ธรรมะวันหยุด
พระเทพคุณาภรณ์ (โสภณ โสภณจิตฺโต ป.ธ.9) เจ้าอาวาสวัดเทวราชกุญชรวรวิหาร www.watdevaraj.com

คําว่า สงเคราะห์ หมายความว่า การช่วยเหลือกัน มี 2 อย่าง คือ 1.สงเคราะห์ด้วยอามิส 2.สงเคราะห์ด้วยธรรม

ประการที่ 1 การสงเคราะห์ด้วยอามิส ได้แก่ การช่วยเหลือด้วยอาหาร เสื้อผ้าเครื่องนุ่งห่ม ที่อยู่อาศัย ยารักษาโรค หรือทรัพย์สินเงินทองในเมื่อเพื่อนบ้านขัดสน อันเกิดแต่ข้าวยากหมากแพง บ้านถูกไฟไหม้ ประสบภัยน้ำท่วม หรือถูกโรคภัยเบียดเบียน ไม่สามารถทำการงานได้ ซึ่งบ่ายหน้ามาหา ไม่ทำนิ่งเฉยหรือดูถูกเหยียดหยาม แต่ให้ความช่วยเหลือเกื้อกูลตามฐานะ เพื่อให้เขาคลายทุกข์มีความสุขได้บ้าง

ประการที่ 2 การสงเคราะห์ด้วยธรรม ได้แก่ การแนะนำพร่ำสอนให้เขารู้จักบาปบุญคุณโทษ ประโยชน์มิใช่ประโยชน์ พยายามป้องกันมิให้เพื่อนบ้านประพฤติผิด เมื่อเพื่อนบ้านถลำตัวเข้าไปอยู่ในทางแห่งความผิด ก็พยายามแก้ไข ถ้าสามารถจะทำได้ ก็นำเขาออกจากทางแห่งความผิดนั้นเสีย เมื่อเพื่อนบ้านเดินอยู่ในทางที่เรียบร้อย คือถูกต้องตามทำนองคลองธรรม ก็ยินดีส่งเสริมให้กำลังใจ

การสงเคราะห์ผู้อื่น ก็เพื่อผูกใจของผู้ได้รับการช่วยเหลือให้คิดถึง นึกถึง สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงแนะไว้ให้ยึดธรรมะ 4 ข้อ คือ

ข้อที่ 1 ทาน ได้แก่ การอุดหนุนจุนเจือ สงเคราะห์ ช่วยเหลือด้วยทรัพย์หรือวัตถุสิ่งของ เช่น อาหาร เสื้อผ้า เป็นต้น บุคคลผู้มีอัธยาศัยกว้างขวาง ไม่คับแคบ สงเคราะห์อนุเคราะห์แก่ผู้ควรสงเคราะห์ มีใจประกอบด้วยเมตตาเช่นนี้

หรือผู้ที่เพียบพร้อมด้วยทรัพย์สมบัติ มีจิตใจเอื้อเฟื้อแก่มหาชน เช่น สร้างถนน ขุดคลอง ทำสะพาน เป็นสาธารณะแก่หมู่ชนเช่นนี้ ย่อมได้รับความรักเคารพนับถือ สมานไมตรีไว้ทุกชั้น ดังคำว่า "ผู้ให้ย่อมผูกไมตรีไว้ได้"

ข้อที่ 2 ปิยวาจา ได้แก่ การเจรจาวาจาที่ไพเราะอ่อนหวาน ย่อมเป็นที่พอใจของชนทุกชั้น เพราะเป็นคำพูดจับใจ ชวนให้ฟัง ให้เกิดอุตสาหะ พยายามทำการงานและสมานไมตรี แม้ผู้เป็นนายจ้าง ถ้าเป็นผู้รู้จักพูดเอาใจลูกน้องให้ทำการงานหนักๆ หรือยากลำบาก ก็ประสบความสำเร็จได้ด้วยความชื่นบานของเขา และสมความประสงค์ของตน ดังคำว่า "เปล่งวาจางามยังประโยชน์ให้สำเร็จ"

ข้อที่ 3 อัตถจริยา ได้แก่ ประพฤติสิ่งเป็นประโยชน์แก่กัน งดเว้นสิ่งที่เป็นโทษ อันทำให้เกิดความเสียหายแก่กัน ไม่ทำเรื่องอย่างใดอย่างหนึ่งให้ผู้อื่นต้องเสียหาย เช่น ในเรื่องของชื่อเสียง หรือทรัพย์สมบัติ ผู้ที่ไม่ทำให้ผู้อื่นต้องเดือดร้อนเสียหาย จะโดยทางตรงหรือทางอ้อมเช่นนี้ ย่อมได้รับความเคารพนับถือจากผู้อื่น เป็นเหตุให้ผู้อื่นเห็นอกเห็นใจ

ข้อที่ 4 สมานัตตตา ได้แก่ ความเป็นผู้ประพฤติตนเสมอต้นเสมอปลาย เคยเคารพนับถือกันมาอย่างใด ก็ดำรงตนให้เป็นปกติอย่างนั้น เคยช่วยเหลือกันมาอย่างใด ก็ช่วยเหลือกันอย่างนั้น ไม่ดูถูก เหยียดหยามในเมื่อฝ่ายหนึ่งต่ำต้อยกว่าตน ไม่ว่าจะด้วยตำแหน่งหน้าที่ หรือทรัพย์สินเงินทอง

ผู้มีคุณธรรม 4 ประการดังกล่าวมานี้ ชื่อว่าสามารถผูกใจผู้อื่นไว้ได้และได้อานิสงส์ผลตอบแทน คือ มีเครื่องยึดเหนี่ยวน้ำใจผู้อื่นไว้ได้ ได้บุญ ทำให้สนิทสนมคุ้นเคยกัน ทำให้สามัคคีปรองดองกัน ได้รับความจงรักภักดีจากผู้อื่น ไม่มีเวร ไม่มีภัย ทำให้เป็นอุปนิสัยแก่ทาน ศีล ภาวนา

หน้า 23

ขอบคุณ ข่าวสดออนไลน์

กราบนมัสการขอบพระคุณ พระเทพคุณาภรณ์ 

สิริสวัสดิ์โสรวารค่ะ   

Create Date : 04 เมษายน 2558
Last Update : 4 เมษายน 2558 12:01:16 น.		0 comments
Counter : 391 Pageviews.
Share Tweet