การเห็นอริยสัจ - พระเทพคุณาภรณ์

คอลัมน์ ธรรมะวันหยุด
พระเทพคุณาภรณ์ (โสภณ โสภณจิตฺโต ป.ธ.9)
เจ้าอาวาสวัดเทวราชกุญชรวรวิหาร


อริยสัจ หมายถึง ความจริงอันประเสริฐ มีอยู่ 4 ประการ

1.ทุกข์ ความไม่สบายกายไม่สบายใจ ความเป็นจริงของสัตว์โลกต้องมีทุกข์ 3 ประการ คือ การเกิด การแก่ การตาย นอกจากนี้ยังมีความทุกข์ที่เป็นอาการหรือเกิดจากสภาพแวดล้อม

มีความเศร้าโศก ความพิไรรำพัน ความเสียใจ ความเจ็บไข้ได้ป่วย ความเสียใจ ความท้อแท้สิ้นหวัง คับแค้นใจ การตรอมใจ ผิดหวังจาก สิ่งที่รัก พลัดพรากจากสิ่งที่รัก ความหม่นหมองเมื่อปรารถนาแล้วไม่ได้สิ่งนั้น

2.สมุทัย เหตุที่ทำให้เกิดทุกข์ นอกจากเหตุแห่งทุกข์ดังที่กล่าวมาแล้วข้างต้น ต้นตอของทุกข์ก็อยู่ที่ใจของเรา นั่นคือตัณหา 3 อย่าง คือ ความอยากได้ เพื่อสนองสัมผัสทั้ง 5 และกามารมณ์ ความอยากเป็นโน่นอยากเป็นนี่ ความไม่อยากเป็น ไม่พอใจใน สิ่งที่ตัวเองเป็น

3.นิโรธ ความดับทุกข์ ภาวะที่ตัณหาดับสิ้นไป ความหลุดพ้นหรือหมายถึงภาวะของพระนิพพานนั่นเอง

4.มรรค ข้อปฏิบัติ หรือหนทางที่นำไปสู่การดับทุกข์ การเดินทางสายกลางเพื่อให้ถึงการดับทุกข์ มีทั้งหมด 8 ประการ คือ

เห็นชอบ รู้เห็นในอริยสัจ รู้เห็นทุกข์ รู้เห็นเหตุให้เกิดทุกข์ รู้เห็นความดับทุกข์ รู้เห็นทางปฏิบัติให้ถึงความดับทุกข์

ดำริชอบ ดำริออกจากกาม ดำริไม่พยาบาท ไม่มุ่งร้าย ไม่เบียดเบียน

เจรจาชอบ ปฏิบัติตามหลักธรรม ไม่โกหก ไม่พูดส่อเสียด ไม่พูดคำหยาบ ไม่พูดเพ้อเจ้อ

การงานชอบ ไม่ทำผิดหลักศีลธรรม เช่น ไม่ฆ่าสัตว์ ไม่ลักทรัพย์ ไม่ประพฤติผิดในกาม

เลี้ยงชีพชอบ เว้นจากการเลี้ยงชีวิตในทางที่ผิด ไม่เบียดเบียนหรือทำความเดือดร้อนให้กับสัตว์หรือผู้อื่น ดำเนินชีวิตในทางที่ ถูกต้อง

เพียรชอบ พยายามละกิเลสออกจากใจ หรือพยายามสำรวมกายวาจา ใจ ให้ดำเนินตามหลักธรรมอย่างถูกต้อง

ระลึกชอบ มีสติตั้งมั่นในสิ่งที่ถูกต้องตามหลักธรรม เช่น ตามระลึกคุณธรรมที่จะต้องบำเพ็ญให้ยิ่งขึ้นไป

จิตตั้งมั่นชอบ มีจิตเป็นสมาธิ ไม่วอกแวกหรือฟุ้งซ่าน และทำสมาธิภาวนาตามหลักทางพระพุทธศาสนา

การเห็นอริยสัจ ไม่อาจเห็นได้ด้วยตาเนื้อของมนุษย์ จะเห็นได้ด้วยตาคือปัญญาเท่านั้น

เมื่อเห็นอริยสัจแล้ว ก็จะเข้าใจถึงความเป็นไปอันแท้จริงของชีวิตว่ามีแต่ทุกข์ ที่ว่าสุขนั้น แท้จริงก็คือ ช่วงขณะที่ความทุกข์ น้อยลงนั่นเอง จะทำให้เข้าใจถึงคุณค่าของบุญกุศลและอันตรายของบาปได้มากขึ้น

เมื่อรู้เห็นอย่างนี้แล้ว ย่อมมีใจตั้งมั่นอยู่ในความดี หมั่นบำเพ็ญอริยมรรคมีองค์ 8 มีใจหยุดนิ่ง ตั้งมั่นเป็นสมาธิ เกิดปัญญา สว่างไสว รู้เห็นสิ่งต่างๆ ตามความเป็นจริงได้

หน้า 23


ขอบคุณ ข่าวสดออนไลน์
คอลัมน์ ธรรมะวันหยุด
กราบนมัสการขอบพระคุณ - พระเทพคุณาภรณ์

สิริสวัสดิ์อาทิตยวารค่ะ

Create Date : 16 มีนาคม 2557		0 comments
Last Update : 16 มีนาคม 2557 11:20:39 น.
Counter : 3652 Pageviews.
Share Tweet