โดย โรม บุนนาค

คานหามพาหนะของคนมีบรรดาศักดิ์         สมัยก่อนที่ยังไม่มีรถยนต์ ผู้มีบรรดาศักดิ์ทั้งหลายจะไปไหนมาไหนก็ใช้วิธีขึ้นนั่งบนแคร่ มี ๔ คนหามหัวท้าย สะดวกสบายเหมือนมีคนขับรถให้นั่งอย่างทุกวันนี้                สมัยนี้การจราจรคับคั่ง โดยเฉพาะตอนที่เป็นคอขวด ถนน ๒ เลน ๓ เลนถูกปีบให้เหลือ ๑ หรือ ๒ เลน เช่นตอนขึ้นสะพาน ถึงตอนนี้ก็ต้องใช้ฝีมือเบียดกันหน่อย แต่บางคนไม่ได้ใช้แค่ฝีมือ ใช้ความหน้าด้านเข้าด้วย ปาดคนอื่นเขาดื้อๆ จนเกิดมีเรื่องมีราวกันก็บ่อย                ในสมัยที่ใช้แคร่คานหาม อย่าคิดว่าเรื่อง “จอมปาด” จะไม่มี การจราจรแคร่ในสมัยนั้น บางทีก็มีคอขวดที่ต้องเบียด ต้องชิง จนเกิดเรื่องเหมือนกัน                อย่างเช่นในปี พ.ศ. ๒๓๖๗ สมัยพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย รัชกาลที่ ๒ ในวันขึ้น ๑๓ ค่ำเดือน ๖ ได้มีพิธีพระราชทานเพลิงพระศพสมเด็จพระเจ้าน้องยาเธอกรมหลวงเทพวดี ที่ท้องสนามหลวง และมีมวยให้ชม ขุนนางข้าราชบริพารจึงไปร่วมพระราชพิธีกันพร้อมหน้า รวมทั้งเจ้าพระยามหาเสนา สมุหพระกลาโหม ซึ่งพาภรรยาน้อยไปดูมวยด้วย                เมื่อถึงเวลาค่ำ พระเจ้าอยู่หัวเสด็จฯ กลับ เหล่าขุนนางก็พากันกลับตาม หลายคนใช้เส้นทางผ่านประตูวิเศษไชยศรีไปออกประตูเทวาภิรมย์ เพื่อลงเรือที่ท่าขุนนาง หรือท่าราชวรดิฐในปัจจุบัน การจราจรที่ประตูวิเศษไชยศรีจึงคับคั่ง                ขณะนั้นแคร่ของเจ้าพระยามหาเสนา ซึ่งนอกจากจะมีแคร่ของภรรยาน้อยตามหลังแล้ว ยังมีบ่าวไพร่และทนายหน้าหอถือเครื่องยศตามมาอีกเป็นขบวน จะเข้าประตูวิเศษไชยศรีแต่ก็ยังเข้าไม่ได้ เพราะมีขบวนออกันอยู่ก่อนหน้านั้นแล้ว จึงต้องต่อคิวรออยู่ แต่พอขบวนของเจ้าพระยาอภัยภูธร สมุหนายก มาถึงก็ไม่รอช้า แหวกคิวบุกเข้าไปเลย ฝ่ายของเจ้าพระยามหาเสนาประท้วงก็ไม่ยอมฟัง ขบวนของสองเจ้าพระยาเลยเกิดตะลุมบอนกันขึ้น ฝ่ายเจ้าพระยามหาเสนาบอบช้ำมากหน่อย แต่ก็แย่งชิงกระบี่ฝักทองเครื่องยศของเจ้าพระยาอภัยภูธร แหวกผ่านประตูวิเศษไชยศรีเข้าไปได้                ฝ่ายขบวนของเจ้าพระยาอภัยฯ ผู้เสียกระบี่ เมื่อผ่านพ้นประตูวิเศษไชยศรี พอจะเลี้ยวไปทางศาลาลูกขุน ก็พบกับกลุ่มของพระตำรวจหลวง ซึ่งเพิ่งไปส่งเสด็จที่พระมหามณเฑียรกลับออกมา กลุ่มนี้มีบุตรหลานของเจ้าพระยาอภัยฯ อยู่หลายคน เมื่อทราบเรื่องราวที่เกิดขึ้น จึงพากันวิ่งตามขบวนของเจ้าพระยามหาเสนาไปทันที่ท่าเรือ เกิดตะลุมบอนกันอีกยก และแย่งกระบี่เครื่องยศของเจ้าพระยาอภัยฯกลับมาได้                ครั้นเสร็จงานพระศพแล้ว เจ้าพระยามหาเสนา ได้นำเรื่องนี้ขึ้นกราบบังคมทูลกล่าวโทษเจ้าพระยาอภัยภูธร โปรดฯ ให้พระเจ้าลูกยาเธอกรมหมื่นเจษฎาบดินทร์ และพระเจ้าน้องยาเธอกรมหมื่นศักดิพลเสพ เป็นตระลาการชำระความ แต่ทว่ายังไม่ทันจะแล้วเสร็จ ก็เกิดช้างเผือกล้มถึง ๒ เชือกติดต่อกัน คือในวันขึ้น ๗ ค่ำ ของเดือน ๗ พระยาเศวตไอยราล้ม ต่อมาอีกวันขึ้น ๘ ค่ำ พระยาเศวตคชลักษณ์ก็ล้มอีก ต้องตามคำโบราณที่ว่า หากเสนาบดีผู้ใหญ่วิวาทกัน ถือเป็นอุบาทว์ มักเกิดเรื่องร้ายต่อแผ่นดิน                พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ซึ่งชราภาพและทรงสะเทือนพระราชหฤทัย ที่สมเด็จพระเจ้าน้องยาเธอกรมหลวงเทพวดี ซึ่งเป็นพระเจ้าน้องยาเธอร่วมพระราชชนนีองค์สุดท้ายสิ้นพระชนม์ พอช้างเผือกต้องมาล้มคราวเดียวอีก ๒ เชือกเช่นนี้ จึงทรงพระวิตกเป็นที่ยิ่ง                มีพระราชดำรัสว่า สมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอเจ้าฟ้ามงกุฎ (พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว) พระชนม์ครบอุปสมบทแล้ว แต่เป็นเวลามีพระเคราะห์ร้ายแรง เสียช้างศรีบ้านเมืองไปแล้ว อย่าให้เสียปีเสียเดือนอีก ให้จัดการทรงผนวชเสียโดยเร็ว มิต้องแห่แหนเป็นการใหญ่ เหมือนอย่างประเพณีทรงผนวชพระเจ้าลูกยาเธอที่เคยทำมาแต่ก่อน                ครั้งถึงเดือน ๘ แรม ๑๑ ค่ำ พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย ก็เสด็จสู่สวรรคต โดยมิได้ดำรัสสั่งในการสืบราชสมบัติ เหตุการณ์บ้านเมืองอยู่ในความตรึงเครียดชั่วขณะ ทำให้กรณีพิพาทของสองเจ้าพระยาจากเหตุการณ์จราจรหน้าประตูวิเศษไชยศรี กลายเป็นคลื่นกระทบฝั่งที่ไม่มีใครให้ความสนใจอีก ประตูวิเศษไชยศรี

ขอบคุณ ผู้จัดการออนไลน์

คุณโรม บุนนาค

สวัสดิ์สิริชีววารค่ะ     

Create Date : 13 สิงหาคม 2558
Last Update : 13 สิงหาคม 2558 8:00:55 น.		0 comments
Counter : 1714 Pageviews.
Share Tweet