ในความเห็นส่วนตัวของผม นั้น
การสร้างเหตุ คือ การฝึกที่ถูกต้องของสัมมาสติ สัมมาสมาธิ จนเกิดความตั้งมั่นดั้งมั่นอย่างแน่วแน่แล้ว
ผลของ สัมมาสมาธิ ที่ตั้งมั่นนี้ มันจะนำพาให้เกิด วิปัสสนาปัญญา ญาณปัญญา ตามมาเอง ซึ่งผู้ปฏิบัติไม่ต้องไปกังวลว่าจะไม่เกิด มันต้องเกิดแน่ ๆ ถ้าปฏิบัติถูกต้องตามสติปัฏฐาน 4

จะเห็นว่า ใน blog ของผม ผมจะเน้นอบู่เสมอ ๆ ถึงการปฏิบัติที่ถูกต้อง ผมจะมีบอกไว้หลายแห่ง และมีตัวอย่างการฝึก กายานุปัสสนา ไว้ใน blog ด้วย ส่วนอย่างอื่น อันเป็นผล มันจะเกิดเอง ซึ่งเรื่องผลนี้ ผมจะเขียนถึงเท่าที่จำเป็น เพื่อให้ผู้ฝึกฝน ได้รู้ว่า ถ้าเกิดผลอบ่างนี้แล้ว แสดงว่า ได้ก้าวหน้าขึ้นมาแล้ว ถ้าเกิดอบ่างนี้ แสดงว่า เดินผิดทางแล้ว

อุปมาเหมือน เราต้องการเดินทางไปเชียงใหม่ เราต้องรู้ว่าจะเดินทางไปทางไหน ถึงจะใกล้ ไปได้เร็วที่สุด แล้วก็ตั้งหน้าตั้งตา เดิน เดิน เดิน เข้าไป ก็จะถึงเชียงใหม่อีก

แต่ถ้าเราไม่รู้ทาง เดียวเดินไปทางนี้ เดียวไปทางโน้น ก็ได้ครับ แต่จะเสียเวลาไปเปล่า ๆ ทำให้ใช้เวลานานเกินไป กว่าจะถึงเชียงใหม่ ยิ่งถ้าเกิดการท้อใจว่า เดินอย่างไร ก็ไม่ถึงเชียงใหม่สักที เลยหยุดเดินไปเลย อย่างนี้ ก็น่าเสียดายครับ

อย่างไรเสีย ขอให้ผู้ที่ถามมา เน้นการฝึกฝนที่ถูกต้องด้วยครับ และ อย่าท้อถอย

ขอบคุณครับ

ผมติดเพ่งติดประคองอ่ะคับพี่

เมื่อก่อนนี้ ในสมัยที่ผมไม่เข้าใจว่า เพ่ง / ไม่เพ่ง คืออย่างไร เมื่อผมได้ยินคำสอนการปฏิบัติจากสำนักต่าง ๆ ที่มักสอนว่า .ให้รู้การกระทบสัมผัส. ผมก็เข้าใจว่า .ต้องรุ้.
ก็เลยไปเพ่งเสีย

การปฏิบัติที่ไม่เพ่งนั้น เพียงแค่รู้สึกตัวที่เป็นธรรมชาติเท่านั้น การรู้ก็เกิดเองได้แล้วโดยไม่ต้องไปเพ่งแต่อย่างไร
แต่ในผู้ปฏิบัติใหม่ มักมีปัญหา 2 ประการก็คือ
การหลงลืม/ไม่รู้สึกตัวอยู่บ่อย ๆ และ กำลังของสัมมาสติที่ยังไม่ดีพอ ผู้ปฏิบัติใหม่จึงมักจะใช้วิธีการเพ่ง เพื่อให้เกิดการรู้ขึ้น ซึ่งก็เลยกลายเป็นเพ่งไป

ข้อแนะนำของผมก็คือ ให้เริ่มฝึกการรุ้จากที่สัมผัสได้อย่างหยาบ ๆ ก่อน ฝึกให้มาก ๆ แล้วกำลังของสติจะแกร่งขึ้นมาเองหลังฝึกไปมาก ๆ เข้า ลองอ่านเรื่อง ตัวอย่างการรู้กาย ใน blog นี้ดู ผมมีตัวอย่างการฝึกไว้ ซึ่งมีการสัมผัสที่หยาบและเหมาะสำหรับคนใหม่ไว้ คือการลูบแขนดังที่เขียนไว้ใน blog

