Group Blog
|
### เราจะทราบได้อย่างไรว่ามีตับอักเสบเรื้อรังและตับแข็งแอบซ่อนอยู่ในตัวเรา ###
เราได้นำเสนอข้อเขียนเรื่องตับ ก่อนอื่นต้องขอแจ้งให้ทุกท่านได้ทราบว่า เรายังไม่อาจนำเสนอให้ท่านทราบได้หมด ถ้าท่านอยากรู้มีทางเดียวคือ หนังสือชื่อ "ไขรหัสตับอักเสบเรื่อรังและตับแข็ง" โดย.....นพ.ดร.ปิยะวัฒน์ โกมลมิศร์ อายุรแพทย์โรคตับและการเปลี่ยนตับ ศูนย์โรคตับและการปลูกถ่ายตับ เมื่อทราบทุกข์จากโรคตับที่ซ่อนอยู่ในตัวแล้ว สำหรับผู้ที่จะต้องมีชีวิตอยู่กับภาวะแทรกซ้อน ก็เริ่มด้วยการตรวจหาโรคเสียแต่เนิ่นๆ ใครบ้างที่ควรไปตรวจหาโรคตับ มีโรคตับซ่อนอยู่หรือไม่ ประการแรก ประการที่สอง เป็นผื่นที่กดแล้วจางได้ ปล่อยนิ้วแล้วเลือดวิ่งกลับมาใหม่ ประการที่สาม เมื่อแพทย์พบค่าผิดปกติในเบื้องต้น ประการที่สี่ จะช่วยบอกลักษณะของเนื้อตับ จึงไม่ต้องกลัวแพ้สารต่างๆ แต่ต้องเข้าใจไว้ก่อนว่า ยังขึ้นกับเครื่องว่าดีหรือไม่ เห็นภาพชัดหรือไม่ ที่กล่าวมาข้างต้นเป็นการตรวจคัดกรอง ซึ่งจำเป็นต้องมีการฉีดสารคอนทราสท์ชนิดต่างๆ ปัจจุบันเริ่มมีการใช้เครื่องวัดความหนาแน่นของตับ ถ้าวิธีการทั้งหลายในขั้นต้น การเจาะเอาเนื้อตับมาตรวจเป็นวิธีที่ดีที่สุด อย่างไรก็ตามการเจาะตับ ฉะนั้นคงจะต้องคุยกับแพทย์ผู้ดูแลว่า สุดท้ายนี้ต้องขอขอบพระคุณคุณหมอ ชีวิตที่เขาให้เรามานั้น เราจะรักษาให้อยู่ได้นาน เราใช้ร่างกายนี้มานานแล้ว อีกสักครั้งสำหรับคุณหมอผู้มีเมตตา จงดลบันดาลให้คุณหมอและครอบครัว คุณความดีที่คุณหมอมีเมตตาต่อคนไข้ ### ถ้าตับคุณแข็งแล้วจะเกิดอะไรขึ้น ###
วันนี้เราคงนำเสนอเรื่อง โรคตับ ครั้งนี้คุณหมอท่านยกเป็นคำถามไว้ว่า มันไม่ใช่อย่างที่เราคิดเลยสักนิด เพราะคนไข้เมื่อมาถึงคุณหมอทุกราย ท่านคงจะถือคติของซุนวู ที่ว่า ท่านลองอ่านดูท่านจะรู้จักเจ้าโรคนี้ เราต้องรีบไปพบกับคุณหมอ ท่านจะชี้แนะแนวทางให้กับเราต่อสู้กับเจ้าโรคนี้ ทำอะไรข้อยบ่ได้ดอก โดย นพ.