020 ประวัติพุทธศาสนา #อาจารย์เสถียร โพธินันทะ (youtube.com)

เชน เน้น อหิงสา

การแตกแยกนิกายของศาสนาเชน (youtube.com)


 คัมภีร์ศาสนาเชนได้กำหนดทางแห่งการปฏิบัติไว้ 57 หนทาง  เพื่อหยุดยั้งการเข้ามาของกรรม ดังนี้

- สมิติ  5  (Samitis)  ความไม่ประมาทในการกระทำ

- คุปติ  3  (Guptis)  การควบคุมการกระทำ

- ยติธรรม 10  (Yati Dharma)  คุณธรรมทางศาสนา

- ภาวนา  12  (Bhavana)  การพิจารณาใคร่ครวญ หรือการทำใจให้แยบคาย

- ปริษหะ  22  (Parishaha)  ความอดทนต่อความลำบากด้วยใจเป็นกลาง

- จาริตุระ  5  (Charitra)  ความประพฤติ


 สมิติ 5  (ความไม่ประมาท)

   สมิติ  หมายถึง  ความไม่ประมาท หรือการมีสติรู้ตัวอยู่เสมอทุกเวลาในทุกกิจกรรมโดยระมัดระวังที่จะไม่กระทำความเบียดเบียน

- อีรยา สมิติ  (Irya Samiti)  สติในการเดิน

- ภาษา สมิติ  (Bhasha Samiti)  สติในการพูด

- เอษณา สมิติ  (Eshana Samiti)  สติในการขอ

- อาทานะ นิกเษปะ สมิติ  (Adana Nikshepa Samiti)  สติในการรับและการเก็บรักษา

- อุตสรรคะ สมิติ  (Utsarga Samiti)  สติในการกำจัดสิ่งสกปรกของเสีย

 คุปติ 3  (การควบคุมในการกระทำ)

   การเว้นจากอกุศลใดๆ ในทางกายกรรม วจีกรรมและมโนกรรม  เรียกว่า  คุปติ  อันเป็นข้อธรรมที่สำคัญในหมวดสังวร

- มโน อุปติ  (Mano Gupti)  การควบคุมจิตใจให้อยู่ในความถูกต้อง

- วาจา คุปติ  (Vachan Gupti)  การควบคุมคำพูดให้อยู่ในความถูกต้อง

- กาย คุปติ  (Kaya Gupti) การควบคุมกายให้อยู่ในความถูกต้อง

 ยติธรรม 10  (คุณธรรม)

   คุณธรรม 10 ประการนี้ ได้แก่ หลักแห่งความประพฤติที่บริสุทธิ์

- กษมา  (Kshama) การให้อภัย ความอดทนอดกลั้น

- มารทวะ  (Mardava) การรู้จักพอประมาณ ความสมถะ

- อารชวะ  (Arjava) ความซื่อสัตย์ ตรงไปตรงมา

- เศาจะ (Shaucha)  ความสันโดษ

- สัตยะ (Satya) สัจจะ

- สังยัม  (Samyam)  การควบคุมอายตนะ

- ตบะ   (Tapa)  บำเพ็ญตบะ ทรมานกาย

- ตยาค  (Tyag)  การออกบวช

- อากินญจันยะจันยะ  (Akinchanya)  การไม่ยึดติด

- พรหมจรรย์   (Brahmacharya)   การถือพรหมจรรย์

 ภาวนา 12  (การคิดพิจารณาใคร่ครวญ การทำใจให้แยบคาย)

    ศาสนาเชน  กล่าวว่า  บุคคลมีความคิดที่บริสุทธิ์ได้ก็ต่อเมื่อเขาต้องขับความคิดที่ชั่วออกไป  บุคคลนั้นต้องทำใจให้แยบคาย  โดยการภาวนาพินิจสิ่งต่าง ๆ ใน 12 ประการ นี้

- อนิตยะ  ภาวนา  (Anitya Bhavana)  พิจารณาความไม่เที่ยงแท้ของโลก

- อศรัน  ภาวนา  (Asharan Bhavana)  พิจารณาว่าไม่มีใครให้ความปกป้องแก่ตนได้

- สัมสาร  ภาวนา  (Samsar Bhavana)  พิจารณาความสัมพันธ์ที่เที่ยงแท้ใด ๆ ไม่มีในโลก

- เอกัตวะ  ภาวนา  (Ekatva Bhavana)  พิจารณาความสันโดยของชีวะและวิญญาณ

- อันยัตวะ  ภาวนา  (Anyatva Bhavana)  พิจารณาในความพลัดพราก

- อศุจิ ภาวนา  (Ashuchi Bhavana)  พิจารณาในความไม่บริสุทธิ์ของร่างกาย

- อาสรวะ  ภาวนา  (Asrava Bhavana)  พิจารณาการไหลเข้ามาของกรรม

- นิรชรา  ภาวนา  (Nirjara Bhavana)  พิจารณาการกำจัดกรรมเก่า

- สังวร ภาวนา  (Samvara Bhavana)  พิจารณากำจัดกรรม

- โลกะ ภาวนา  (Loka Bhavana)  พิจารณาว่าโลกไม่เที่ยง

- โพธิ ทุรลัภ ภาวนา  (Bodhidurlabh Bhavana)  พิจารณาถึงการไม่อาจเข้าถึงศรัทธาชอบ ความรู้ชอบและความประพฤติชอบ

- ธรรม  ภาวนา  (Dharma Bhavana)  พิจารณาถึงการไม่อาจเข้าถึงครูที่ชอบรวมทั้งคัมภีร์และศาสนา

 ภาวนา 4

   การภาวนาเพื่อเจริญความเมตตากรุณามี 4 ข้อ หลักการภาวนาเพื่อพึงเกิดความคิดและการประพฤติปฏิบัติที่บริสุทธิ์การเจริญภาวนาในทุก ๆ วันจะยังช่วยให้บุคคลนั้นเจริญในกุศล

- ไมตรี (Maitri) มิตรภาพ

- ปราโมท (Pramod) ความซาบซึ้ง

- กรุณา (Karuna) ความกรุณา

- มาธยัสถะ (Madhyastha) วางใจเป็นกลาง

 ปริษหะ 22   (ความอดทนอดกลั้นต่อความทุกข์)

   บุคคลควรวางใจให้สงบในยามประสบกับความยากลำเค็ญ  คัมภีร์เซนกล่าวถึงความทุกข์ 22 ประเภท  คือ  ทุกข์เนื่องจากความหิว  ทุกข์เนื่องจากความกระหายความหนาวเย็นความเจ็บปวดอันเกิดจากแมลงสัตว์กัดต่อยและโรคร้าย  เป็นต้น

 หลักความประพฤติ 5

   ความประพฤติเพื่อให้วิญญาณคงสภาพความบริสุทธิ์เป็นนิรันดร์นี้  เรียกว่า  หลักความประพฤติมีอยู่ 5 หมวด ซึ่งตามคัมภีร์ได้ให้ความหมายไว้จากพื้นฐานของชีวะ หรือวิญญาณ

- สามายิกะ  จาริตระ  (Samayika Charitra)  ความเท่าเทียมของเวลาที่แน่นอน

- เฉโท  ปัสถาปนะ  จาริตระ  (Chhedo-pasthapana Charitra) การดำรงสมณเพศ

- ปริหาระ วิศุทธิ จาริตระ  (Parihara-vishuddhi Charitra)  การปฏิบัติบำเพ็ญตบะ

- สุกุษมะ  สัมปรายะ  จาริตระ (Sukshma-Samparaya Charitra) การดำรงอยู่ของชีวิตปราศจากความโกรธ  ความโลภ  ความยึดถือ  ความหลอกลวง  ดำรงอยู่กับความสันโดษกับความต้องการเพียงน้อยนิด

- ยถาขยาตะ หรือวิตะราคะ จาริยา  (Yathakhyata or Vitarga Charitra)  การดำรงชีวิตแบบอรหันต์

 นิรชรา   (การกำจัดกรรมเก่าให้หมดไป )

   นิรชรา  คือ  การปลดเปลื้องกรรมเก่าที่ได้สะสมกันมา  วิธีการทำลายกรรมเก่าคือการบำเพ็ญตบะ ทรมานตน มี 20 ข้อ แบ่งได้ 2 ประเภท คือ การบำเพ็ญตบะภายนอก และการบำเพ็ญตบะกายใน

- การบำเพ็ญตบะภายนอก  คือการฝึกฝนให้ร่างกายเกิดความต้องการ หรือความอยากให้น้อยที่สุด

