ธรรมะวันหยุด
พระเทพคุณาภรณ์ (โสภณ โสภณจิตฺโต ป.ธ.9) เจ้าอาวาสวัดเทวราชกุญชรวรวิหาร www.watdevaraj.com

ศีลข้อที่ 4 งดเว้นจากการพูดเท็จ เว้นจากการพูดโกหก อาการแสดงความเท็จหรือโกหก มี 2 ลักษณะ คือ (1) มุสาทางวาจา พูดให้เข้าใจผิดโดยไม่มีมูลความจริง หลอกให้เสียประโยชน์ พูดให้ทะเลาะกัน พูดเสริมข้อมูลเดิมเกินความเป็นจริงทำให้ผู้อื่นหลงเชื่อ ผิดสัญญาที่ตกลงกันไว้ (2) มุสาทางกาย แสดงอาการทางกาย เช่น พยักหน้า ใช้มือส่งสัญญาณ หรือเขียนหนังสือสื่อความหมายให้ผู้อื่นเข้าใจผิด

หลักวินิจฉัยผิดศีลหรือไม่

1.พูดเรื่องที่ไม่จริง
2.ตั้งใจพูดให้ผิดความเป็นจริง
3.พยายามพูดออกไป
4.คนอื่นเข้าใจความหมายที่พูดนั้น

ถ้าครบทั้ง 4 นี้ ผิดศีลทันที

ผลเสีย การพูดเท็จหรือพูดโกหกนั้น มีโทษน้อยหรือมาก อยู่ที่ความตั้งใจและผลเสียหายในการพูด

ในเบื้องต้นมีผลเสีย คือจะกล่าวสอนแนะนำใครๆ เช่น บุตรธิดา มิตรสหาย ศิษย์บริวาร ไม่มีคนเชื่อฟังนับถือ คำพูดไม่มีความหมายไร้ประโยชน์ เป็นการทำลายความดี ชื่อเสียง เกียรติ ของตนเอง ครอบครัวและวงศ์ตระกูลให้เสื่อมเสีย เกิดการทะเลาะวิวาท หรือถูกแจ้งความดำเนินคดี ฟ้องร้องกัน ดังตัวอย่างเรื่องปลาทองปากเหม็น

ชายหนุ่มสองพี่น้อง มีใจเลื่อมใส บวชในพระพุทธศาสนา พระพี่ชายมีอัธยาศัยน้อมไปในการปฏิบัติธรรม ได้ศึกษาเกี่ยวกับการปฏิบัติเพื่อความพ้นทุกข์ มีความเข้าใจอย่างถ่องแท้ ตั้งใจปฏิบัติอย่างเคร่งครัด ไม่นานนักท่านได้บรรลุธรรมเป็นพระอรหันต์

ส่วนพระน้องชายสนใจเรื่องการศึกษาเล่าเรียนพระปริยัติธรรม มีความรู้ความชำนาญในพระสูตรต่างๆ และทรงจำได้มาก สามารถแสดงธรรมได้อย่างวิจิตรพิสดาร สาธารณชนยกย่องนับถือท่านเป็นจำนวนมาก

ต่อมา พระน้องชายหลงตัวเองสำคัญว่ารู้ซึ้งในพระธรรมวินัย กล่าวผิดหลักธรรมคำสั่งสอน เที่ยวด่าพระภิกษุผู้มีศีลบริสุทธิ์ พระพี่ชายซึ่งเป็นพระอรหันต์ว่ากล่าวตักเตือน แต่ไม่ยอมเชื่อฟัง ทั้งพระภิกษุสามเณรและสาธุชน ต่างระอาใจหมดศรัทธาไม่เชื่อฟังและเคารพนับถือเหมือนเช่นเคย หลังจากท่านมรณภาพแล้ว ด้วยผลกรรมนั้นนำไปเกิดในนรก ต้องทนทุกข์ทรมานแสนนาน

ต่อจากนั้นไปเกิดเป็นปลาซึ่งมีลักษณะพิเศษ ทั่วตัวเป็นสีทอง แต่ปากเหม็นมาก ถูกชาวประมงจับได้ จึงพากันนำไปถวายพระราชา พระราชานำความไปทูลถามพระพุทธองค์ พระพุทธองค์ตรัสเล่าเรื่องในอดีตของปลาทองที่เคยทำผิดศีลข้อที่สี่

การดำเนินชีวิตตามกรอบของศีลข้อนี้ ที่ถูกต้องดีงาม ควรปฏิบัติคู่กับเบญจธรรมคือความซื่อสัตย์ ความจริงใจ งดเว้นการพูดโกหกในทุกกรณี ซึ่งไม่มีประโยชน์ต่อตนเองและผู้อื่น เพราะธรรมชาติของทุกคนรู้สึกยินดีในความซื่อสัตย์ ความจริงใจ รังเกียจคนหลอกลวงกัน

เมื่อพูดจาด้วยความจริงใจต่อกัน ทำให้เกิดความเคารพนับถือกันและกัน ทั้งช่วยรักษาผลประโยชน์และมิตรภาพที่ดีไว้ได้ ทำให้เป็นคนมีน้ำเสียงไพเราะนุ่มนวลชวนฟังดุจเสียงพรหม มีไหวพริบปฏิภาณในการพูด มีบุตรธิดา มิตรสหายบริวาร จะอยู่ในโอวาทว่านอนสอนง่าย เชื่อฟังคำแนะนำสั่งสอนด้วยดี

หน้า 23

ขอบคุณ ข่าวสดออนไลน์

ธรรมะวันหยุด
กราบนมัสการขอบพระคุณ พระเทพคุณาภรณ์

สิริสวัสดิ์โสรวารค่ะ

Create Date : 26 กรกฎาคม 2557
Last Update : 26 กรกฎาคม 2557 14:34:38 น.		0 comments
Counter : 529 Pageviews.
Share Tweet