จากระบำสวมหน้ากาก-ราชินีองค์สุดท้ายของเมียนม่า ที่มาของระบำสวมหน้ากากมีต้นกำเนิดจากประเทศพม่า ที่หลานสาวของเพื่อนไปรำ ฉลองผ้าป่า สวยงามอ่อนช้อย น่ารัก รวมกับประวัติที่มาของระบำเกี่ยวกับมเหสี และกษัตริย์องสุดท้ายก่อนเสียเมืองของพม่า ทำให้เราอยากรู้เรื่องราวความเป็นมาระบำหน้ากากมากขึ้น เราได้ไปค้นหาประวัติ ยิ่งรู้ก็ยิ่งอยากรู้ให้มากขึ้นไปอีกจึงเป็นที่มาของเรื่องเล่าจากภาพระบำสวมหน้ากาก สมัยพระเจ้าธีบอ (Thibow, ครองราชย์ พ.ศ. 2421–2428) พระโอรสของพระเจ้ามินดง ไม่สามารถที่จะรักษาพระราชอาณาจักรไว้ได้ จึงเกิดควาวุ่นวายไปทั่วบริเวณชายแดน และพระองค์จึงตัดสินพระทัยยกเลิกสนธิสัญญากับอังกฤษที่พระเจ้ามินดงได้ทรงกระทำไว้ และได้ประกาศสงครามกับอังกฤษเป็นครั้งที่สามในปีพุทธศักราช 2428 ผลของสงครามครั้งนี้ทำให้อังกฤษสามารถเข้าครอบครองดินแดนประเทศพม่าส่วนที่เหลือเอาไว้ได้ พระประวัติพระนางศุภยลัต เป็นราชบุตรีของพระเจ้ามินดง กับมเหสีรองคือพระนางอเลนันดอ พระองค์มีพระนามจริงว่า ศรีสุริยประภารัตนเทวี (Sri Suriya Prabha Ratna Devi) พระนางศุภยาลัตมีพระเชษฐภคินี คือ พระนางศุภยาคยี และมีพระขนิษฐาคือเจ้าหญิงศุภยากเล อุปนิสัยของพระนางศุภยลัตมีลักษณะเหมือนพระราชมารดา คือ มีความทะเยอทะยาน เจ้ากลอุบาย ใจร้าย ขี้หึง เชื้อสายดั้งเดิม เป็นสามัญชน เนื่องจากยายของพระนางเป็นแม่ค้าขายของในตลาดมาก่อน โดยพระเจ้าบาจีดอ (พระเจ้าจักกายแมง) รับเอามาเป็นนางสนม ตั้งแต่ครั้งพระเจ้าบาจีดอยังดำรงพระยศเป็นเจ้าชาย ในรูปนี้ฝรั่งขี้ค่อนขอดเขาให้ดูหน้าพระเจ้าสีป่อในขณะนั่งพุงฉุอยู่กับพระนาง แววตาซ้ายออกอาการหวาดกลัว ส่วนนัยน์ตาขวาว่างเปล่า พระเจ้าธีบอและพระนางศุภยลัต คือผู้ครองแผ่นดินพม่าในระบอบสมบูรณาญาสิทธิราชย์องค์สุดท้าย ก่อนตกเป็นจังหวัดหนึ่งของอินเดียในจักรวรรดิอังกฤษเมื่อร้อยกว่าปีก่อน พระองค์ได้ขึ้นครองราชสมบัติทั้งที่เป็นเจ้าฟ้าลำดับสิบกว่าๆ ไม่ได้อยู่ในเกณฑ์ที่จะเป็นรัชทายาทและถูกขอร้องแกมบังคับให้บวช เจ้าจอมมารดาซึ่งเป็นธิดาเมืองไทยใหญ่ (เมืองสีป่อตามพระนาม) ก็ต้องโทษอยู่ แต่ก็ขึ้นครองราชย์ได้เพราะ พระเจ้ามินดง กษัตริย์พระองค์ก่อนมีพระนางอเลนันดอเป็นพระมเหสีองค์ที่โปรดปรานมีอำนาจมาก แต่ไม่มีพระราชบุตร