โปรดช้างนาฬาคีรี
ในสมัยที่พระบรมศาสดา เสด็จประทับสำราญพระอิริยาบถอยู่ ณ พระเวฬุวันมหาวิหาร กรุงราชคฤห์ ครั้งนั้น พระเจ้าอชาตศัตรูกำลังเลื่อมใสในพระเทวทัต ผู้เป็นอาจารย์ ที่มาแสดงปาฎิหาริย์ ล่อลวงให้ลุ่มหลง ทำให้ท้าวเธอปลงพระชนมายุ พระเจ้าพิมพิสาร พระชนกนาถ เป็นปิตุฆาตอนันตริยกรรม ซ้ำไม่เลื่อมใสในพระบรมศาสดา ด้วยเชื่อคำพระเทวทัตริษยา แกล้งใส่ไคล้ให้เข้าพระทัยผิด กับมืดมิดด้วยโมหะ ไม่เห็นเหตุ ยอมให้พระเทวทัตหาเลศ ทำลายล้างพระบรมศาสดา เริ่มตั้งแต่ขอนายขมังธนูมาเป็นครั้งแรก แล้วส่งไป ให้ลอบยิงพระพุทธเจ้าด้วยลูกธนูอาบยาพิษ แต่นายขมังธนูกลับมีจิตเลื่อมใสในพระพุทธเจ้า ยอมเข้าเป็นพุทธบุตรด้วยพระพุทธบารมี ต่อมาเมื่อพระเทวทัต ได้รับพระราชทานช้างจากพระเจ้ากรุงมคธแล้ว ก็รีบมาปลุกปั่นยอยก ให้ลาภยศแก่นายควาญช้าง ให้นายควาญช้างรับธุระมอมเหล้า ช้างนาฬาคิรีให้เมาเพิ่มกำลังบ้าคลั่งด้วยซับมันขึ้นอีกแรงหนึ่ง และกำชับให้ปล่อยช้างในเวลาเช้า ขณะที่พระพุทธเจ้าเสด็จมาโปรดสัตว์ ตามถนนภายในพระนครราชคฤห์นี้ อันวิสัยสัตว์ไม่รู้จักคนชั่วคนดีอย่างใดอย่างหนึ่ง ก็จะไล่ทิ่มแทงพระจอมไตรโลกาจารย์ ยามเมื่อเสด็จภิกษาจาร พร้อมด้วยพระสงฆ์สาวก ให้ย่อยยับอัปปางลงเป็นพัสมธุลี สิ้นชื่อพระชินสีห์ครั้งนี้แล ครั้นรัตติกาลผ่านมาถึงเวลาอรุณรุ่งเช้า พระบรมศาสดาพร้อมด้วยพระสงฆ์สาวกบริวาร ก็ได้เสด็จพระพุทธดำเนินออกภิกษาจาร ยังพระนครราชคฤห์ ตามมรรคาประเทศถนนหลวงประชาชนชาวเมืองทั้งปวงได้เห็นพระพุทธองค์ และพระสงฆ์สาวก ต่างก็พากันวิตกกันไปต่างๆ เพราะทราบเรื่องการการกระทำของพระเทวทัตอยู่แล้ว พวกที่มีศรัทธาเลื่อมใสในสัมมาปฏิบัติ ก็มีความโสมนัสยินดีว่า วันนี้จักชมบุญญาธิการอภินิหารของพระบรมไตรโลกนาถ ที่จะทรงทรมานพญากุญชรให้สิ้นพยศ พวกที่เป็นมิจฉาทิฏฐิก็คิดในทางร้ายว่า ในวันนี้ เราจักได้เห็นความพินาศวอดวายของพระสมณโคดม ฝ่ายนายควาญช้างพระที่นั่ง เมื่อได้รับคำสั่งของพระเทวทัตแล้ว ก็พากันจัดแจงหาสุราบานที่แรงกล้ามาเตรียมไว้ ครั้นรุ่งอรุโณทัยทิวาวาร ก็พากันนำออกมากรอกพระยาเศวตคชนาฬาคิรีช้างพระที่นั่ง ซึ่งกำลังคลุ้มคลั่งซับมัน สิ้นน้ำจัณฑ์ ๑๖ กระออม ทำให้พญากุญชร เกิดพยศร้ายแรงเพราะฤทธิ์สุรา ชูงวงยกงา กระทืบเท้าสะเทือนแท่น ส่งเสียงร้องแปร๋แปร๋นอุโฆษก้องโกญจนาทน่าสะพึงกลัว ครั้นรุ่งแสงสุริโยภาสเป็นเวลาทรงบาตรพระบรมสุคต นายควาญช้างก็เปลื้องปลอกปล่อย พญากุญชรนาฬาคีรีก็วิ่งทะยานออกสู่ถนน บรรดาเหล่ามหาชนก็ตะโกนร้องกันต่อๆไป ให้รีบหลบหาความปลอดภัยอันจะพึงมี ทันใดนั้นพญาเศวตหัตถีก็ส่งเสียงกึกก้องโกญจนาท วิ่งตรงมายังวิถีทางพระโลกนาถเสด็จพระพุทธดำเนิน ขณะนั้น พระอานนทเถระพุทธอุปัฏฐาก