หน้าต่างศาสนา
พระมหาขวัญชัย กิตฺติเมธี

สำนักงานส่งเสริมคุณธรรม จริยธรรมฯ วัดสระเกศ

"ทุกสิ่งมีเวลาของมัน ทุกเป้าหมายมีช่วงเวลาให้เราเสาะแสวงหา และมีช่วงเวลาที่เราไม่อาจแสวงหาได้ มีแต่ต้องปล่อยให้หลุดมือไปอย่างน่าเสียดาย"

ปรัชญาชีวิตนี้เกิดขึ้นหลังเดินทางกลับจากบาหลีและบุโรพุทโธ เมื่อหลายเดือนก่อน ทำไมผู้เขียนจึงรู้สึกแบบนั้น? การเล่าถึงการเดินทางครั้งนี้คงช่วยให้เข้าใจความหมายประโยคข้างบนได้

แต่ก่อนอื่นขอเล่าเกี่ยวกับบาหลีให้ฟังสักนิด...

"บาหลี" เป็นเกาะหนึ่งในหมื่นกว่าเกาะของอินโดนีเซีย ที่เต็มไปด้วยเสน่ห์ทางวัฒนธรรมที่โดดเด่นด้วยสถาปัตยกรรม แหล่งท่องเที่ยวทางธรรมชาติ ป่าไม้อุดมสมบูรณ์ หาดทรายที่สวยงาม กลายเป็นแหล่งท่องเที่ยวที่ทั่วโลกรู้จัก ผ่านความงดงามตามธรรมชาติและศิลปะแบบบาหลี

น่าแปลกว่าแม้บาหลีจะอยู่ภายใต้การปกครองของเนเธอร์แลนด์มาอย่างยาวนานร่วม 300 ปี แต่การเปลี่ยนแปลงกลับเป็นไปอย่างเชื่องช้า ด้วยวิถีความเชื่อทางศาสนาที่ฝังรากลึกลงในวิถีชีวิต จนกลายเป็นวิธีคิดที่มีเอกลักษณ์สไตล์บาหลี

ทั้งงานด้านศิลปะ งานแกะสลักหินเป็นรูปต่างๆ ตามสไตล์บาหลี งานวาดโดยเฉพาะเสื้อผ้าแบบบาติก (Batik) เป็นศิลปะบนผืนผ้าที่วาดขึ้นด้วยเทคนิคขี้ผึ้งเหลว แล้วนำไปย้อมสี และศิลปะการแสดงที่โดนเด่นด้วยสีสัน ของการแต่งกายและการแสดงออกทางสีหน้า

...ถ้าจะเรียนรู้ศึกษาวัฒนธรรมและวิถีชีวิตทางศาสนา "บาหลี" ดูจะเป็นคำตอบที่น่าศึกษาแห่งหนึ่ง...

ผู้เขียนพยายามจินตนาการว่า บาหลีคงไม่ต่างจากเมืองที่มีภูมิประเทศเป็นเกาะอย่างศรีลังกาหรือญี่ปุ่น ซึ่งเต็มไปด้วยภัยธรรมชาติ ความเชื่อทางศาสนาดูจะเข้ากับวิถีชีวิตได้มากกว่าเหตุผลอื่นใด

อย่างความเชื่อเรื่องสัตว์ชนิดหนึ่งมีปีกที่เราเรียกว่า "ครุฑ" บาหลีเรียกว่า "Garuda" (การูด้า) เป็นพาหนะของพระวิษณุตามความเชื่อแบบศาสนาฮินดู และก็มีเล่าไว้ในคัมภีร์ทางพระพุทธศาสนาเช่นกันว่า "ครุฑจะไม่อาศัยอยู่ตามชายป่าใกล้เมือง แต่จะบินข้ามทะเลเพื่อไปหาอาหาร อาศัยอยู่ที่ป่าสิมพลีหรือไม้งิ้ว"

ถ้าเป็นประเทศที่มีเกาะมากๆ อย่างบาหลี ผู้คนอาจเคยเห็นนกใหญ่ รูปร่างผิดแปลกจากนกทั่วไป (ถ้าไม่ตัวใหญ่จริงคงบินข้ามน้ำข้ามทะเลมาหากินได้ยาก) ตอนแรกอาจเรียกว่า "นกยักษ์" แต่พอมาได้เรียนรู้ศาสนาว่า พูดถึงเรื่องนกที่มีปีกตัวใหญ่เรียกว่า "ครุฑ" ไว้ ตรงเข้ากับประสบการณ์ที่เคยได้เห็นนกยักษ์ตัวนี้

จึงเกิดศรัทธาในสิ่งที่ศาสนาพูดไว้เกี่ยวกับสัตว์ชนิดนี้ ว่าตรงกับสิ่งที่ตนเองได้สัมผัส

แต่ความเชื่อนี้อาจเป็นแค่หนึ่งในอีกหลากหลายความเชื่อทางศาสนาที่มองว่า "มนุษย์อาจเป็นแค่สิ่งเล็กๆ ที่ยังต้องการที่พึ่งที่ยิ่งใหญ่กว่า" นั่นจึงไม่แปลกที่ศาสนาที่ชาวบาหลีนับถือจึงเป็นศาสนาฮินดูที่เชื่อในพระพรหมและเทพเจ้าอีกหลากหลาย

และพุทธศาสนามหายานที่นับถือในพระโพธิสัตว์ ที่ประดิษฐานในดินแดนพุทธเกษตรเมื่อประชาชนมีความเดือดร้อนก็พร้อมจะลงมาช่วย

สำหรับสมัยนี้ความเชื่อเหล่านี้ยังคงมีคุณค่าอยู่ ทั้งยังช่วยยกระดับชีวิตให้เปลี่ยนไปจากเดิม อย่างเรื่อง "ครุฑ" อาจไม่ใช่แค่ความเชื่อเท่านั้น

เพราะถ้าใครไปบาหลีแล้วต้องการบินต่อไปยังบุโรพุทโธ อาจต้องใช้บริการนั่ง "ครุฑ" ไป ผ่านสายการบิน "Garuda Airline" หรือสายการบินครุฑ ...ครุฑกลายเป็นตำนานที่มีคุณค่า

ยกทั้งระดับจิตใจและสร้างรายได้ ให้คนบาหลีและอินโดนีเซียไปแล้วตอนนี้...

หน้า 23

ขอบคุณ ข่าวสดออนไลน์

กราบนมัสการขอบพระคุณ พระมหาขวัญชัย กิตฺติเมธี

สิริสวัสดิ์โสรวารค่ะ

Create Date : 01 พฤศจิกายน 2557
Last Update : 1 พฤศจิกายน 2557 13:34:03 น.		0 comments
Counter : 517 Pageviews.
Share Tweet