มนคราแห่งศิลาทราย : ปราสาทนครวัด (1) ทำไมจึงมีคำกล่าวว่า See Angor Wat and Die เพราะด้วยขนาดที่ใหญ่โตและพัฒนาการสูงสุดของการสร้างปราสาทเขมร ทำให้มันได้รับคำนิยมที่ยื่งใหญ่ เฉกเช่นเพชรที่เปล่งประกายงดงามที่สุด หลังจากยุคของพระเจ้าชัยวรมันที่ 5 ผู้สร้างปราสาทบันทายศรีอันเลื่องชื่อ อาณาจักรพระนครก็มีกษัตริย์ที่ยิ่งใหญ่อีกระองค์หนึ่ง นั่นก็คือ พระเจ้าสุริยะวรมันที่ 1 ( 1002 - 1050 ) ศิลปะ เคลียง หรือ คลัง เชื่อว่าพระองค์มาจากทางใต้ ได้สิ่งก่อสร้างที่สำคัญต่างๆ ตือ พิมานอากาศ และ ปราสาทตาแก้ว ที่สร้างด้วยหินทรายทั้งหลังเป็นแห่งแรก ต้องเข้าใจว่าปราสาทเขมรในยุคแรกนั้นสร้างจากอิฐทั้งหมด เช่น กลุ่มปราสาทโลเลย เมื่อเวลาผ่านไป ก็เริ่มใช้ศิลาแลงซึ่งคงทนกว่า แม้จะแข็งแรงแต่นั่นก็คือข้อเสีย เพราะมันไม่สามารถจะแกะสลักได้ ต่อมามันจึงใช้เป็นส่วนฐานรากของอาคาร ส่วนที่เป็นหน้าบัน ทับหลัง จะทำมาจากหินทราย เพื่อให้สามารถเล่าเรื่องราวของพระเจ้าได้ นอกจากนี้ปราสาทตาแก้ว ยังให้แบบแก่ปราสาทนครวัด โดยการมีปราสาทประธานขนาดใหญ่ตรงกลาง และมีปรางค์ทิศทั้งสี่ สิ่งที่ขาดหายไป มีเพียงทางเดินที่สามารถเดินได้รอบ ที่มีในนครวัด นอกจากนี้ ยังมีสิ่งก่อสร้างขนาดมหึมาที่ยืนหยัดมาถึงจนถึงปัจจุบัน นั่นก็คือบารายตะวันตก อ่างเก็บน้ำขนาดกว้าง 2.2 ยาว 8 กิโลเมตร ลึก 7 เมตร ที่ขุดด้วยแรงงานมนุษย์ ขวางกั้นแม่น้ำเสียมเรียบ เพื่อเก็บกักน้ำในหน้าฝน ไว้ใช้เพาะปลูกในหน้าแล้งนั่นเอง มันคือระบบชลประทานอันทรงประสิทธิภาพ ที่ใช้หล่อเลี้ยง มหาอาณาจักรที่มีประชากที่อาศัยอยู่รายรอบเกือบหนึ่งล้านคน นอกจากนี้ยังเชื่อว่า พระองค์ได้แผ่อิทธิพลมายังทิศตะวันตก เห็นได้จากการก่อสร้าง ปราสาทหินพิมาย (ปรางค์ประธาน) และปราสาทที่เป็นปัญหามาจนถึงปัจจุบัน ปราสาทเขาพระวิหาร นั่นเอง หลังจากการครองราชย์มาอย่างยาวนาน ก็มีกษัตริย์ครองราชย์ต่อมา อีกหลายพระองค์ ได้แก่ อุทัยทิตย์วรมันที่ 2 ศิลปะ บาปวน ได้แก่ ปราสาทแม่บุญตะวันออก,ปราสาทบาบวน หรรษาวรมัน ที่ 3 ชัยวรมัน ที่ 6 และ ธรณินทรวรมัน ที่ 1 พร้อมกับการเสื่อมโทรมของอาณาจักร พระเจ้าสุริยวรมันที่ 2 ( 1113 - 1150 ) ศิลปะ นครวัต เมื่ออาณาจักรอ่อนแอย่อมมีผู้กล้าเกิดขึ้น เชื่อว่าพระองค์ขึ้นมาโดยการ แย่งชิงราชสมบัติกับกษัตริย์องค์ก่อน พระองค์รบกับพวกไดเวียด ผนวกจามปาเข้ามาไว้ในอำนาจ และครองราชย์อยู่อย่างยาวนาน จนสามารถกล่าวได้ว่า พระองค์เป็นมหาราชองค์หนึ่งเลยทีเดียว นครวัด เคยมีรายการสารคดีเปรียบความยิ่งใหญ่ระหว่าง มหาปิระมิดคูฟู และนครวัด เค้าพบว่าทั้งสองสิ่งนี้มีอะไรที่คล้ายกันเป็นอย่างมาก ด้วยระยะเวลาการสร้างประมาณ 30 ปี และหากรื้อเอาหินจากนครวัด ลงมาทำรูปปิระมิดละก็ จะได้สิ่งก่อสร้างขนาดเดียวกันกับมหาปิระมิดเช่นกัน ก่อนอื่นต้องเข้าใจก่อนว่า ชื่อปราสาทในเขมรที่เราเรียกนั้น ไม่ใช่ชื่อเดิมเมื่อครั้งที่มันได้ถูกสร้างขึ้น บางส่วนเรียกตามชื่อคนที่ค้นพบ เช่นเหล่าชื่อว่า ตาโสม ตาพรหม ตาเนาย เป็นต้น แต่ปราสาทนครวัดนั้น ได้ชื่อมาจากวัดที่ตั้งอยู่สองข้างของตัวปราสาท เมื่อชาวฝรั่งเศสค้นพบปราสาทนี้นั้น ปราสาทถือว่าอยู่ในสภาพที่สมบูรณ์ เพราะนครวัด ได้ถูกก่อสร้างอย่างปราณีต ไม่เหมือนในสมัยชัยวรมันที่ 7 อีกส่วนหนึ่งนั้นปราสาทหลังนี้ น่าถูกใช้เป็นที่ประกอบพิธีกรรมเรื่อยมา นครวัดมีขนาดกว้าง 1.3 ยาว 1.5 กิโลเมตร คูน้ำด้านหน้ากว้าง 200 เมตร มีสะพานนาคราชทอดยาวสู่ตัวปราสาท ด้านที่ผู้คนนิยมเข้าคือด้านหน้า ที่หันสู่ด้านทิศตะวันตก แตกต่างไปจากรูปแบบเดิมที่หันสู่ทิศตะวันออก แสดงให้เห็นถึง ความมุ่งหมายที่จะใช้ปราสาทนี้เป้นที่ฝังศพก็เป็นไปได้ อีกสิ่งหนึ่งที่นครวัดแตกต่างจากปราสาทรุ่นก่อนคือ แต่เดิมนั้นปราสาทที่ถูกสร้างทั้งหมดล้วนอุทิศให้พระศิวะ แต่นครวัดคือปราสาทแรกที่มีการแสดงอย่างชัดแจ้งว่า สร้างขึ้นเพื่อบูชาพระนารายณ์ ซึ่งจะเห็นได้จาก รูปสลักนูนต่ำที่ระเบียงโดยรอบ   Create Date : 08 กุมภาพันธ์ 2553 6 comments Last Update : 17 กันยายน 2556 13:15:16 น. Counter : 2252 Pageviews. Share Tweet

