พายุบนดาวพฤหัสบดี
พายุใหญ่บนดาวพฤหัสเตรียมประทะกัน (21 มิถุนายน 2549) พายุที่ใหญ่ที่สุดในระบบสุริยะ 2 ลูกกำลังใกล้จะชนกันให้เห็นในกล้องโทรทรรศน์ พายุลูกแรกคือ จุดแดงใหญ่(Great Red Spot) ซึ่งมีขนาดใหญ่เป็นสองเท่าของโลก ด้วยแรงลมที่พัด 560 กิโลเมตรต่อชั่วโมง พายุลูกมหึมานี้หมุนรอบดาวพฤหัสมานานหลายร้อยปีแล้ว ส่วนพายุลูกที่สองคือ Oval BA หรือที่รู้จักกันในชื่อ จุดแดงเล็ก(Red Jr.) ซึ่งเป็นพายุที่เกิดมา 6 ปีที่มีขนาดเพียงครึ่งเดียวของลูกใหญ่ แต่แรงลมของมันก็พัดร้ายกาจพอๆ กัน
Amy Simon-Miller นักดาราศาสตร์ที่ศูนย์การบินอวกาศกอดดาร์ดในแมรี่แลนด์ ซึ่งจับตาดูพายุทั้งสอง กล่าวว่าพายุทั้งสองกำลังเคลื่อนที่เข้าใกล้อีกลูกมากขึ้น และคาดว่าจะเข้าใกล้กันมากที่สุดในวันที่ 4 กรกฏาคม เธอกล่าวว่า นี่จะไม่เป็นการชนแบบพุ่งเข้าหากัน จุดแดงใหญ่จะไม่กินจุดแดงเล็กหรืออะไรทำนองนั้นแน่ อย่างไรก็ตาม คาดว่าแถบนอกของพายุจะผ่านเฉียดแถบของพายุอีกลูก และนั้นก็เป็นสิ่งที่ใครๆ คาดเดาว่าจะเกิดอะไรขึ้นในช่วงเวลานั้น นี่ไม่ได้เป็นครั้งแรกที่มีการเฉียดเข้าใกล้เกิดขึ้น ในความเป็นจริง พายุทั้งสองมักจะผ่านอีกลูกหนึ่งทุกๆ สองปีหรือประมาณนั้น การผ่านเข้าใกล้ลักษณะนี้เกิดขึ้นในปี 2002 และ 2004 แต่มันก็ไม่น่าสนใจอะไร นอกจากจะเฉี่ยวกันไป พายุทั้งสองลูกก็ไม่บุบสลายแต่อย่างใด แต่ครั้งนี้อาจจะแตกต่าง Simon-Miller บอกว่าจุดแดงอาจจะเปลี่ยนกลับไปเป็นสีเดิม และเปลี่ยนจากแดงไปเป็นขาว ตั้งแต่ปี 2000 จนถึง 2005 จุดแดงเล็กที่มีสีขาวและไม่ต่างจากจุดรีสีขาว(white oval) ขนาดเล็กอื่นๆ ที่โคจรไปรอบดาวเคราะห์ ในปี 2006 นักดาราศาสตร์ก็สังเกตเห็นการเปลี่ยนแปลงเกิดขึ้น เกิดกระแสหมุนวน(vortex) สีแดงก่อตัวขึ้นในพายุ สีใกล้เคียงกับจุดแดงใหญ่ นักวิทยาศาสตร์เชื่อว่าการเปลี่ยนสีเป็นสัญญาณว่าพายุกำลังพัฒนาความรุนแรงขึ้น นักวิทยาศาสตร์คิดว่าจุดแดงใหญ่อาจจะผลัก Oval BA เข้าหากระแสเจททางใต้บนดาวเคราะห์ในระหว่างที่เข้าใกล้กัน กระแสเจทจะพัดต้านการหมุนทวนเข็มนาฬิกาของ Oval BA และอาจจะชะลอการหมุนของพายุลง อาจจะเปลี่ยนสีของพายุกลับไปเป็นสีขาวได้ สีของจุดแดงใหญ่ก็เป็นปริศนาอยู่ จากทฤษฏีที่ได้รับความนิยมอันหนึ่งบอกว่า พายุคุ้ยสสารจากเบื้องลึกในชั้นบรรยากาศของดาวพฤหัสขึ้นมา พัดมันขึ้นมาเหนือชั้นเมฆสูงสุดที่ซึ่งรังสีอุลตราไวโอเลตจากดวงอาทิตย์เปลี่ยนสารประกอบมีสีที่เรียกว่า chromophores ให้กลายเป็นสีแดง
ภาพแสดงจุดแดงทั้งสอง ซึ่งถ่ายเมื่อวันที่ 28 พฤษภาคม 2006 โดยนักดาราศาสตร์สมัครเล่น Christopher Go จากฟิลิปปินส์
Oval BA สีแดงถ่ายภาพโดยนักดาราศาสตร์ที่ใช้กล้องโทรทรรศน์อวกาศฮับเบิล
แหล่งข่าว science.nasa.gov : huge storms converge
rook (sararook@hotmail.com) : รายงาน
Create Date : 25 มิถุนายน 2549 |
|
6 comments |
Last Update : 25 มิถุนายน 2549 6:42:22 น. |
Counter : 1951 Pageviews. |
|
|
|