คงมีแต่พระนางศุภยาลัตพระราชธิดาที่ทะเยอทะยานพอๆกัน ด้วยความกระหายอยากรักษาอำนาจจึงได้ร่วมมือกับ แตงดาวุ่นกี้และกินหวุ่นมินกี้ สองขุนนางใหญ่วางแผนให้พระนางศุภยาลัตได้เสกสมรสกับเจ้าฟ้าพระองค์ใดองค์หนึ่ง ซึ่งเลือกเอาพระเจ้าธีบอซึ่งตอนนั้นก็ยังทรงผนวชอยู่ ตอนนั้นจริงๆแล้ว พระเจ้ามินดงมีเจ้าฟ้านยองยานกับเจ้าฟ้านยองโอ๊กที่พอจะมีความสามารถขึ้นครองราชย์ เพราะทั้งสองพระองค์เรียนจบโรงเรียนฝรั่ง มีความฉลาดและเข้มแข็งพอสมควร แต่พระนางอเลนันดอและขุนนางเห็นว่าจะคุมได้ยาก จึงเลือกพระเจ้าธีบอที่อ่อนแอกว่า และรอเวลาจะฮุบอำนาจนั้น เพราะพระเจ้ามินดงก็เกรงพระทัยมเหสี จึงไม่ได้ตั้งเจ้าฟ้าพระองค์ใดเป็นรัชทายาทโดยเด็ดขาด พระนางศุภยาลัตก็ได้เสกสมรสกับเจ้าฟ้าธีบอ (ซึ่งจริงๆก็คือพี่น้องแต่คนละแม่กัน) เมื่อพระเจ้าธีบอได้เป็นกษัตริย์ ก็เกรงพระราชหฤทัยพระมเหสีที่สุด พระองค์ไม่กล้าแม้จะมีสนม และไม่กล้าขัดหรือค้านนโยบายต่างๆที่ออกมาจากความคิดของพระนางศุภยาลัตและพวกพ้องซึ่งแทบทั้งสิ้นคือการขูดรีดประชาชน แล้วเอาเงินไปซื้อสินค้าต่างประเทศ เพชรพลอยราคาแพง ของเล่นสนุกทั้งหลาย พระเจ้าธีบอเองก็ใช้เวลาส่วนใหญ่ดื่มน้ำจันทน์ ปล่อยการบริหารบ้านเมืองให้อยู่ในมือมเหสีและขุนนางที่ช่วยกันเถลิงอำนาจให้พระองค์ การคล้อยตามเมียและบริวารจนไม่ลืมหูลืมตา ไม่สนใจกิจการบ้านเมือง มีผลทำให้ราชวงศ์สุดท้ายของพม่าถึงแก่ล่มสลายลงไปในที่สุด เมื่อพระเจ้ามินดงทรงพระประชวรหนัก พระนางอเลนันดอจึงเรียก พวกเสนาบดีประชุมในที่รโหฐานและประกาศตั้งเจ้าฟ้าสีป่อเป็นรัชทายาท และจับกุมบรรดาเจ้าฟ้าและขุนนางในฝ่ายอื่นๆที่ไม่ใช่พวกของตัวเองขังคุกไปมากมาย ต่อมาเมื่อพระเจ้ามินดงสวรรคตแล้ว ก็ให้เจ้าฟ้าสีป่อขึ้นเป็นกษัตริย์แห่งกรุงพม่า พอขึ้นครองราชย์ได้ พระมเหสีและมารดา กลุ่มขุนนางและบรรดาพี่น้องก็ถูกสังหารรวมประมาณ 500 กว่าคน เจ้าชายองค์ใดถูกปลงพระชนม์ เจ้าจอมมารดา พระญาติและบรรดาลูกๆ รวมทั้งเจ้าน้ององค์หญิงเจ้าชายองค์นั้น ซึ่งมีทั้งผู้เฒ่าชราและแม้แต่เด็กจนถึงทารกไร้เดียงสาก็ถูกสังหารอย่างโหดร้ายจนสิ้นด้วยสารพัดวิธี ส่วนเหล่า ขุนนางที่เคยรับใช้หรือญาติทางฝ่ายจอมมารดาก็จับสังหารเหมือนกัน สารพัดวิธีที่โหดร้ายพิสดาร