 ปี และให้ทองคำเป็นความหมายแห่งความมั่งคั่ง




ทองคำมีจุดหลอมเหลว 1064 และจุดเดือด 2970 องศาเซลเซียส เป็นโลหะที่มีคุณค่าเพราะมีความเหนียว (Ductility) และมีความสามารถในการขึ้นรูป (Malleability) คือจะยืดขยาย (Extend) เมื่อถูกตีหรือรีดในทุกทิศทาง โดยไม่เกิดการปริแตก ได้สูงสุด

ทองคำบริสุทธิ์ (99.99%)

มีความอ่อนตัวมากไม่สามารถนำมาประดิษฐ์เป็นลวดลายเครื่องประดับได้มากลวดลายนัก ดังนั้นช่างทองจึงต้องผสมโลหะอื่นๆลงไป เพื่อปรับเปลี่ยนคุณสมบัติทางกายภาพของทองคำให้แข็งขึ้น

โลหะที่นิยมนำมาผสมกับทองคำ ได้แก่ เงิน ทองแดง นิเกิล และสังกะสี มากน้อยตามอัตราส่วนสัมพันธ์กับความต้องการของผู้ผลิต การผสมโลหะอื่นในทองคำนั้นยังทำให้สีของทองคำ เปลี่ยนแปลงไปตามโลหะที่ผสมไปด้วย ซึ่งเฉดสีที่เปลี่ยนไปนั้น ยังขึ้นอยู่กับความนิยมของผู้บริโภคในแต่ละประเทศ เชิญอ่าน

ที่มา :ศูนย์ปฏิบัติการตรวจสอบ และรับรองความบริสุทธิ์โลหะมีค่า
สถาบันวิจัยและพัฒนาอัญมณีและเครื่องประดับแห่งชาติ
คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย

กะรัต/หน่วย %ความบริสุทธิ์ เฉดสีที่ได้ ประเทศที่นิยม

24 K 99.99% ทอง สวิส จีน ฮ่องกง อินโดนีเซีย

23.16 K 96.5% เหลืองทองเข้ม ไทย

22 K 91.7% เหลืองทองอินเดีย อินเดีย ตะวันออกกลาง มาเลย์ สิงคโปร์

21 K 87.5% เหลืองทอง กลุ่มประเทศตะวันออกกลาง

18 K 75% เหลือง อิตาลี สวิส ฝรั่งเศส ญี่ปุ่น อเมริกา

14 K 58.3% เหลือง สหรัฐอเมริกา อเมริกาเหนือ อังกฤษ เยอรมัน

10 K 41.6% เหลือง สหรัฐอเมริกา อเมริกาเหนือ

9 K 37.5% เหลืองปนเขียว อังกฤษ

8 K 33.3% เหลืองซีด เยอรมัน อิตาลี กรีซ

ลักษณะรูปแบบของเครื่องทองสุโขทัย จะนำแนวคิดจากลวดลายโบราณสถาน โบราณวัตถุในสมัยสุโขทัย มาประยุกต์กับเทคนิคการทำทองโบราณ สร้างเอกลักษณ์ของเครื่องทองสุโขทัยขึ้น เช่น การถักเส้นทอง การทำลูกปัดทอง การลงยา และสร้างเสน่ห์อีกอย่างด้วย วัตถุดิบหลักที่ใช้ จะใช้ทองคำบริสุทธิ์


รูปแบบลวดลายทองสุโขทัย จะได้รูปแบบลวดลายจากประติมากรรม รูปเคารพ ลายปูนปั้น จิตรกรรมฝาผนังที่บริเวณอุทยานประวัติศาสตร์สุโขทัย และอุทยานประวัติศาสตร์ศรีสัชนาลัย


เช่น ลายเครือวัลย์ ลายนางพญา แหวนหัวมังกร ลายนะโม ลายเทพพนม ลายกนก ลายนักษัตริย์ตามปีเกิด ลายลูกตะกร้อ ลายตะกรุด ลายมัดหมี่ ลายจักสาน ลายเม็ดมะยม ลายหยดน้ำ ลายไข่ปลา ลายดอกพิกุล ลายเถาวัลย์ ลายลูกประคำ ลายหัวใจ เป็นต้น


