BlogGang.com : : นมสิการ : เพ่งโทษ คือ ?

เพ่งโทษ คือ ?

การเพ่งโทษ จะมี 2 อย่าง เพ่งโทษที่ไม่ใช่ตัวของตัวเอง และ เพ่งโทษที่เป็นตัวของตัวเอง

การเพ่งโทษที่ไม่ใช่ตัวของตัวเอง เช่น วันนี้ไปทำงานสาย ก็โทษการจราจรที่ติดขัด หรือ โทษว่า ฝนตก น้ำท่วม หรือ โทษว่า คนอื่นเข้าห้องน้ำที่บ้านนาน ทำให้ต้องรอเข้าห้องน้ำนานมากกว่าปรกติ สรุปก็คือ ตัวเองนะดีแล้ว แต่คนอื่นไม่ดี สิ่งอื่นมันก็ไม่ดี

การเพ่งโทษที่เป็นของตัวเอง เช่น พอกิเลสในจิตใจเกิด ก็รู้สึกละอายใจในกิเลสที่เกิดขึ้นในจิตใจ มองตัวเองว่าแย่จริง เรื่องแค่นี้ก็คุมกิเลสไม่ให้เกิดไม่ได้

ไม่ว่าจะออกมาในแบบใดใน 2 แบบนี้ มันก็เป็นการครุ่นคิด อันเป็นจิตปรุงแต่ง ที่ไม่ใช่การปฏิบัติเพื่อการพ้นทุกข์ไปจากสังสารวัฏ

นักภาวนาที่ต้องการหลุดพ้น ควรทำความเข้าใจในเรื่องนี้ให้ถ่องแท้

การปฏิบัติธรรมเพื่อการหลุดพ้นนั้น นักภาวนาสมควรภาวนาให้จิตตั้งมั่น เพื่อควบคุมจิตไม่ให้คิดฟุ่งซ่าน (การคิดเพ่งโทษ นี่ก็เข้าข่ายคิดฟุ่งซ่านเช่นกัน ) และ การฝึกฝนเพื่อควบคุมจิตไม่ให้หลงเข้าไปยึดในความคิดที่เกิดขึ้น

เมื่อท่านอ่านมาถึงตรงนี้ ผมเชื่อว่า จะมีคำถามในใจของบางท่านเกิดขึ้นที่ว่า ถ้าอย่างนั้น การคิดกำจัดกิเลส เพราะเห็นว่ากิเลสมันไม่ดี มันก็เป็นการครุ่นคิด แล้วมันเป็นการปฏิบัติผิดอย่างนั้นหรือ

เรื่องนี้ ท่านสมควรทำความเข้าใจให้ดีอีกเช่นกันครับ อย่าเพียงตอบว่า ใช่ หรือ ไม่ใช่ เพราะมันมีวิธีการ มีเงื่อนไขกำกับอยู่

อันความคิดใด ๆ เช่นความคิดในการกำจัดกิเลสนั้น เป็นความคิดก็จริง เป็นความคิดในด้านดีก็จริง แต่ทว่า ในการปฏิบัติธรรมเพื่อการพ้นทุกข์นั้น ท่านไม่ใช่ไปคิดอยู่ตลอดเวลาว่าต้องกำจัดกิเลส แต่ท่านควรมี sense ของตนเองที่ไม่ใช่การไปครุ่นคิดที่ว่า สิ่งใดควรทำ สิ่งใดไม่ควรทำ การมี sense แบบนี้จะว่าเป็นสัมปชัญญะก็ได้ การรู้สึกผิดชอบชั่วดี เป็น sense ที่ไม่ใช่เป็นการคิดขึ้น แต่เป็น sense ที่รู้ได้เองจากการมีสัมปชัญญะ

ท่านควรมี sense แบบนี้อยูุ่เพื่อการดำรงค์ชีพทีเหมาะสมในทางโลก แต่ไม่ไปคิดถึงเรื่องพวกนี้ แล้วใช้ความรู้สึกตัวที่เป็นธรรมชาติตามกฏ 3 ข้อที่ผมว่าไว้ ฝึกฝนการเจริญสติสัมปชัญญะอยู่เนือง ๆ เพื่อให้เกิดจิตตั้งมั่น

เมื่อท่านฝึกฝนอย่างนี้ จึงจะเข้าทางแห่งมรรค

ให้มี Sense แต่ไม่ใช่การคิดเพ่งโทษ !

****************
เรื่องท้ายบท

เมื่อนักภาวนาฝึกฝนจนควบคุมจิตได้แล้ว ปัญหานี้จะจบลงไป นักภาวนาจะไม่มีการเพ่งโทษในสิ่งใด แม้แต่การเพ่งโทษตัวเองก็ไม่มีอีก

การควบคุมจิตใจได้ ก็มาจากสถานเดียว คือ การฝึกฝนสติสัมปชัญญะจนจิตตั้งมั่นเท่านั้น แล้วทุกอย่างจะดำเนินไปตามวิถีทางแห่งธรรมชาติของเขาเอง ปัญญาในทางธรรม นักภาวนาจะเห็นได้เอง ไตรลักษณ์ของขันธ์ 5 ก็เห็นได้เอง ซึ่งทุกอย่างล้วนมาจากจิตที่ตั้งมั่นเท่านั้น ไม่ใช่การคิดเองแต่อย่างใด

เพียงจิตที่ตั้งมั่นเห็นเองตามธรรมชาติ นี่คือภาวนามยปัญญาตามพุทธพจน์ที่ว่า

ภิกษุทั้งหลาย เธอจงเจริญสมาธิเถิด เมื่อจิตตั้งมั่นเธอจักเห็นธรรมตามความเป็นจริง

*******************

Create Date : 05 มกราคม 2554

Last Update : 29 มกราคม 2555 15:09:48 น.

3 comments

Counter : 2455 Pageviews.

อนุโมทนาสาธุครับ

โดย: shadee829 (shadee829

) วันที่: 5 มกราคม 2554 เวลา:21:13:33 น.

อนุโมทนาคะ

โดย: Nim IP: 110.168.42.197 วันที่: 6 มกราคม 2554 เวลา:21:05:11 น.

ผมจำเป็นต้องปิดการเขียนของท่านผู้อ่าน เนื่องจากกฏหมายอินเตอร์เนท
ที่อาจมีสิ่งผิดกฏหมายใส่เข้ามาใน blog

ท่านที่จะสนทนา หรือ ถามคำถาม ขอให้ส่ง email ถึงผมได้ที่
asknamasikarn@gmail.com

หรือสำหรับสมาชิก pantip จะส่งมาทางหลังไมค์ก็ได้เช่นกัน

โดย: นมสิการ

วันที่: 29 มกราคม 2555 เวลา:15:25:07 น.