ลักษณะของสัมมาสมาธิฉบับชาวบ้านอ่าน

ผมไปเห็น 2 กระทู้ในห้องศาสนา กระทู้หนึ่งเขียนว่า นั่งสมาธิแล้วเกร็งไปหมด อีกกระทู้หนึ่งว่า เดินจงกรมแล้วจะวูบลงไป จะแก้ไขอย่างไร

จาก 2 กระทู้นี้ ผมมีความเห็นว่า ความเข้าใจเรื่องสัมมาสมาธิของผู้ถามยังไม่ตรงนัก เลยทำให้ปฏิบัติแล้วเกร็งเกินไป และ เกิดการเพ่งจ้องในรายของเดินจงกรม ผลก็คือ ปฏิบัติแล้วมันไม่เป็นธรรมชาติ แล้วเกิดปัญหาตามมานั่นเอง

ในแวดวงกรรมฐานของไทย ซึ่งผมก็ไม่ทราบว่า เริ่มเป็นอย่างนี้มาตั้งแต่เมื่อไร มักมีความเชื่อว่า ความเป็นสมาธิ ก็คือ การที่จิตไปจับแช่นิ่งในสิงใดสิ่งหนึ่งยึดติดแน่น ไม่ให้หลุดไปไหนเลย จะว่าผิดก็ไม่ผิดครับ แต่อาการสมาธิแบบนี้ เป็นสมาธิแบบฤาษีในสมัยพุทธกาลที่เขาทำกัน แต่ถ้าเป็นสัมมาสมาธิแบบพุทธ จะไม่ใช่แบบนี้ครับ

สัมมาสมาธิแบบพุทธ นั้นคือการรู้ที่ปล่อยวางสิ่งที่ถูกรู้ครับ ไม่ใช่ไปจับแน่นแบบสมาธิแบบฤาษี การรู้แล้วปล่อย รู้แล้วปล่อย อย่างต่อเนื่องตลอดนี้คือสัมมาสมาธิครับ เมื่อรู้แล้วปล่อย การรู้ก็จะรู้สึกได้ถึงความเบา ไม่หนัก เป็นธรรมชาติของผู้ปฏิบัติ ไม่มีการข่มจิตว่าต้องรู้ ไม่มีการเจาะจงว่าต้องรู้อย่างนั้น ต้องรู้อย่างนี้ ก็คือ รู้อะไรก็ได้ที่สัมผัสได้ แต่ว่า ให้รู้แล้วปล่อย อย่ายึดไว้นั้นเอง

ในแง่การปฏิบัตินั้น เนื่องจากการทำงานของระบบประสาท จึงมีการสัมผัสได้ตามอวัยวะต่าง ๆ หรือ ที่เรียกกันว่า อายตนะ

สัมมาสมาธินั้น ก็คือ การรู้สึกตัวที่ไม่มีความอยากที่จะรู้ แล้วปล่อยให้อายตนะทำงานของมันไปแล้วก็ให้จิตรู้อยู่อย่างต่อเนื่องว่ามีการสัมผัสเกิดขึ้นตามอายตนะต่าง ๆ นั้นเอง มันจะไปรู้ที่อายตนะไหนก็ช่างมันอย่าไปบังคับ เพียงแต่รู้แล้วปล่อยสิ่งที่ถูกรู้ไปอย่าไปยึดไว้ ก็แค่นั้นเอง

ความเข้าใจผิดและความอยากที่จะรู้ จึงมักทำให้ผู้ปฏิบัติส่งจิตเข้าไปจับยึดอารมณ์แน่น ทำให้เกิดการเคร่งเครียด เพ่งจ้องไป ถ้าท่านกลับไปอ่าน เรื่อง กินให้อ้วน ในรูป ผมก็มีใส่ไว้แล้วครับ การให้จิตกินความโลภ ความอยากเป็นพิษแก่จิตเอง ในเมื่อเราปฏิบัติเพื่อให้จิตสดใส การปฏิบัติก็ต้องตัดความอยากทิ้งไปจึงจะได้ผลครับ

ความเข้าใจเรื่องสัมมาสมาธินี้ ถ้าผิดแต่ต้น ก็เดินผิดทางแล้วครับ
ทำไปตลอดชีวิตก็ไม่ได้สมาธิแบบพุทธ

กระทู้ที่ผมเล่าถึง 2 กระทู้นั้น ผมเชื่อว่า ท่าน จขกท ที่เขียนถาม คงเดินแบบคนปรกติเป็นแล้ว คงนั่งแบบคนปรกติเป็นแล้ว การแก้ไขก็คือ ให้เดิน ให้นั่ง แบบคนปรกติ เขาทำกัน แต่ให้เข้าใจความรู้ในเรื่องสัมมาสมาธินี้ก่อนเท่านั้น
การปฏิบัติก็มีเท่านี้ ทำเหมือนปรกติแบบคนดี ๆ เขาทำกัน + รู้แบบสัมมาสมาธิว่ารู้อย่างไร

แนะนำอ่านเพิ่มเติมสำหรับมือใหม่การภาวนา

เพ่ง การใช้จิตทำงานที่นักปฏิบัติมือใหม่ไม่รู้ว่ากำลังเพ่งอยู่

ความรู้สึกตัว ฉบับชาวบ้านอ่าน

สติ ในความเห็นของผม

Create Date : 26 สิงหาคม 2552		4 comments
Last Update : 29 มกราคม 2555 19:29:00 น.
Counter : 1264 Pageviews.
Share Tweet