มหาวิหารส่วนยอดของบรมพุทโธหรือชั้นอรูปธาตุนั้นน่าจะหมายถึงการบรรลุธรรมในแต่ละขั้น คือ โสดาบัน(วงรอบที่1มีจิต32ดวง), สกิทาคามี(วงรอบทีสองมีจิต24ดวง), อนาคามี(วงรอบที่สามมีจิต16ดวง) และอรหันต์ มหาสถูปองค์ใหญ่ทีไม่มีพระพุทธรูปข้างในหรือจิตเดียวทีมีความว่างอยู่ภายใน)
ธรรมะจากมหาวิหารบรมพุทโธ ชวากลาง พ.ศ.1250...มนุษย์ทุกคนมีธาตุรู้หรือพุทธะในตัวตนเปรียบดังพระพุทธรูปอยู่ในสถูปทั้งสามวง การเจริญสติปัฏฐาน4,มรรค8 และอริยสัจจ4 ดังสัญญลักษณ์สถูปช่องสีเหลี่ยมและแปดเหลี่ยมเมื่อถึงจุดบรรลุธรรมจะเปนผู้รู้ รู้สัจจะธรรมทั้งหลายในจักรวาลนี้
การออกแบบสถาปัตยกรรมของมหาวิหารบรมพุทโธนั้นน่าสนใจมากเพราะจำลองโลกวัฏฏะหรือไตรภูมิเอาไว้
ผังจักรวาลแมนดาลา...แบ่งจิตจักรวาล3ธาตุคือกามธาตุ(สีแดง) รูปธาตุ(สีส้ม) อรูปธาตุ(สีเหลือง) อ่านไตรภูมิพระร่วงแล้วไปชมศึกษาจะพบว่ามหาวิหารนี้คือตำราพุทธศาสนาเล่มใหญ่ที่สุดในโลกจักรวาลครับ
นามชื่อBorobudurในปัจจุบันนี้ยังไม่มีใครทราบแต่ผมเดาว่ามาจากเหรียญทองคำBODDOสมัยพระเจ้ากนิษฐกะมหาราช ราว พ.ศ.700 ครับ