มารู้จักหมู่เลือดกันเถอะ ท่านคงเคยได้ยินเรื่องราวเกี่ยวกับการทำนายนิสัยจากหมู่เลือด การทำนายดวงชะตาจากกรุ๊ปเลือดหรือการรับประทานอาหารตามกรุ๊ปเลือดกันมาบ้าง แต่ทราบหรือไม่ว่าจริงๆแล้วกรุ๊ปเลือดคืออะไรและมีความสำคัญอย่างไร “กรุ๊ปเลือด” หรือ “หมู่เลือด” เป็นลักษณะจำเพาะของสารแอนติเจนซึ่งเป็นโปรตีนหรือคาร์โบไฮเดรตที่อยู่บนผิวเม็ดเลือดแดง ซึ่งมีลักษณะแตกต่างกันไปในแต่ละบุคคล มีความสำคัญมากเนื่องจากหากจำเป็นต้องได้รับเลือด จะต้องได้รับเลือดจากบุคคลที่มีหมู่เลือดหมู่เดียวกัน หรือเข้ากันได้ มิเช่นนั้นอาจเกิดปฏิกริยาจากการให้เลือดผิดหมู่ซึ่งรุนแรงถึงขั้นเสียชีวิตได้ ดังนั้นคนเราทุกคนจึงควรทราบหมู่เลือดของตัวเอง เพื่อความรวดเร็วและปลอดภัยหากมีเหตุที่จะต้องได้รับเลือด หมู่เลือดนั้นมีอยู่ด้วยกันกว่า 40 ระบบแต่ที่มีความสำคัญจริงๆมีอยู่สองระบบคือ ระบบเอบีโอ (ABO) ซึ่งแบ่งหมู่เลือด 4หมู่คือ เอ (A), บี (B), โอ (O) และเอบี(AB) และระบบอาร์เอช (Rh) ซึ่งแบ่งหมู่เลือดเป็น อาร์เอชบวก (Rh positive) และ อาร์เอชลบ (Rh negative) ซึ่งคนที่มีหมู่เลือดอาร์เอชลบนั้นพบได้น้อยในคนไทย (ในคนไทย 1000 คนพบคนที่มีหมู่เลือดอาร์เอชลบเพียง 3 คน) จัดเป็นหมู่เลือดหายาก หมู่เลือดระบบเอบีโอ ( ABO blood group) เป็นหมู่เลือดที่มีความสำคัญมาก ถูกกำหนดโดยสารแอนติเจนที่อยู่บนผิวเม็ดเลือดแดงซึ่งมีสองชนิดคือ สารแอนติเจน ‘เอ’ ( A antigen) และแอนติเจน ‘บี’ ( B antigen) โดยคนที่ไม่มีสารแอนติเจนชนิดใด ก็จะสร้างสารต้าน (antibody) ต่อสารแอนติเจนชนิดนั้น ซึ่งถ้าได้เลือดผิดหมู่ก็จะเกิดปฏิกริยารุนแรงจากสารต้านจนเกิดอันตรายถึงแก่ชีวิตได้ หมู่เลือด A คือคนที่มีสารแอนติเจน A บนผิวเม็ดเลือดแดงและไม่มีสารแอนติเจน B จึงสร้างสารต้านต่อแอนติเจน B (anti B) ต้องได้รับเลือดจาก หมู่ A,O สามารถให้เลือดกับ หมู่ A, AB หมู่เลือด B คือคนที่มีสารแอนติเจน B บนผิวเม็ดเลือดแดงและไม่มีสารแอนติเจน A จึงสร้างสารต้านต่อแอนติเจน A (anti A) ต้องได้รับเลือดจาก หมู่ B,O สามารถให้เลือดกับ หมู่ B, AB หมู่เลือด AB คือคนที่มีทั้งสารแอนติเจน A และสารแอนติเจน B บนผิวเม็ดเลือดแดงและไม่สร้างสารต้านทั้งสองชนิด ต้องได้รับเลือดจาก หมู่ AB,A,O,B สามารถให้เลือดกับ หมู่ AB หมู่เลือด O คือคนที่ไม่มีทั้งสารแอนติเจน A และสารแอนติเจน B บนผิวเม็ดเลือดแดง จึงสร้างสารต้านต่อทั้งแอนติเจน A และแอนติเจน B ต้องได้รับเลือดจาก หมู่ O สามารถให้เลือดกับ หมู่ A,AB,O,B หมู่เลือดอาร์เอช (Rh blood group) เป็นหมู่เลือดที่มีความสำคัญเช่นกัน ถูกกำหนดโดยสารแอนติเจนที่อยู่บนผิวเม็ดเลือดแดงคือสาร ‘ดี’ (D antigen) โดยคนที่มีสาร D อยู่บนผิวเม็ดเลือดแดงก็จะเป็นหมู่เลือดอาร์เอชบวก (Rh positive) ส่วนคนที่ไม่มีสาร D อยู่บนผิวเม็ดเลือดแดงก็จะเป็นหมู่เลือดอาร์เอชลบ (Rh negative) ซึ่งพบได้น้อยในคนไทย โดยทั่วไปหมู่เลือดอาร์เอชลบ (Rh negative) จะยังไม่มีสารต้าน D ( anti D) อยู่เดิมแต่จะถูกสร้างชึ้นเมื่อได้รับเลือดอาร์เอชบวก (Rh positive)ซึ่งมีสาร D อยู่บนผิวเม็ดเลือดแดงหรือตั้งครรภ์บุตรที่มีเลือดอาร์เอชบวก ซึ่งสารต้าน D จะทำให้เกิดปฏิกริยาที่รุนแรงและเป็นอันตรายได้เช่นกันเมื่อได้รับเลือดอาร์เอชบวกซึ่งหลังสร้างสารต้านไปแล้ว นอกจากนั้นในผู้หญิงที่มีหมู่เลือดอาร์เอชลบที่มีสารต้าน D แล้ว หากตั้งครรภ์บุตรที่มีเลือดอาร์เอชบวก สารต้าน D จากร่างกายแม่จะสามารถเข้าไปทำลายเม็ดเลือดแดงของเลือดลูกที่อยู่ในครรภ์ ก่อให้เกิดอันตรายต่อลูกที่อยู่ในครรภ์ได้อีกด้วย ดังนั้นในคนที่มีหมู่เลือดอาร์เอชลบ หากมีเหตุที่จะต้องได้เลือดจึงควรจะได้เลือดหมู่อาร์เอชลบเพื่อป้องกันการสร้างสารต้าน D และหากตั้งครรภ์โดยที่ยังไม่มีสารต้าน D ก็ควรจะฉีดยาป้องกันการสร้างสารต้าน D ขณะตั้งครรภ์และหลังคลอด ส่วนในคนที่มีการสร้างสารต้าน D แล้วก็จะต้องได้รับเฉพาะเลือดอาร์เอชลบเท่านั้น มิฉะนั้นก็อาจเกิดอันตรายถึงชีวิตได้ ส่วนหมู่เลือดในระบบอื่นๆนั้นมีความสำคัญรองลงไป ไม่ได้ทำการตรวจเป็นประจำ แต่จะทำการตรวจหาสารต้านของหมู่เลือดระบบอื่นๆ (antibody screening) เฉพาะในผู้ป่วยที่ได้รับเลือดก่อนการให้เลือด การตรวจหมู่เลือด ในปัจจุบันหากท่านมาบริจาคเลือด เลือดของท่านก็จะได้รับการตรวจหมู่เลือดทั้งระบบเอบีโอและระบบอาร์เอชเพื่อเตรียมให้ผู้ป่วย และหากท่านมีหมู่เลือดชนิดพิเศษหายากท่านอาจได้รับการติดต่อจากธนาคารเลือดเพื่อขึ้นทะเบียนเป็นผู้บริจาคเลือดหมู่พิเศษซึ่งจะได้รับการติดต่อเพื่อมาบริจาคเลือดเมื่อมีผู้ป่วยที่มีความจำเป็นที่จะต้องใช้เลือดหมู่ของท่านต่อไป หากท่านเป็นผู้ป่วยที่จะต้องได้รับเลือด ท่านจำเป็นจะต้องได้รับการเจาะเลือดเพื่อมาตรวจที่ธนาคารเลือดเพื่อยืนยันหมู่เลือด ตรวจหาสารต้านหมู่เลือดในระบบอื่นๆและตรวจความเข้ากันได้กับเลือดที่จะได้รับ ก่อนที่จะได้รับเลือดทุกครั้งเพื่อความปลอดภัยในการได้รับเลือด หากท่านยังไม่ทราบหมู่เลือดของตนเอง ท่านสามารถรับการตรวจได้ที่โรงพยาบาลทุกแห่ง ทั้งนี้เพื่อเป็นประโยชน์แก่ตัวท่านเองเมื่อมีเหตุที่ต้องได้รับเลือดฉุกเฉิน ขอบคุณข้อมูลจาก อ.พญ.กุลวรา อนุรักษ์ภราดร ภาควิชาเวชศาสตร์การธนาคารเลือด Faculty of Medicine Siriraj Hospital คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล   Create Date : 26 มกราคม 2554 7 comments Last Update : 26 มกราคม 2554 13:32:10 น. Counter : 1505 Pageviews. Share Tweet