ยิ่งกว่านั้น เอกลักษณ์ของทองสุโขทัย ยังมีอยู่ที่

ลายถัก การถักทองจะคล้ายกับการถักโครเชต์ มีการถัก 2 แบบ คือ ถักกลม และถักแบน


การถักกลม เป็นการถักลวดลายตั้งแต่สามเสา สี่เสา ห้าเสา หกเสา ถึงสิบเสา ถ้าจำนวนเสามาก เส้นทองจะยิ่งขนาดเส้นใหญ่ขึ้น ลายถักจะประกอบเป็นสร้อยคอ ได้แก่ ลายกระดูกงู เกลียวเชือก เกล็ดมังกร (มังกรคาบแก้ว) กระดูกแย้ สี่เสา หิ้วเย้า ตะขาบ ผ่าหวาย สายรุ้ง สนเกลี้ยง และพวงมาลา




การถักแบน เป็นการถักแบนทำสร้อยข้อมือ เป็นลายเปีย ลายเย้า และเคยมีการถักถึงสองร้อยเสา สำหรับถักเป็นเสื้อ(สวมได้) และกระเป๋า ก็เคยมี


ลูกประคำ (ลูกอะหลั่ย) เป็นลักษณะลูกกลมหรือรี มีรูตรงกลาง มีลวดลายต่างๆ เช่น ตะกร้อ มะยม ลูกสุ่ม ปิ๊บ ลูกสน ตะกรุด มุมเมอแรง ลูกประคำเกลี้ยง ลูกกลอง ลูกรักบี้ ตะกรุดข้าวหลามตัด ตะกรุดสุโขทัย ตะกรุดไอน้ำ ลูกเงาะ ลูกหกเหลี่ยม วงแหวน ไข่ปลา รัดข้อผ่าหวาย เป็นต้น


แล้วนำมาร้อยประสานเป็นลวดลาย เช่น ลายบ้านเชียง ลายเธค ลายหัวใจ ลายการบินไทย ลายดอกพิกุล ลายไข่ปลา ลายหยดน้ำ ลายมัดหมี่ ลายหัวใจไข่ปลา ลายบัวคว่ำ ลายพวงมาลัย


การฉลุลาย ฉลุเป็นลายเครือวัลย์ เป็นรูปหัวใจ ลายเทพพนม

งานตอกลายนูน

หลอดก้านแข็ง คือการตัดทองเป็นแผ่นบาง ๆ แล้วม้วนเป็นหลอดตกแต่งลวดลาย


ประเภทเครื่องประดับ ได้แก่

เครื่องประดับคอ มีสร้อยสามเสา สี่เสา ห้าเสา หกเสา แปดเสา จี้ สร้อยคอหลอดก้านแข็ง และกรอบพระ


เครื่องประดับแขน มีกำไลข้อมือ กำไลหลอด กำไลหลอดแฝด สร้อยข้อมือ ถักลายเปีย ลายยี่สิบเสา และการถักแบน





เครื่องประดับนิ้ว มีแหวนทองคำลงยา แหวนหัวมังกร แหวนพ่อขุน


เครื่องประดับเอว มีเข็มขัดลายต่างๆ และหัวเข็มขัดแกะสลักลวดลายฉลุหรือการตอกลายนูน


เครื่องประดับหู มีต่างหูแบบต่างๆ ทั้งลายฉลุ ลายหลอดก้านแข็ง


เครื่องประดับเท้า มีผู้สั่งทำบ้าง แต่จำนวนน้อย เช่น กำไลข้อเท้า


เข็มกลัดและเครื่องประดับอื่นๆ ส่วนใหญ่มักสั่งเป็นลายฉลุ การตอกลายหรือลายประดิษฐ์


เครื่องใช้สอย เช่นกระเป๋าถือ ผอบ เสื้อถักทอง เนคไท เชี่ยนหมาก กรอบรูป เป็นต้น


เนื้อทองของสุโขทัยใช้ทอง 99.99% สีทองจะมีสีจำปา เพราะเนื้อทองมาก (99.99%) ส่วนทองรูปพรรณทั่วไป (เนื้อทอง 96.50%) มักจะมีสีเหลืองดอกบวบ.

