คอลัมน์ คติสัญลักษณ์กับสถาปัตยกรรมไทย
ชวพงศ์ ชำนิประศาสน์

บารมีเรื่องที่ 7 เป็นเรื่องของบารมีสำคัญที่บุคคลหรือพระโพธิสัตว์ผู้จะบรรลุโมกธรรมสูงสุด จะเป็นพระพุทธเจ้า ต้องบำเพ็ญขันติบารมี

จากพจนานุกรมพุทธศาสนา ฉบับประมวลศัพท์ของท่านประยุทธิ ปยุตโต ขันติ แปลว่า อดทน คือ ทนลำบาก ทนตรากตรำ ทนเจ็บใจ ความหนักเอาเบาสู้เพื่อบรรลุจุดหมายที่ดีงาม

บารมี แปลว่า คุณความดีที่ได้บำเพ็ญมา หรือคุณสมบัติที่ทำให้ยิ่งใหญ่

ขันติบารมี จึงแปลว่า ความอดทนอันเป็นคุณสมบัติอันยิ่งใหญ่

เรื่องจันทชาดก เรื่องนี้ดูจะไม่ตรงไปกับเรื่องของขันติบารมีเท่าไรนัก แต่น่าจะเป็นเรื่องของการโต้แย้งความเชื่อในการทำบุญหรือการบูชายัญระหว่างพุทธศาสนากับลัทธิพราหมณ์

โดยลัทธิพราหมณ์บางพวกเชื่อว่าการฆ่าคน ฆ่าสัตว์ เพื่อบูชายัญจะได้รับผลดี ได้ไปเกิดในสวรรค์

ขณะที่พุทธศาสนานั้นในกุฎฑันตสูตร พระพุทธเจ้าได้แสดงธรรมเกี่ยวกับการบูชายัญว่า การฆ่าสัตว์นั้นไม่เป็นประโยชน์ เป็นการสร้างบาป การบูชายัญที่ไม่เบียดเบียนสัตว์นั้นได้บุญ ได้แก่

การให้ทาน เป็นนิตย์แก่ผู้มีศีล

การสร้างวิหารกุฏิสำหรับสงฆ์

การถึงพระพุทธ พระธรรม พระสงฆ์ เป็นสรณะ

การถือศีล ตามควรแก่ฐานะ

การออกบวช

การบำเพ็ญสมาธิ ภาวนาวิปัสสนา

เรื่องของจันทชาดกนั้น เป็นเรื่องที่พระเจ้าเอกราชากษัตริย์ผู้เป็นบิดาของจันทกุมาร ถูกอำมาตย์ผู้เป็นพราหมณ์ประสงค์ร้ายจะกำจัดจันทกุมาร ราชบุตร แต่ออกอุบายหลอกลวงให้กษัตริย์ผู้เป็นบิดาของจันทกุมาร เอาพระราชบุตรชื่อ จันทกุมาร พราหมณ์ ประชาชนชายหญิง เศรษฐี ช้างแก้วม้าแก้ว เรียกว่า อติทาน มาทำพิธีบูชายัญ

เพื่อพระเจ้าเอกราชา จะได้ไปสู่สวรรค์ แต่ด้วยการร้องขอของ พระนางจันทเทวีผู้เป็นภรรยา จันทกุมาร พระอินทร์ได้มาช่วยให้จันทกุมารรอดพ้นจากการถูกบูชายัญ และทำให้พระจันทกุมารได้เป็นกษัตริย์เพื่อพาราณสี

ในความหมายของขันติบารมีนี้ก็คือ "แม้จะได้รับความทุกข์ทรมานเพียงใด ก็จะไม่ทำกับผู้ทำร้ายตน"

หน้า 5

ขอบคุณ ข่าวสดออนไลน์

คอลัมน์ คติสัญลักษณ์กับสถาปัตยกรรมไทย
คุณชวพงศ์ ชำนิประศาสน์

สิริสวัสดิ์วุธวารค่ะ

Create Date : 29 มกราคม 2557
Last Update : 29 มกราคม 2557 9:06:52 น.		0 comments
Counter : 1208 Pageviews.
Share Tweet