ดร. ปิยะวัฒน์ โกมลมิศร์ อายุรแพทย์โรคตับและการเปลี่ยนตับ ศูนย์โรคตับและปลูกถ่ายตับ ในบทก่อนเราเรียนรู้ สมุทัย หรือเหตุแห่งทุกข์ อะไรเป็นสาเหตุของโรคตับอักเสบเรื้อรังและตับแข็ง จะมาหาแพทย์ก็เมื่อเกิดทุกข์ ทุกข์อย่างไร ภาวะแทรกซ้อนของโรคตับแข็งเป็นอย่างไร ตับอักเสบเรื้อรังจากสาเหตุใดก็ตาม มีค่าการอับเสบสูงเกินค่าปกติ ที่แย่กว่านั้น มาพบแพทย์แล้วเพราะตับอักเสบ ผู้ป่วยก็จะรู้ตัวเองว่าผิดปกติแล้ว 1. อาการเท้าบวมขาบวม ตับแข็งระยะท้าย 2. ท้องมาน เมื่อตับทำงานลดลงไปอีก ร่วมกับเลือดจากทางเดินอาหารวิ่งผ่านตับไม่ได้ ทำให้ความดันในหลอดเลือดที่เข้าสู่ตับสูงขึ้น แพทย์ใช้คำเรียกว่า "แอสไซดี่ส์ (Ascites) " 3. ติดเชื้อในช่องท้อง เมื่อมีน้ำในช่องท้อง โดยมากจะหลุดมาจากลำใส้ เชื้อโรคจากอุจจาระจะผ่านเข้าทางผนังลำใส้ แล้วไปเพิ่มจำนวนอยู่ที่เยื่อบุช่องท้อง เกิดการอักเสบปวดท้อง ท้องโตขึ้น และเป็นไข้ 4. หลอดเลือดโป่งพองในหลอดอาหาร เมื่อไหลผานเข้าตับไม่ได้ ผู้ป่วยจะมีอาการอาเจียนเป็นเลือด 5. กระเพาะอาหารอักเสบ เมื่อความดันของหลอดเลือด 6. อาการทางสมองจากโรคตับ เนื่องจากตับแข็งที่เสียการทำงานไปมาก ผู้ป่วยจะเริ่มด้วยอาการอารมณ์ผิดปกติ อารมณ์ดี หรือเอะอะโวยวาย จนในที่สุดก็ถึงขั้นหมดสติ 7. เลือดออกง่าย สาเหตุจากตับสร้างโปรตีน ร่วมกับผู้ป่วยโรคตับแข็ง 8. เลือดแข็งตัวง่ายในที่ที่ไม่ควร 9. ติดเชื้อง่าย คนที่เป็นโรคตับแข็ง ผู้ป่วยบางคนอยู่ดีๆก็เกิดติดเชื้อ 10. โรคไตจากภาวะตับแข็งที่รุนแรง จะไปมีผลทำให้ไตทำงานผิดปกติ แต่ถ้าไปเจาะไตมาตรวจ เฮ็บปาโตรีนอล ซินโดรม มีค่าความเหลืองในเลือดสูงมาก 11. การขาดสารอาหาร แน่นท้องจากมีน้ำในท้อง ทานได้แต่ผักกับโปรตีนจากพืช 12. โรคแทรกทางปอด จากสาเหตุที่มีความดันในหลอดเลือด น้ำจากในท้องอาจมีการรั่วซึมผ่านช่องกะบังลม 13. มะเร็งตับ ชนิดที่เกิดจากเชลล์ตับ ที่เรียกว่า หรือเรียกย่อๆว่า "เฮ็บปาโตมา (Hepatoma) ฉะนั้นแพทย์จึงต้องคอยติดตามทำอัลตราซาวนด์ตับ เหล่านี้เป็นความทุกข์ อ่านจบแล้วก็คงรู้แล้วซินะว่า เพื่อเราจะได้นำมาพิจารณาตัวเราว่า มารู้ก็ต่อเมื่อเห็นทางเดินไปหายมพบาลซะแล้ว ค่าของเลือดที่เกี่ยวกับตับมีหลายตัว สุดท้ายนี้ก็คงต้องขอกราบงามๆเพื่อขอบพระคุณ เราขออัญเชิญบารมีแห่งหลวงพ่อพุทธโสธร ### สาเหตุของโรคตับอักเสบเรื้อรังและตับแข็ง ###