เพื่อถอนรากถอนโคนจนหมดสิ้น การสังหารหมู่ดังกล่าวใช้เวลาอยู่สามวันจึงสังหารได้หมดเพราะต้องฆ่าที่วังแต่เวลากลางคืน เพื่อไม่ให้พวกชาวเมืองรู้ ที่เลือดเย็นกว่านั้นคือ พระนางศุภยาลัตทรงให้จัดงานปอยตลอดสามวันนั้น ให้ชาวเมืองเที่ยวงานให้สนุก พระเจ้าธีบอก็จัดให้ดื่มน้ำจัณฑ์จนเมามายเพื่อไม่ให้สนใจการสังหารครั้งนั้น เมื่อสังหารแล้วก็จับโยนใส่หลุมใหญ่ข้างวังรวมกัน แล้วเอาดินกลบ แต่พอพ้นสามวัน ศพเหล่านั้นเริ่มขึ้นอืดจนเนินหลุมที่ฝังพูนขึ้น ก็เอาช้างหลวงมาเหยียบย่ำให้ดินที่นูนขึ้นมานั้นแบนราบลง แต่สุดท้ายก็ไม่สามารถปิดบังหลุมใหญ่นั้นได้ เพราะจำนวนศพมีมากจนดันเนินดินให้นูนขึ้นซ้ำแล้วซ้ำเล่า สุดท้ายก็ต้องให้ขุดศพใส่เกวียนไปฝังบ้าง ทิ้งน้ำบ้าง[2] จนเป็นเรื่องที่มีการเล่าขานมากที่สุดคือการสำเร็จโทษเหล่าพระบรมวงศ์สานุวงศ์น้อยใหญ่ เป็นเวลา 3 คืน จะเห็นว่าการขึ้นสู่อำนาจของพระเจ้าธีบอ เต็มไปด้วยการจัดการจากกลุ่มคนที่กระหายเลือด กระหายอำนาจและโลภโมโทสันทั้งสิ้น เล่ากันว่าคืนนั้นสุนัขเห่าหอนทั้งคืน จนชาวเมืองผวาไม่เป็นอันหลับอันนอน พระนางจัดให้เอาวงดนตรีปี่พาทย์ การแสดงต่าง ๆ มาบรรเลงในวังตลอดเวลาที่ทำการสำเร็จโทษพวกเจ้านาย เพื่อให้เสียงดนตรีปี่กลองกลบเสียงกรีดร้องขอชีวิต หากดังไม่พอ เสียงฮาจะช่วยได้มาก (และการรำระบำสวมหน้ากากที่มีดนตรีเร่งเร้าเสียงดังก็เป็นหนี่งในการแสดงครั้งนั้นด้วย) พระนางตรัสให้คนร้องร้องดังขึ้น เล่นตลกให้ดังขึ้น และพระสรวลดังๆ แต่บางครั้งมีเสียงหวีดมาแต่ไกล พระเจ้าสีป่อจึงหันไปทางต้นเสียง พระนางศุภยาลัตก็หันมาถลึงพระเนตรกับปี่พาทย์ ส่วนนางพนักงานก็รินน้ำจัณฑ์ใส่ถ้วยทองถวายถึงพระหัตถ์พระเจ้าสีป่อ[3] แต่ขณะเดียวกันในประวัติศาสตร์พม่านั้นเชื่อว่าพระนางอเลนันดอ และเกงหวุ่นเมงจีอยู่เบื้องหลังการสั่งฆ่าโอรสธิดา[4] พระนางศุภยาลัต (พม่า :???) ประสูติ 13 ธันวาคม พ.ศ. 2402 สิ้นพระชนม์ 24 พฤศจิกายน พ.