ผมมักได้ยินนักปฏิบัติเป็นจำนวนมาก มักดูแคลนการฝึกที่มีการสัมผัสที่หยาบ ซึ่งไม่ใช่เรื่องที่ถูกต้องเลบ

ผมตามอ่านหัวข้อที่พี่แนะนำกับแก้ทางเพ่งของ Koknam ด้วยคับ

ขอบคุณคับพี่

เมื่อศีลปรมัตถ์ปรากฏความเข้าใจจะตีกลับทั้งหมด

ถ้าไม่เพ่งแล้วจะรู้รึ นี่คือ คำตอบของคนที่แนะผม เคยตอบให้ฟัง

ถ้าไม่เพ่งอยู่ที่มัน คุณจะไม่เข้าใจมันอย่างถ่องแท้ และถ้าไม่เพ่งมัน คุณจะไม่เข้าใจว่าทำไม ในหนึ่งช่วงชีวิตคน มันถึงเที่ยง

ถ้ามีความอยาก หรือทำไปเพราะไม่รู้จริง หรือทำไปเพราะไม่รู้ตัว ผมใช้สมมตเรียก อาการนั้นว่า เพ่ง

แต่ถ้าเป็นการจดจ่ออยู่กับสิ่งใดโดยเพื่อเรียนรู้ ทำความเข้าใจ ไม่ใช่เพื่อจะเอา ทำไปแล้วรู้ตัวว่าเพ่ง ผมเรียกเอาเองว่า สมาธิ

เมื่อคุณต้องการเข้าใจสิ่งใดอย่างแท้จริง คุณจำต้องเพ่งมันก่อนครับ ของมันมีด้านบวกและลบ

แค่หนึ่งประสบการณ์แบบมวยวัดเช่นกันครับ


ขอให้ตื่นตัวครับ

ผมจะแสดงความเห็น ในส่วนที่คุณก๊อกน้ำเขียนไว้ดังนี้

1 ... ถ้าไม่เพ่งแล้วจะรู้รึ...
ผมกล้ายืนยันครับว่า รู้ ได้แน่นอนครับ การรู้ที่เป็นไปเองเกิดเสมอเมื่อความรู้สึกตัวปรากฏอยู่ ถ้าไม่รุ้สึกตัวนีซิ จะไม่รู้ครับ เอาง่าย ๆ กับคำกล้ายืนยันนี้ ในฤดูหนาว ถ้าลมหนาวพัดมาโดนตัวในขณะที่คุณกำลังรู้สึกตัวอยู่ เคยจะรู้สึกได้ไหมถึงการกระทบนี้ หรือ ในขณะที่คุณเดินอยู่ริมถนน ถึงแม้คุณใส่รองเท้าอยู่ก็ตาม แต่เมื่อเท้าคุณไปเหยียบก้อนหินที่มีขนาดไม่เล็กนัก คุณจะรู้ไหมว่า คุณไปเหนียบอะไรเข้าแล้ว การรู้ตามตัวอย่างที่ผมยกมา ทั้งหมดนี้ไม่ใช่เพ่งทั้งนั้นใช่ไหมครับ

ในแง่การปฏิบัติ ถ้า.จิตรู้.เกิดแล้ว เมื่อเหตุและปัจจัยยังไม่หมดลง จิตรู้ จะเพ่งอารมณ์นั้นเองโดยที่เราไม่ได้ต้องการเพ่งมันเลย ผมเคยปวดท้องเพราะโรคกระเพาะอาหารมาก่อน พอเกิดการปวด จิตรู้ มันเด่นขึ้นมาทันที และมันเพ่งไปที่อาการปวดท้องนั้น เมื่อจิตรู้ ไปเพ่งอาการปวดท้องนั้น จิตรู้ จะเห็นอาการนี้เอง แต่แปลกมาก ที่ จิตรู้ เห็นแล้ว เราจะไม่ปวดเลย แต่ความปวดนั้นยังคงมีอยู่ ที่ไม่ปวดเพราะ จิตไม่ไปยึดเวทนานั้นแล้ว แต่จิตรู้ เห็นเอง เข้าใจได้เอง

