"ความสามัคคีปรองดอง เป็นกำลังอย่างสูงสุดของชนชาวไทยทุกหมู่เหล่า ความสามัคคีของคนในชาติ จะทำให้บ้านเมืองผ่านพ้นอุปสรรค และทำให้สังคมไทย ร่มเย็นเป็นสุข" พระราชดำรัสของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวฯ
สนใจลงโฆษณา ในพื้นที่ข้างบน ติดต่อ email : nana_sara1000@ymail.com
Home Lover’s Corner นานา สาระ๑๐๐๐ นานา สารพัด พระพุทธประวัติ ภาคพิเศษ
Travel Around the World Real Estate Buyer's Guide สุขภาพกาย สุขภาพใจ Pets & Animals
ปางพระพุทธรูปตามพุทธประวัติ Horoscope 12 ราศี พระพุทธศาสนา World of Beautiful Musics
เชี่ยนหมาก เครื่องใช้ที่ต้องกลายเป็นโบราณวัตถุ

การกินหมากและทำเชี่ยนหมากเกิดขึ้นเมื่อใดไม่ปรากฏ แต่ก็มีแพร่หลายในแถบประเทศเอเชีย เช่น จีน อินเดีย พม่า ลาว กัมพูชา เวียดนาม และไทย เป็นต้น การกินหมากในสมัยโบราณนั้นถือว่าเป็นสิ่งดีงาม เพราะคนฟันดำเป็นลักษณะของคนสวย (นึกภาพให้ออกหน่อยนะครับ) นอกจากนี้ยังให้ความเพลิดเพลินในเวลาเคี้ยวหมาก ช่วยฆ่าเวลาและทำให้ฟันแข็งแรงทนทานอีกด้วย แต่การกินหมากมาเลิกอย่างจริงจังในสมัยจอมพล ป.พิบูลสงคราม ที่ท่านต้องการปฏิวัติวัฒนธรรม เพราะเห็นว่าการกินหมาก เป็นสิ่งสกปรกเลอะเทอะไม่ทันสมัย เชี่ยนหมากจึงไม่ค่อยพบเห็นกันมาตั้งแต่ในครั้งกระนั้นแล้ว ยิ่งต่อมามีหมากฝรั่งเข้ามาขาย สามารถเคี้ยวเล่นได้คนสมัยใหม่ก็ไม่ลองกินหมาก ส่วนคนสูงอายุก็ค่อยๆล้มหายตายจากไปเรื่อยๆ การกินหมากจึงคงจะค่อยๆ สูญหายไปในที่สุด ตัวเชี่ยนหมากจึงไม่มีความจำเป็นอีกต่อไปเช่นกัน ก็กลายเป็นของสะสมเล่นไปอีกอย่างหนึ่ง พวกที่ทำด้วยโลหะมีค่า ประดิษฐ์อย่างสวยงาม ก็จะมีราคาและหายาก แต่พวกที่ทำด้วยไม้อาจจะนำมาประยุกต์ใช้งานอย่างอื่นได้ เพราะมีลักษณะต่างกัน แต่ก็มีความสวยงามไปคนละแบบ



พานพระศรี



พานหมากเสวย







เชี่ยนหมาก เป็นอุปกรณ์ที่ใช้ในการกินหมากโดยเรียกอย่างรวมๆ ซึ่งก็จะประกอบด้วย ตัวถาดใหญ่ลักษณะต่างๆสำหรับวาง ตลับใส่หมาก ตลับยาเส้น กระปุกปูน ตลับสีเสียด และซองใส่พลู ชาวบ้านเรียกเชี่ยนหมากต่างกันไปตามท้องถิ่น เช่นกระทายหมาก ภาคเหนือตอนบน และภาคอีสานเรียกขันหมาก ถ้าเป็นของใช้ในรั้วในวัง ราชาศัพท์ระดับพระมหากษัตริย์เรียกพานพระศรี ระดับราชวงศ์เรียก พานหมากเสวย เชี่ยนหมาก ยังใช้ต้อนรับอาคันตุกะแขกบ้านแขกเมืองได้เป็นอย่างดี เชี่ยนหมากทำจากวัสดุหลายประเภท เช่น ทอง เงิน ไม้ ทองเหลือง เครื่องเขินหรือจักสาน ตัวเชี่ยนหมากมีลักษณะคล้ายๆพานกลมแบน หรือเป็นเหลี่ยม 6 เหลี่ยมก็มี



