หลักจริยศาสตร์แนวพุทธ
-
พุทธจริยศาสตร์ (Buddhist Ethics) Vs พุทธจริยธรรม (Buddhist Principle of Morality) : พระพุทธศาสนามีคำสั่งสอนที่ว่าด้วย จริยศาสตร์หรือไม่
-
สูญญัตถะ ปฏิสังยุตตา --- คำสั่งสอนของพระพุทธเจ้า ที่เรียกว่า ธรรมวินัย หรือ นวังคศัตถุศาสตร์ รวมลงใน สิ่งทั้งปวง เป็นของว่างเปล่า จากกิเลส ๓ กอง หรือ สิ่งทั้งปวงไม่ควรยึดมั่นถือมั่น
-
เบญจศีล เบญจธรรม, องค์แห่งศีล ๕, แม้แต่ กาลามสูตร ก็สรุปลงท้ายด้วยการวิเคราะห์หลักศีล ๕ ตามพุทธประสงค์ ที่จะให้กาลามชน [และพุทธศาสนิกชน] ศึกษา, ปัญจเวรวิรัติ, อานิสงค์ของศีล กับ หลักอธิศีลสิกขา, ศีล สมาธิ ปัญญา --- ศีลในฐานะบุพพภาค และ องค์ประกอบแห่งอัฏฐังคิกมรรค
-
มหาปเทส ๔ ฝ่ายพระวินัย มหาปเทส ๔ ฝ่ายพระสูตร, การตีความหลักมหาปเทส ของ แม่ชีวิมุติยา (ผศ. ดร. สุภาพรรณ ณ บางช้าง, ๒๕๒๖)
-
โพธิปักขิยธรรม ๓๗ ในฐานะหลักพุทธจริยศาสตร์ชั้นสูง เพื่อการหลุดพ้นจากสังสารวัฏฏ์
-
สุขนิยม หรือ ทุกข์นิยม ในสามัญญลักษณ์ ๓ ไม่มี คำว่า สุข, เพราะสุขที่ถือไว้ผิด ทำให้ไม่พ้นจากการเวียนเกิด, นิพพาน เป็นบรมสุข, เมื่อก่อนและบัดนี้ พระพุทธเจ้าทรงบัญญัติ ทุกข์ และ ความดับทุกข์
-
ทุกข์ ในไตรลักษณ์, ทุกข์ ในอริยสัจจ์, ทุกขเวทนา ทุกข์ในฐานะโอกาสแห่งการหลุดพ้น
-
สภาวะทุกข์ ๓ ทุกขะทุกขะตา, สังขาระทุกขะตา, วิปะรินามะทุกขะตา
-
จริยศาตร์ ตะวันออก ได้แก่ การมองเข้าภายใน โดยการเริ่มต้นแก้ไขจากข้างใน ไม่มอง หรือ แสวงหาสัจจะ จากภายนอกตน ด้วยการเจริญพระกรรมฐาน หรือ จิตตภาวนา เพื่อการเป็นอิสระจากสรรพสิ่งทั้งภายใน และ ภายนอก
-
นิพพาน เป็นจุดหมายเดียวของหลักพุทธจริยศาสตร์
-
ดัชนีชี้วัดว่า พฤติกรรมใดเป็นธรรมเป็นวินัย
บทสรุป
-
Aim of Buddhist Ethics
-
Pure Ethics จริยศาสตร์บริสุทธิ์ปราศจากกิเลส ๓ กอง
-
Selfless Ethics, Middle Way Ethics จริยศาสตร์สายกลาง (ทิฏฐิจริต), จริยศาสตร์ทวนกระแส [กิเลส] (ตัณหาจริต)
-
Selfless Centred Ethics Vs Altruistic Centred Ethics
โดย จารุกิตติ์ สรรพโรจน์พัฒนา