ในแง่อภิธรรม ความต้องการ คือ โลภะเจตสิก การที่โลภะเเจตสิกเกิดมันเป็นการปรุงแต่งด้วยอกุศลจิตครับ
แต่การรู้แบบ กุศลจิต หรือ เรียกตามศัพย์ทางธรรมว่า โสภณเจตสิก นั้น มันจะเป็นปัญญาเจตสิก ที่เป็นคนละตัวกับ โลภะเจตสิก การรู้แบบปัญญาเจตสิก ก็คือการรู้ด้วย จิตรู้ ที่รู้ที่เป็นไปเอง ไม่ใช่การเพ่งด้วยความจงใจอันเป็นโลภะเจตสิก นี่คือความต่างระหว่าง เพ่งและไม่เพ่ง

2. ผมขอเสริมเรื่อง การรู้ธรรมนั้น จะมี 2 แบบ แบบหนึ่ง ก็คือ รู้ด้วยจิตรู้ อันนี้เป็นวิปัสสนา ที่เกิดเมื่อจิตรู้นั้นเกิดและเห็นอารมณ์ปรมัตถ์เอง ซึ่งการรู้แบบนี้ เกิดได้บ่อย ๆ เมื่อจิตรู้เกิดแล้ว จิตรู้ เห็นอารมณ์ เป็นไตรลักษณ์ เป็นความรู้สะสมในผุ้ปฏิบัติ

แต่ยังมีการรู้อีกแบบหนึ่ง ที่ผมไม่รู้ว่าจะเรียกว่า อะไรดี
รู้อันนี้ ผมเขียนไว้ใน blog ของผมเรื่อง Get
อันนี้อธิบายยาก คือ รู้แบบเข้าไปถึงจิตถึงใจ รุ้อันนี้มันจะลบล้างความเข้าใจต่าง ๆ ไปได้ รู้แล้วคนจะเปลี่ยนพฤติกรรมต่าง ๆ ไปได้เอง รู้แบบนี้ จะเกิดยาก นาน ๆ จะเกิดสักทีหนึ่ง แต่ก็เกิดได้ เมื่อมีการรู้แบบแรกที่เป็นการรู้แบบวิปัสสนาเป็นพื่นฐานแห่งการรู้มาก่อน

........................
อย่าได้แปลกใจว่า ทำไมนักปฏิบัติถึงมีความเห็นในการปฏิบัติไม่ตรงกัน มันเป็นเรื่องธรรมดาที่นักปฏิบัติพบเห็นในระหว่างทางการเดินของแต่ละคน
เมื่อนักปฏิบัติพบเห็นไม่เหมือนกัน ก็ย่อมมีความเข้าใจไม่เหมือนกัน และก็มันกจะยึดถือความเข้าใจที่ตัวเองพบเป็นหลักสำคัญมากกว่า แต่ก็ไม่ปฏิเสธความเห็นของนักปฏิบัติท่านอื่นที่เห็นไม่ตรงกัน ซึ่งเรื่องเหล่านี้ มักสร้างความสับสนวุ่นวายให้กับคนใหม่ ๆ ที่เข้ามาสู่การปฏิบัติเสมอ ๆ ผมได้เคยแนะนำคนที่ผมสอนการปฏิบัติเสมอ ๆ ว่า อย่าไปฟังคนอื่นในเรื่องการปฏิบัติ โดยที่คนที่เอาผลการปฏิบัติมาเล่าให้ฟังแบบอัศจรรย์พันลึกประหนึ่งภาพยนตร์ที่สร้างแบบหนังฮอลิวู๊ด เพราะจะทำให้เขาเองสับสนในจิตใจในการปฏิบัติได้ การปฏิบัตินั้นขอให้เข้าใจหลักการให้แม่น แล้วฝึกเอง จะเข้าใจเอง เมื่อมีปัญหาเกิดขึ้น ก็จะแก้ได้ด้วยตนเองเช่นกัน..........
เล่าสู่กันฟัง อย่าได้ซีเรียสครับ

อรุณสวัสดิ์ค่ะ

ติดตามอ่านอยู่เสมอค่ะ

ตอนนี้อยู่ในช่วงเวลาปรับตัวจากสภาพคนป่า กลับมาเป็นคนเมือง (แต่..อยู่แต่ในบ้าน)
สภาพแวดล้อมมันเปลี่ยนแปลงไปเพราะสถานที่อย่างนึง ผู้คนรอบข้างอย่างนึง รวมถึง สิ่งกระตุ้นความอยาก ความลุ่มหลง ความสนุกสนานเพลิดเพลิน บันเทิงใจ อีกหลายๆ อย่างด้วยมังคะ เลยทำให้ต้องปรับตัวอีกแล้ว

