BlogGang.com : : wullop :

ศิลปินดังเดี่ยว_อายุสั้น+วิธีป้องกัน

BBC ตีพิมพ์เรื่อง Early death 'more likely in solo artists'
= "ศิลปินเดี่ยวเพิ่มเสี่ยง(การ)เสียชีวิตก่อนวัยอันควร(ตายเร็ว)" = "ศิลปิน(ดังโดด)เดี่ยวเสี่ยงตายเร็ว" = "บินเดี่ยว ดับเร็ว", ผู้เขียนขอนำมาเล่าสู่กันฟังครับ

มีคำกล่าวว่า ชีวิตของคนที่รุ่งเร็วมักจะดับเร็ว โดยเฉพาะศิลปินมีคำกล่าวว่า 'fly high, die young' = "บินสูง ตายเร็ว", "ดังโด่ง เด้งดับ", "ขึ้นสูง-ขาลงเร็ว"

การศึกษาใหม่ (ตีพิมพ์ใน BMJ Open) ทำในศิลปินดังวงร็อค และป๊อพ (เพลงยอดนิยม) ในทวีปยุโรป-อเมริกาเหนือ (รวมแคนาดา-สหรัฐฯ-เม็กซิโก-อเมริกากลาง) 1,400 คนที่ดังในช่วงปี 1956-2006/2499-2549 [ wiki ]

ศิลปินเดี่ยว (solo artists)ที่ตายเร็ว (dying young) ในยุโรปมีอายุเฉลี่ย 39 ปี, อเมริกาเหนือ = 45 ปี

ผลการศึกษาพบว่า

(1). ศิลปินเดี่ยวตายเร็ว = 2 เท่าของศิลปินไม่เดี่ยว (ศิลปินหมู่ แสดงเป็นทีม เล่นในวงดนตรี)

(2). ศิลปินเดี่ยวในอเมริกาเหนือตายเร็ว = 2 เท่าของยุโรป (ความเสี่ยง = 1/5 และ 1/10 ตามลำดับ

กลไกที่เป็นไปได้ คือ

(1). การทัวร์แสดงสดในอเมริกาเหนือใช้เวลาเดินทางนานกว่า และมีฤดูการทัวร์นานกว่ายุโรป > ทำให้มีช่วงเหนื่อย-เครียดนานกว่า, การนั่งนานเพิ่มเสี่ยงโรค เช่น หลอดเลือดดำอุดตัน ลิ่มเลือดหลุดไปอุดตันอวัยวะต่างๆ มากกว่า ฯลฯ

(2). โอกาสเข้าถึงบริการทางการแพทย์ > ยุโรปดีกว่าอเมริกาเหนือ โดยเฉพาะถ้าเกิดเหตุในป่า ทะเลทราย ทางหลวง เนื่องจากเมืองในอเมริกาเหนือแต่ละเมืองห่างกันมากกว่ายุโรป

(3). โอกาสเข้าถึงยาเสพติด (drugs) ในอเมริกาเหนือมากกว่า โดยเฉพาะโคเคนจากเม็กซิโก-อเมริกากลาง

สหรัฐฯ มีการลักลอบปลูกยาเสพติดในอาคารบ้านเรือนสูง โดยเฉพาะกัญชานี่ฮิตมาก

(4). ศิลปินที่ไม่ใช่ฝรั่ง หรือ "คนไม่ขาว (non-white)" ซึ่งส่วนใหญ่มีพื้นเพเดิมยากจนกว่า ด้อยโอกาสทางการศึกษามากกว่า ตายเร็วมากกว่าคนขาว

กลไกที่เป็นไปได้ คือ คนที่มีฐานะรวยจนถึงปานกลางมักจะมีอายุยืนกว่าคนจน คนที่มีการศึกษาดีมักจะมีอายุยืนกว่าคนที่ด้อยโอกาสทางการศึกษา

คนที่ไม่ใช่คนขาวในสหรัฐฯ โดยเฉพาะคนอาฟริกัน-อเมริกัน(ผิวดำ) มีชีวิตวัยเด็กที่ลำบากกว่า มีโอกาสทางการศึกษาน้อยกว่า มีครอบครัวติดเหล้า-ติดยา-ทะเลาะวิวาทกันมากกว่า

เมื่อโตขึ้นมา... คนที่ไม่ใช่คนขาวในสหรัฐฯ มีโอกาสติดเหล้า ติดยา ติดคุก เป็นโรคเรื้อรัง เช่น เบาหวาน ความดันเลือดสูง มะเร็ง ฯลฯ สูงกว่าคนขาว ทั้งจากสิ่งแวดล้อม และพันธุกรรม
.