หลังจากที่ท่านได้ทราบว่า ซึ่งคุณหมอ นพ.ดร ปิยะวัฒน์ โกมลมิศร์ คุณหมอท่านมีจิตใจประเสริฐยิ่งนัก เราต้องขอกราบขอบพระคุณคุณหมอ ประสบแต่ความสุข สมปรารถนา อายุรแพทย์โรคตับและการเปลี่ยนตับ โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ คนทั่วไปเวลาได้ยินคำว่าตับอักเสบหรือตับแข็ง ก่อนอื่นช่วยกันล้างสมอง ดูได้จากตารางข้างล่าง สาเหตุของตับอักเสบเรื้อรัง เมื่อท่านอ่านมาถึงตรงนี้ สำหรับหลายท่านที่ประสบปัญหา เผื่อว่าแพทย์ยังไม่ได้ทำการวิเคราะห์ ผู้ป่วยหลายท่านที่เป็นโรคประหลาดๆ แพทย์ก็ยังไม่รู้จะบัญญัติศัพท์ภาษาไทย ไวรัสบี และ ไวรัสซี เป็นปัญหาใหญ่ มีไวรัสซี ประมาณ ๑ ล้านกว่าคน ตับก็ถูกกัดกร่อนไปเรื่อยๆ ผ่านไป ๒๐ - ๓๐ ปี ส่วนใหญ่ท่านที่ดื่มแอลกอฮอล์จัดจนเกิดปัญหา ยกคำที่หมอหัวใจชอบเอามาโฆษณาว่า แพทย์ก็บอกว่าไม่ได้ต้องหยุดไวน์ แพทย์ก็ต้องขอร้องต่อไปว่า เบียร์ก็ไม่ได้ ท่านรู้มั้ย กิเลสที่สิงสู่ในคนติดเหล้า โรคตับจากแอลกอฮอล์ อย่าลองแบบนี้นะ เพราะลองแล้วจะหยุดไม่ได้ ถ้าดื่มมากถึงระดับหนึ่ง ดื่มได้เท่าไรจะไม่เกิดโรคตับ ผู้ชายดื่มได้ไม่เกิน ๒๑ ยูนิต(ดริ๊งค์) ต่ออาทิตย์ คำว่า ๑ ยูนิต เทียบเท่ากับแอลกอฮอล์ ๘ กรัม เหล้าแดง (วิสกี้ ๔๐ %) ๒๕ ซีซี เท่ากับ ๑ ยูนิต ไวน์ (๑๒%) ๑ แก้วเล็ก ๑๗๕ซีซี เท่ากับ ๒ ยูนิต ไวน์ (๑๒%) ๑ แก้วใหญ่ ๒๕๐ ซีซี เท่ากัย ๓ ยูนิต เบียร์ (๕%) ๑ แก้วใหญ่ หรือ ๑ ไพน์(pint=๕๖๘ซีซี) ถึงตรงนี้ก็คงจะทำให้บางท่านสับสนมากขึ้น แอลกอฮอล์ เมื่อดื่มเกินขนาด เริ่มแรกจะมีไขมันแทรกในตับมากขึ้น เรียกว่า ตับอักเสบจากแอลกอฮอล์ จะมีแผลเป็นหรือพังผืดแทรกกระจายไปทั่วๆตับ คนที่ดื่มเหล้าจนตับแข็ง หรือแปลได้ง่ายเข้า ถ้ามี ๒ คน รีบหยุดแอลกอฮอล์เสียตั้งแต่ระยะแรกๆ ปัจจุบันโรคไขมันแทรกตับ ผู้คนทั้งเด็กและผู้ใหญ่น้ำหนักเกิน คนที่มีไขมันแทรกตับมากๆ มนุษย์เรามีภูมิต้านทานอยู่ในร่างกาย ไม่ว่าจะเป็นเชื้อแบคทีเรีย ไวรัส พยาธิ ภูมิของเราก็จะรู้ทันทีว่า เข้าไปทำลายเชื้อโรคเหล่านั้น แต่ชีวิตไม่สวยหรูเช่นนั้นเสมอไป เช่นไปเห็นว่าผิวหนัง ไต หลอดเลือด ท่านคงจะได้ยินจากข่าวสารอยู่บ้าง มีดารา นักร้อง