เชี่ยนหมากเงิน



เชี่ยนหมากนาค


แต่ตามชนบทส่วนใหญ่จะพบเชี่ยนหมากที่ทำด้วยไม้และทองเหลืองอยู่มาก เชี่ยนหมากทำด้วยไม้ทั่วไปเป็นไม้สัก ไม้เนื้อแข็ง หรือไม้เนื้ออ่อน จำพวกไม้ขนุน ไม้มะม่วงป่า นิยมทาสีผิวนอกเป็นสีดำทำจากเขม่าคลุกกับน้ำมันยาง แล้วจึงแกะสลักลวดลาย โดยใช้มีดคมกรีดเป็นลายเส้นอย่างง่ายๆ เช่น ลายรูปขนมเปียกปูน ลายเส้นลวด ลายดอกผักแว่น บ้างก็แต่งลายด้วยสีแดง สีเหลือง สีปูนขาว สีเขียว ตามแต่จะหาวัสดุได้ในท้องถิ่น





เชี่ยนหมากทองเหลือง



ขันหมากไม้


รูปทรงของเชี่ยนหมากอีสาน มีส่วนฐานสองแบบ คือแบบขันหมากตัวผู้ มีเดือยอยู่ระหว่างขาเชี่ยนทั้งสอง แบบขันหมากตัวเมีย ทำขาแหวกขึ้นไปจรดเอวทั้ง 4 ด้าน ภายในเชี่ยนแบ่งเป็นช่องสำหรับใส่เครื่องเชี่ยน เช่น หมากพลู ตลับขนาดต่างๆ ใส่เครื่องสำหรับกินกับหมาก ยกเว้นเต้าปูนนิยมวางไว้นอกเชี่ยน แต่บางคนก็รวมไว้ด้วยกัน





ซองพลูเงิน แบบต่างๆ


ปัจจุบันการทำเชี่ยนหมากด้วยไม้ยังมีอยู่บ้าง แต่คงไม่มีใครมาใช้กินหมากกันแล้ว มักจะใช้เพื่อการตกแต่งเสียมากกว่า จึงมีการออกแบบรูปทรงต่างๆ และตกแต่งเป็นลวดลายให้สวยงามยิ่งขึ้น บางครั้งใช้ไม้แผ่นๆ ประกบกันเป็นเชี่ยนหมากหลาย ๆ มุม อาจทำเป็น 2 ชั้น ชั้นบนจะวางอุปกรณ์กินหมาก ส่วนชั้นล่างก็สำรองพวกหมาก พลู ยาเส้น สีเสียดไว้เผื่อขาด ในงานบวชพระ แต่งงาน หรืองานบุญงานกุศล ตามเทศกาลต่างๆ ยังพอเห็นคนสูงอายุ จีบหมากจีบพลูใส่เชี่ยนหมากถวายพระ หรือไว้ต้อนรับแขกที่มาร่วมงาน อยู่บ้าง


TraveLArounD



ปล. ท่านที่เพิ่งเข้ามาชมบล็อกใหม่ ผมได้จัดทำเป็นสารบัญ แบบหนังสือให้ค้นดูหัวเรื่องได้ง่ายที่ group : นานา สาระ๑๐๐๐ เพราะเรื่องต่างๆ เขียนไว้ กว่า 1400 เรื่องแล้ว

หมายเหตุ : ขณะได้มี website อื่นๆหลาย website ได้นำเอาเรื่องที่ผมเขียนไว้ ไปลงต่อในลักษณะของเนื้อหา โดยไม่ได้รับอนุญาตใดๆ ถ้าต้องการบทความใดไปใช้ ขอให้ติดต่อขออนุญาต ก่อนทาง Email : nana_sara1000@ymail.com มิฉะนั้น จะต้องถูกดำเนินคดีตามกฎหมายลิขสิทธิ์

