สอนลูกรักสะอาด

กุญแจสำคัญของการสร้างทัศนคติที่ดีในการทำความสะอาดร่างกาย คือการเริ่มสอนให้ลูกรู้จักดูแลความสะอาดตั้งแต่อายุน้อยๆ เพื่อสร้างนิสัยรักความสะอาด รักสุขภาพ ให้มีสุขอนามัยที่ดีในอนาคต โดยที่คุณพ่อคุณแม่ไม่ต้องคอยจ้ำจี้จ้ำไชเลยล่ะค่ะ

วัย 1-2 ขวบ

เด็กวัยนี้มีความกลัวมากกว่าเด็กวัยอื่นๆค่ะ หากมีเหตุการณ์ที่ทำให้กลัวเพียงครั้งเดียว ก็จะจดจำจนทำให้แก้ไขได้ยาก อย่างกรณีอาบน้ำ หากหนูน้อยคนไหนเคยโดนแชมพูหรือสบู่เข้าตา เขาจะเป็นเด็กที่กลัวการอาบน้ำสระผมขึ้นสมองเลยค่ะ ดังนั้น จึงควรระมัดระวังไม่ให้เกิดเหตุการณ์ไม่ดีที่จะทำให้ลูกฝังใจได้

การสอนลูกในวัย 1-2 ขวบ เป็นการสอนให้เด็กซึมซับ และเคยชินกับการดูแลความสะอาดเท่านั้น คุณยังจะต้องคอยช่วยจับมือลูกในการแปรงฟัน ให้ลูกได้ใช้ขันหรือฝักบัวในการราดน้ำเอง แต่ยังต้องมีคุณคอยช่วยถูสบู่อยู่ อย่าไปคาดหวังว่าลูกจะทำความสะอาดร่างกายได้สะอาดหมดจด และทำได้เองโดยไม่ต้องบอก เพราะแม้ว่าลูกวัยนี้จะหยิบจับ เดินเหินได้คล่องบ้างแล้ว แต่ก็ยังเด็กเกินไปที่จะคิดทำอะไรได้ด้วยตัวเอง คุณพ่อคุณแม่จึงควรเป็นผู้ช่วย คอยแนะแนวทางปฏิบัติให้ลูกทีละขั้นตอน และทำเป็นกิจวัตร ซึ่งก็ต้องผนวกไปกับความสนุกและใช้เวลาสั้นๆ เพื่อไม่ให้ลูกรู้สึกเบื่อค่ะ

ลูกในวัย 2-3 ขวบ มีความเป็นตัวของตัวเองมากขึ้นและต้องการแสดงศักยภาพที่ตัวเองมีอยู่ให้คุณได้เห็น เมื่อลูกมีความเชื่อมั่นในตัวเองมากขึ้น คุณก็ต้องเชื่อมั่นในศักยภาพของลูกด้วย ปล่อยให้เขาได้หัดทำอะไรด้วยตัวเองบ้าง ไม่ใช่พอลูกทำอะไรไม่ถูกก็รีบจัดการเสียทุกอย่าง จนลูกเกิดความเคยชินไม่ยอมทำด้วยตัวเอง เพราะลูกรู้ว่าถ้าไม่ทำคุณก็จะทำให้ ยิ่งถ้าคุณบ่นเมื่อลูกทำอะไรไม่ถูก จะกลายเป็นความลดทอนความมั่นใจของลูกด้วยค่ะ

ทั้งถอดเสื้อผ้า รองเท้า ถุงเท้า ล้างหน้า อาบน้ำ ลูกวัยนี้สามารถจะทำได่เองค่ะ แต่ศักยภาพในการทำกิจกรรมต่างๆจะยังไม่ดีเท่ากับผู้ใหญ่อย่างเราๆ ดังนั้นคุณจึงต้องคอยให้คำแนะนำที่ถูกต้อง เปิดโอกาสให้ลูกได้หัดแปรงฟัน อาบน้ำ สระผมด้วยตัวเอง โดยมีคุณคอยดูแลอยู่ข้างๆ ถ้าลูกเบื่อควรโยงกิจกรรมต่างๆเข้ากับความสนุก พร้อมอธิบายให้ฟังว่า การดูแลความสะอาดร่างกายเป็นสิ่งจำเป็นที่ต้องทำทุกวัน ที่สำคัญ คุณต้องทำให้เป็นตัวอย่าง เพื่อลูกจะได้เห็นว่าคุณก็ทำกิจกรรมเหล่านั้นทุกวันด้วยเหมือนกัน

วิธีที่จะทำให้ช่วงเวลาแห่งการสอนลูกรักสะอาดเป็นเรื่องสนุกทำได้ดังนี้ค่ะ

เลือกเอง ปล่อยให้ลูกได้เลือกอุปกรณ์เกี่ยวกับการทำความสะอาดร่างกาย ไม่ว่าจะเป็นแปรงสีฟัน แชมพู สบู่ หรือฟองน้ำขัดตัวด้วยตัวเอง แต่ต้องแน่ใจว่าของทุกชิ้น ที่ลูกเลือกเหมาะกับช่วงวัยของลูกจริงๆ อย่างเช่น แปรงสีฟัน ควรจะเป็นแปรงที่ออกแบบมา สำหรับเด็ก แชมพู สบู่ที่อ่อนโยนต่อผิวบอบบาง เป็นต้น

