เรื่อง พระลอ

ตกกระไดพลอยกระโจน As well be hanged for a sheep as a lamb. หรืออยากได้เนื้อแกะคงต้องแขวนคอแกะเสียก่อน

คำว่ากินตามน้ำ เป็นคำง่าย ๆ ที่ทำให้คนทำผิดพลาดได้ง่าย ๆ ด้วยเห็นว่า ใคร ๆ เขาก็ทำกัน ไม่เห็นจะผิดเลย

เรื่องเล่าแบบไทย ๆ นี้เกิดขึ้นที่จังหวัดแพร่ ในช่วงที่ท้าวแมนสรวงเป็นเจ้าผู้ครองนครเมืองแมนสรวง พระมเหสีชื่อนาฏบุญเหลือ พระโอรสชื่อพระลอดิลกราช เรียกสั้น ๆ ว่าพระลอ ผู้ซึ่งเป็นเจ้าชายหนุ่มรูปงาม จนเสียงลือเสียงเล่าอ้างว่าหล่อสุด ๆ นี้ดังไปถึงเมืองสรอง

ท้าวพิชัยวิษณุกรเป็นเจ้าผู้ครองนครเมืองสรอง พระมเหสีชื่อพรดาราวดี มีพระธิดา 2 คน ชื่อ พระเพื่อนและพระแพง ผู้ซึ่งเป็นเจ้าหญิงที่สวยสง่าที่สุด

ด้วยเสียงลือเสียงเล่าอ้างจากทุกทิศเอ่ยถึงพระลอว่ารูปหล่อเป็นที่สุดทำให้พระเพื่อนและพระแพงใคร่จะได้ยลโฉมพระลอสักครั้งที่ว่าหล่อนั้นหล่อมากขนาดไหนกัน

ทั้งสองวางแผนการเพื่อให้เจ้าชายหนุ่มรูปงามมาหาตนแทนที่ฝ่ายสาวจะวิ่งแล่นไปหาฝ่ายชายให้เสียเกียรติ ทั้งที่เจตนาแท้จริงเป็นเช่นนั้น

พระเพื่อนพระแพงได้มอบหมายให้นางโรยกับนางรื่นพระพี่เลี้ยงหาคนไปขับซอถึงเมืองแมนสรวงเพื่อบรรยายถึงความงดงามของเจ้าหญิงที่สวยสง่าที่สุดแห่งเมืองสรอง ใช่ว่าคนฟังเสียงซอบรรยายความงดงามของเจ้าหญิงทั้งสองแล้วพระลอจะวิ่งมาตามเสียงเพลง เพื่อให้ได้ผลจริงจังนางโรยกับนางรื่นได้ใช้มนต์ดำกำกับ

ปู่เจ้าสมิงพรายปลุกเสกมนต์เสน่ห์หวังให้พระลอหลงใหลในพระเพื่อนและพระแพงและปรารถนาในตัวสองสาวจนต้องแล่นมาให้ได้ทันทีที่ได้ฟังเสียงซอขับขาน

มนต์เสน่ห์ทำให้พระลอหลงใหลในพระเพื่อนและพระแพงจริง ๆ จนเกิดอาการคลุ้มคลั่งอยากได้พระเพื่อนและพระแพงจนกินไม่ได้นอนไม่หลับ

มนต์ดำนี้สุดยอดจริง ๆ เพียงได้ฟังเสียงซอถึงขั้นคลุ้มคลั่ง น่าแปลกคนอื่นที่ได้ฟังไม่ได้มีอาการเดียวกัน นี่เป็นสุดยอดวิทยายุทธ์จริง ๆ นะนี่

พระมารดานาฏบุญเหลือของพระลอเข้าใจว่าพระลอโดนคุณไสยแน่นอนจึงหาหมอพระมาแก้ไขแต่ทว่าแก้ไม่ได้

พระลอต้องมนต์เสน่ห์จนต้องเดินทางมายังเมืองสรองเพื่อจะยลโฉมพระเพื่อนและพระแพง โดยเดินทางพร้อมกับนายแก้วและนายขวัญพร้อมไพร่พลอีกจำนวนหนึ่ง ทั้งหมดเดินทางขึ้นเขาลงห้วยและข้ามแม่น้ำกาหลง

ณ แม่น้ำกาหลงพระลอได้ตั้งจิตอธิษฐานเสี่ยงน้ำเพื่อตรวจดวงชะตา

ของพระองค์เอง ทันใดนั้นแม่น้ำกาหลงเปลี่ยนเป็นสีเลือดขึ้นมาในทันใด

และไหลวนผิดปกติทำให้พระลอรู้ว่าจะต้องเกิดเหตุร้ายแน่นอน

ความปรารถนาในรสสวาทที่เกิดจากมนต์เสน่ห์รุนแรงกว่าทำให้พระลอต้องเดินทางต่อแม้จะตระหนักว่า ไม่ดีแน่ ๆ ในการเดินทางครั้งนี้

ฝ่ายพระเพื่อนและพระแพงกำลังรอลุ้นผลว่ามนต์เสน่ห์ปลุกเสกโดยปู่เจ้าสมิงพรายให้พระลอหลงใหลนั้นจะได้ผลเห็นจริงทันตาหรือไม่

ทั้งสองได้ไปหาปู่เจ้าสมิงพรายอีกครั้งขอให้เนรมิตไก่งามที่มีเสียงขันไพเราะเพื่อล่อให้พระลอตามมาจนถึงเมืองสรองให้ได้