กลับมาที่ตับ มีโรคภูมิต้านทานต่อตัวเอง ก็จะทำแบบที่กล่าวข้างต้น คือ มีโรคตับเรื้อรังหลายชนิด โรคภูมิต้านทานไปทำลายเนื้อเซลล์ตับ "ออโต้" แปลว่า ต่อตัวเอง เมื่อแปลโดยรวมก็คือ เป็นแบบกัดกร่อนไปทีละน้อย แพทย์จะให้การวินิจฉัยได้ด้วยการตรวจเลือด Antinuclear Antibody (ANA) จากนั้นจะต้องตรวจดูเนื้อตับ โรคนี้รักษาได้ด้วยยากดภูมิ โรคภูมิต้านทาน คำว่า "ไพรมารี่" ในความหมายนี้แปลว่า เมื่อแปลโดยรวมก็คือ ผู้ป่วยมักจะมาด้วยอาการคันตามร่างกาย ซึ่งก็เป็นน้ำดีชนิดหนึ่งในร่างกาย โรคภูมิต้านทานไปทำลายท่อน้ำดีขนาดใหญ่ "สเกลอโรสซิ่ง" แปลว่า เกิดพังผืด เมื่อแปลโดยรวมหมายถึง ผู้ป่วยจะมาด้วยการติดเชื้อ การรักษาต้องใช้การส่องกล้อง ยีนเป็นองค์ประกอบที่อยู่บนสายพันธุกรรม ทางกายภาพของการเป็นเราเป็นเขา โรคแรกเรียกตามชื่อผู้ค้นพบว่า เกิดจากการที่ร่างกายขับถ่าย มักพบในวัยเด็ก วัยรุ่น และผู้ใหญ่ที่อายุไม่มาก มีการเคลื่อนไหวของร่างกายบางส่วนผิดปกติ โรคที่สองเรียก เฮียริติทารี่ ฮีโมโครมาโตสิส นานเข้าก็ไปสะสมตามส่วนต่างๆของร่างกาย จนเกิดเบาหวานและตับแข็ง บ้านเราพบน้อยมาก การรักษาต้องใช้การเจาะเลือดทิ้งเป็นระยะๆ คนไทยจะพบโรคธาตุเหล็กสะสม โรคนี้พบได้ประปรายในบ้านเรา บัดด์ เคียรี่ ซินโดรม (Budd Chiari syndrome) เช่น มีก้อนเลือดไปอุด เมื่อเกิดการอุดตัน เลือดก็จะท้นอยู่ในต้บ โรคนี้เกิดจากโรคหัวใจวายชนิดเรื้อรัง จนเกิดตับแข็งในที่สุด โรคนี้คล้ายกับโรคพีเอสซี(PSC) เช็คกันดารี่ สเกลอโรสซิ่ง คอแลงไจติส ในที่สุดก็จะมีอาการตาเหลือง ตัวเหลือง จริงๆแล้ว สาเหตุของโรคตับยังมีอีกมาก ภาษาแพทย์เราใช้คำรวมๆ "คริปโตเจนนิค" ในความหมายนี้แปลว่า ถ้าตับอักเสบเป็นมากนานพอควร ท่านที่อ่านมาถึงตรงนี้ ยังมีโรคตับอีกหลายชนิด ยิ่งถ้าโรคยากๆ โรคตับอักเสบเรื้อรัง ท่านผู้ได้อ่านที่รักทุกท่าน เรายินดีกับท่านด้วย สังเกตุตัวเราเองให้มากๆ เงินทองที่วิ่งตามหากันมาจนเหนื่อยน่ะ โลกนี้ยังมีอะไรอีกมากมายที่เรายังไม่รู้ เหมือนสุภาษิตที่ว่า ### ตับอักเสบเรื้อรังและตับแข็งเป็นอย่างไร ###
