รำ นางผีเสื้อสมุทรพิโรธ
การแสดงชุดนางผีเสื้อสมุทรพิโรธ เป็นการแสดงที่อยู่ในละครนอกเรื่องพระอภัยมณี ตอนพระอภัยมณีหนีนางผีเสื้อสมุทร เรื่องพระอภัยมณีเป็นนิทานคำกลอนเรื่องหนึ่งของสุนทรภู่ กวีเอกของโลก ได้รับยกย่องจากวรรณคดีสโมสรว่าเป็นยอดวรรณคดีประเภทกลอนนิทาน อันมีเนื้อเรื่องสนุกสนาน จึงมีผู้นิยมอ่านกันอย่างแพร่หลายตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน และนำไปเผยแพร่ในรูปแบบต่างๆ ได้แก่เป็นแบบเรียนภาษาไทย เป็นบทภาพยนต์ เป็นบทละครทีวี และเป็นบทละครรำ โดยเนื้อเรื่องในแต่ละตอนนั้นสุนทรภู่ได้สอดแทรกความรู้และคติสอนใจไว้มากมาย
ละครนอกเรื่องพระอภัยมณี ตอนพระอภัยมณีหนีนางผีเสื้อสมุทร เป็นตอนหนึ่งที่มีอรรถรสสนุกสนานชวนติดตาม จัดทำบทโดยนายเสรี หวังในธรรม ศิลปินแห่งชาติ มีเนื้อเรื่องพอสังเขป ดังนี้
พระอภัยมณีกับศรีสุวรรณพระอนุชา ถูกท้าวสุทัศน์พระบิดา ขับไล่ออกจากเมือง ด้วยเหตุที่ทั้งสองพระองค์ ทรงสำเร็จวิชาการดนตรี และวิชากระบี่กระบอง ซึ่งวิชาการทั้งสองนี้ไม่เป็นที่พึงประสงค์ของท้าวสุทัศน์ ดังนั้นทั้งสองพี่น้องจึงต้องถูกเนรเทศออกจากเมือง ซัดเซพเนจรจนกระทั่งมาพบพราหมณ์ วิเชียร โมรา สานน พระอภัยมณีประสงค์จะให้สามพราหมณ์ได้ประจักษ์ในคุณวิเศษของเสียงดนตรี จึงทรงเป่าปี่ ทำให้ทุกคนก็ต่างเคลิบเคลิ้ม พากันหลับใหลไม่ได้สติ นางผีเสื้อสมุทรได้ยินเสียงปี่ ก็ขึ้นจากท้องทะเลมาพบ ด้วยความพิศสวาทจึงลักพาพระอภัยมณีไปไว้ในถ้ำ และได้แปลงร่างเป็นสาวงาม อยู่กินกันฉันท์สามีภรรยา จนในที่สุดก็ให้กำเนิดพระโอรส ชื่อว่า"สินสมุทร"
สินสมุทรเป็นเด้กที่แข็งแรง มีพละกำลังมหาศาล แม้ว่าจะมีอายุเพียง๘ขวบ แต่สินสมุทรก็สามารถเปิดแผ่นหินที่ปิดปากถ้า แล้วหนีออกไปเที่ยวในทะเลได้ มิหนำซ้ำยังได้จับเงือกชราตนหนึ่ง และพาเข้ามาในถ้ำเพื่อให้พระบิดาดู พระอภัยมณีรู้ว่าพระโอรสมีพละกำลังพอที่จะพาตนหนีออกจากถ้ำได้ จึงบอกความจริงเรื่องนางผีเสื้อสมุทรกับพระโอรสและปรึกษากันเพื่อหาหนทางหนีนาง เงือกชราจึงอาสาพาทั้งสองพระองค์หนี
นางผีเสื้อสมุทรฝันร้าย ครั้นนางทูลพระอภัยมณีให้ทรงทำนายฝันให้ พระอภัยจึงแกล้งทำนายว่านางเคราะห์ร้าย จะต้องไปถือศีลบนยอดเขาเป็นเวลา7วัน จึงจะหมดเคราะห์ แม้ว่านางผีเสื้อสมุทรไม่อยากจะจากไป แต่ก็ต้องจำใจทำตาม ขณะที่นางไม่อยู่ พระอภัยมณีและสินสมุทรได้หนีออกจากถ้ำโดยได้รับความช่วยเหลือจากครอบครัวเงือกชรา
การบันทึกองค์ความรู้ครั้งนี้ แสดงโดยนางธานิต ศาลากิจ ได้รับการถ่ายทอดท่ารำจากนางอิสสระ โพธิเวส ซึ่งต่อมานางธานิต ศาลากิจได้ถ่ายทอดท่ารำให้กับนางอัญชลิกา หนอสิงหา นาฏศิลปินอาวุโส การแสดงบทบาทในตอนนี้ นอกจากกระบวนท่ารำของนางยักษ์แล้ว ผู้แสดงต้องถ่ายทอดอารมณ์ของตัวละคร วึ่งมีทั้งความรัก ความโศกเศร้า เสียใจและความแค้น ในช่วงเวลาเดียวกัน
นางธานิต ศาลากิจ เริ่มแสดงบทบาทนางผีเสื้อสมุทรตั้งแต่ พ.ศ. ๒๕๒๗ ในงานการบรรยายและสาธิตเนื่องในวันสุนทรภู่ตามสถานศึกษาภายใต้แนวคิดการออกแบบของนายเสรี หวังในธรรม ศิลปินแห่งชาติ ต่อมาได้แสดงครั้งใหญ่จำนวน ๑๐ รอบ เนื่องในงาน ๒๐๐ ปีสุนทรภู่ พ.ศ.๒๕๒๙ ณ.มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ดำเนินเรื่องตั้งแต่ต้นจนถึงนางผีเสื้อสมุทรตาย ซึ่งสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เสด็จพระราชดำเนินทอดพระเนตรการแสดงด้วย
VIDEO
Create Date : 12 ธันวาคม 2561
20 comments
Last Update : 12 ธันวาคม 2561 12:55:46 น.
Counter : 13018 Pageviews.
ฝากข้อความหลังไมค์
Rss Feed
ผู้ติดตามบล็อก : 87 คน [
