เคมีพอลิเมอร์ (Polymer chemistry) หรือแมคโครโมเลกุลาร์เคมี(macromolecular chemistry) เป็นศาสตร์หลายสาขาวิชาที่เกี่ยวข้องกับการสังเคราะห์ทางเคมี (chemical synthesis) และคุณสมบัติทางเคมีของพอลิเมอร์ (polymer) หรือแมคโครโมเลกุล(macromolecule)

แมคโครโมเลกุลแบบเก่า จะหมายถึงโซ่โมเลกุล และเป็นกลุ่มของเคมี

ส่วนพอลิเมอร์จะอธิบายถึงคุณสมบัติรวมๆ ของวัสดุพอลิเมอร์ ซึ่งจะเป็นขอบเขตของฟิสิกส์พอลิเมอร์ (polymer physics) ซึ่งเป็นสาขาย่อยของวิชาฟิสิกส์ พลาสติก (Plastics)

เช่นพอลิเอทิลีน (polyethylene) จะเป็นกลุ่มย่อยของพอลิเมอร์สังเคราะห์ ที่มูลค่าในเชิงพาณิชย์ ไบโอพอลิเมอร์ (Biopolymer) เช่นโปรตีน (protein) เป็นกลุ่มย่อยของพอลิเมอร์ที่พบในธรรมชาติ พอลิเมอร์ที่เกิดจากโมโนเมอร์ (monomer) โดยกระบวนการพอลิเมอไรเซชั่น (polymerization)

คุณสมบัติของพอลิเมอร์เหล่านี้จะขึ้นอยู่กับปัจจัยดังนี้

1.ระดับขั้นของพอลิเมอไรเซชั่น(degree of polymerisation)
2.โมลาร์แมสส์ดิสตริบิชั่น(molar mass distribution)
3.แทคติซิตี่(tacticity)
4.โคพอลิเมอร์(copolymer)

5.การแตกสาขาของพอลิเมอร์(polymer branching)
6.กลุ่มท้ายแถว(end-group)
7.ครอสส์ลิงก์(crosslinks)
8.การเกิดผลึก(crystallinity)

9.อุณหภูมิกลาสส์ทรานซิชั่น(glass transition temperature)
10.การละลาย(solubility)
11.ความหนืด(viscosity)
12.การเกิดเจล(gelation)


ประวัติพอลิเมอร์

ปี 1891 ฮิลัยลี่ เดอชาดอนเนต (Hilaire de Chardonnet) เริ่มผลิตเส้นใยเซลลูโลส (cellulose) สำหรับผ้าไหม (silk)ได้สำเร็จ

ปี 1907 ลีโอ แบเคลแลนด์ (Leo Baekeland) ประดิษฐ์พอลิเมอร์สังเคราะห์ชื่อว่า เบคิไลต์ (bakelite)

ปี 1922 เฮอร์มานน์ สตอดิงเจอร์ (Hermann Staudinger) เสนอเป็นครั้งแรกว่า พอลิเมอร์ประกอบด้วยโซ่ยาวของอะตอม ที่ดึงดูดกันด้วยพันธะเคมีแบบโควาเลนต์ (covalent bond)

ซึ่งก่อนหน้านี้นักวิทยาศาสตร์ เชื่อกันว่าพอลิเมอร์เป็นกลุ่มของโมเลกุลเล็กๆ ที่เรียกว่า คอลลอยด์ (colloids) และดึงดูดกัน ด้วยที่ยังไม่ทราบ

ปี 1953 สตอดิงเจอร์ได้รับรางวัลโนเบลสาขาเคมี (Nobel Prize in Chemistry)

ปี 1931 วอลลาซ คารอตเทอรส์ (Wallace Carothers) ประดิษฐ์ยางสังเคราะห์ได้เป็นครั้งแรกเรียกว่านีโอพรีน (neoprene)

ปี 1935 วอลลาซ คารอตเทอรส์ (Wallace Carothers) ประดิษฐ์ไนลอน (nylon)

ปี 1974 พอล ฟลอรี่ (Paul Flory)ได้รับรางวัลโนเบลสาขาเคมี (Nobel Prize in Chemistry) จากผลเรียงตัวของพอลิเมอร์ในสารละลาย ซึ่งเรียกว่าแรนดอมคอยล์ (random coil)


ขอขอบคุณ วิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี


วุธวารศุภสวัสดิ์ โสมนัสสวัสดิศรีนะคะ