BlogGang.com : : Alex on the rock : แวะชมสิมอีสานที่กาฬสินธุ์

แวะชมสิมอีสานที่กาฬสินธุ์

เรามีโอกาสชมสิมอีสานหลังหนึ่งที่ อ.ยางตลาด จ.กาฬสินธุ์ อยู่ภายในวัดกลางโคกค้อ โดยมีน้องเจ้าถิ่นพาไป

สิม หรือโบสถ์ หรืออุโบสถ มาจากคำว่าสีมา หรือพัทธสีมา อีสานเรียกว่าสิม รูปทรงของสิมอีสานจะเป็นเอกลักษณ์ประจำถิ่นมากๆ วัดเก่าแก่หลายร้อยปีในอีสานหลายแห่งจะยังมีสิมปรากฏให้เห็นอยู่บ้าง แม้สิ่งปลูกสร้างอื่นๆ จะกลบความโดดเด่นไปแล้วก็ตาม
อย่างวัดนี้ สิมก็มีอายุกว่าสองร้อยปีแล้ว มองจากภายนอกเราก็ชื่นชมในความงดงามของสถาปัตยกรรม แต่เมื่อเข้าไปดูภายใน การบูรณะของช่างที่ไม่มีความรู้ด้านศิลปะก็ทำให้คุณค่าของสิมดูลดลง เพราะเขาใช้สังกะสีสีแดงทำเพดานปิดความงามแบบเดิมๆ ไปหมด

ในแง่การใช้งานก็อาจจะมีประโยชน์อะไรอยู่บ้างที่เราไม่รู้ แต่ในทางสุนทรียภาพมันไม่ได้เลย ดูขัดตาชอบกล เพราะโครงสร้างหลังคาคือไม้ มีแผ่นกระเบื้องดินเผาปูหลังคา กลายมาเป็นสังกะสีสีแดงแทน น่าเสียดายความงามแบบดั้งเดิมที่เราไม่มีโอกาสได้ชม

เวลาที่เราเห็นสิมเก่าแก่แล้วถูกบูรณะจนผิดเพี้ยนไปจากความงามดั้งเดิม หรือลดทอนคุณค่ารวมทั้งความขลังความเก่าแก่ของมัน เราก็อดเสียดายและอดคิดไม่ได้ว่า ทั้งที่ขึ้นทะเบียนโบราณสถานแล้วนะ ทำไมกรมศิลปากร หรือผู้ที่มีหน้าที่ดูแลไม่จ้างช่างฝีมือที่มีความรู้ด้านศิลปะและสถาปัตยกรรมเสียหน่อย ไม่ใช่จ้างช่างทั่วๆ ไปที่รับซ่อมบ้านเรือนมาทำ หรือช่างที่มีความรู้ความสามารถทางด้านนี้ในท้องถิ่นจะไม่มีจริงๆ ของแบบนี้ถ้าทำไปแล้วมันเอากลับคืนมาไม่ได้ ทำแล้วทำเลย บางจุดอาจจะต้องปล่อยให้กาลเวลาทำหน้าที่ของมันบ้าง บูรณะจนเหมือนใหม่แล้วอายุสองร้อยปีที่ผ่านมาจะมีคุณค่าอะไร

สำหรับสิมหลังนี้ เราว่ายังพอแก้ได้อยู่บ้างเพราะแค่โครงสร้าง ไม่ได้ขูดฉาบหรือทาสีใหม่เหมือนที่เราเคยเห็นสิมที่อื่นที่ถูกกลบด้วยความใหม่ไปแล้ว

น้องเจ้าถิ่นที่ไปด้วยกันยังบอกว่า ขนาดเราไม่ได้เรียนจบมาด้านนี้โดยตรงยังดูออกเลยว่า คุณค่ามันอยู่ตรงไหน อะไรเรียกว่าดีไม่ดี นั่นสิ แล้วทำไมผู้เกี่ยวข้องโดยตรงถึงมองไม่เห็นล่ะ มันน่าเสียดายนะ