128. ปรับเปลี่ยนการงานอาชีพ ให้เป็นสัมมา (ให้เป็นกุศล)
“กมฺมุนา วตฺตตีโลโก (กัมมุนา วัตตติ โลโก) สัตว์โลก ย่อมเป็นไปตามกรรม”
กรรมดี หรือ การกระทำดี ทั้งทางกาย ทางวาจา และทางใจ (กุศลกรรม) มีผลเป็น วิบากกรรมดี หรือ กุศลวิบาก
วิบากกรรมดี หรือ กุศลวิบาก หมายถึง การได้รับ และ การได้ประสบกับ “สิ่งที่ดีๆทั้งหลาย” (ทำให้ชีวิตเป็นสุข)
กรรมไม่ดี หรือ การกระทำไม่ดี ทั้งทางกาย ทางวาจา และทางใจ (อกุศลกรรม) มีผลเป็น วิบากกรรมไม่ดี หรือ อกุศลวิบาก
วิบากกรรมไม่ดี หรือ อกุศลวิบาก หมายถึง การได้รับ และ การได้ประสบกับ “สิ่งที่ไม่ดีทั้งหลาย” (ทำให้ชีวิตเป็นทุกข์)
***************
การงานอาชีพที่เป็นมิจฉา (มิจฉาอาชีวะ) หมายถึง การงานอาชีพ ที่เป็นอกุศล หรือ ที่มีส่วนของอกุศล มีผลเป็น “อกุศลวิบาก”
การประกอบการงานอาชีพที่เป็นมิจฉา (มิจฉาอาชีวะ) จะก่อให้เกิด “อกุศลวิบาก” มาเติมเพิ่มในชีวิต
การงานอาชีพที่เป็นสัมมา (สัมมาอาชีวะ) หมายถึง การงานอาชีพ ที่เป็นกุศล หรือ ที่มีส่วนของกุศล และ ไม่มีส่วนของอกุศลปะปนอยู่ มีผลเป็น “กุศลวิบาก”
การประกอบการงานอาชีพที่เป็นสัมมา (สัมมาอาชีวะ) จะก่อให้เกิด “กุศลวิบาก” มาเติมเพิ่มในชีวิต
***************
การปรับเปลี่ยน “การงานอาชีพ”
ให้ถูก ให้ตรง ให้ชอบ ให้เป็นสัมมา (ให้เป็นกุศล)
เป็นสิ่งที่ มีความสำคัญอย่างยิ่ง
เพราะ การงานอาชีพ
เป็นสิ่งที่ทุกคน ต้องทำอยู่เป็นประจำ เพื่อเลี้ยงชีพตนและครอบครัว
บางคน 5 วัน/สัปดาห์
บางคน 6 วัน/สัปดาห์
บางคน ทุกวัน
***************
ถ้า “การงานอาชีพ”
ยังเป็น “มิจฉาอาชีวะ” อยู่
จะก่อให้เกิด “อกุศลวิบาก” มาเติมเพิ่มในชีวิต อย่างต่อเนื่อง
ทำให้ชีวิต ต้องประสบกับ “ความทุกข์ ความโศก โรค โทษ และ ภัย”
และ มักจะมีสิ่งที่ไม่ดี หมุนเวียนเข้ามาในชีวิต อย่างต่อเนื่อง
***************
การประกอบการงานอาชีพ
ที่ยังเป็น “มิจฉาอาชีวะ” อยู่
อาจจะได้ทรัพย์สินเงินทอง มากมาย
แต่ชีวิต มักจะไม่มีความผาสุก
และ มักจะสูญเสีย “ทรัพย์เงินทองที่หามาได้” โดยง่าย
ไม่อาจจะเก็บรักษาเอาไว้ได้ ยาวนาน
***************
มูลเหตุหลัก
ที่ทำให้คนเรา
ต้องประกอบ “การงานอาชีพ”
