อัตถะ 1. ประโยชน์, ผลที่มุ่งหมาย, จุดหมาย,
อัตถะ ๓ คือ
๑.
ทิฏฐธัมมิกัตถะ ประโยชน์ปัจจุบัน, ประโยชน์ในภพนี้
๒.
สัมปรายิกัตถะ ประโยชน์เบื้องหน้า, ประโยชน์ในภพหน้า
๓.
ปรมัตถะ ประโยชน์อย่างยิ่ง, ประโยชน์สูงสุด คือ พระนิพพาน
อัตถะ ๓ อีกหมวดหนึ่ง คือ
๑.
อัตตัตถะ ประโยชน์ตน
๒.
ปรัตถะ ประโยชน์ผู้อื่น
๓.
อุภยัตถะ ประโยชน์ทั้งสองฝ่าย
2. ความหมาย, ความหมายแห่งพุทธพจน์, พระสูตร พระธรรมเทศนา หรือพุทธพจน์ ว่าโดยการแปลความหมาย แยกเป็น
อัตถะ ๒ คือ
1.
เนยยัตถะ (พระสูตร) ซึ่งมีความหมายที่จะต้องไขความ,
พุทธพจน์ที่ตรัสตามสมมติ อันจะต้องเข้าใจความจริงแท้ที่ซ้อนอยู่อีกชั้นหนึ่ง เช่น ที่ตรัส เรื่อง
บุคคล ตัวตน เรา-เขา ว่า บุคคล ๔ ประเภท, ตนเป็นที่พึ่งของตน เป็นต้น
2.
นีตัตถะ (พระสูตร) ซึ่งมีความหมายที่แสดงชัดโดยตรงแล้ว,
พุทธพจน์ที่ตรัสโดยปรมัตถ์ ซึ่งมีความหมายตรงไปตรงมาตามสภาวะ เช่นที่ตรัสว่า
รูป เสียง กลิ่น รส เป็นต้น
อรรถ ก็เขียน
อรรถ เนื้อความ, ใจความ, ความหมาย, ความมุ่งหมาย, ผล, ประโยชน์
อรรถรส “รสแห่งเนื้อความ” “รสแห่งความหมาย” สาระที่ต้องการของเนื้อความ, เนื้อแท้ของความหมาย, ความหมายแท้ที่ต้องการ, ความมุ่งหมายที่แทรกซึมอยู่ในเนื้อความ คล้ายกับที่พูดกันในบัดนี้ว่า เจตนารมณ์
(พจนานุกรมว่า “ถ้อยคำที่ทำให้เกิดความซาบซึ้ง”)
ดูอัตถะ นัย 2 ให้ชัด 
ผู้ติดตามบล็อก : 9 คน [