ส่วนผู้ที่ต้องการนำเรื่องไปโพสต่อ เพื่อเผยแพร่ โดยมิใช่ทางการค้า ขอให้ติดต่อขออนุญาตให้ถูกต้องก่อนโพส

ข้อมูลและภาพจาก
หนังสือมรดก ฉบับที่ 3 และ
//www.watsamrong.com/anything.htm
//kanchanapisek.or.th/kp6/BOOK13/chapter3/t13-3-l1.htm
//www.krungsri.com/KrungsriDocumentlary/text14-aug45.htm


Create Date : 18 ธันวาคม 2550
Last Update : 15 กรกฎาคม 2554 20:12:18 น. 6 comments
Counter : 13490 Pageviews.

 
ตอนเด็ก ๆ เคยตำหมากให้คุณย่ากินล่ะ เป็นเครื่องนาค
เป็นคนโปรดคุณย่า ตอนคุณย่าตายเรายังเด็ก ๆ ไม่ได้คิดถึงของโบราณอะไรกะเขา

ของโบราณดี ๆ พวก อา อา เอาไปถลุงกันหมด อย่างไม่รู้คุณค่า นึกแล้วเสียดายของเก่าโบราณจริง ๆ

เชี่ยนหมากต่าง ๆ ที่เอามาให้ดูสวยงามมาก ๆ ค่ะ ต้องเป็นของเจ้าขุนมูลนาย


โดย: น้านก IP: 66.245.194.170 วันที่: 18 ธันวาคม 2550 เวลา:12:46:04 น.  

 
ลองดูสิมีเชี่ยนหมากอยู่หลายแบบเลย สวยดี //www.bangkokbrass.com


โดย: -- IP: 58.9.130.146 วันที่: 2 ธันวาคม 2552 เวลา:15:29:19 น.  

 
ชอบเชี่ยนหมากเงินมากนึกถึงสมัยเป็นเด็กอยู่กับยายชอบดูยายกินหมากอยากได้ไว้แต่ผู้ครอบครองไม่ยอมขายให้คงต้องหาซื้อของเก่าจากผู้อื่นแทนดีใจกับคุณที่ได้เก็บของเก่าไว้เอง


โดย: ยุพิน IP: 223.205.142.88 วันที่: 28 กุมภาพันธ์ 2554 เวลา:21:04:41 น.  

 
ชอบตะบันหมากที่สุด ช่วยโขลกให้ชวด ตอนดันคำหมากขึ้นมาตื่นเต้นว่าละเอียด คุมกันเป็นก้อนดีไหม


โดย: อร IP: 223.205.52.47 วันที่: 16 สิงหาคม 2554 เวลา:16:22:04 น.  

 
ต้องการซื้อเชี่ยงหมากเงินโบราณเพื่อถวายพระ


โดย: ณัฐธัญ IP: 110.49.248.246 วันที่: 8 สิงหาคม 2555 เวลา:9:50:15 น.  

 
ขออนุญาตเรียนถามค่ะ
หลังจากดิฉันได้อ่านเรื่องเชี่ยนหมากแล้ว ขออนุญาตเรียนถามว่า ผู้เขียนมีแนวความคิดอย่างไรกับรูปทรงของเชี่ยนหมากของทางภาคอีสาน ซึ่งดิฉันมองดูเหมือนเป็นศิลปหัตถกรรมพื้นบ้าน ที่เขานำรูปทรงจากเจดีย์มาทำหรืออาจจะเป็นฐานพระพุทธรูป (เป็นการคาดคะเนค่ะ) เลยอยากถามผู้เขียนว่าเชี่ยนหมากหรือขันหมากมีแนวรูปทรงไปทางไหนค่ะ
ด้วยความเคารพ


โดย: นิตยา IP: 203.158.205.198 วันที่: 20 มกราคม 2556 เวลา:14:33:43 น.  