พบขึ้นกระจายทั่วไปตามที่ราบลุ่มในป่าเบญจพรรณ ที่ราบลุ่มในป่าผลัดใบ ป่าหญ้าหรือป่าละเมาะที่แห้งแล้ง พบมากทางภาคเหนือ ที่ความสูงจากระดับน้ำทะเล 80-300 เมตร


มีลำต้นสูงประมาณ 8 -15 เมตร “ลำต้น” ส่วนมากจะไม่ค่อยตรง คดงอ เท่านั้นยังไม่พอ การแตกกิ่งก็ยังไม่เป็นระเบียบ ผิวเปลือกสีน้ำตาลหรือสีเทาคล้ำ เป็นตุ่มหรือปม แตกระแหงเป็นร่องตื้นๆ เมื่อเฉือนเนื้อจะมียางสีแดง


ใบ เป็นใบประกอบ 3 ใบย่อย ติดเรียงเวียนสลับแน่นบริเวณปลายกิ่ง ดอก ออกดอกเป็นช่อตามกิ่งเหนือรอยแผลใบและตามปลายกิ่ง ดอกมีลักษณะเป็นดอกถั่วขนาดใหญ่ มีกลีบดอก 5 กลีบ ดอกมีสีเหลืองถึงแดงแสด เมื่อทองกวาวออกดอก จะทิ้งใบจนหมดต้น และมีดอกเต็มพรึบไปทั่วทั้งต้น คล้ายกับต้นทองหลางด่าง ออกช่วงระหว่างเดือนธันวาคมถึงเดือนมีนาคม ผล มีลักษณะเป็นฝักแบน โค้งงอเล็กน้อย ฝักยาวประมาณ 10 - 12 เซนติเมตร กว้างประมาณ 2 - 3เซนติเมตร เปลือกนอกสีน้ำตาลอ่อน ภายในฝักมีเมล็ดแบน 1 - 2 เมล็ดอยู่ที่ปลายฝัก




สรรพคุณทางยา

“เนื้อไม้” เมื่อแห้งจะมีน้ำหนักเบา และหดตัวมาก ใช้ทำกระดานกรุบ่อน้ำ


“เปลือก” ใช้ทำเชือกและกระดาษ


“ดอก” ให้สีแดงใช้ย้อมผ้า แก้ไข้ ขับปัสสาวะ หยอดตาแก้ตาแดง


“แก่น” ทาแก้ปวดฟัน


”ใบ” ตำพอกฝีและสิว ถอนพิษ แก้ปวด ท้องขึ้น ริดสีดวง เข้ายาบำรุงกำลัง


“ราก” ประคบบริเวณที่เป็นตะคริว ขับพยาธิ


“เมล็ด” ใช้บำบัดพยาธิภายใน พยาธิตัวกลม บดให้ละเอียด ผสมกับน้ำมะนาว ทาแก้คันและแสบร้อน


“ยาง” ใช้แก้ท้องร่วง “เมล็ด” ใช้ขับ


ยิ่งกว่านั้น ทองกวาวยังมีสรรพคุณในการเพิ่มขนาดของเต้า

ดร.อุษา กลิ่นหอม นักวิจัยจากมหาวิทยาลัยมหาสารคาม ออกมาให้ข้อมูลว่า สารสกัดจากเปลือกของทองกวาว ช่วยเพิ่มขนาดหน้าอกให้โตขึ้น 3-4 เท่าตัว จากการที่นำไปทดสอบกับหนูถีบจักร พบว่าเปลือกมีฮอร์โมนคล้ายเอสโตรเจนที่ผู้หญิงมี แต่ทว่า...ของที่มีประโยชน์นี้ ยังมีโทษแฝงอยู่ คือ มีผลข้างเคียงต่อตับ ลดจำนวนอสุจิและการตกไข่ได้

