วัดมหาธาตุ ราชบุรี - ชวพงศ์ ชำนิประศาสน์
คอลัมน์ คติสัญลักษณ์ สถาปัตยกรรมไทย ชวพงศ์ ชำนิประศาสน์
| สัญลักษณ์ของศูนย์กลางอำนาจของนครรัฐที่มีมาตั้งแต่สมัยทวารวดีราวพุทธศตวรรษที่ 13 และย้ำความเป็นจักรวาลทัศน์ในพุทธศตวรรษที่ 18 ด้วยรูปแบบของพระปรางค์ทรงฝักข้าวโพด
พุทธศตวรรษที่ 20-21 มีการก่อสร้างรูปแบบพระปรางค์แบบอยุธยาตอนกลาง ในการก่อสร้างเพิ่มเติมปฏิสังขรณ์พระปรางค์ประทานครั้งนั้นมีการสร้างพระปรางค์บริวารอีก 3 ด้าน คือ ด้านข้าง 2 องค์ และด้านหลังอีก 1 องค์
ด้วยความที่วัดมหาธาตุ ราชบุรี องค์นี้ มีมาแต่พุทธศตวรรษที่ 13 และปฏิสังขรณ์มาโดยตลอด ความเชื่อทางศาสนา รูปแบบ สัญลักษณ์ จึงผสมผสานกันทั้งฝ่ายเถรวาทและมหายาน
การประดิษฐานพระพุทธรูปไว้สี่มุมพระปรางค์เรียกว่า พระรักษาเมือง ซึ่งน่าจะสันนิษฐานว่าพระสี่มุมเมืองก็คือ พระพุทธเจ้า 4 พระองค์ ที่อุบัติขึ้นแล้วในภัทรกัปนั้น เป็นพระพุทธรูปปูนปั้นปางสมาธิ ปางนาคปรก ปางมารวิชัย และปางประทับยืน อยู่ที่ฐานพระปรางค์ทั้ง 4 ทิศ
พระพุทธรูปแบบศิลปะอยุธยาตอนต้น นามพระมงคลบุรีและพระศรีนคร ในความเชื่อของผู้คนในสมัยอยุธยา เรียกว่ารักษาเมือง น่าจะมีความหมายถึงพระพุทธเจ้าศากยมุนีที่อุบัติขึ้นในชมพูทวีป อันเป็นนิรมานกายของพระพุทธเจ้านามอมิตาพุทธ อันเป็นสัมโภคกายพุทธในแดนสุขาวดี ซึ่งเป็นความเชื่ออันผสมผสานกันของเถรวาทและมหายาน (ที่ความเชื่อฝ่ายมหายานในเรื่องนี้ถดถอยไปมาก)
ถึงแม้ประวัติศาสตร์จะไม่ได้กล่าวถึงอำนาจนครรัฐของราชบุรีไว้ชัดเจนแต่อย่างไร แต่จากซากโบราณสถานเก่าแก่ ตั้งแต่สมัยทวารวดี เช่น เมืองคูบัว และโบราณสถานในถ้ำเขางู รวมทั้งขนาดของมหาธาตุ ราชบุรี น่าเป็นศูนย์กลางของอำนาจที่จะควบคุมพื้นที่ในบริเวณนี้
รวมทั้งพลังทางเศรษฐกิจ ที่ทำให้เกิดสถาปัตยกรรมขนาดใหญ่และสำคัญขึ้นในบริเวณนี้ได้
หน้า 5
ขอบคุณ ข่าวสดออนไลน์ คอลัมน์ คติสัญลักษณ์ สถาปัตยกรรมไทย คุณชวพงศ์ ชำนิประศาสน์
อาทิตยวารสิริสวัสดิ์ค่ะ
Create Date : 19 ตุลาคม 2557 |
Last Update : 19 ตุลาคม 2557 10:06:32 น. |
|
0 comments
|
Counter : 1692 Pageviews. |
|
|