เก้ารู้สึกว่าตอนนี้สภาพชักกะเย่อมันมาเยือน เดี๋ยวเผลอ เดี๋ยวมีสติ เดี๋ยวก็ลืมตัว เดี๋ยวก็รู้ตัว บางทีจิตมันก็แยกออกมาจากอารมณ์ บางทีมันก็ไหลเข้าไปรวมกัน

ยังต้องฝึกอีกมากเลยค่ะ

อย่ากังวลกับอาการ เดียวเผลอ เดียวมีสติ เดียวก็ลืมตัว เดียวก็รู้ตัว มันเป็นธรรมชาติอย่างหนึ่ง

เรื่อง ชักกะเย่อ ก็เช่นกัน เรื่องแต่ละเรื่องจะมีแรงดึงไม่เท่ากัน บางเรื่อง แรงดึงมันน้อย จิตรู้ ก็ชนะไป
บางเรื่อง แรงดึงก็จะมาก จิตรู้ ก็จะแพ้ไป

ด้วยนิสัยความเคยชินแบบทางโลก มักทำให้ผู้ปฏิบัติมักเกิดความอยากที่จะชนะ อยากที่จะรู้สึกตัวได้นาน ๆ แล้วหาทางออกด้วยการไปเพ่งอะไรสักอย่างเข้า เพื่อให้บรรลุความต้องการนั้น ๆ
ขอแนะนำว่า อย่าเชียวนะครับ ที่จะไปเพ่งเพื่อให้บรรลุความต้องการนั้น ๆ

ขอให้ฝึกฝนด้วยการเจริญสติ รู้ ตามที่ผมได้แนะนำไปแล้ว

เมื่อ เจริญสติ รุ้ ไปมาก ๆ เข้า ก็จะเกิด จิตรู้ แยกออก

เมื่อฝึกต่อไปอีก จิตรุ้ ที่แยกออก ก็จะปรากฏชัด เป็นอาการตื่นรู้

เมื่อจิตรู้ เกิดอาการตื่นรุ้อย่างมั่นคง
อะไรจะเข้ามาทำให้ทุกข์ ไม่มีทางเข้าได้เลย

ผู้ปฏิบัติต้องเดินอย่างนี้ครับ เป็นธรรมชาติที่เป็นไปเองอย่างมั่นคงด้วยการตื่นรู้ของจิตรู้

ขอให้อดทนและหมั่นเพียรในการฝึกต่อไปเรื่อย ๆ ครับ

รู้อย่างนั้นไม่ต้องเพ่งก็รู้ได้ครับ สุนัขหรือแมวก็สามารถรู้ได้ไม่ต่างจากคน แต่สิ่งที่ผมกล่าวหมายถึง สภาวะที่มันตื่นรู้ หรือตัวศีลล้วนๆ มันต้องมีสมาธิตั้งอยู่มันถึงรู้ได้

รู้อย่างที่ว่านั้น รู้เป็นธรรมชาติ รู้ว่างๆ ก็จริง แต่การตื่นนั้นไม่มี คุณจะสังเกตได้ว่ามันไม่กระฉับกระเฉง มันรู้เนิบๆ แต่รู้ที่ผมกล่าวว่า ต้องอาศัยสมาธินั้น มันเป็นการรู้สึกแบบที่คุณสนุกอยู่กับการเล่นกีฬาน่ะครับ พร้อมจะหวดลูกกลับอยู่ตลอดเวลา

บางครั้งมันก็ยากครับ ใช้คำพูดเดียวกันแต่พูดถึงคนละจุด

ขอให้ตื่นนะครับ

ผมจำเป็นต้องปิดการเขียนของท่านผู้อ่าน เนื่องจากกฏหมายอินเตอร์เนท
ที่อาจมีสิ่งผิดกฏหมายใส่เข้ามาใน blog

ท่านที่จะสนทนา หรือ ถามคำถาม ขอให้ส่ง email ถึงผมได้ที่
asknamasikarn@gmail.com

หรือสำหรับสมาชิก pantip จะส่งมาทางหลังไมค์ก็ได้เช่นกัน