ศ. 2468 พระราชินีองค์สุดท้ายแห่งราชวงศ์อลองพญา ประสูติแด่พระเจ้ามินดง กับพระนางชินพยูมาชิน (Hsinbyumashin ; นางพญาช้างขาว หรือที่รู้จักกันในนามพระนางอเลนันดอ) ด้วยความทะเยอทะยานของพระนางศุภยาลัต พระองค์จึงได้เป็นพระราชินีในพระเจ้าธีบอกษัตริย์องค์สุดท้ายแห่งพม่า การสูญสิ้นอำนาจพระนางศุภยาลัต ทำให้แตงดาวุ่นกี้ไม่พอใจที่อังกฤษให้ค่าสัมปทานป่าไม้น้อย และฝรั่งเศสทำท่าจะเข้ามาเสนอให้มากกว่า ประกอบกับมีการกล่าวหาว่าอังกฤษลอบตัดไม้เกินกว่าที่ได้รับสัมปทาน พม่าเลยสั่งปรับอย่างหนักถึง 1 ล้านรูปี อังกฤษก็ไม่พอใจยื่นประท้วง แต่พม่าไม่ยอม ตอนนั้นพระนางศุภยาลัตคิดว่าตัวเองมีฝรั่งเศสหนุนหลัง แต่ต่อมาเกิดเรื่องเข้าจริงๆ ฝรั่งเศสก็วางตัวเป็นกลาง วันที่ 17 ตุลาคม พ.ศ. 2428 อังกฤษก็เริ่มส่งข้อเรียกร้องขั้นเด็ดขาด และพม่ายอมไม่ได้ เช่น ให้อังกฤษเป็นคนควบคุมนโยบายการค้าการเดินเรือของพม่าทั้งหมดฯลฯ มิฉะนั้นจะรบกับพม่า ซึ่งขณะนั้นอังกฤษได้ยึดพม่าได้ทางใต้ได้แล้วจากสนธิสัญญายันดาโบ พระนางศุภยาลัตประกาศรบอังกฤษด้วยความหยิ่งยะโสโอหังว่าพม่านั้นเป็นชาติมหาอำนาจในเอเชียอาคเนย์ เคยชนะมาแล้วแม้แต่จีน หลงละเมอเพ้อพกอยู่กับอดีตอันยิ่งใหญ่ของพม่า โดยไม่เคยสนใจความก้าวหน้าของโลก โดยเฉพาะประเทศอภิมหาอำนาจแห่งยุคนั้นอย่างอังกฤษที่มีอาณานิคมทั่วโลกและเข้มแข็งทางการทหารอย่างยิ่ง พระเจ้าธีบอตามพระทัยมเหสีจึงสั่งให้เตรียมพลไปรบ อังกฤษก็ให้นายพลแฮร์รี เพนเดอร์กาส นำทหารทั้งฝรั่งและอินเดียเคลื่อนพลเข้ารบ จากย่างกุ้งบุกไปตามลำน้ำอิรวดีถึงมัณฑะเลย์อย่างสบาย ใช้เวลาแค่ 14 วันก็ยึดเมืองหลวงได้ นักประวัติศาสตร์ส่วนใหญ่ให้ความเห็นว่า นอกเหนือจากอาวุธที่ดีกว่าอย่างเทียบไม่ติด แต่เหตุผลสำคัญที่สุดคือราษฎรไม่คิดจะต่อสู้เพราะไม่รู้จะสู้ไปเพื่ออะไร เนื่องจากรัฐบาลของพระเจ้าธีบอโดยพระนางศุภยาลัต กดขี่พวกเขามาตลอด บ้านเมืองจึงขาดความสามัคคีขนาดหนัก เนื่องจากกษัตริย์และมเหสีไม่เคยทำตนให้เป็นที่รักของประชาชนพม่า ของพระองค์เอง พระเจ้าธีบอ และพระนางศุภยาลัตจึงถูกเชิญให้ไปยังเมืองรัตนคีรี ซึ่งเป็นการสิ้นสุดเอกราชของพม่า และการปกครองโดยราชวงศ์อลองพญาที่มีมาอย่างยาวนาน พระเจ้าธีบอ และพระนางศุภยาลัตถูกเชิญออกนอกประเทศเชิงกักกันที่เมืองมัทราสประเทศอินเดียราว 2-3 เดือน ภายหลังจึงส่งไปประทับถาวรที่เมืองรัตนคีรีเมืองเล็กๆทางชายฝั่งทะเล ทางใต้เมืองบอมเบย์[5] (มุมไบในปัจจุบัน) แม้พระนางศุภยลัตถูกเนรเทศอยู่พระนางยังยังทำยศเป็นราชินีอยู่อีก ใครจะมาหาต้องคุกเข่าคลาน ไม่ยอมไปไหนเพราะไม่มีวอ ประสูติพระราชธิดายังต้องมีถาดทองรองรับ เจ้ายศเจ้าอย่างจนพวกที่ตามไปด้วยจากพม่าทนไม่ไหวหนีกลับพม่าหมด ในที่สุดก็เกิดทะเลาะกับพระนางอเลนันดอผู้เป็นแม่ จนพระนางอเลนันดอต้องขอกลับพม่า อังกฤษก็ยอมให้กลับคุมตัวไว้ที่ เมืองเมาะลำเลิงจนสิ้นพระชนม์ พระเจ้าธีบอกับพระนางศุภยลัตถูกเนรเทศอยู่ที่ประเทศอินเดียนาน 31 ปี จนพระเจ้าธีบอจึงสิ้นพระชนม์ที่เมืองรัตนคีรีนั่นเอง พระนางจึงได้รับอนุญาตให้พาลูกสาวกลับพม่าไปอยู่ร่างกุ้ง ส่วนพระศพพระเจ้าธีบอนั้นฝังไว้ที่อินเดีย คืนสู่พม่า กว่าจะกลับเป็นประเทศเอกราชอีกครั้งก็หลังสงครามโลกครั้งที่สอง เมื่อพระนางได้กลับมาสู่พม่าที่เมืองย่างกุ้ง ขณะอยู่ที่เมืองย่างกุ้งก็ยังทำยศทำศักดิ์ไม่ยอมคบหาสมาคมกับใคร ใครไปหาต้องหมอบกราบ ทรงเคียดแค้นขุนนางพม่าที่ไปเข้ากับอังกฤษ ตรัสบริภาษอยู่เป็นประจำ มีฝรั่งเขียนเกี่ยวกับพระนางไว้ว่า เมื่อพระนางแก่ตัวเข้าและรู้สำนึกในชีวิตแล้ว ทรงสงบเสงี่ยม สุภาพ น่าสงสาร ทรงเลี้ยงสุนัขเป็นเพื่อน และเสียพระทันต์ทั้งหมด[6] พระนางอยู่ในตำหนักที่อังกฤษจัดถวายให้ในเมืองย่างกุ้ง 10 ปี จึงสิ้นพระชนม์เมื่อวันที่ 24 พฤศจิกายน พ.ศ. 2468 ขณะพระชนมายุ 65 พรรษา การจัดการพระศพก็เป็นไปตามยถากรรม ไม่ได้มีพิธีรีตองมากมายไม่ต่างจากคนทั่วไป ไม่เหลือเค้าโครงใดๆให้เห็นว่าครั้งหนึ่งนางเคยเป็นพระราชินีผู้ยิ่งใหญ่ที่สุดองค์หนึ่งของพม่า ปัจจุบันยังมีที่ฝังพระศพอยู่ในย่างกุ้ง[7] โดยรัฐบาลอังกฤษจัดการพระศพ ให้ตามธรรมเนียม แต่ไม่อนุญาตให้เชิญพระศพขึ้นไปที่ราชธานีกรุงมัณฑะเลย์ คงอนุญาตเพียงแต่ทำเป็นมณฑปบรรจุพระอัฐิเท่านั้น ปัจจุบันนี้อยู่ที่ถนนเจดีย์ชเวดากอง (Shwe Dagon Pagoda Rd.) ห่างจากบันไดด้านทิศใต้ของพระเจดีย์ชเวดากองมาประมาณ 200 เมตร สร้างเป็นกู่ทรงมณฑปยอดปราสาทแบบพม่า ก่ออิฐฉาบปูนขาว รูปทรงคล้ายที่ฝังพระศพของพระเจ้ามินดงในกรุงมัณฑะเลย์ ที่ฐานล่างมีแผ่นจารึกแผ่นเล็กของตอปยากะเล (Taw Payar Kalay) หรือออง ซาย (Aung Zay) ซึ่งเป็นพระราชนัดดาองค์สุดท้ายของพระเจ้าสีป่อ ที่เสียชีวิตเมื่อ ค.ศ. 2006 และนำอัฐิมาฝังไว้ในกู่เดียวกับพระนางศุภยาลัต โดยพระนางมีศักดิ์เป็น "พระอัยยิกา" ของนัดดาองค์นี้[8] รูปสามคน/รูปพระเจ้าธีบอ พระนางศุภยลัต และพระนางสุปยายี พระฉายาลักษณ์ของพระเจ้าธีบอ (ขวา) พระราชินีศุภยาลัต (กลาง) และพระกนิษฐาของพระนางคือพระนางศุภยาคยี (ซ้าย) ที่พระราชวังหลวง เมืองมัณฑะเลย์ เดือนพฤศจิกายน ค.