- การบำเพ็ญตบะภายใน คือ การทำให้วิญญาณเกิดความบริสุทธิ์

  การบำเพ็ญตบะภายนอกเตรียมร่างกายและจิตใจเพื่อการบำเพ็ญตบะภายใน  ส่วนการบำเพ็ญตบะภายใน ถือว่าเป็นการบำเพ็ญตบะที่แท้ เพราะได้กำจัดกรรมเก่าก่อนที่กรรมนั้นจะส่งผลดีหรือชั่วและนำไปสู่วิญญาณที่บริสุทธิ์ในที่สุด

(ก) การบำเพ็ญตบะภายนอก

- อนศัน  (Anashan)  การละเว้นจากการกินและดื่มทุกชนิด  (ยกเว้นน้ำเปล่า)  ในช่วงเวลาที่กำหนด  เรียกว่า  อุปาวสะ

- อัลปาหาระ หรือ อุโนทริ  (Alpihira or Unodari)  รับประทานให้น้อยกว่าอาหารว่างหรือรับประทานเพียง 10% ในแต่ละครั้ง

- อิจฉานิโธะ หรือ วฤติสังเกษปะ  (Ichhanirodha or Vritti-sankshepa)  จำกัดจำนวนอาหารขณะที่รับประทานและจำกัดในเรื่องของการครอบครองสิ่งของ

- รสตยาค  (Rasatyag)  การละเว้นจากอาหารและเครื่องดื่มที่มีรสชาติอร่อย เช่น เนย นม ชา ของหวาน ผลไม้แห้ง ขนมขบเคี้ยว อาหารรสจัด น้ำผลไม้ เป็นต้น  (ไม่ควรยึดติดในรส)

- กายเกลศ  (Kaya-klesha)  ความอดทนแน่วแน่ของร่างกายต่อความยากลำบากอยู่เสมอเเม้แต่การเดินก็ต้องเดินเท้าเปล่าเพื่อต่อสู้กับความหนาวเย็นและความร้อน และปลงผมด้วยการใช้มือดึงเส้นผมของตน

- สันอินตา  (Sanlinata)  การนั่งในสถานที่คนเดียวไม่ร่วมกับผู้อื่น ด้วยท่านั่งต่างๆ พร้อมกับการควบคุมการสัมผัสอันเกิดจากการทำงานของอายตนะทั้งภายในและภายนอก  ควบคุมใจภายในไม่สอดส่ายไปข้างนอก และไม่ละเมิดในกามสุขผ่านทางอินทรีย์ห้า

(ข) การบำเพ็ญตบะภายใน

- ปรายัศจิตตะ  (Priyashchitta)  สำนึกผิดในการกระทำชั่วและการที่ตนละเมิดศีลข้อห้ามอันทำให้วิญญาณขาดจากความบริสุทธิ์

- วินัย   (Vinay)  ความประพฤติที่หมาะสมและถ่อมตนต่อบุคคลทั้งหลาย อันได้แก่ นักบวชสาธุ สาธวี ครู คนชรา

- ไ ว ย า วุ รุ ต ต ย ะ (Vaiyavruttya) การให้ความช่วยเหลืออย่างไม่เห็นแก่ตนต่อสาธุและสาธวี คนชราและผู้ยากไร้

- สวาธยาย (Swadhyay) การศึกษาเล่าเรียนด้วยการฟังหลักธรรมทางศาสนาจากคัมภีร์และการเทศนา

- ธยานะ  (Dhyana)  การทำสมาธิอย่างแน่วแน่

- กโยตสรรคะ หรือ วยุตสรรคะ  (Kayotsarga or Vyutsarga)  กโยตสรรคะ  เป็นการบำเพ็ญตบะภายในที่ยิ่งยวดโดยที่กิจกรรมต่าง ๆ ทั้งกาย วาจา ใจ โดยเตรียมตนให้สงบนิ่งเป็นขั้นตอนการเตรียมกายและใจให้แน่วแน่กับอารมณ์ที่พิจารณาจนเห็นชัดเเจ้งว่าชีวะหรือวิญญาณต่างจากกาย นับว่าเป็นขั้นที่สูงสุดในการทำลายฆาติกรรม

https://www.facebook.com/photo/?fbid=979073984226701&set=a.484232967044141


 พระมหาวีระเป็นศาสดาศาสนาเชน ว่าเกิดรวมสมัยกับพระพุทธเจ้า  คำสอนบางแง่บางด้านใกล้เคียงกัน

 

Create Date : 26 กรกฎาคม 2567		0 comments
Last Update : 16 สิงหาคม 2567 10:44:35 น.
Counter : 255 Pageviews.
Share Tweet