กลไกที่ศิลปินหมู่ตายน้อยกว่าศิลปินเดี่ยวได้แก่

(1). การมีผู้หลักผู้ใหญ่ หรือโค้ชดูแล เช่น ผู้จัดการวง กูรูทางด้านการประชาสัมพันธ์ (PR guru; PR = public relationship = ประชาสัมพันธ์; guru = ครู ผู้รู้ โค้ช - คำนี้มาจากคำ "ครู" ในภาษาสันสกฤต)

มีคำกล่าวในวงการกีฬา คือ "นักกีฬาที่เก่งและไม่มีโค้ชมักจะก้าวไปไกล แต่ไปไม่ถึงไหน (No coach, Be good but not great)"

เนื่องจากธรรมชาติของคนเก่งมักจะดื้อ ว่ากล่าว-ตักเตือนยากกว่าคนทั่วไป จำเป็นต้องมีครูบาอาจารย์ หรือโค้ชที่คนเก่งยอมรับ จึงจะประสบความสำเร็จ

(2). ได้รับความช่วยเหลือจากเพื่อนร่วมวง (band mates / peer support)

ผู้เชี่ยวชาญกล่าวว่า โลกของคนดังเป็น "โลกเทียม" หรือเป็นโลกที่สังคมอุปโลกน์ให้ (public image), ไม่ใช่ตัวตน (real self) ที่แท้จริง

การแสดงสดเป็นความเครียดที่ดูเผินๆ เหมือนศิลปินมีความสุข ทว่า... ในใจลึกๆ เป็นอีกเรื่องหนึ่ง

คนที่เป็นศิลปินมีจุดแข็งที่เข้าใจคนอื่นได้เร็ว (sensible) ทำให้มีทักษะทางสังคมสูง ชนะใจคนอื่นได้มาก

ธรรมดาของจุดแข็ง คือ มักจะมาคู่กับจุดอ่อน... จุดอ่อนของศิลปิน คือ มักจะเป็นคนอ่อนไหว (sensitive) ได้แก่ ดีใจ-เสียใจ, สมหวัง-ผิดหวัง แรงกว่าคนทั่วไป

มิตรภาพจากคนวงใน เช่น ผู้จัดการ โค้ช เพื่อนร่วมวง ฯลฯ มีส่วนช่วยให้ความทุกข์ในใจลึกๆ ของศิลปินบรรเทาเบาบางลงไป เช่น อาจรับฟังเรื่อง "บางเรื่อง" ที่ไม่รู้จะไประบายกับใคร ฯลฯ

ทีมวิจัยจากอังกฤษ (UK) กล่าวว่า ดนตรีทำให้คนเรา "ลืมโลก" หรือ "หลุดโลก", หนีหรือลืมความทุกข์ในวัยเด็ก (escaping an unhappy childhood) ได้ดี

แถมอาชีพนี้ยังเป็นที่ชื่นชอบของเด็กและวัยรุ่น ทำให้อาชีพนี้เป็นแม่เหล็กที่ดึงดูด "คนเศร้า" หรือ "คนที่มีแผลลึกๆ ในใจ" เข้าสู่วงการได้บ่อย

วิธีที่ศิลปิน และนักกีฬาจะป้องกันกลุ่มอาการ "กลับบ้าน(เก่า)เร็ว" ได้แก่

(1). ทำตัวให้คนอื่นตักเตือน ชี้แนะได้

การมีโค้ช ครูบาอาจารย์ที่เคารพ หรือผู้จัดการช่วยให้ปลอดภัยได้มากกว่าทำอะไรทุกอย่างคนเดียว

(2). เล่นเป็นวง หรือเป็นศิลปินหมู่บ้าง อย่างน้อยก็บางครั้ง (ปลอดภัยกว่าฉายเดี่ยวทุกครั้ง)

(3). ออกแรง-ออกกำลังเป็นประจำ อย่างน้อยที่สุด = เดินเร็วสะสมเวลาให้ได้ 40 นาที/วัน, ขึ้นลงบันได 4 นาที/วัน, และไม่นั่งนานเกิน 1-1.5 ชั่วโมง/ครั้ง (ลุกขึ้นยืน หรือเดินสลับ)

(4). ไม่ดื่มหนัก และไม่ลองบุหรี่-ยาเสพติด

(5). นอนให้พอ > คนส่วนใหญ่ต้องการนอน 7-8 ชั่วโมง/วัน

(6). เตรียมตัวเกษียณเสมอ โดยการศึกษาหาความรู้เป็นประจำ อย่างน้อยเรียนอะไรให้จบสักอย่าง ไม่จำเป็นต้องจบปริญญา ทว่า... ขอให้เรียนจน "รู้มาก-รู้ลึก-รู้จริง" อย่างน้อย 1 สาขา จะช่วยให้ "รู้จักคิด" มากขึ้นแยะ

