ธรรมะวันหยุด
พระเทพคุณาภรณ์ (โสภณ โสภณจิตฺโต ป.ธ.9) เจ้าอาวาสวัดเทวราชกุญชร วรวิหาร /www.watdevaraj.com

บุญ หมายถึง ความดี ผู้ที่ปรารถนาจำต้องรู้ว่าอะไรเป็นบุญ จะได้บำเพ็ญให้สำเร็จผล สมความมุ่งหมายได้ ผู้ที่ปฏิบัติด้วยนิยมตามๆ กันมา ไม่รู้ว่าอะไรเป็นบุญ จะปฏิบัติให้ถูกต้องไม่ได้ แม้จะปฏิบัติด้วยความงมงาย ก็ไม่นำให้สำเร็จประโยชน์

เพราะฉะนั้น ผู้ปรารถนาจะทำบุญ จึงต้องรู้ว่า บุญนั้นมีลักษณะเป็นอย่างไร ถ้าปฏิบัติแล้วไม่อาจชำระสันดานให้ผ่องใสบริสุทธิ์ได้ หรือไม่นำให้เกิดความฉลาดว่า สิ่งนี้ชอบ สิ่งนี้ไม่ชอบ สิ่งนั้นก็ไม่จัดว่า เป็นบุญ

แต่เมื่อสามารถจะชำระสันดานให้บริสุทธิ์และนำให้เกิดความฉลาด รู้จักผิดชอบ จึงจัดว่า เป็นบุญ สิ่งอะไรที่จะมาชำระสันดานของบุคคลให้ผ่องใสบริสุทธิ์ อันเสมอด้วยความดีย่อมไม่มี สิ่งอื่นชำระได้เพียงภายนอกเท่านั้น แต่ความดี เป็นของชำระใจ เมื่อใจบริสุทธิ์แล้ว อาการภายนอก คือ กิริยาวาจา ก็บริสุทธิ์ตามไปด้วย

ด้วยเหตุที่ บุญ คือ ความดี เป็นเหตุนำมาซึ่งความสุข และเมื่อได้พิจารณาแล้วรู้ว่า บุญ คือ ความดี เป็นสิ่งที่ชำระสันดานให้ผ่องใส บริสุทธิ์ พึงสร้างความดีตามความรู้ ตามความสามารถที่ตนเองจะกระทำได้ ทำให้เกิดมีขึ้นในสันดาน จึงจะได้ชื่อว่าประสบบุญ คือ ความดีอย่างแท้จริง ดังพระพุทธภาษิตที่ได้ตรัสสรรเสริญเรื่องบุญไว้ ในสัตตกนิบาต อังคุตตรนิกายว่า "คำว่าบุญ เป็นชื่อของความสุข"

การบำเพ็ญบุญกุศล คุณงามความดี ในทางพระพุทธศาสนา ท่านแยกไว้หลายประการ แต่สรุปรวมแล้ว มีอยู่ 3 อย่าง คือ ทาน ศีล และภาวนา

ทาน ได้แก่ การบริจาค แบ่งปันเสียสละ เมื่อได้บำเพ็ญให้บริบูรณ์เต็มที่แล้ว สามารถละหรือตัดกิเลส คือ ความ โลภให้เบาบาง หรือให้หมดสิ้น ทำให้เกิดความสุข ความสงบใจได้

ศีล ได้แก่ การปฏิบัติกาย วาจาให้ตั้งอยู่ในความดีงาม ในความสงบเรียบร้อย ตามกฎระเบียบ ประเพณีและวัฒนธรรมอันดีงาม เมื่อได้บำเพ็ญให้บริบูรณ์เต็มที่แล้ว สามารถละหรือตัดกิเลส คือ ความโกรธให้เบาบาง หรือให้หมดสิ้น ทำให้เกิดความสุข ความสงบใจได้

ภาวนา ได้แก่ การทำจิตใจให้ตั้งมั่นอยู่ในธรรม เป็นการเจริญปัญญาหรือจิตใจ พัฒนาจิตใจเพื่อให้เข้าถึงทางแห่งชีวิตตามความเป็นจริง ให้รู้จักการดำเนินชีวิต ตลอดถึงปฏิบัติต่อตนและคนอื่นด้วยความถูกต้อง เมื่อได้บำเพ็ญ ให้บริบูรณ์เต็มที่แล้ว สามารถละหรือตัดกิเลส คือ ความ หลงให้เบาบาง หรือให้หมดสิ้น ทำให้เกิดความสุข ความสงบใจได้

การฟังธรรม นอกจากจะเป็นการส่งเสริมคุณธรรมในส่วนแห่งทานและศีล อันเป็นบุญกุศลขั้นพื้นฐานและขั้นกลาง ที่ได้บำเพ็ญมาแล้ว ยังเป็นการเพิ่มพูนบุญกุศลในส่วนแห่งภาวนา อันเป็นบุญกุศลขั้นสูงสุด ที่ทำให้มีผลไพบูลย์ยิ่งขึ้นอีกด้วย

เพราะการฟังธรรมนั้น เป็นการพัฒนาปัญญา หรือพัฒนาจิตใจ อันเป็นการพัฒนาในส่วนที่สำคัญที่สุดในชีวิตของมนุษย์ ดังที่พระพุทธเจ้าตรัสไว้ว่า การตั้งใจฟังย่อมเกิดปัญญา

สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ทรงแสดงอานิสงส์แห่งการฟังธรรมไว้ 5 ประการ คือ

1. ผู้ฟังธรรมย่อมได้ฟังในสิ่งที่ยังไม่เคยฟัง

2. สิ่งที่ฟังแล้วไม่เข้าใจก็เกิดความเข้าใจชัดขึ้น

3. สิ่งที่สงสัย ก็จะทำให้หายสงสัย

4. สิ่งที่ผิด ก็จะทำให้ถูกต้องได้

5. จิตของผู้ฟังย่อมผ่องใส สบายใจ


ดังนั้น การฟังธรรม จึงมีอุปการะแก่ผู้ที่มุ่งบำเพ็ญคุณงามความดีเป็นอย่างมาก เพราะเป็นการเกื้อกูลแก่การพัฒนาความเป็นอยู่ของตน ครอบครัว ตลอดถึงสังคม ไม่ให้หลงทาง แต่ให้ดำเนินไปถูกทางอย่างมีคุณภาพ มีประสิทธิภาพและทรงไว้ซึ่งคุณธรรม

หน้า 23

ขอบคุณ ข่าวสดออนไลน์

กราบนมัสการขอบพระคุณ พระเทพคุณาภรณ์ 

สิริสวัสดิ์โสรวารค่ะ

Create Date : 18 ตุลาคม 2557
Last Update : 18 ตุลาคม 2557 10:47:45 น.		0 comments
Counter : 1359 Pageviews.
Share Tweet