วันนี้เราก็ยังคงนำเสนอบทความของท่านอาจารย์หมอ เพราะสิ่งที่ท่านได้บอกให้รู้นั้น มันเรื่องจริง ในบทนี้ท่านจะบอกกับเราว่าตับอักเสบเรื้อรังและตับแข็งเป็นอย่างไร เพราะเราไม่ใช่หมอ และการบอกต่อ ดังนั้นเพื่อไม่ประมาทและรักษาชีวิตร่างกายเรา โดย นพ.ดร. ปิยะวัฒน์ โกมลมิศร์ เมื่อกล่าวถึงคำว่า "ตับอักเสบ" และ "ตับแข็ง" อันดับแรกเรามีข้อตกลงกันตามนี้ ฉะนั้นห้ามคิดมาก คิดให้พอประมาณ ลองนึกภาพเวลาที่ท่านหกล้มเป็นแผลที่ขา ในตับก็เช่นกันเวลาดื่มแอลกอฮอล์เข้าไปมากๆ ฉะนั้นต่อให้ตับอักเสบมากมายร่างกายก็เฉยๆ เมื่อตับเกิดการอับเสบไปนานๆด้วยเหตุอะไรก็ตาม เมื่อตับอักเสบร่างกายก็พยายามทำให้เกิดการหาย เมื่อมีแผลเป็นเพิ่มมากขึ้น พังผืดจะค่อยๆดึงรั้งให้ตับเสียรูปร่าง พอเกิดการอักเสบ การทำลายเนื้อตับกระจายไปทั่ว ผู้ป่วยก็จะเริ่มมีอาการของภาวะแทรกซ้อนต่างๆเกิดขึ้น ซึ่งเราจะทำความเข้าใจเกี่ยวกับภาวะแทรกซ้อนของตับแข็งในบทที่ ๔ ส่งท้ายบทนี้ขอแถมอีกเรื่อง เมื่อตับเกิดพังผืด วนไปเวียนมาอย่างนี้หลายๆปีเข้า คนที่เป็นตับแข็งแล้วมีโอกาสเป็นมะเร็งตับได้มากขึ้น อ่านทบทวนตรงนี้หลายๆรอบเพื่อความเข้าใจที่ถูกต้อง ขึ้นต่อมา แพทย์และผู้ป่วยจะทราบได้อย่างไร มะเร็งที่โตขยายขนาดเร็ว ถ้าก้อนมะเร็งเริ่มเกิดนับจากวันนี้ ซึ่งยังพอจัดการได้ รักษาได้ แต่ถ้าหายตัวไปนาน ถ้าหมอลืมก็ต้องเตือนหมอ ผลัดกันเตือน เพื่อตับของท่านเอง...... บทนี้ท่านอ่านแล้วคงจะเข้าใจดี จะเห็นว่าตับเรานั้นจะรู้ได้ว่าเธอยังปกติดีอยู่หรือเปล่า ท้ายนี้เราขอเป็นตัวแทนของท่านผู้อ่านทุกท่าน ขอบคุณที่คุณหมอมีน้ำใจเผื่อแผ่มายังพวกเราผู้ไม่รู้ ### คุณรู้จักตับของคุณหรือยัง?ระวังจะถูกล้วงตับ ###
คุณเคยรู้จักกับตับของคุณหรือยัง ลองเข้ามาอ่านดูพร้อมๆกัน แต่เขาก็โดนคุณหมอคนเก่งทั้งควักทั้งล้วง ก่อนที่ท่านจะอ่านบทต่อๆไปได้เข้าใจ เมื่อมีพิ้นฐานเบื้องต้นแล้ว จะได้ทราบว่า จากโรคที่จะเล่าให้ฟังในบทต่อๆไปแล้ว รู้หรือไม่ ตับของเราเป็นอวัยวะที่มีขนาดใหญ่ที่สุด รูปร่างเป็นสามเหลี่ยมถ้ามองจากด้านหน้า รู้หรือไม่ถ้ามีความจำเป็นต้องตรวจเนื้อตับ เมื่อตับเราใหญ่ขนาดนี้ จริงๆแล้วท่านหาตับหมูมาดูก็ได้ มีเส้นเลือดดำใหญ่วิ่งตรงมาจากทางเดินอาหาร ข้างในตับก็จะมีเนื้อตับ เซลล์ตับก็ทำหน้าที่ของตับไปเรื่อยๆ เช่น เม็ดเลือดขาวชนิดต่างๆเป็นต้น เป็นเซลล์ที่ทำหน้าที่สร้างพังผืด เนื่องจากมันมีรูปร่างเหมือนดาว เกี่ยวกับการเกิดพังผืด หรือแผลเป็นในตับจนตับแข็ง ประการแรก ตับทำหน้าที่นำเอาสารอาหาร ไขมัน.