วิถีธรรมใน 'กำบ่ะเก่า'(๒)
'ไปเมืองลุ่มหันจ๊างขี่คน ไปเมืองบนหันคนขี่จ๊าง'
คำแปล : ไปเมืองล่างเห็นช้างขี่คน ไปเมืองบนเห็นคนขี่ช้าง
ขยายความ :ไปเมืองลุ่ม (ล่าง) หมายถึง เมืองที่อยู่ด้านต่ำคือเมืองของปุถุชน หรือคนที่มากด้วยตัณหาหนาด้วยกิเลสย่อมอยู่กันเหมือนเปรตหรือสัตว์นรก ได้รับความทุกข์ทรมานด้านจิตใจ เหมือนแบกของหนักไว้ตลอดเวลาด้วยความทุลักทุเล เปรียบเสมือนช้างขี่คน ช้างก็คือโลกธรรมแปดนั่นเอง แต่คนแบกอาจลืมน้ำหนักเพราะปักใจอยากได้ในสิ่งนั้น ๆ ดุจเด็กทนถือลูกโป่งสวรรค์อันสวยล่อตา
ไปเมืองบนหมายถึง เมืองที่อยู่ด้านสูงหรือโลกุตตรธรรม คือ ธรรมที่อยู่เหนือโลกแห่งสมมุติหรือโลกแห่งความยินดียินร้ายทั้งปวง ผู้คนที่อยู่ในโลกนี้จึงไม่ตกเป็นทาสของโลกธรรมแปด ซึ่งแม้จะมีก็เหมือนไม่มีเพราะสามารถขี่คอมันได้อย่างอิสระ เยี่ยงควาญช้างที่สามารถบังคับช้างให้ทำทุกอย่างตามปรารถนา
อุปมานี้ย่อมหมายถึงอริยบุคคลผู้พ้นวิบากจากกิเลสเหตุแห่งทุกข์ ทุกข์ทั้งหลายจึงกลายเป็นทาสมิใช่นายที่กดขี่อีกต่อไป
อาจจะพูดได้อีกนัยหนึ่งว่า...'โลกียธรรมกำกับปุถุชน ขณะที่โลกุตตรธรรมชักนำอริยบุคคล'
โลกธรรมแปดได้แก่ : มีลาภ - เสื่อมลาภ,มียศ - เสื่อมยศ,นินทา - สรรเสริญ,สุข - ทุกข์
อ้างอิง : ภูมิปัญญาล้านนาชน อ.มานิต สุทธจิตต์
Create Date : 19 พฤศจิกายน 2550 |
Last Update : 19 พฤศจิกายน 2550 10:25:18 น. |
|
2 comments
|
Counter : 930 Pageviews. |
|
|
|
แต่ยังไม่ถ่องแท้ แต่ยินดีน้อมรับเจ๊า