ธรรมะวันหยุด
พระเทพคุณาภรณ์ (โสภณ โสภณจิตฺโต ป.ธ.9) เจ้าอาวาสวัดเทวราชกุญชร วรวิหาร /www.watdevaraj.com

สมเด็จพระผู้มีพระภาคเจ้าจึง ตรัสสอนให้สร้างความสามัคคี ปรองดองกัน มีจิตใจชื่นบานต่อกัน เป็นมิตรเป็นสหายกัน เป็นน้ำหนึ่งใจเดียวกัน ด้วยเหตุว่าเป็นเหตุสงบความทะเลาะวิวาทได้

ความสามัคคี คือ ความพร้อม เพรียง สนิทสนมกลมเกลียว เป็นน้ำหนึ่งใจเดียวกัน ไม่วิวาทบาดหมางกัน หรือไม่แก่งแย่งซึ่งกันและกัน เมื่อกล่าวโดยประเภทมี 2 คือ กายสามัคคี พร้อมเพรียงกันด้วยกำลังกาย จิตสามัคคี พร้อมเพรียงกันด้วยกำลังใจ

เมื่อมีความพร้อมเพรียงกันทั้ง 2 ประเภท ก็จะเป็นเหตุให้เกิดผล เต็มที่ หรือมีผลอันสมบูรณ์ดี ไม่มี ความบกพร่อง ถ้าเป็นแต่สามัคคี ด้วยกาย แต่ใจไม่สามัคคีด้วย หรือมีจิตใจที่ไม่คิดจะช่วยให้เต็มความสามารถก็ขาดผลที่จะพึงได้ไปครึ่งหนึ่ง แต่ถ้ามีจิตสามัคคีด้วย ก็จะช่วยให้สำเร็จประโยชน์อย่างไพบูลย์ ไม่มีความขาดตกบกพร่องแต่ประการใด

ความสามัคคีมีนัยยะดังกล่าวมานี้ มีอยู่ในหมู่สมาคมใด หมู่สมาคมนั้น ย่อมดำเนินไปสู่ความเจริญ ไม่มีความเสื่อมทราม และความสามัคคีนั้นจะเกิด ขึ้นได้ หรือเกิดขึ้นแล้วจะยืนยงมั่นคงไปได้ด้วยดี ก็เพราะมีคุณธรรมเป็นหลัก

คุณธรรมนั้นมีมากมายหลายอย่าง แต่จะยกขึ้นมาแสดงในที่นี้อย่างหนึ่ง ที่เรียกว่า สังคหวัตถุ คือ ธรรมเป็นอุบายเครื่องยึดเหนี่ยวน้ำใจกัน มี 4 ประการ คือ การให้ ความเป็นผู้มีวาจาไพเราะ การประพฤติกิจที่เป็นประโยชน์แก่กัน ความมีตนเสมอ

การให้ คือ ความเป็นผู้มีอัธยาศัยโอบอ้อมอารี เอื้อเฟื้อเผื่อแผ่แก่กันและกัน นี้เป็นอุบายให้เกิดความสามัคคี ส่วนความเป็นผู้รู้มาก เอาเปรียบตระหนี่ถี่เหนียว เห็นแก่ประโยชน์ตนฝ่ายเดียว ไม่แลเหลียวถึงประโยชน์ของผู้อื่น นี้เป็นเหตุแห่งความแตกสามัคคี

ความเป็นผู้มีวาจาไพเราะ คือ มีวาจาอ่อนหวานนุ่มนวลชวนให้น่าฟัง ไม่กระทบกระทั่งเสียดสีผู้อื่น หรือไม่ยกตกข่มท่าน นี้เป็นเหตุแห่งความสามัคคี ส่วนการเจรจาด้วยถ้อยคำหยาบคาย ไม่ไพเราะหู หรือกระทบกระทั่งเสียดสีผู้อื่นเป็นต้น นี้เป็นเหตุทำลายความสามัคคี

การประพฤติกิจที่เป็นประโยชน์ แก่กัน คือ ไม่เพิกเฉยดูดาย ช่วยขวนขวายด้วยความเต็มใจ นี้เป็นเหตุแห่งความสามัคคี ส่วนการเพิกเฉยดูดาย ไม่ขวนขวายช่วยเหลือซึ่งกันและกัน มุ่งแต่จะเอาตัวรอดเป็น ใหญ่ การแสดงอัธยาศัยใจจืดเช่นนี้ เป็นเหตุทำลายความสามัคคี

ความมีตนเสมอ คือ มีมารยาทอ่อนน้อมถ่อมตนในบุคคลไม่เลือก หน้า ปฏิบัติตนวางตนพอดี นี่เป็นเหตุแห่ง ความสามัคคี ส่วนความเป็นผู้ถือตัว ถือตน ถือยศถืออำนาจ แสดงกิริยา มารยาทดูหมิ่นผู้อื่น ไม่ประพฤติตนให้เหมาะสมแก่ฐานะ นี้เป็นเหตุทำลายความสามัคคี

ผู้ที่จะบำรุงรักษาความสามัคคี ให้ยืนยงมั่นคงอยู่ได้ ต้องเป็นผู้ตั้ง อยู่ในคุณธรรมทั้ง 4 ประการนี้ และ พึงเว้นจากธรรมอีก 4 ประการ ซึ่ง มีลักษณะตรงกันข้ามนั้นเสีย ความสามัคคีก็จะดำรงมั่นคงอยู่ได้ด้วยดีตลอดไป และพึงเป็นผู้มีขันติธรรมประจำใจ มีความอดทนอดกลั้น บั่นรอนตัดทอนเหตุที่จะทำให้แตกความ สามัคคีนั้นๆ

หน้า 23

ขอบคุณ ข่าวสดออนไลน์

ธรรมะวันหยุด
กราบนมัสการขอบพระคุณ พระเทพคุณาภรณ์ 

อาทิตยวารสิริสวัสดิ์ค่ะ

Create Date : 29 มิถุนายน 2557
Last Update : 29 มิถุนายน 2557 9:03:07 น.		0 comments
Counter : 524 Pageviews.
Share Tweet