6 เม.ย. พ.ศ. 2325 สมเด็จเจ้าพระยามหากษัตริย์ศึกทรงขึ้นเสวยราชสมบัติ สืบแทนสมเด็จพระเจ้ากรุงธนบุรี พร้อมทรงพระนามว่า “พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก” ซึ่งนับเป็นกษัตริย์องค์แรกแห่งราชวงศ์จักรี ในขณะที่ทรงมีพระชนมายุ 46 พรรษา

       หลังจากนั้นอีก 15 วัน ซึ่งก็ตรงกับวันอาทิตย์ที่ 21 เม.ย. 2325 พระองค์ โปรดเกล้าฯให้ย้ายราชธานีมาสร้างใหม่ ณ ฝั่งตรงข้ามกรุงธนบุรี เพราะเห็นว่าเป็นชัยภูมิที่เหมาะสม โดยโปรดให้ทำพิธียกเสาหลักเมืองสร้างกรุงเทพฯขึ้น

ประวัติศาสตร์บรรทัดแรกของกรุงรัตนโกสินทร์ได้ถือกำเนิดขึ้นแล้ว...

ในทุกวันที่ 6 เม.ย.ของทุกปีนั้น เป็น“วันจักรี” อันถือเป็นวันแห่งการรำลึกมหาปฐมบรมราชจักรีวงศ์ สมเด็จพระพุทธยอดฟ้าฯ ผู้สถาปนากรุงเทพฯขึ้นเป็นราชธานี ซึ่งคนไทยมีวันนี้ได้ก็เพราะพระองค์ท่าน ดังนั้นในวันที่ 6 เม.ย. เราจึงควรรำลึกถึงพระมหากรุณาธิคุณของพระองค์ท่านที่มีต่อประเทศไทยโดยพร้อมเพรียงกัน

พระพุทธยอดฟ้าฯ ราชันจอมทัพ

       สมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช มีพระนามเดิมว่า “ด้วง” หรือ “ทองด้วง” ประสูติที่กรุงศรีอยุธยา เมื่อวันที่ 20 มีนาคม พ.ศ. 2279 ตรงกับ วันพุธแรม 5 ค่ำ เดือน 4 ปีมะโรง ในรัชกาลพระเจ้าอยู่หัวบรมโกศ เป็นบุตรของพระอักษรสุนทร (ทองดี) ข้าราชการกรมอาลักษณ์ กับท่านหยก ธิดาเศรษฐี

       เมื่อพระชนมายุได้ 12 พรรษา ได้ถวายตัวเป็นมหาดเล็กในสมเด็จเจ้าฟ้าอุทุมพร กรมขุนพรพินิต ครั้นมีพระชนมายุ 25 พรรษา ได้รับบรรดาศักดิ์เป็น หลวงกระบัตรเมืองราชบุรี ต่อมา พ.ศ. 2311 ได้เข้ามารับราชการในเมืองหลวงเป็น พระราชวรินทร์ ในกรมพระตำรวจหลวง

       ครั้งเมื่อเสด็จขึ้นเสวยราชสมบัติ ทรงประกอบพระราชกรณียกิจที่สำคัญคือ ทรงสถาปนากรุงรัตนโกสินทร์เป็นราชธานี ทรงโปรดให้สร้างพระบรมมหาราชวังและวัดพระศรีรัตนศาสดาราม (วัดพระแก้ว) พร้อมกับอัญเชิญพระแก้วมรกตมาประดิษฐานไว้ ให้ชาวไทยได้กราบไหว้บูชามาจนทุกวันนี้ 

ด้านการปกครองทรงโปรดให้ตรวจชำระกฎหมายขึ้นใหม่เรียกว่า “กฎหมายตราสามดวง” ส่วนทางด้านการศาสนา โปรดเกล้าฯ ให้มีการประชุมสังคายนาพระไตรปิฎก และจารึกเป็นอักษรบนใบลาน เรียกว่า “พระไตรปิฎกหลวงฉบับทองใหญ่”

และทรงบูรณะวัดวาอารามต่างๆมากมาย รวมทั้งวัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม (วัดโพธิ์) ซึ่งเป็นวัดประจำรัชกาลที่ 1 ด้วย

       นอกจากนี้สมเด็จพระพุทธยอดฟ้าฯ ถือเป็น “ราชันจอมทัพ” แห่งกรุงรัตนโกสินทร์อย่างแท้จริง เพราะทรงเป็นจอมทัพที่กรำศึกสงคราม มาตั้งแต่ปลายสมัยกรุงศรีอยุธยา สมัยกรุงธนบุรี และในรัชสมัยของพระองค์เอง ที่ทรงปกป้องบ้านเมืองให้รอดพ้นจากภัยข้าศึก

ดังปรากฏในประวัติศาสตร์สงครามเก้าทัพ ซึ่งทรงบัญชาเหล่าทหารด้วยกุศโลบายอันแยบคาย ทำให้สามารถนำชัยชนะมาสู่กองทัพไทยได้อย่างงดงาม

       พระบรมราชานุภาพของพระองค์จึงเป็นที่เลืองลือและยำเกรงทั่วไปในประเทศใกล้เคียง ทำให้ราชอาณาเขตของไทยขยายออกไปกว้างขวาง กว่าสมัยใดๆ ในขณะเดียวกันพระองค์ก็ทรงปกครองด้วยทศพิธราชธรรม ทำให้ไพร่ฟ้าประชาชนอยู่อย่างร่มเย็นเป็นสุข สมกับพระปณิธานที่ตั้งไว้ว่า

“ตั้งใจจะอุปถัมภก ยกยอพระศาสนา จะปกป้องขอบขัณฑสีมา รักษาประชาชนแลมนตรี”

ขอบคุณ MGR Online  

สวัสดิ์สิริชีววารค่ะ