ดอกกระเจียว กระเจียวบัว ปทุมมาหรือบัวสวรรค์
เป็นชื่อที่ชาวบ้านเรียกกันติดปาก เป็นพันธุ์ไม้ประจำถิ่นที่ขึ้นมากที่สุดในประเทศไทยที่อุทยานฯแห่งนี้ ปกติจะขึ้นปะปนกับหญ้าเพ็กซึ่งเป็นไม้พื้นล่างของป่าเต็งรังหรือป่าโคกที่มีต้นไม้ใหญ่ขึ้นห่างๆสลับกับหิน ส่วนใหญ่จะมีไม้เหียงเป็นไม้เด่นกระจายอยู่ทั่วไป ตั้งแต่ลานหินงามจนถึงจุดชมวิว "สุดแผ่นดิน" ระยะทางประมาณ 1 กิโลเมตร นอกจากนี้ยังพบกระเจียวชนิดนี้ที่อุทยานแห่งชาติไทรทองอำเภอหนองบัวระเหว จังหวัดชัยภูมิ ซึ่งอยู่ในแนวสันเขาพังเหยเดียวกัน
ในทางวิชาการหรือทางพฤกษศาสตร์ ดอกกระเจียวเป็นพืชในสกุลขมิ้น อยู่ในวงขิง ข่า ขมิ้น เป็นพืชใบเลี้ยงเดี่ยว พืชในสกุลนี้มีไม่น้อยกว่า 65 ชนิด พบกระจายพันธุ์ตั้งแต่ทวีปออสเตรเลีย ทวีปเอเซีย จนถึงทวีปอาฟริกา มีอยู่ประมาณ 30 ชนิดที่มีถิ่นกำเนิดอยู่ตามภาคต่างๆของประเทศไทย พืชในสกุลนี้จะมีเหง้าช่วยสะสมน้ำและอาหารอยู่ใต้ดิน มีลำต้นสะสมอาหารอยู่ใต้ดิน และมีลำต้นเทียมอยู่เหนือพื้นดิน ทำหน้าที่สังเคราะห์แสง ลำต้นเทียมสูงประมาณ 20 ซม. กาบใบสีเขียว โคนสีแดง ก้านใบยาวประมาณ 10 ซม.ใบเป็นรูปรีค่อนข้างแคบ แผ่นใบเรียบไม่มีขน บริเวณเส้นกลางใบอาจมีสีแดง ดอก ช่อดอกเกิดจากปลายลำต้นเทียม ก้านช่อดอกยาวประมาณ 50 ซม. ดอกสีขาวปากสีม่วง ใบประดับส่วนบนสีชมพูม่วงหรือแดงเข้ม
พืชสกุลขมิ้นนี้นักพฤกษศาสตร์ได้แบ่งออกเป็นสองสกุลย่อย ตามลักษณะของใบประดับ ช่อดอกและอับเรณู โดยจะถือสีของปากเป็นหลัก
1.สกุลย่อย Pcurcuma หรือกลุ่มกระเจียว มีลักษณะเด่นคือ ไม่มีสีกลุ่มม่วงแดง ปากมักจะมีสีขาว หรือเหลือง ช่อดอกเกิดจากเหง้าและเกิดจากตายอดของลำต้น
2.สกุลย่อย Paracurcuma หรือกลุ่มปทุมมา มีลักษณะเด่นคือ สีกลุ่มม่วงแดงที่ปาก ช่อดอกเกิดจากตายอดของลำต้นเทียม
ดังนั้น ถ้าดูจากการแบ่งกลุ่มแล้ว "กระเจียว"ที่เราเรียกกัน ณ อุทยานแห่งชาติป่าหินงามนี้ ก็จะไม่ตรงกับการแบ่งกลุ่มของนักพฤกษศาสตร์ ซึ่งที่ถูกต้องจะต้องเรียกว่า "ปทุมมา" แต่นั่นก็เป็นเรื่องของแวดวงวิชาการ ที่ได้ค้นคว้านำเสนอมาให้ทราบ
ดีจัง คนไม่ค่อยเยอะเนาะคะ