โปรตีน (พวกเนื้อต่างๆ) ไขมันในเลือดชนิดต่างๆ เป็นต้น จนเกิดตับอักเสบ เป็นอันตราย เช่ม มะรุม ที่ไปทานเป็นเม็ด เป็นแคปซูล เป็นยาต้ม ประการที่สอง ตับทำหน้าที่สะสมอาหารต่างๆ เมื่อร่างกายต้องการพลังงาน ผู้ป่วยที่ตับอักเสบขั้นรุนแรงจะมีน้ำตาลในเลือดต่ำ ประการที่สาม (ด้วยเหตุฉะนี้กระมัง เลยเรียกน้ำเขียวๆเหลืองๆ ที่ว่ามีของดีปนออกมาก็เพราะว่า คือ วิตามิน เอ ดี อี และ เค คนที่ท่อน้ำดีอุดตัน เลือดจะแข็งตัวไม่ดี เลือดออกแล้วไหลไม่หยุด ถึงเวลานี้คงจะจินตนาการภาพของตับออกได้บ้าง บทต่อไปลองดูสิว่า ตับเมื่ออักเสบแล้วเป็นอย่างไร คุณหมอได้ให้เราทำความรู้จักกับตับของเราเอง โลกใบนี้ยังศิวิไลยิ่งนัก รักษาเนื้อรักษาตัวไว้ให้ดี
|
tangkay
Rss Feed Smember ผู้ติดตามบล็อก : 55 คน [?] (‿✿) พออายุเลยเลขหกฉันยกเครื่อง มอบทุกเรื่องที่เคยรู้คู่ความเห็น มอบประสบการณ์ผ่านพบจบประเด็น ไม่ยากเย็นเรื่องความรู้ตามดูกัน ฉันคนเก่าเล่าความหลังยังจำได้ แต่ด้วยวัยที่เหลือน้อยค่อยสร้างสรร ยอมรับเรื่องเนตโซเชียลเรียนไม่ทัน อย่าโกรธฉันแค่สูงวัยแต่ใจจริง ด้วยอายุมากมายอยากได้เพื่อน หลากหลายเกลื่อนทุกวัยทั้งชายหญิง คุยทุกเรื่องแลกเปลี่ยนรู้คู่ความจริง หลากหลายสิ่งฉันไม่รู้ดูจากเธอ .... สิบปีผ่านไป....... อายุเข้าเลขเจ็ดไม่เผ็ดจี๊ด เคยเปรี้ยวปรี๊ดก็ต้องถอยคอยเติมหวาน ด้วยเคยเกริ่นบอกเล่ามาเนิ่นนาน ก็ยังพาลหมดแรงล้าพากายตรม ด้วยชีวิตผ่านมาพาเป็นสุข ยังสนุกกับการให้ใจสุขสม อยากบอกเล่ากล่าวอ้างบางอารมณ์ แม้คนชมจะร้องว้า....ไม่ว่ากัน ปัจจุบันเขียนน้อยค่อยเหินห่าง ระบบร่างเปลี่ยนแปลงเหมือนแกล้งฉัน เราคนแก่ตามแก้ไม่ค่อยทัน ยักแย่ยันค่อยศึกษาหาข้อมูล แต่ด้วยคิดถึงแฟนคลับกระชับมิตร จึงต้องคิดตามต่อไปไม่ให้สูญ ส่งความรู้คู่ธรรมะทวีคูณ เพื่อเพิ่มพูนให้รู้กันฉันสุขใจ Link |