Apple has lost a visionary and creative genius, and the world has lost an amazing human being.

But his spirit will forever be the foundation of Apple. 6 October 2011

<<
ตุลาคม 2558
 123
45678910
11121314151617
18192021222324
25262728293031
20 ตุลาคม 2558

การเมืองในสถาปัตยกรรมสมัยรัชกาลที่หนึ่ง (1)




เป็นหนังสือในเครือมติชนเขียนโดย อ. ชาตรี ประกิตนนทการ
เป็นการตั้งคำถามต่อความเชื่อที่มีมาอย่างยาวนานว่า
สถาปัตยกรรมในสมัยรัชกาลที่ 1 นั้น เป็นเพียงการรื้อฟื้นอยุธยา
ขึ้นมาในกรุงเทพเหมือนในสมัยเมื่อครั้งบ้านเมืองยังดี

หนังสือเล่มนี้ถูกวางขายมาหลายเดือน ก่อนที่ทาง สนพ. มติชน
จะจัดบรรยายโดยผู้เขียน และแถมด้วยการนำชมวัดพระเชตุพน
อันเป็นวัดหลักที่ใช้ในการศึกษาสถาปัตยกรรมในรัชกาลนี้
ที่มิวเซียมสยาม เพื่อสะดวกต่อการนำชมของจริง

คงไม่ใช่ครั้งแรกที่มีการทบทวนถึงความเชื่อเรื่องการรื้อฟื้นอยุธยา
แต่นี่คงเป็นครั้งแรกที่มีการศึกษาเรื่องนี้อย่างเป็นเรื่องเป็นราว
ซึ่งแรกนั้นมาจากการสังเกตสิ่งหนึ่งที่เด่นชัดในช่วงรัชกาลนี้
ก็คือ ความนิยมในพระประธานที่เป็นปางสมาธิ

พระแก้วมรกตที่มีค่าควรเมือง สลักจากหินสีเขียวก้อนใหญ่อันหาได้ยากยิ่ง
ที่สำคัญยังถูกอัญเชิญมาแต่เมื่อครั้ง พระองค์ยังคงเป็นเพียงเจ้าพระยา
เรียกได้ว่าเป็นพระพุทธรูปคู่บารมี อยู่ที่วัดพระศรีรัตนศาสดาราม
ก็คงไม่แปลกที่จะเป็นพระปางสมาธิ เพราะเป็นของมีมาแต่โบราณ

แต่เมื่อพระองค์ได้สร้างวัดโพธิ์ ซึ่งเกิดขึ้นหลังการครองราชย์หลายปี
พระองค์ก็ยังทรงโปรดเกล้าให้อัญเชิญพระประธานจากวัดศาลาสีหน้า
อันเป็นพระพุทธรูปสำริดสมัยอยุธยาตอนกลางที่ยังนิยมปางสมาธิ

การเลือกพระประธานมาเป็นวัดประจำรัชกาล ไม่ใช่เรื่องเล็กๆ
ด้วยพระราชอำนาจ จะว่าอยู่ใกล้ก็คงไม่ใช่เหตุผลหลักแน่ ๆ
แต่น่าจะเป็นความตั้งพระราชหฤทัย จากนั้นพระองค์ได้สร้าง
พระพุทธรูปปางสมาธิพระราชทานคืนไปยังวัดศาลาสี่หน้า



วัดต่อไปคือ วัดสระเกศ ที่มีประวัติว่า พระองค์มาสรงน้ำ
หลังจากกลับราชการเมืองเขมร ก่อนจะเสด็จเข้ามาปราบดาภิเษก
พระประธานในวัดนี้ เป็นพระพุทธรูปเก่าที่ปั้นปูนหุ้มขึ้นใหม่
ไม่มีใครรู้ว่าเดิมเป็นปางอะไร แต่ก็น่าจะปางสมาธิเหมือนปัจจุบัน

พระประธานวัดระฆังเป็นปางสมาธิ ไม่มีประวัติการสร้าง
แต่ด้วยรูปแบบทางศิลปกรรม พระพักตร์ที่ออกเป็นอยุธยาตอนปลาย
แต่มีแผ่นสังฆาฏิมีขนาดใหญ่อยู่กึ่งกลางพระวรกายที่ไม่ใช่ขนบอยุธยา
ดังนั้นจึงประมาณว่า น่าจะเป็นพระที่สร้างใหม่ในสมัยรัชกาลที่ 1