ไม่ได้ด้วยเล่ห์ ขอให้ได้ด้วยกล ไม่ได้ด้วยกลขอให้ได้ด้วยมนต์เสน่หา

ทั้งพระเพื่อนและพระแพงทำทุกวิถีทางจริง ๆ หรือด้วยเวรกรรมแต่ชาติปางก่อน ที่จะดลบันดาลให้ทุกสิ่งเกิดขึ้นและชดใช้เวรกรรมแต่ดั้งเดิมด้วยกัน

ทุกสิ่งเป็นไปตามแผนพระลอตามไก่เนรมิตมาจนถึงพระราชอุทยานเมืองสรอง ได้มีโอกาสพบกับพระเพื่อนและพระแพง

ความรักที่เกิดจากมนต์เสน่ห์ปลุกเสกโดยปู่เจ้าสมิงพรายให้พระลอหลงใหลนั้นเห็นผลทันตา ยิ่งกว่านั้นนายแก้วและนายขวัญได้หลงเสน่ห์ของนางโรยกับนางรื่น ทั้งหมดได้แอบซ่อนตัวในตำหนักของเจ้าหญิง

เรื่องทั้งหมดล่วงรู้ไปถึงหูของท้าวพิชัยวิษณุกรผู้เป็นเจ้าครองนครเมืองสรอง จะทำอย่างไรได้ในเมื่อพระธิดาของพระองค์เป็นต้นเหตุแห่งเรื่องราวทั้งหมดจึงจัดงานอภิเษกสมรสให้สองสาวกับหนึ่งหนุ่มได้สมหวัง ดูไปแล้วน่าจะเป็นความรักที่ไม่มีอุปสรรคขวากหนามมากั้นได้

เสด็จย่าของพระเพื่อนและพระแพงรู้ข่าวนี้รู้สึกอัปยศอดสูที่หลานสาวทำตัวน่าเกลียดเหมือนหญิงไร้ยางอายมีหรือกล้าทำเสน่ห์ให้ชายมาหาถึงในห้องหอ ไม่รู้จักรักนวลสงวนตัว ไม่ทำทุกสิ่งให้ถูกต้องตามจารีตประเพณี ได้สั่งให้ทหารยิงธนูไปที่พระลอ ที่จริงคงหมายฆ่าพระลอเสียให้สิ้นด้วยกำลังไพร่พลของเมืองสรอง มีหรือที่พระเพื่อนและพระแพงจะนิ่งเฉยอยู่ได้จึงถลาเอาตัวเข้าไปบังธนู สิ้นสุดความรักของพระเพื่อนพระแพงและพระลอที่มีต่อกัน

ภาพการเสียชีวิตของทั้งสามที่มีธนูปักเต็มอกสะเทือนใจผู้พบเห็นจนต้องเล่าขานต่อกันมาถึงความรักของสองหญิงกับหนึ่งชายที่ใช้มนต์เสน่ห์ปลุกเสกให้หลงใหลไม่ทำตามระเบียบแบบแผนจารีตประเพณีและธรรมชาติที่ควรเป็นไปเองของมัน

เรื่องนี้ทำให้คิดว่า การทำทุกสิ่งให้ถูกต้องตามระเบียบแบบแผนจารีตประเพณีจะทำให้ชีวิตดำเนินไปอย่างถูกวิถีทาง ไม่ใช่ทำตามเพราะตัณหาความอยากมีอยากได้โดยใช้วิธีการสกปรกโสมม เพราะผลร้ายที่ตามมาผู้คนจะก่นด่าว่านินทาไม่รู้จักจบจักสิ้น

ชีวิตที่ราบเรียบอาจดูสงบไม่หวือหวา กับชีวิตที่ขึ้นสูงสุดและถลาตกลงมาอย่างดิ่งเหว ชีวิตแบบไหนจะเป็นที่พึงปรารถนา แต่ละคนอาจเลือกตอบต่างกัน บางคนต้องการความสงบตลอดชีวิตไม่มีขึ้นลงอย่างน่าหวาดเสียวขอไปเรื่อย ๆ จะสวยกว่าที่ต้องแล่นเรือกลางทะเลที่มีพายุโหมกระหน่ำ บางคราวอาจได้ขึ้นสูงเสียดฟ้าแต่บางคราวอาจดิ่งลงก้นเหว

เมื่อพ่อรู้ว่าลูกทำผิดจารีตประเพณีใช้มนต์เสน่ห์ปลุกเสกให้ผู้ชายหลงใหลเป็นสิ่งน่าละอาย มีวิธีเดียวที่จะแก้ปัญหาคือปล่อยเลยตามเลย ซึ่งตรงกันข้ามกับย่าที่คิดว่าหลานสาวกระทำการไม่เหมาะไม่ควร ฝ่ายชายยิ่งทำน่าเกลียดแทนที่จะเข้าตามตรอกออกตามประตูกลับผลุบ ๆ โผล่ ๆ ในห้องของฝ่ายหญิงได้เป็นนานสองนาน

ไม่รู้ว่าการปล่อยเลยตามเลยจะดีกว่าการหยุดยั้งการกระทำผิดหรือไม่ ถ้าปล่อยให้หนุ่มสาวได้ครองคู่ต่อไปโดยจัดงานตามพิธีให้เหมาะสมอาจสวยงามกว่านี้

บางคนคิดว่า ทำสิ่งที่ถูกต้องดีกว่าจะปล่อยให้ถลำจมลึกในความชั่วช้าให้บัดสีอับอายไปตลอด

คนแก่คิดอย่างคนแก่ คนสาวคิดอย่างคนสาว เพราะเกิดต่างยุคต่างสมัย จึงมีความคิดอ่านและความเชื่อที่ต่างกัน การกระทำจึงต่างกัน

ไม่ว่ายุคใดสมัยใด เป็นเช่นนี้เสมอมา