รู้จักศาสนาฮินดู ก็เพราะไปเที่ยวที่นี่แหละค่ะ   โดย: tuk-tuk@korat 8 กุมภาพันธ์ 2553 17:11:41 น.

เดี๋ยวจะกลับไปอ่านปี 2551/1 ใหม่ค่ะ   โดย: tuk-tuk@korat 8 กุมภาพันธ์ 2553 17:16:02 น.

เพิ่งไปพิพิธสถานแห่งฃาติมา มีหน้าบัน ทับหลัง เทวรูปมากมาย เราต้องเรียงลำดับรัชสมัยให้ได้ เพราะไมงั้นเราจะดูไปงั้นๆ แต่ถ้าเอาลึกลงไปอีก ต้องดูขนาดลายมาลัย อะไรประมาณนั้นเลย   โดย: VET53 8 กุมภาพันธ์ 2553 19:00:46 น.

ตอนไปก็เสียดายที่ไม่ได้แวะพิพิธภันฑ์ค่ะ เลยอาจพลาดของจริง แต่มาหาอ่านเรื่องราวก็ตอนเขียนบล็อกนี่แหละค่ะ เพราะไปเองไม่มีไกด์ มีแต่หนังสือ   โดย: tuk-tuk@korat 8 กุมภาพันธ์ 2553 19:56:41 น.

ยังไม่มีโอกาสได้ไปเขมรเลย น่าสนใจมากครับ   โดย: NATSKI13 9 กุมภาพันธ์ 2553 9:19:15 น.

เป็นแบบนี้บ่อยเลยค่ะ ดูรู้ว่าสวย...จะว่าไปก็เหมือนดูไปงั้นๆ นะคะ ที่นี่ปราสาทนครวัด หมายมั่นตั้งใจมากอยากไปซักครั้ง รวมทั้งพม่า และหลวงพระบาง อาจจะได้ไปช่วงอายุซัก 50-60 ปีแน่เลยค่ะ   โดย: สายหมอกและก้อนเมฆ 21 ธันวาคม 2555 18:08:04 น.