(7). ออมทรัพย์ และลงทุนอย่างรอบคอบ

กล่าวกันว่า ออมทรัพย์กับธนาคารออมสินจะ "มั่นคง-เหนียว-หนึบ" เหมาะกับการออมทรัพย์ระยะยาวยิ่งกว่าธนาคารใดๆในโลก เพราะธนาคารนี้ไม่มีใครเหมือน และไม่เหมือนใคร

เนื่องจากเวลาฝาก... เงินจะเข้าบัญชีเร็วมาก เฉลี่ยไม่กี่วินาที

เวลาถอน... เงินจะออกจากบัญชีช้า กว่าจะได้หลายนาที, และ... ถ้าถอนมากมักจะนานกว่าครึ่งชั่วโมง

เช่น คนธนาคารจะถ่วงเวลา ทำเป็นคุยโน่นคุยนี่ ชวนให้ฝากกลับไปใหม่ ฝากไว้อีกบัญชีหนึ่ง หรือไม่ก็เปลี่ยนเป็นประกันชีวิตแบบออมทรัพย์ อะไรทำนองนี้ ทำให้ออมสินเจ๊งยากกว่าธนาคารแห่งอเมริกา (Bank of America)

ถ้าจะซื้อประกันชีวิตแบบออมทรัพย์, ศิลปิน-นักกีฬาน่าจะซื้อกับออมสิน เพราะไม่ต้องเสียค่านายหน้าประกันแพง (หลายแห่งให้ค่านายหน้า 40% ของยอดฝากปีแรก ทำให้ผลประโยชน์กลับมาสู่ลูกค้าน้อยลง)

(8). คิดถึงแม่และคนที่บ้าน

การทำอะไรดีๆ กับคุณแม่คุณพ่อทุกวันเป็นมงคลธรรม หรือเหตุแห่งความเจริญ ทำให้ชีวิตเราไม่ตกต่ำง่าย

และอย่าลืมบรรเทาทุกข์ คือ ความห่วงใยให้กับแม่กับพ่อ ด้วยการเป็นลูกที่ไว้วางใจได้ ทั้งต่อหน้าและลับหลัง... จะเป็นขวัญ เป็นกำลังใจให้ท่านอย่างดีที่สุด

สมัยนี้มีมือถือ-อินเตอร์เน็ต และไทยก็กำลังจะมี 3G แล้ว, การติดต่อสื่อสาร เช่น โทรศัพท์กลับบ้าน หรือคุยแบบเห็นหน้า เช่น ใช้สไกป์คุยกับคนที่บ้าน คุยกับน้องหมา ฯลฯ จะช่วยให้ไม่โดดเดี่ยว ไม่เหงาง่าย

(9). ทำอะไรดีๆ บ่อยๆ

การทำอะไรดีๆ เป็นประจำเป็นของขลังที่จะช่วยป้องกันชีวิตตกต่ำ เช่น บริจาคเลือด กล่าวคำ "ขอโทษ-ขอบคุณ-ขอบใจ", กล่าวชมการทำดีของคนอื่นบ่อยๆ, ช่วยมดตกน้ำ, เห็นใครทำอะไรดีๆ ในยูทูบ-เฟซบุคก็กด "ไลค์ (like)" ให้ ฯลฯ

คนที่เป็นศิลปิน-นักกีฬา หรือเป็นคนดังมีโอกาสทำดีได้มากกว่าคนทั่วไป... การทำดีของท่านจะมีคนอื่นทำดีตามอีกมากมาย ทำให้ประเทศไทยแข่งขันกับนานาชาติได้

ถึงตรงนี้... ขอให้ท่านผู้อ่านมีสุขภาพดีไปนานๆ ครับ

> [ Twitter ]

Thank > //www.bbc.co.uk/news/health-20784457
นพ.วัลลภ พรเรืองวงศ์ รพ.ห้างฉัตร ลำปาง. 22 ธันวาคม 55. ยินดีให้ท่านนำบทความไปใช้ได้ โดยอ้างที่มา และไม่จำเป็นต้องขออนุญาต... ขอบคุณครับ > CC: BY-NC-ND.
ข้อมูล ทั้งหมดเป็นไปเพื่อการส่งเสริมสุขภาพ ไม่ใช่วินิจฉัยหรือรักษาโรค; ท่านที่มีโรคประจำตัวหรือความเสี่ยงต่อโรคสูง จำเป็นต้องปรึกษาหมอที่ดูแลท่านก่อนนำข้อมูลไปใช้