BlogGang.com : : sirivinit : กู่เจิง

กู่เจิง - หย่อง

...

อ.หลี่ หยาง นักดนตรีกู่เจิงที่มีชื่อเสียงของไทย กำลังเล่นกู่เจิง

กู่เจิง (จีน: 古箏; พินอิน: gǔzhēng; ฟังเสียง) หรือ เจิง (箏) (คำว่า กู่ หมายถึง "โบราณ")

เป็นเครื่องดนตรีแบบดั้งเดิมของจีน นับเป็นเครื่องสาย ใช้มือดีด กู่เจิงยังเป็นต้นแบบของเครื่องดนตรีอื่นๆ เช่น โคโตะ ของญี่ปุ่น, gayageum ของเกาหลี đàn tranh ของเวียดนามและ yatga ของ มองโกล

ลักษณะ

กู่เจิงเป็นเครื่องดนตรีที่มีสาย 21 แต่ละสาย มีหย่องรองรับ หย่องของกู่เจิงสามารถเปลี่ยนตำแหน่งได้ หย่องมีตำแหน่งค่อนไปทางด้านขวาของเครื่อง ในสมัยโบราณนั้น กู่เจิงมีสายเพียง 13 สาย โดยได้มีพัฒนาการเรื่อยมาตามลำดับ

นักดนตรีสามารถเพิ่มสายกู่เจิงได้ตามต้องการ แต่ปัจจุบัน กู่เจิงมาตรฐานถือว่ามีสาย 21 สาย เดิมนั้นสายเป็นเส้นไหมฟั่นกัน ในปัจจุบันใช้สายโลหะในลักษณะเดียวกับสายของเครื่องดนตรีสากล (นั่นคือ ใช้โลหะพันรอบสายเอ็น) มีขนาดเล็กใหญ่ตามลำดับของเสียง

เสียง

กู่เจิงเป็นเครื่องดนตรีที่มีลำดับเสียงแบบเพนตาโทนิกสเกล (pentatonic scale) โดยมีเสียง โด เร มี ซอล และลา ตามลำดับ สำหรับเสียง ฟา และ ที นั้น สามารถทำได้โดยการกดสายที่ด้ายซ้ายของหย่อง

การเล่น

ผู้เล่นจะใช้ปลายนิ้ว เล็บ หรือเล็บปลอมสำหรับเล่นกู่เจิงโดยเฉพาะ ด้านซ้ายของหย่องมีส่วนที่ยาวกว่าด้านขวา แต่นักเล่นกู่เจิงจะนั่งบริเวณด้านขวาของเครื่อง โดยทั่วไปแล้วใช้มือขวาเล่นเมโลดี้ และมือซ้ายเล่นคอร์ด หรือเสียงประกอบที่สายด้านซ้ายของหย่อง

แต่ในปัจจุบัน มีการพัฒนาเทคนิคการเล่นไปมาก สามารถใช้มือทั้งสองข้างได้อย่างอิสระ และเกิดเสียงพิเศษต่างๆ มากมาย อย่างไรก็ตาม เสียงที่เป็นเอกลักษณ์อย่างหนึ่งของกู่เจิงก็คือ การยืดเสียงของสายด้านซ้ายทำให้เกิดเสียงโน้ตที่ยืดยาวได้

ในประเทศไทย ได้มีการนำกู่เจิงมาใช้ร่วมบรรเลงในวงดนตรีไทยด้วย เรียกว่า โกเจ็ง หรือ เจ้ง แต่ไม่นิยมมากนัก เนื่องจากผู้ที่เล่นกู่เจิงได้มีน้อย และไม่มีการแต่งเพลงสำหรับกู่เจิงโดยเฉพาะ อย่างไรก็ตามในปัจจุบัน มีหลายสถาบันที่เปิดสอนกู่เจิง และได้รับความนิยมจากคนรุ่นใหม่พอสมควร...

เกร็ดในวรรณคดีสามก๊ก

ในวรรณคดีสามก๊ก ตอนที่ขงเบ้งป้องกันเมืองเกเต๋ง ซึ่งมีกำลังพลน้อยกว่ากำลังทัพวุยของสุมาอี้ ผู้อ่านชาวไทยโดยมากจะรับรู้กันโดยทั่วไปว่า ขงเบ้งใช้การดีดพิณหรือตีขิมบนกำแพงเมืองเพื่อลวงสุมาอี้

สุดแต่ผู้แปลจะแปลจากต้นฉบับภาษาจีนอย่างไร แต่มีการสันนิษฐานโดยนิตยสารศิลปวัฒนธรรม ในเครือของสำนักพิมพ์มติชนว่า แท้ที่จริงแล้ว เครื่องดนตรีชิ้นที่ขงเบ้งใช้บรรเลงนั้น แท้ที่จริงแล้ว ก็คือ กู่ฉิน นั่นเอง

หย่องไวโอลิน ด้านซ้ายยังไม่ได้เกลา ด้านขวาเกลาแล้ว

หย่อง เป็นอุปกรณ์ชิ้นเล็ก ๆ สำหรับขึ้นสายเครื่องดนตรีให้สูงขึ้นจากพื้นผิวของเครื่องดนตรี ทำให้เกิดช่องว่าง เพื่อทำให้เกิดเสียง

หย่องของเครื่องสายแต่ละเครื่องจะมีลักษณะและขนาดแตกต่างกันไป เครื่องสายขนาดใหญ่ เช่น ดับเบิ้ลเบส จะมีหย่องที่สูงและใหญ่มาก ขณะที่หย่องของซอจะทำจากไม้ชิ้นเล็ก ๆ วางขึ้นบนหนังงู เป็นต้น

ปกติแล้ว คำว่า หย่อง จะใช้กับเครื่องดนตรีไทย แต่เครื่องดนตรีสากล หรือของชาติอื่นๆ ที่มีลักษณะเป็นเครื่องสาย ก็อนุโลมใช้คำว่าหย่องด้วยเช่นกัน แต่ศัพท์ในภาษาอังกฤษ เรียกว่า "bridge"

ขอขอบคุณ วิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี

โสรวารสิริสวัสดิ์ มานมนัสรมเยศค่ะ

Create Date : 02 มกราคม 2553

Last Update : 2 มกราคม 2553 18:56:35 น.

0 comments

Counter : 2884 Pageviews.