ศ. 1885 ไม่ทราบผู้ถ่าย การจับพระเจ้าสีป่อลงเรือกลไฟ ในภาพได้มีการบรรยายไว้ว่า เป็นบรรยากาศท่าเรือขณะจับกุมตัวกษัตริย์พม่า ซึ่งถ้าเป็นดังนี้จริง สภาพเรือก็ไม่สมพระเกียรติยศอย่างที่บรรยายไว้ พระนางศุภยลัต ขณะบวชเป็นชี กู่มณฑปบรรจุพระอัฐิของพระนางศุภยาลัต และพระนัดดา เอกสารอ้างอิง อ้างอิง1.^ Christopher Buyers. "The Konbaung Dynasty Genealogy". royalark.net. //www.royalark.net/Burma/konbau11.htm. เรียกข้อมูลเมื่อ 2009-09-26. 2.^ พม่าเสียเมืองก็เพราะกษัตริย์อ่อนแอและมเหสีหฤโหด 3.^ บุญยงค์ เกศเกศ. อรุณรุ่งฟ้า"ฉาน"เล่าตำนานคน"ไท". กรุงเทพฯ:สำนักพิมพ์หลักพิมพ์, 2548. หน้า 69 4.^ พม่าเสียเมือง ฉบับ"คนพม่า"บันทึก 5.^ บุญยงค์ เกศเทศ. อรุณรุ่งฟ้า"ฉาน"เล่าตำนานคน"ไท". หน้าที่ 55 6.^ มาดูรูปพิธีกรรมสำเร็จโทษเจ้านายในพม่ากัน จากเว็บพันทิป 7.^ ชวนกันเป็นชาวคติชน : อยากทราบประวัติของพระนางศุภยลัตค่ะ 8.^ (.....ราชสุสาน ณ นครย่างกุ้ง.....) คึกฤทธิ์ ปราโมช. พม่าเสียเมือง. สาส์นสมเด็จ เล่ม 9 พ.ศ. 2479 (เมษายน - กันยายน) พิมพ์เผยแพร่ พ.ศ. 2543 (รักษาตัวสะกดเดิม) ลายพระหัตถ์สมเด็จฯกรมพระยาดำรงราชานุภาพ ถึง สมเด็จฯเจ้าฟ้ากรมพระยานริศรานุวัดติวงศ์ เล่าเรื่องเที่ยวเมืองพะม่า วินิจฉัยกรรมเมืองพะม่า (ท่อนที่ 1) หน้า 335 - 341 และเล่าเรื่องเมืองพะม่า วินิจฉัยกรรมเมืองพะม่า (ท่อนที่ 27) หน้า 355-359 ช่วงที่พม่าเสียเมือง แก่อังกฤษในพ.ศ. 2428 ตรงกับรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 ของไทย โชคดีของคนไทยที่มีพระเจ้าอยู่หัวที่ทรงพระปรีชาสามารถมาก ยอมเสียแผ่นดินส่วนน้อยเพื่อรักษาประเทศชาติอยู่รอดไม่เสียทั้งประเทศ ทุกวันนี้ก็ยังมีคนไทยบางกลุ่มที่ชักน้ำเข้าลึกชักศึกเข้าบ้านอยู่ ขอบคุณเพื่อนๆที่ติดตามชมและอ่านเรื่องราวด้วยความอดทน ขอบคุณทุกข้อมูลจากไฟล์:Supayalat.jpg ฯ และ วีกีมีเดียWikipedia?   Create Date : 10 มกราคม 2556 15 comments Last Update : 10 มกราคม 2556 21:43:05 น. Counter : 9234 Pageviews. Share Tweet