ไข่ไก่ 5 ฟอง
ไข่เป็ด 5 ฟอง
น้ำตาลทราย 3 ถ้วยตวง
น้ำดอกไม้ 2 ถ้วยตวง
น้ำมะนาว 1 ช้อนชา


ต่อยไข่เป็ดและไข่ไก่ ใส่ชามไว้แล้วใช้มือค่อยๆช้อน แยกเอาไข่แดงออก ใส่ชามใบใหม่


ต้มน้ำตาลกับน้ำให้เดือด น้ำตาลต้องละลายให้หมด แล้วจึงกรองน้ำเชื่อมให้สะอาด (ใช้ผ้าขาวบาง)


จากนั้นเทน้ำเชื่อมกลับลงในกระทะทองอีกครั้ง พอน้ำเชื่อมเดือด ตักแยกใส่ขันไว้ 1/3 ถ้วยตวง


เติมน้ำมะนาวลงในกระทะทอง เคี่ยวต่อไปจนน้ำเชื่อมงวดลง ขณะที่ต้มน้ำเชื่อม หมั่นช้อนฟองออกทิ้งไปด้วย


ตีไข่แดงให้ขึ้นฟู คือ ฟองอากาศละเอียด และเปลี่ยนเป็นสีนวล หรือตีประมาณ 5 นาทีโดยตีด้วยที่ตีไข่มือ


ยกกระทะน้ำเชื่อมที่ข้นได้ที่แล้วลงจากเตา เพื่อให้น้ำเชื่อมหยุดเดือด หรือจะยังคงให้กระทะน้ำเชื่อมอยู่บนเตา แต่พรมน้ำ ลงไปเล็กน้อยก็ได้ เมื่อน้ำเชื่อมนิ่ง ตักไข่ที่ตีแล้ว หยอดให้เป็นแผ่นกลมเล็กๆ ให้เต็มกระทะ


ยกขึ้นตั้งไฟใหม่ พอเดือด ใช้ไม้ปากเป็ด พลิกชิ้นขนมกลับ ต้มต่อจนสุก


ตักขึ้นใส่จานน้ำเชื่อม พอคลายร้อนเล็กน้อย รีบหยิบให้เป็น 3 หรือ 5 กลีบ โดยใช้ไม้ไผ่เหลากลม ๆ ช่วย


วางดอกที่หยิบแล้ว ลงในถ้วยตะไล พักไว้จนเย็นสนิท หรือเมื่อจะเสิร์ฟจึงเทออกจากถ้วยตะไล




เทคนิคที่ควรรู้

ไข่ที่ใช้ทำทองหยิบ จะใช้ไข่เป็ด หรือไข่ไก่เพียงอย่างเดียวก็ได้ ถ้าใช้ไข่เป็ดล้วนๆ เนื้อขนมจะสีเหลืองเข้ม แต่แข็ง ถ้าใช้ไข้ไก่ล้วนๆ เนื้อขนมจะสีอ่อน แต่เนื้อนุ่มมาก


ความข้นของน้ำเชื่อมนั้น คุณหญิงเจือทอง อุรัสยะนันทน์ แนะนำ เทคนิคการดูความเข้มข้นไว้ในตำรับขนมไทยของสายปัญญาสมาคม ในพระบรมราชินูปถัมภ์ว่า "ใช้นิ้วแตะน้ำเชื่อม จะรู้สึกว่าเหนียว"


การตีไข่ต้องข้นพอดี ถ้าตีน้อยไป ขนมทองหยิบจะด้านแข็ง ไม่อมน้ำเชื่อม แต่ถ้าตีนานเกินไป ไข่จะแตกกระจายได้ง่าย ไม่ยอมเกาะตัวเป็นแผ่น


ทองหยิบที่ดี ควรสีเหลืองสวย จีบที่หยิบสม่ำเสมอจะเป็น 3 หรือ 5 กลีบก็ได้ เนื้อฟูเต็มถ้วย อุ้มน้ำเชื่อมพอฉ่ำ มีความเงามัน มีกลิ่นหอมไข่ผสมกับกลิ่นน้ำตาลและน้ำดอกไม้ มีรสหวานหอม และนุ่มเมื่อกิน.