บ้านคือแหล่งรวมของจุลินทรีย์

บ้านคือวิมานของใครหลายๆคน และแน่นอน เป็นวิมานของสิ่งมีชีวิตจำพวกจุลินทรีย์เป็นล้านล้านตัวด้วย

งานวิจัยหนึ่งของศูนย์ปฏิบัติการวิจัยพลังงานอาร์โกนเน่ และมหาวิทยาลัยชิคาโก ได้เผยถึงรายละเอียดจากการวิเคราะห์จุลินทรีย์ตามบ้านและอพาร์ทเมนต์ โดยงานวิจัยนี้ได้รับการเผยแพร่ในวารสารวิชาการ Science แล้ว

การศึกษาครั้งนี้ให้ความสนใจกับปฏิสัมพันธ์ของมนุษย์กับจุลินทรีย์ที่มีชีวิตอยู่รอบๆเรา หลักฐานเผยว่า จุลินทรีย์เหล่านี้มีความเกี่ยวข้องกับสุขภาพของเรา การรักษาโรค และการติดต่อ

"ตัวอย่างเช่น เรารู้ว่าแบคทีเรียบางตัวอาจจะทำให้หนูน้ำหนักขึ้นได้ และบางทีก็ช่วยให้หนูมีพัฒนาการของสมองที่ดี" แจ็ค กิลเบิร์ด นักวิจัยเผย

"เราอยากจะรู้ว่าแบคทีเรียเหล่านี้มาจากไหน และทุกวันนี้คนเราใช้ชีวิตอยู่กับบ้านหรือในร่มมากขึ้น เราเลยอยากจะรู้ว่า จุลินทรีย์เหล่านี้อาศัยอยู่ในบ้านกับเราและเรารับมือกับพวกมันอย่างไร"

"นับว่าเป็นเรื่องสำคัญที่เราจะต้องเข้าใจในโลกศตวรรษที่ 21 นี้"

โครงการนี้มีชื่อว่า Home Microbiome Project โดยได้ติดตามครอบครัว 7 ครอบครัว ในจำนวนนี้ มีเด็กอายุ 18 ปี สุนัข 2 ตัว และแมว 1 ตัวอาศัยอยู่ ได้ทำการติดตามเป็นเวลา 6 สัปดาห์ นักวิจัยได้ทำการใช้สำลีเก็บตัวอย่างจากมือ เท้า และจมูกทุกวันเพื่อเก็บรวบรวมจุลินทรีย์ที่มีชีวิตอยู่บนตัวพวกเขา และได้เก็บตัวอย่างจากพื้นที่ต่างๆในบ้าน ทั้งประตู สวิตช์หลอดไฟ พื้น และเคาน์เตอร์

เมื่อนักวิจัยได้ตัวอย่างแล้ว ก็ทำการวิเคราะห์ดีเอ็นเอเพื่อศึกษาดูว่าแบคทีเรียแต่ละตัวเป็นชนิดไหนบ้าง

"เราอยากจะรู้ว่าคนเราได้รับผลกระทบจากจุลินทรีย์ทั่วไปในบ้านมากน้อยแค่ไหน" กิลเบิร์ตเผย

นักวิจัยได้พบว่า คนเราได้รับผลกระทบจากจุลินทรีย์ตามบ้านพอสมควร โดยเมื่อครอบครัว 3 ครอบครัวไม่อยู่บ้าน จุลินทรีย์ใช้เวลาไม่ถึงวันที่จุลินทรีย์จะกลับมาเยอะเหมือนเดิม

การปฏิสัมพันธ์ระหว่างบุคคลด้วยการสัมผัสก็มีผลมากเช่่นกัน โดยในบ้านหลังหนึ่ง เมื่อคนสองสามคนมีปฏิสัมพันธ์ต่อกันก็จะทำให้จุลินทรีย์ไปมาหาสู่กันจำนวนมาก สำหรับครอบครัวพ่อแม่และลูกน้อยนั้นมีจุลินทรีย์อยู่มากที่สุด

ในบ้านหลังหนึ่ง มือเป็นแหล่งที่มีจุลินทรีย์ชนิดเดียวกันอยู่มากที่สุดในแต่ละคน ขณะที่จุลินทรีย์ที่จมูกมักจะไม่ค่อยเหมือนกัน

ส่วนสัตว์เลี้ยงนั้นก็ทำให้จุลินทรีย์ในบ้านไม่เหมือนเดิมเช่นกัน โดยนักวิจัยพบว่า แบคทีเรียตามพืชและดินนั้นจะมีมากในสุนัขและแมวที่ใช้ชีวิตทั้งในบ้านและนอกบ้าน

อย่างน้อยที่สุดคือ มีกรณีหนึ่งที่นักวิจัยได้ศึกษาแบคทีเรียก่อโรคที่ชื่อ Enterobacter ที่พบในมือคน ห้องครัว และที่อื่นๆเป็นครั้งแรก

"แต่ไม่ได้หมายความว่าเคาน์เตอร์ครัวเป็นแหล่งแพร่เชื้อ แต่แบคทีเรียตัวนี้ก็เป็นสิ่งไม่ดี ชีวิตคนเราก็เป็นปกติอยู่แล้วที่จะเผชิญหน้ากับแบคทีเรียอันตรายในนสิ่งแวดล้อมของเรา แต่มันจะเป็นเรื่องแน่ถ้าระบบภูมิคุ้มกันของเราไม่ทำงาน"

กิลเบิร์ตเชื่อว่า การศึกษาครั้งนี้น่าจะช่วยให้เราหาวิธีป้องกันได้อย่างถูกต้อง โดยเมื่อเก็บตัวอย่างมาจากพื้นบ้านนั้น กิลเบิร์ตบอกว่า "เราทำนายได้ง่ายๆเลยว่ามันเป็นจุลินทรีย์ตระกูลไหน"

นักวิจัยยังเผยว่า เมื่อคนออกจากบ้าน จุลินทรีย์จะมีการย้ายที่อย่างสังเกตเห็นได้

"ตามทฤษฎีแล้ว อาจจะใช้ข้อมูลตรงนี้มาทำนายได้แม่นๆเลยว่า คนๆหนึ่งอยู่ตรงไหนในบ้าน และล่าสุดนี้ไปตรงไหน"

อ้างอิง: DOE/Argonne National Laboratory. (2014, August28). Home is where the microbes are. ScienceDaily. Retrieved August 30, 2014fromwww.sciencedaily.com/releases/2014/08/140828142746.htm

งานวิจัย: S. Lax, D. P. Smith, J. Hampton-Marcell, S. M. Owens, K. M. Handley, N. M. Scott, S. M. Gibbons, P. Larsen, B. D. Shogan, S. Weiss, J. L. Metcalf, L. K. Ursell, Y. Vazquez-Baeza, W. Van Treuren, N. A. Hasan, M. K. Gibson, R. Colwell, G. Dantas, R. Knight, J. A. Gilbert. Longitudinal analysis of microbial interaction between humans and the indoor environment. Science, 2014; 345 (6200): 1048 DOI: 10.1126/science.1254529