สวัสดีครับน้องกบ ได้ความรู้เรื่องหมู่เลือดมาเพียบเลย จากที่เคยรู้พื้นๆ คราวนี้ก็ชัดแจ้ง ขอบคุณมากนะที่จัดมาให้ชม   โดย: ปลายแป้นพิมพ์ 26 มกราคม 2554 16:24:01 น.

มาเยี่ยมชม มาทักทาย มาให้กำลังใจแก่ จขบ. ครับ อิอิ   โดย: อาคุงกล่อง 27 มกราคม 2554 1:58:20 น.

สวัสดีเช้าวันพฤหัสบดีค่ะคุณกบ ขอบคุณสำหรับสิ่งดีที่นำมาฝากกันเสมอนะค่ะ   โดย: ดอกฝิ่นในสายลมหนาว 27 มกราคม 2554 7:28:38 น.

รับได้แค่ โอ อย่างเดียวหรือนี้เรา ขอบคุณครับ   โดย: BestSama 27 มกราคม 2554 8:05:59 น.

ยถาวาที ตถาการี พูดอย่างไร ต้องทำอย่างนั้น ขอให้การรักษาคำพูด นำพาชีวิตเจริญรุ่งเรืองตลอดไป..นะคะ ปอป้าเลือด เอ แต่ให้ใครไม่ได้ มีคุณป่วนคอยขัดขวาง...ค่ะ   โดย: พรหมญาณี 27 มกราคม 2554 22:10:16 น.

ได้ความรู้มากมาย กดโหวตสาขาสุขภาพให้แล้วค่ะคุณกบ วันนี้เพิ่งกลับบ้านค่ะ ทำงานทั้งวันเลย รับจัดชุดและแต่งหน้าริ้วขบวนให้กับ อบต.ต่างอำเภอค่ะ ยกทีมงานไปหลายคน เหนื่อยแต่ก็มีรายได้มากขึ้น แวะมาทักทายก่อนนอนนะคะ ระลึกถึงเสมอค่ะคุณกบ   โดย: เกศสุริยง 27 มกราคม 2554 23:31:44 น.

โดย: นู๋หญิงจ๋า 28 มกราคม 2554 8:49:49 น.