ครั้นช้างนาฬาคิรีวิ่งเข้ามาใกล้พระผู้มีพระภาคในครั้งนั้น เกรงอันตรายจะพึงมีแก่สมเด็จพระชินสีห์สัมพุทธเจ้า พระเถระเจ้าจึงคิดว่า เมื่อภัยจักบังเกิดขึ้นแก่พระพุทธองค์เช่นนี้ เราควรจะป้องกันมิให้บังเกิดแก่พระพุทธองค์ แม้ชีวิตของเราจะต้องดับลงเพราะฤทธิ์ช้างก็ยอม ครั้นแล้วพระเถระก็พลันวิ่งออกไปสกัดช้างนาฬาคิรี น้อมถวายชีวิตแด่พระชินสีห์สัมมาสัมพุทธเจ้า โดยยอมให้พญากุญชรทิ่มแทง กระทืบเอาตามประสงค์ แต่ขอให้องค์พระโลกนาถนิราศภัย เห็นประจักษ์แก่ปวงชนทั้งหลายในกาลบัดนี้ ครั้งนั้น พระผู้มีพระภาคผู้ทรงมีพระมหากรุณา ตรัสเรียกพระอานนทเถระให้ถอยกลับถึง ๓ ครั้ง แต่พระอานนท์ก็ยังยับยั้งยืนหยัดสะกัดช้างนาฬาคิรีอยู่ พระพุทธองค์เห็นพระอานนท์ยอมตายไม่คิดกลับ จึงทรงทำปาฏิหารย์ ขับช้างนาฬาคิรีคชสาร ซึ่งกำลังวิ่งเข้ามาประหารพระเถระเจ้า ให้ตกใจกระโพงไปในที่อื่นไม่อาจเข้ามาใกล้ได้ และทรงแผ่เมตตาภินิหารทานดิลก ดังหนึ่งทรงหลั่งสิโนทกให้ตกต้องดวงใจคชสาร ซึ่งกำลังเดือดดาลด้วยฤทธิ์สุราบาน และซับมันให้ความเมาทั้ง ๒ ประการนั้นดับสนิท ตั้งให้จิตประกอบด้วยเมตตา แล้วพระองค์ก็ทรงเมตตา เอื้อนอรรถตรัสเรียกช้างนาฬาคิรีให้เข้าเฝ้า เมื่อพญากุญชรสร่างเมาก็สิ้นพยศยกงวงจบบนกระพองศีรษะ แสดงคารวะในพระพุทธองค์ หมอบเข้าถวายอภิวาทแทบพระยุคลบาทพระบรมศาสดา จึงสมเด็จพระจอมสงฆ์ได้ทรงยกพระหัตถ์ขวา ลูบกระพองศีรษะคชสารด้วยเมตตา แล้วประทานโอวาทว่า "ดูกร! นาฬาคิรี แต่นี้ไป เจ้าจงสลัดตัดเสียซึ่งปาณาติบาต อย่าได้ประมาทจิตคิดอาฆาตโกรธแค้นใครๆ จงมีเมตตาจิตทั่วไปในคนและสัตว์ จงมีจิตโสมนัสหนักแน่นในเมตตาขันติ เมื่อเจ้าวางวายจากภพนี้แล้วจะได้ไปสู่สุคติสถาน พ้นจากความเป็นสัตว์เดรัจฉานต่ำศักดิ์นี้ เป็นกุศลคุณอันหนักที่เจ้ามาพบเราตถาคต จงอุตสาห์ตั้งใจกำหนดวิรัติปฏิบัติจนตราบเท่าอายุขัยนี้เถิด" ครั้งนั้น พญาช้างนาฬาคิรีตัวประเสริฐ เกิดตื้นตันใจหลั่งน้ำตาไหลรินอาบหน้า แล้วก้มเศียรเกล้าวันทา รับพระโอวาทถวายบังคมพระยุคลบาทแล้วเดินกลับหลังโรงช้าง ด้วยท่าทางอันสบงเสงี่ยมเป็นอันดี เมื่อพระพุทธองค์ทรงทรมานพญาช้างนาฬาคิรีให้สิ้นพยศแล้ว และทรงได้ชัยชนะอันเป็นมงคล ตั้งแต่ต้นแต่พระเทวทัต และพระมหากษัตริย์มคธอชาตศัตรูลงมา จนพญาช้างนาฬาคิรีซับมันกล้าก็สิ้นฤทธิ์ แล้วพระองค์ก็พาพระภิกษุสงฆ์เสด็จกลับไปรับไทยทาน ซึ่งพุทธบริษัทจัดถวายที่พระเวฬุวันมหาวิหาร ฝ่ายมหาชนที่เห็นเหตุการณ์ก็แซ่ซ้องสาธุการ พากันบูชาพระพุทธองค์ด้วยสักการวรามิส เฉลิมฉลองพระเกียรติที่ทรงพิชิตช้างนาฬาคิรีให้พ่ายแพ้ ด้วยธรรมาวุธ เป็นความชนะที่ประเสริฐสุด
Create Date : 26 สิงหาคม 2560 |
Last Update : 26 สิงหาคม 2560 21:47:14 น. |
|
0 comments
|
Counter : 719 Pageviews. |
|
|