วัดต่อไปคือวัดที่พระองค์ตั้งใจจะบูรณะ นั่นก็คือวัดสุวรรณาราม
เหตุผลคือชื่อวัดทอง นั้นพ้องกับชื่อเดิมทองด้วงของพระองค์
เช่นเดียวกับวัดสุวรรณดารารามที่อยุธยาที่เป็นวัดประจำตระกูล

หลวงพ่อศาสดาเป็นพระสุโขทัยปางมารวิชัยเช่นเดียวกับ
พระประธานในอุโบสถวัดสุวรรณดารารามที่เป็นปางมารวิชัย

พระศรีศากยมุนีวัดสุทัศน์เป็นพระพุทธรูปองค์สุดท้ายในรัชกาลก็ว่าได้
ตามประวัตกล่าวว่า แม้พระองค์จะทรงประชวรแต่ก็ยังมีพระราชศรัทธา
ด้วยการถอดรองพระบาทลงไปเดินชักลากองค์พระด้วยพระองค์เอง
เป็นพระสุโขทัยเช่นเดียวกับหลวงพ่อศาสดาแน่นอนว่าเป็นปางมารวิชัย



Create Date : 20 ตุลาคม 2558
Last Update : 20 ตุลาคม 2558 16:11:43 น. 5 comments
Counter : 1501 Pageviews.  

 
ไปจากสุโขทัยก็เยอะค่ะ
ทำให้นึกถึงพระพุทธรูปศิลปะสุโขทัย ที่วัดพิพัฒน์มงคล เอาไปซ่อนไว้เพื่อหนีอะไร


โดย: tuk-tuk@korat วันที่: 20 ตุลาคม 2558 เวลา:15:51:50 น.  

 
ว้าว หนังสือเล่มนี้น่าสนใจจังเลยค่ะ

ขอบคุณที่เอามาแบ่งปันนะคะ


โดย: สาวไกด์ใจซื่อ วันที่: 20 ตุลาคม 2558 เวลา:18:40:28 น.  

 
การเมืองแฝงตัวอยู่ทุกหนแห่ง จากที่เคยเรียนประวัติศาสตร์ท่องจำใสๆ พออ่านการเมืองสมัยสมเด็จพระเจ้ากรุงธนบุรี กับการเมืองสมัยสมเด็จพระนารายณ์แล้วเข้าใจที่มาที่ไปของเหตุบ้านการเมืองต่างๆในยุคนั้นดีขึ้นเลยครับ
กรุงรัตนโกสินทร์ฟื้นเอาทั้งศิลปะ รูปแบบเมือง และขนบต่างๆของอยุธยากลับมาแทบหมดเลยครับ โดยเฉพาะอำนาจขุนนางและระบอบศักดินา เป็นสาเหตุให้พวกขุนนางเก่าร่วมมือกันโค่นล้มอำนาจของพระเจ้าตากสินลงไป
แต่พระแก้วมรกตไม่น่าจะเกี่ยวกับอยุธยา เพราะลงมาจากเมืองเชียงราย-->ล้านนา-->ล้านช้าง-->กรุงเทพ


โดย: ชีริว วันที่: 21 ตุลาคม 2558 เวลา:22:51:37 น.  

 
มาอ่าน
การเมืองในสถาปัตยกรรมสมัยรัชกาลที่หนึ่ง (1)
บันทึกการโหวต Blog ในวันนี้

ผู้เขียน Blog หมวดเนื้อหา Blog ได้รับโหวต
พรไม้หอม Health Blog ดู Blog
sawkitty Food Blog ดู Blog
mambymam Home & Garden Blog ดู Blog
ผู้ชายในสายลมหนาว Education Blog ดู Blog


โดย: newyorknurse วันที่: 22 ตุลาคม 2558 เวลา:2:17:13 น.  

 
ไปงานหนังสือ ที่แวะนาน.... อยู่นานที่สุด น่าจะเป็นบูธของมติชนนี่ล่ะค่ะ




โดย: สายหมอกและก้อนเมฆ วันที่: 27 ตุลาคม 2558 เวลา:13:37:24 น.  

ชื่อ : * blog นี้ comment ได้เฉพาะสมาชิก
Comment :
  *ส่วน comment ไม่สามารถใช้ javascript และ style sheet
 

ผู้ชายในสายลมหนาว
Location :


[ดู Profile ทั้งหมด]

ฝากข้อความหลังไมค์
Rss Feed
Smember
ผู้ติดตามบล็อก : 21 คน [?]




New Comments
[Add ผู้ชายในสายลมหนาว's blog to your web]