อนุสาวรีย์หมู สร้างขึ้นในปีพ.ศ.2456 ซึ่งเป็นปีที่ สมเด็จพระศรีพัชรินทราบรมราชินีนาถ มีพระชนมายุ 60 พรรษา
เรียกอีกชื่อหนึ่งว่า อนุสาวรีย์สหชาติ คำว่าสหชาติ หมายถึงผู้ทีเกิดปีเดียวกันคือ
สมเด็จเจ้าฟ้าพระยานริศนานุวัติวงศ์ พระยาพิพัฒนโกษา (เซเลสติโน ซาเวียยร์) และ พระยาราชสงคราม (กร หงสกุล)
ได้ร่วมกันจัดสร้างอนุสาวรีย์นี้ถวาย เพื่อน้อมระลำถึงพระกรุณาธิคุณของพระองค์
อนุสาวรีย์หล่อด้วยโลหะ ออกแบบเป็นรูปหมู มีความหมายถึงปีกุน ซึ่งตรงกับปีพระราชสมภพของพระองค์
รวมทั้งเป็นปีเกิดของผู้เสร้างถวายทั้งหมดด้วย โดยสมเด็จเจ้าฟ้ากรมพระยานริศรานุวัตติวงศ์ เป็นผู้ออกแบบ

วัดราชบพิธสถิตมหาสีมาราม เป็นวัดประจำรัชกาลที่ 5 แห่งพระบรมราชจักรีวงศ์
ฐานะเป็นพระอารามหลวงชั้นเอก ชนิดราชวรวิหาร
พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงสร้างขึ้นเป็นวัดแรกในรัชกาลเมื่อ พ.ศ.2412
หลังจากเสด็จเถลิงถวัลยราชสมบัติแล้ว 1 ปี
ด้วยพระราชประสงค์ให้เป็นวัดคติธรรมยุติกนิกายคู่กับวัดราชประดิษฐ์สถิตมหาสีมาราม
ซึ่งสมเด็จพระราชบิดา พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวประดิษฐานไว้




การสร้างวัดนี้ทรงนำเอาหลักเดิมแต่โบราณมาใช้ ดังเช่นวัดราชประดิษฐ์ฯ
กล่าวคือ ทรงสถาปนาพระมหาเจดีย์เป็นหลัก ห้อมล้อมด้วยระเบียงวารทิศสองวิหารคือ ด้านเหนือและด้านใต้
สำหรับวิหารด้านเหนือนั้น ทรงสถาปนาเป็นพระอุโบสถ ภายในพระอุโบสถ และพระวิหารตกแต่งออกแบบตามอย่างตะวันตก
ส่วนภายนอกออกแบบเป็นศิลปะไทย
วัดราชบพิธสถิตมหาสีมารามมีศิลปกรรมกระเบื้องเคลือบเบญจรงค์ที่งามวิจิตร
เป็นเอกลักษณ์พิเศษแห่งเดียวในประเทศไทย






พระเจดีย์ใหญ่ เป็นพระเจดีย์ทรงกลมตั้งอยู่บนประฐานทักษิณ สูงระดับแนวหลังคาพระระเบียง
ยอดพระเจดีย์บรรจุพระบรมสารีริกธาตุ ที่ฐานประทักษิณนั้นเจาะเป็นซุ้มไว้
หลายซุ้มประดิษฐานพระพุทธรูปและรูปปั้นพระเถระสำคัญ ๆ

ประตูและหน้าต่างมีซุ้มยอดมณฑปครึ่งซีกติดลวดลายปูนปั้นปิดทอง
บานประตู 10 บาน บานหน้าต่าง 28 บาน ด้านในเป็นลายรดน้ำพุ่มข้าวบิณฑ์
ด้านนอกประดับด้วยมกเป็นลวดลายจำลองเครื่องราชอิสริยาภรณ์ เฉพาะตราชั้นหนึ่ง รวม 5 ดวง
นับแต่ดวงบนลงมาคือ

1.นพรัตน์ราชวราภรณ์
2.มหาจักรีบรมราชวงค์
3.ปฐมจุลจอมเกล้า
4.ประถมาภรณ์ช้างเผือก
5.ประถมมาภรณ์มงกูฏไทย

เฉพาะที่บานประตู เครื่องราชอิสริยาภรณ์ทั้ง 5 นี้ มีสายสะพายล้อมวงกลมและสร้อยทับอยู่บนสายสะพาย
กับมีโบร์ห้อยดวงตราลงมาตามลำดับดังนี้ ใต้ดวงที่ 1 เป็นภาพเทวดาพนมมือ ใต้ดวงที่ 2 เป็นภาพเทพธิดาฟ้อน
ใต้ดวงที่ 3 เป็นภาพกินนรรำ ใต้ดวงที่ 4 เป็นภาพหนุมานเหาะ ใต้ดวงที่ 5 เป็นภาพอินทรชิตเหาะ
ระหว่างภาพและตราเป็นลายกะหนกและประจำยามก้ามปู




อนึ่ง การประดับมุขชิ้นเล็ก ๆ ยังทำเป็นสร้อยทับลงบนแพรแถบ มีอักษร จปร ไขว้ และมีตราจักกรีคั่นไปเป็นระยะ
โดยมีสร้อยลูกโซ่ร้อยทั้งสองข้างชายแถบแพรผูกหูกระต่ายมีตราห้อยตรงกลางแบบของจริง
ยกย่องกันว่าลายประดับมุขที่บานประตูและหน้าต่างพระอุโบสถนี้ เป็นศิลปะชิ้นสำคัญที่สุดชิ้นหนึ่งในสมัยกรุงรัตนโกสินทร์
ด้านข้างของซุ้มประตูแต่ละด้านเป็นรูปเซี่ยวกางถือง้าว ยืนอยู่บนหลังสิงห์
ส่วนด้านข้างของซุ้มหน้าต่างแต่ละด้านเป็นเทวดาถือพระขรรค์ยืนอยู่กลางลายกระหนก

พระวิหาร อยู่ด้านใต้พระเจดีย์ ใหญ่ รูปทรงเป็นแบบเดียวกับพระอุโบสถทั้งภายนอกและภายใน



ต่างแต่ว่าบานประตูและบานหน้าต่างสลักด้วยไม้ เป็นลวดลายเครื่องราชอิสริยาภรณ์เท่านั้น
กล่าวกันว่า เดิมประตูและหน้าต่างของพระวิหารนี้เป็นของพระอุโบสถ
แต่เมื่อนำเอาบานมุกมาติดที่พระอุโบสถแล้ว จึงได้เอามาไว้ที่พระวิหาร




ข้อแตกต่างจากพระอุโบสถอีกอย่างหนึ่งภายในพระวิหารก็คือ
ลวดลายมีเฉพาะที่เพดาน บัวกั้นผนังชั้นล่างและชั้นบน และกรอบประตู น้าต่างเท่านั้น
นอกจากผนังเป็นสีขาว ไม่มีลวดลาย