ธรรมที่ทำให้งาม - พระเทพคุณาภรณ์
คอลัมน์ ธรรมะวันหยุด พระเทพคุณาภรณ์ (โสภณ โสภณจิตฺโต ป.ธ.9) เจ้าอาวาสวัดเทวราชกุญชรวรวิหาร www.watdevaraj.com
ความงดงาม เป็นเรื่องที่คนจำนวนมากสนใจและแสวงหาวิธีเพื่อทำให้ตัวเองดูดีมีความมั่นใจมีบุคลิกภาพที่ดี ต้องตาต้องใจ สำหรับคนที่พบเห็น คำว่า ไก่งามเพราะขน คนงามเพราะแต่ง ยังทันสมัยอยู่เสมอ "อาภรณ์เครื่องประดับต่างๆ แต่งกายให้งาม แต่ไม่คงทนถาวร ส่วนธรรมแต่งใจให้งามแบบยั่งยืนเหมาะสมทุกเพศวัย"
คุณธรรมอันทำบุคคลให้งามด้วยกิริยา วาจา และใจ ประดับให้มีความงาม มีอัธยาศัยเรียบร้อย จิตใจมีความเยือกเย็น มี 2 อย่าง คือ 1.ความอดทน 2.ความเสงี่ยม
1.ความอดทน เพื่อบรรลุความดีงาม ทนได้เมื่อถูกกระทบกับสิ่งอัน ไม่พึงปรารถนา เป็นลักษณะของกายและใจที่พร้อมจะเผชิญกับเหตุการณ์ที่จะเกิดขึ้นในทุกรูปแบบ โดยไม่มีความย่อท้อ มีลักษณะ เช่น
- อดทนต่อความตรากตรำ ความทุกข์ยากลำบาก ความเหน็ด เหนื่อย ปัญหาอุปสรรค ที่เกิดขึ้นจากการทำงานหรือการดำเนินชีวิต
- อดทนต่อความลำบาก ต่อทุกขเวทนาอันเกิดจากความเจ็บไข้ได้ป่วย ความทุกข์ทรมาน จะมีอาการแรงกล้าอย่างไรก็ตาม ไม่แสดงอาการกระสับกระส่ายจนเกินเหตุ มีความอดทนอดกลั้นอยู่เสมอ ใจไม่ หวั่นไหวอ่อนแอเกินไป เพราะตระหนักในความ จริงว่า ความเจ็บป่วยเป็นเรื่องธรรมดาของคนเรา
- อดทนต่อความเจ็บใจ สามารถอดทนต่ออาการหมิ่นประมาทที่ผู้อื่นกระทำแก่ตน คำด่า คำกระทบเสียดสี โดยควบคุมความโกรธไว้ได้ ไม่ทำร้ายโต้ตอบผู้นั้น
ความอดทนคือความอดกลั้น ทำให้เป็นคนหนักแน่น รู้จักควบคุมจิตใจตนเองไว้ได้ และเป็นเหตุให้เป็นที่นิยมรักใคร่ของคนทั่วไป เพราะสามารถข่มใจชนะกิเลสคือความโกรธและความคิดประทุษร้ายได้อย่างราบคาบ เป็นผู้งดงามอย่างแท้จริง
2.ความเสงี่ยม มีความสงบเจียมตัว มีอัธยาศัยงาม เรียบร้อย เป็นคุณธรรมสนับสนุน ความอดทน เมื่อสามารถอดทนได้แล้วพยายามสงบใจ ทำใจให้เย็น ให้ปลอดโปร่ง ไม่เก็บเอาความลำบาก ความเจ็บปวด ความเจ็บใจนั้นมาคิดอีก เมื่อใจสงบเย็นได้แล้ว กิริยา ทางกายและคำพูดที่แสดงออกจะสงบเสงี่ยมเรียบร้อยเหมือน ไม่มีอะไรเกิดขึ้น เป็นลักษณะ ของบุคคลผู้มีจิตองอาจ สู้ทน ไม่วู่วาม ไม่หวั่น ไหวเพราะรัก หรือชัง หากแต่มีใจคอหนักแน่นมั่นคงอยู่เสมอ
ผู้มีความสงบเสงี่ยม ย่อมรู้จักทำจิตของตนให้แช่มชื่น มีกิริยาสงบเสงี่ยมสม่ำเสมอ ไม่แสดง กิริยาวาจาให้ผิดปกติจากที่เคยเป็น เช่น ไม่หน้าบึ้งเมื่อโกรธ ไม่ด่าตอบเมื่อถูกดูหมิ่น และไม่ครวญครางเมื่อคราวเจ็บไข้ได้ป่วย
ความอดทนและความสงบเสงี่ยม เป็นธรรมสนับสนุนส่งเสริมกันให้มีกำลังยิ่งขึ้น หากมีแต่ความอดทนเพียงอย่างเดียว แต่ขาดความสงบเสงี่ยม ยังไม่ชื่อว่ามีความงามภายในจิตใจอย่างแท้จริง เช่น เมื่อถูกเขาด่า แม้อดทนได้ ไม่โต้ตอบ แต่ภายในใจ ยังคุกรุ่นด้วยความอาฆาตพยาบาทจองเวร อาการที่ไม่พอใจนั้นจะปรากฏออกมาทางกาย เช่น หน้าแดง มือสั่น ปากสั่น
ความอดทนและความเสงี่ยมเรียบร้อย เป็นธรรมอันทำให้งาม เพราะห้ามกายใจไม่ให้แสดงกิริยาอาการที่ไม่สมควรหรือไม่งดงาม ทำให้เสียบุคลิกภาพและเสียสุขภาพจิตได้ เป็นหลักฝึกหัดให้บุคคลรู้จักควบคุมตัวเอง โดยไม่ต้องมีใครบังคับ แต่เป็นไปด้วยความสมัครใจ น่าชื่นชมสรรเสริญยิ่งนัก ไม่มีเวรภัย เป็นที่รักชอบใจของบุคคลจำนวนมาก
หน้า 23
ขอบคุณ ข่าวสดออนไลน์ กราบนมัสการขอบพระคุณ พระเทพคุณาภรณ์
อาทิตยวารสิริสวัสดิ์ค่ะ
Create Date : 26 ตุลาคม 2557 |
|
0 comments |
Last Update : 26 ตุลาคม 2557 9:53:09 น. |
Counter : 688 Pageviews. |
|
|
|