บารมีขั้นที่ 8 นี้ เรียกว่า อุเบกขาบารมี จุดมุ่งหมายของเรื่องนี้คือกรรมของการทำดีย่อมได้ดี ทำผิดบาปย่อมได้ชั่ว เป็นผลคุณสมบัติของคุณความดีที่บำเพ็ญอย่างยิ่ง ของผู้ที่จะบรรลุจุดมุ่งหมายอันสูงยิ่งคือ การบรรลุโมกขธรรมอันประเสริฐคือนิพพาน

จากพจนานุกรมพุทธศาสน์ ฉบับประมวลศัพท์ของท่านประยุทธ์ ปยุตโต อุเบกขา แปลว่า ความวางใจเป็นกลาง ไม่เอนเอียงด้วยความชอบ หรือวางใจเฉย ไม่ยินดียินร้าย เมื่อใช้ปัญญาพิจารณาเห็นผลอันเกิดขึ้นโดยสมควรแก่เหตุ และรู้ว่าพึงปฏิบัติต่อไปตามธรรม หรือตามควรแก่ เหตุนั้น

อุเบกขาบารมีก็น่าจะหมายความถึง การประพฤติในคุณความดี ในการวางใจเป็นกลาง

ในเรื่องของนารทชาดกเป็นชาดกตอนหนึ่งที่กล่าวถึงพระโพธิสัตว์ (ผู้ที่ประสงค์จะบรรลุธรรมอันสูงสุด) ปางหนึ่งที่เสวยชาติเป็นนารทฤๅษีที่จะปฏิบัติธรรมที่เรียกว่าอุเบกขาบารมี แต่ในเนื้อเรื่องของชาดกดูจะไม่เกี่ยวข้องกับเรื่องของอุเบกขาบารมีที่ชัดเจนนัก เนื้อหาของเรื่องราวเป็นการแสดงธรรมที่ปฏิเสธกับความคิดของนักปรัชญาสมัยพุทธกาล

ชาดกตอนนี้เป็นเรื่องราวของพระราชาองค์หนึ่งนามอังคติราช ไปสนทนาธรรมกับนักปราชญ์ผู้หนึ่ง ชื่อคุณ ผู้กัสสปโคตร หรือ คุณาชีวก ว่าควรจะประพฤติตนอย่างใด ต่อบิดามารดา ต่อครูบาอาจารย์ บุตรภรรยา หรือวุฒิบุคคล หรือประชาชนอย่างไร และประชาชนทั้งหลายควรจะประพฤติอย่างไร ตายแล้วจึงจะไปสู่สุคติ ไม่ไปนรก

คุณาชีวกเป็นผู้มีความคิดในคติที่เชื่อว่าผลธรรมที่ประพฤติ ไม่เป็นบุญ เป็นบาป ปรโลกไม่มีปู่ย่าตายาย บิดามารดาไม่มี มีแต่สัตว์ที่เกิดตามมา รูปกาย ไม่ขาด ไม่สูญ ไม่มีใครฆ่าใคร ไม่มีใครถูกฆ่า

คติของคุณาชีวก คล้ายกับความคิดของนักคิด 4 ท่าน ในสมัยพุทธกาล ธิดาของท้าวอังคติราช ได้โต้แย้งความเชื่อของคุณาชีวก เพื่อเปลี่ยนความคิดความเชื่อของพระราชบิดาไม่สำเร็จ จึงขอนมัสการ ให้พระโพธิสัตว์ ซึ่งเสวยพระชาติเป็นมหาพรหม นาม นารทะ มาแก้ไขความเชื่อของท้าวอังคติราช ซึ่งได้แสดงธรรมโต้แย้งความคิดดังกล่าวคือ

1. เรื่องของปรโลก กล่าวถึงผู้ที่มีสถิตในปรโลก จะมีคุณธรรม 4 ประการ คือ สัจจะ 1 ธรรม 1 ทมะ 1 จาคะ 1 ทำให้ไปไหนมาไหนได้ตามความปรารถนาไม่มีภัย

2. ปรโลกมีจริง เทวดามีจริง บิดามารดามีจริง เพราะกาม (ความรักใคร่ยินดี) จึงทำให้ไม่รู้จักปรโลก

ท่านนารทฤๅษียกตัวอย่างของตรรกะที่ย้อนคำถามของท่านอังคติราช ที่จะขอยืมเงินทองจำนวนหนึ่งแล้วจะใช้คืนให้ในโลกหน้า ท่านนารทฤๅษีจึงย้อนคำถามว่าถ้าท่านประพฤติชั่วแล้วจุติไปสู่นรกแล้ว ท่าน อังคติราชจะชดใช้เงินกู้ไปได้อย่างไร เพราะนรกย่อมเป็นที่อยู่ของสัตว์ผู้ได้รับความทุกข์ทรมานอยู่ตลอดเวลา

ท่านนารทฤๅษีได้ยกประโยชน์ของการปฏิบัติดีปฏิบัติชอบ อันจะทำให้ผู้ประพฤติปฏิบัติชอบได้ไปสู่สวรรค์ กล่าวถึงคุณธรรมอันเป็นหัวข้อสำคัญของการประพฤติปฏิบัติ ที่จะทำให้ไม่ต้องไปสู่นรก 32 ประการ

หน้า 5

ขอบคุณ ข่าวสดออนไลน์

คอลัมน์ คติ-สัญลักษณ์สถาปัตยกรรมไทย
คุณชวพงศ์ ชำนิประศาสน์

อาทิตยวารสิริสวัสดิ์ค่ะ

Create Date : 19 มกราคม 2557
Last Update : 19 มกราคม 2557 13:05:56 น.		0 comments
Counter : 1655 Pageviews.
Share Tweet