สวัสดีค่ะคุณยายเก๋า อ่านแล้วเศร้าใจ ในกิเลสของคนนะค่ะคุณยาย ขอบคุณคุณยายที่หาแหล่งข้อมมูลมาให้ได้อ่านค่ะ ตาลเหลืองชอบเรื่องราวเก่า ๆ แบบนี้ค่ะ ของไทยก็ชอบอ่านค่ะ วันนี้ได้ใช้ ฺBG. สีเรียบ ๆ ของคุณยายแล้ว รูปที่ลงบล็อกก่อน ก็เป็นผลงานนายต้นค่ะ เที่ยงครั้งนี้ ตาลเหลือง ไม่ได้ใช้กล้องตัวเอง เลยค่ะ มีรูปพระพุทธรูป ถ่ายที่เกาะลอยฝีมือเขามาฝากด้วยค่ะ   โดย: ตาลเหลือง 10 มกราคม 2556 12:40:57 น.

มารับความรู้ค่า ยายเก๋า อ่านแล้วเศร้าจังนะค่า รักษาสุขภาพนะค่า   โดย: ลงสะพาน...เลี้ยวขวา 10 มกราคม 2556 14:30:48 น.

สวัสดีค่ะคุณยายเก๋า ไม่เคยรู้เกี่ยวกับเรื่องนี้เลยค่ะ อ่านแล้วก็เศร้าจังเลยค่ะ ขอบคุณ ที่นำข้อมูลดี ๆ แบบนี้มาแบ่งปันค่ะ บล๊อกไม่ได้แต่งเองเลยค่ะน้อง ๆ ใน บล๊อกช่วยแต่งให้ กำลังจะหาเวลาหัด ทำเองบ้างแล้วค่ะ   โดย: AppleWi 10 มกราคม 2556 21:46:22 น.