ชื่อ :
Comment :
  *ใช้ code html ตกแต่งข้อความได้เฉพาะสมาชิก
 

travelaround
Location :
กรุงเทพฯ Thailand

[Profile ทั้งหมด]

ฝากข้อความหลังไมค์
Rss Feed
Smember
ผู้ติดตามบล็อก : 164 คน [?]





ยินดีต้อนรับทุกท่านที่แวะเข้ามาชม blog มีข้อคิดเห็น เชิญ comment มาได้นะครับ ถ้าตอบได้ จะตอบให้ทันทีครับ แต่ถ้าไม่ทราบ ต้องขอเวลา จะค้นคว้ามาให้อ่านกัน ท่านที่จะถามคำถาม หรือติดต่อเรื่องบทความ ได้ทาง Email :- d_sign_place@yahoo.com ครับ


เรื่องต่างๆที่ผมได้เขียนหรือรวบรวม เรียบเรียงมานี้ ยินดีให้ทุกท่านได้อ่านเป็นวิทยาทานและเพื่อการศึกษา ถ้าจะนำไปโพสต่อใน website สาธารณะ หรือ website อื่นใดที่ไม่ใช่ทางพาณิชย์ กรุณาระบุที่มา คือ https://www.travelaround.bloggang.com และนามปากกาผู้เขียนคือ TraveLArounD ด้วย

แต่ขอสงวนสิทธิ์สำหรับการนำไปใช้ ในเชิงพาณิชย์ หรือโดยไม่ได้รับอนุญาตอย่างถูกต้อง จะถูกดำเนินคดี ตามกฏหมายลิขสิทธิ์

ส่วนบทความหรือภาพถ่ายใดๆ ที่ได้นำมาจาก website อื่น เพื่อเป็นข้อมูลประกอบเรื่องนั้นๆ เป็นการถ่ายทอดจากวิจารณญาณแล้วว่า มีความถูกต้องเป็นจริง มากที่สุด และได้นำมาจาก website ที่เป็นสาธารณะ ถ้าเรื่องราวหรือภาพของท่านที่ได้นำมาถ่ายทอดนี้ ไปละเมิดลิขสิทธิ์ของท่าน กรุณาแจ้งมาทาง email :– nana_sara1000@ymail.com ผมจะทำการลบข้อมูลหรือภาพที่ละเมิดลิขสิทธิ์ดังกล่าว ออกทันที

Acknowledges that I try to write or report accurately but postings may contain fact , speculation or rumor. I find images from the Web that are believed to belong in the public domain. If any stories or images that appear on the site are in violation of copyright law, please email to :- nana_sara1000@ymail.com and I will remove the offending information as soon as possible.


Website counter
: Users Online









ที่ดินเชียงใหม่ ทางไปแม่ริม ใกล้ศาลากลาง และสนามกีฬา 700 ปี ติดน้ำปิง ในหมู่บ้านเพชรริมปิง พื้นที่ 667 ตารางวา @ 14,000.- บาท สภาพแวดล้อมดี สนใจติดต่อ โทร. 0859559950



DESIGN PLACE CO.,LTD. รับออกแบบ และตกแต่งภายใน บ้านพักอาศัย ในแบบไทย และไทยร่วมสมัย



มรดก ฉบับที่ 1

มรดก ฉบับที่ 2

มรดก ฉบับที่ 3

มรดก ฉบับที่ 4

มรดก ฉบับที่ 5

มรดก ฉบับที่ 6

มรดก ฉบับที่ 7

ช่วยสนับสนุนการจัดทำ BLOG ด้วยการซื้อหนังสือ "มรดก" 1ชุด 7เล่ม (หนังสือเก่า) ในราคาชุดละ 700 บาท (รวมค่าส่งทางไปรษณีย์)

สนใจสั่งซื้อทาง E-mail :- nana_sara1000@ymail.com



New Comments
Group Blog
 
All Blogs
 
Friends' blogs
[Add travelaround's blog to your web]
Links
 

 Pantip.com | PantipMarket.com | Pantown.com | © 2004 BlogGang.com allrights reserved.