วิปัสสนา ทำอย่างไร

ผมขึ้นหัวข้อว่า วิปัสสนา ทำอย่างไร
สำหรับท่านที่เข้าใจวิปัสสนาดีแล้ว ก็คงอมยิ้มแล้วครับที่เห็นผมจั่วหัวเรื่องไว้แบบนี้

ที่แท้แล้ว วิปัสสนา คือ การไม่ทำอะไรเลยครับ
ถ้ามีการกระทำ นั่นไม่ใช่วิปัสสนาครับ
แต่ถ้าใครจะดำเนิน วิปัสสนาได้ จิตใจจะต้องตั้งมั่นเป็นสัมมาสมาธิแบบมรรค 8 ให้ได้ก่อน ถ้าจิตใจยังไม่ตั้งมี่นเป็นสมาธิแบบมรรค8 แล้ว นั่นไม่ใช่วิปัสสนาครับ แต่จะเป็นว่า ผู้ปฏิบัติคิดไปเอาเองว่า นี่คือการดำเนินวิปัสสนา หรือ ภาษาที่มักพูดกันแบบล้อ ๆ คือ วิปัสสนึก ครับ

ดังนั้น ขบวนการของวิปัสสนาก็คือ ต้องฝึกจิตแบบมรรค 8 จนจิตตั้งมั่นเป็นสัมมาสมาธิให้ได้ก่อน เมื่อจิตตั้งมั่นแล้ว จิตจะเห็นอาการของขันธ์ 5 ตามความเป็นจริง โดยไม่ต้องไปทำอะไรเลย ซึ่งมีการกล่าวไว้ในพระสูตร แต่ผมจะไม่ยกขึ้นมาเสนอให้ท่านเห็นในนี้

หน้าที่ของนักปฏิบัติคือ การฝึกฝนเพื่อให้จิตตั้งมั่นให้ได้ เมื่อจิตตั้งมั่นแล้ว วิปัสสนาก็จะดำเนินต่อเนื่องไปเองตามวิถีทางอันเป็นธรรมชาติ จิตที่ตั้งมี่นแล้ว จะเห็นอาการของขันธ์ 5 เป็นไตรลักษณ์ ในขั้นต้น ต่อเมื่อปล่อยวางขันธ์ 5 แล้ว จิตจะเห็นความเป็นสุญญตาเกิดขึ้นในระยะต่อมา ฟังดูเหมือนง่ายนะครับ แต่ที่จริงจะว่าง่ายก็ง่ายสำหรับคนเข้าใจและหมั่นฝึกฝน แต่จะยากมาก ๆ สำหรับคนที่ไม่เข้าใจ หรือ เกียจคร้านในการฝึกฝน

ความตั้งมั่นของจิตนั้น จิตจะไม่ไหลออกไปทางทวารต่าง ๆ จิตจะไม่จมไปในความคิด จิตจะไม่แช่นิ่งในความว่าง จิตจะไม่จับยึดกับสิ่งใด ๆ แม้แต่อวัยวะต่าง ๆ หรือ แม้แต่ลมหายใจ

ส่วนการฝึกฝนเพื่อให้จิตตั้งมั่นก็แล้วแต่ถนัดของแต่ละท่านครับ
ใครถนัดแนวไหน คิดว่าไปได้ดี ก็ดำเนินไปได้ครับ
แต่สำหรับมือใหม่ ไร้กัลยาณมิตร ไร้ผุ้ชี้แนะ ผมก็ขอแนะนำกายานุปัสสัสนาสติปัฏฐานที่ผมเขียนไว้ในหัวข้อเรื่อง ตัวอย่างการรู้กาย ใน blog นี้

อนึ่ง เมื่อจิตตั้งมั่นเป็นสัมมาสมาธิแล้ว นั่นคือจิตสงบแล้วครับ ไม่ต้องไปทำอะไรอีกที่เป็นสมถะ ถ้าท่านไปทำอะไรอีกที่เป็นสมถะ น้นแหละครับ ท่านกำลังกวนจิตที่สงบและพร้อมแล้วสำหรับวิปัสสนา ให้เป็นอื่นไป

สัมมาสมาธิเท่านั้น จึงจะเจริญวิปัสสนาได้ ถ้าสมาธิแบบฤาษี ใช้เจริญวิปัสสนาไม่ได้ครับ มันเป็นสมาธิคนละแบบ เพราะสมาธิแบบฤาษี นั้น จิตไหลออกไปจับอารมณ์ ไม่ตั้งมั่นนั่นเอง จึงใช้เจริญวิปัสสนาไม่ได้

ขออภัย ถ้าเรื่องนี้ อาจจะอ่านแล้วเข้าใจยากสักหน่อยสำหรับมือใหม่ด้านการภาวนา แต่ถ้าลองอ่านสักหลาย ๆ รอบ ก็น่าจะจับประเด็นได้ครับว่า วิปัสสนา คืออย่างไร

Create Date : 02 กรกฎาคม 2552		2 comments
Last Update : 29 มกราคม 2555 20:00:45 น.
Counter : 1359 Pageviews.
Share Tweet