สวัสดียามดึกค่ะคุณยาย เพิ่งจะได้มาอ่านเรื่องราวดีๆค่ะ วันนี้เหนื่อยตั้งแต่เช้า งานเข้าค่ะ แว่บมารอบนึงแล้ว แต่ไม่ได้เม้นท์ รีบค่ะ กะว่าไว้มาตอนดึก แปลกใจกับปณ.จัง นานผิดปรกติ โมโหค่ะ ถ้าคุณยายไม่อยู่ เค้าฝากไว้ที่คนอื่นได้รึป่าวคะ ขอให้ธุระพรุ่งนี้ผ่านไปด้วยดีนะคะ ราตรีสวัสดิ์ค่ะ   โดย: mambymam 10 มกราคม 2556 22:36:24 น.

ปล.ขอบคุณเรื่องราวดีๆด้วยนะคะ   โดย: mambymam 10 มกราคม 2556 22:37:02 น.

แหล่มเลยค่ะ ขอบคุณนะคะที่นำสาระดีดีมาฝากค่ะ   โดย: อุ้มสี 10 มกราคม 2556 23:35:37 น.

อรุณสวัสดิ์ครับ ป้าเก๋าเขียนเรื่องราวเกี่ยวกับประวัติศาสตร์ได้น่าอ่านครับ เรียบเรียงและมีภาพประกอบด้วยแบบนี้ อ่านแล้วเห็นภาพตามเลยครับ   โดย: กะว่าก๋า 11 มกราคม 2556 6:33:59 น.

ไม่น่าเชื่อว่าภายใต้ระบำหน้ากาก จะมีประวัติที่ค่อนข้างโหดทีเีดียวนะคะป้าเก๋า ขอบคุณคุณป้าที่เรียบเรียงส่วนหนึ่งของประวัติศาสตร์ ที่ไม่เคยได้ทราบมาให้อ่านค่ะ ขอให้คุณป้าทำธุระวันนี้ลุล่วงไปด้วยดีนะคะ   โดย: Sweet_pills 11 มกราคม 2556 13:27:03 น.

สวัสดีปีใหม่ค่ะ คุณยายเก๋า มีความสุขมากๆ นะคะ อื่มมม... นี่ก็เป็นผู้หญิงอีกคนที่ทรงอิทธิพล และน่ากลัว ฟู่เคยได้อ่านประวัติพระนางมาบ้าง แต่คุณยายเก๋ามีข้อมูลละเอียดดีจังค่ะ   โดย: PhueJa 11 มกราคม 2556 13:54:15 น.

วิ่งมาชมบ้านนะคะยังอ่านไม่จบเลยค่ะ น้องอ้อมแอ้ม ชวนทานข่าวเที่ยงวันค่ะ พี่่ว่างไปติดต่อหลังไมค์นะคะ   โดย: newyorknurse 11 มกราคม 2556 17:57:17 น.

เสิร์ฟอาหารคุณป้ายามดึกค่ะ ขอให้คุณป้านอนหลับฝันดีคืนนี้นะคะ   โดย: Sweet_pills 11 มกราคม 2556 20:22:56 น.

สวัีดีตอนกลางคืนค่ะคุณยาย เพิ่งจะได้มา เอาดาวกระจายสีหวานมาฝากค่ะ เพิ่งกลับจากบ้านเพื่อน คุยกันยาวเลย ป่านนี้คุณยายงยังอยู่ที่วัดสระเกศ หลับฝันดีนะคะคืนนี้ ราตรีสวัสดิ์ค่ะ   โดย: mambymam 11 มกราคม 2556 21:04:48 น.

สวัสดีค่ะ คุณยาย หลับหรือยังคะ หนูชอบดูภาพถ่ายของคนสมัยโบราณ ภาพจะต่างกับปัจจุบันมาก พม่าเป็นเมืองขึ้นของอังกฤษ ทำให้คนพม่าพูดภาษาอังกฤษได้ !!!   โดย: แม่พีวีซี 11 มกราคม 2556 23:50:58 น.

อรุณสวัสดิ์ครับป้าเก๋า   โดย: กะว่าก๋า 12 มกราคม 2556 6:21:29 น.

โดย: กะว่าก๋า 12 มกราคม 2556 12:55:25 น.