ลักษณะการพูดของอสัตบุรุษ

ภิกษุ ท. ! บุคคลประกอบด้วยธรรม๔ประการ

เป็นที่รู้กันว่าเป็นอสัตบุรุษ.

๔ ประการ อย่างไรเล่า ? ๔ ประการ คือ :-

(๑) ภิกษุ ท. ! อสัตบุรุษในกรณีนี้ แม้ไม่มีใคร

ถามถึงความไม่ดีของบุคคลอื่นก็นำมาเปิดเผยให้ปรากฏ

ไม่ต้องกล่าวถึงเมื่อถูกใครถาม; ก็เมื่อถูกใครถามถึง

ความไม่ดีของบุคคลอื่นก็นำเอาปัญหาไปทำให้ไม่มีทาง

หลีกเลี้ยวลดหย่อนแล้วกล่าวความไม่ดีของผู้อื่นอย่างเต็มที่

โดยพิสดาร. ภิกษุท. ! ข้อนี้พึงรู้กันเถิดว่าคนคนนี้เป็น

อสัตบุรุษ.

(๒) ภิกษุท. ! อสัตบุรุษอย่างอื่นยังมีอีกคือ

แม้ถูกใครถามอยู่ถึงความดีของบุคคลอื่นก็ไม่เปิดเผย

ให้ปรากฏไม่ต้องกล่าวถึงเมื่อไม่ถูกใครถาม; ก็เมื่อถูก

ใครถามถึงความดีของบุคคลอื่นก็นำเอาปัญหาไปทำให้

ลดหย่อนไขว้เขวแล้วกล่าวความดีของผู้อื่นอย่างไม่พิสดาร

เต็มที่. ภิกษุท. ! ข้อนี้พึงรู้กันเถิดว่าคนคนนี้เป็นอสัตบุรุษ.

(๓) ภิกษุท. ! อสัตบุรุษอย่างอื่นยังมีอีกคือ

แม้ถูกใครถามถึงความไม่ดีของตนก็ปกปิดไม่เปิดเผย

ให้ปรากฏไม่ต้องกล่าวถึงเมื่อไม่ถูกใครถาม; ก็เมื่อถูกใคร

ถามถึงความไม่ดีของตนก็นำเอาปัญหาไปทำให้ลดหย่อน

ไขว้เขวแล้วกล่าวความไม่ดีของตนอย่างไม่พิสดารเต็มที่.

ภิกษุท. ! ข้อนี้พึงรู้กันเถิดว่าคนคนนี้เป็นอสัตบุรุษ.

(๔) ภิกษุท. ! อสัตบุรุษอย่างอื่นยังมีอีกคือ

แม้ไม่มีใครถามถึงความดีของตนก็นำมาโอ้อวดเปิดเผย

จะกล่าวทำไมถึงเมื่อถูกใครถาม; ก็เมื่อถูกใครถามถึงความดี

ของตนก็นำเอาปัญหาไปทำให้ไม่ลดหย่อนหลีกเลี้ยว

กล่าวความดีของตนอย่างเต็มที่โดยพิสดาร. ภิกษุท. !

ข้อนี้พึงรู้กันเถิดว่าคนคนนี้เป็นอสัตบุรุษ.

ภิกษุท. ! บุคคลผู้ประกอบด้วยธรรม๔ประการ

เหล่านี้แลเป็นที่รู้กันว่าเป็นอสัตบุรุษ.

จตุกฺก. อํ. ๒๑/๑๐๐/๗๓.__