ที่ยังเป็น “มิจฉาอาชีวะ” อยู่
คือ “ความโลภ” และ “ความหลง”
***************
ถ้าเราต้องการจะทำให้ชีวิตของเรา
พ้นจากความทุกข์
และ มีความผาสุก ทั้งในชาตินี้ และชาติต่อๆไป
ในเบื้องต้น
เราต้องพิจารณา ปรับเปลี่ยน “การงานอาชีพ” ของเรา
ให้พ้นจาก “มิจฉาวณิชา 5” และ ให้พ้นจาก “มิจฉาอาชีวะ 5” ให้ได้ก่อน
มิจฉาวณิชา 5 ประกอบด้วย
1. สัตถวณิชชา ค้าอาวุธ
2. สัตตวณิชชา ค้ามนุษย์
3. มังสวณิชชา ค้าสัตว์สำหรับฆ่าเป็นอาหาร
4. มัชชวณิชชา ค้าของเมา
5. วิสวณิชชา ค้ายาพิษ
จาก พจนานุกรมพุทธศาสน์ ฉบับประมวลศัพท์ พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ. ปยุตฺโต) พระธรรมปิฎก (ประยุทธ์ ปยุตฺโต)
มิจฉาอาชีวะ 5 ประกอบด้วย - การโกง (กุหนา)
- การล่อลวง (ลปนา)
- การตลบตะแลง (เนมิตตกตา)
- การยอมมอบตนในทางผิด (นิปเปสิกตา)
- การเอาลาภต่อลาภ (ลาเภน ลาภัง นิชิคิงสนตา)
(สรุปจาก พระไตรปิฎก เล่มที่ ๑๔ พระสุตตันตปิฎก เล่มที่ ๖ มัชฌิมนิกาย อุปริปัณณาสก์)
***************
เมื่อเราสามารถปรับเปลี่ยน “การงานอาชีพ” ของเรา
ให้พ้นจาก “มิจฉาวณิชา 5” และ ให้พ้นจาก “มิจฉาอาชีวะ 5” ได้แล้ว
ในลำดับต่อไป
เราต้องทำการงานอาชีพของเรา ให้มีส่วนของกุศล
คือ ให้มีส่วนในการ “เกื้อกูลผู้อื่นสัตว์อื่น เกื้อกูลโลก และ เกื้อกูลสังคม”
เพื่อทำให้ “การงานอาชีพ” ของเรา เป็นสัมมายิ่งๆขึ้น
ซึ่งจะก่อให้เกิด “กุศลวิบาก” มาเติมเพิ่มในชีวิต อย่างต่อเนื่อง
***************
การงานอาชีพ หลายๆการงานอาชีพ
เป็นการงานอาชีพ ที่เป็นสัมมา (กุศล) โดยลักษณะของการงานอาชีพ อยู่แล้ว
เช่น ครูบาอาจารย์ แพทย์ พยาบาล บุคลากรทางการแพทย์ ฯลฯ
ผู้ที่ทำการงานอาชีพเหล่านี้
ด้วยใจ ด้วยความยินดี และ ทำอย่างเต็มที่ เต็มกำลัง
จะได้ทั้ง "เงิน" และ “กุศลวิบาก” ด้วย
แต่ถ้าทำอย่างจำใจทำ หรือ ทำด้วยความไม่ยินดี
หรือ ทำเพราะหวังสิ่งตอบแทนอื่น เป็นลาภ เป็นยศ เป็นสรรเสริญ ฯลฯ
หรือ ทำอย่างไม่เต็มที่ ไม่เต็มกำลัง
จะได้เฉพาะเงิน หรือ จะได้เฉพาะสิ่งตอบแทนอื่น
จะไม่ได้ “กุศลวิบาก” มาเติมเพิ่มในชีวิต
และ อาจจะได้ “อกุศลวิบาก” มาเติมเพิ่มในชีวิตด้วย
ชาญ คำพิมูล 
ผู้ติดตามบล็อก : 5 คน [