หลากหลาย ให้ลูกได้มีแปรงสีฟัน แชมพู สบู่ ที่หลากหลาย เพื่อให้เป็นตัวเลือกที่เพิ่มความสนุกตื่นเต้น ก่อนเริ่มกิจกรรมได้เหมือนกันค่ะ

สนุก หาของเล่นสำหรับเล่นเวลาอาบน้ำ อาจเป็นตุ๊กตาลอยน้ำได้ หรือที่เป่าฟองสบู่มาเล่นกับลูกขณะทำกิจกรรม อาจเปิดดนตรีคลอไปด้วย จะได้ทั้งความสนุกและบรรยากาศที่ผ่อนคลายค่ะ

ป้องกันได้ ชวนกันไปซื้อหมวกคลุมที่ใช้เวลาสระผม ถามลูกว่าอยากได้สีไหนและอธิบายสรรพคุณ อย่างเช่น "หมวกเอาไว้ใส่เวลาสระผม กันแชมพูเข้าตาลูก ต่อไปนี้ ต่อไปนี้จะได้ไม่ต้องกลัวการสระผมแล้ว หนูอยากได้สีไหนจ๊ะ" เป็นต้น

คนส่วนใหญ่เข้าใจว่าวัยนี้เป็นวัยต่อต้าน ที่สั่งให้ทำอะไรเป็นต้อง "ไม่ ไม่ ไม่" ทุกที

ซึ่งในความเป็นจริงเขาไม่ได้คิดจะต้อต้านหรือดื้อดึงอะไรกับคุณพ่อคุณแม่หรอกค่ะ เพียงแต่ต้องการแสดงความเป็นตัวของตัวเองออกมาอวดให้คุณเห็นเท่านั้นเอง

ดังนั้น ถ้าหากว่าคุณพ่อคุณแม่ต้องการขจัดปัญหาที่เวลาสั่งให้ลูกทำอะไร แล้วจะต้องได้รับคำตอบจากปากของลูกน้อยว่า "ไม่" ตลอดล่ะก็ 'รักลูก' มีวิธีเปลี่ยนคำว่า "ไม่" เป็น "ได้จ๊ะ" มาฝากค่ะ

ทำเป็นกิจวัตร คุณพ่อคุณแม่ต้องทำให้ลูกคุ้นเคยกับการทำความสะอาดร่างกายอย่างเป็นประจำและสม่ำเสมอ โดยเลือกเวลาเดิม หรือใกล้เคียงเวลาเดิม เช่น อาบน้ำตอนตื่นนอน และก่อนเข้านอนทุกวัน แปรงฟันหลังอาหารทุกครั้ง เป็นต้น

เปลี่ยนคำสั่งให้เป็นการชักชวน อย่างที่เราๆท่านๆทราบกันดีว่าลูกวัย 1-3 ขวบ ไม่ชอบให้คุณพูดออกคำสั่งเท่าไรนัก คุณจึงควรหลีกเลี่ยงการบังคับหรือใช้น้ำเสียงที่แสดงถึงการออกคำสั่ง แต่หันมาใช้วิธีพูดเชิญชวนแทน เช่น พูดกับลูกว่า "วันนี้มาลองอาบน้ำด้วยสบู่กลิ่นใหม่ที่ลูกไปเลือกกับแม่มาดีไหมจ๊ะ" หรือว่า "วันนี้ลูกอยากใช้แปรงสีไหนแปรงฟันจ๊ะ" ถ้าเขายังไม่อยากทำก็อย่าบังคับค่ะ ค่อยๆเป็นค่อยๆไปดีที่สุด

เป็นตัวอย่างให้ลูกดู เมื่อถึงเวลาอาบน้ำ แปรงฟัน คุณพ่อคุณแม่อาจพูดมาลอยๆว่า "ทานอาหารเสร็จแล้วต้องแปรงฟัน ไปดูคุณแม่แปรงฟันกันไหมคะ" จากนั้นก็แปรงฟันให้ลูกดู ลูกจะค่อยๆจดจำ และอยากจะทำทุกอย่างเหมือนคุณบ้าง ตามลักษณะนิสัยชอบเลียนแบบของวัยนี้เลยค่ะ

ร่วมวงทำกิจกรรม ชวนลูกให้ทำกิจกรรมร่วมกัน ไม่ว่าจะเป็นแปรงฟัน อาบน้ำ สระผม ในกรณีอาบน้ำอย่าลืมว่า คุณจะต้องระวังเรื่องการแต่งกาบของลูกด้วยนะคะ ต้องเริ่มสอนในเรื่องการปกปิดส่วนที่ไม่สมควรจะเปิดเผยให้ผู้อื่นเห็นได้แล้ว

พูดให้เห็นข้อดีของการทำความสะอาดร่างกาย เป้าหมายสูงสุดของการสอนลูกให้รักสะอาด ก็คือ ช่วยให้ลูกรับรู้ว่าการดูแลความสะอาดร่างกายเป็นสิ่งจำเป็นที่ต้องปฏิบัติทุกวัน ฉะนั้น คุณจะต้องพูดข้อดีให้ลูกเห็น ทั้งขณะและหลังทำความสะอาดร่างกายทุกครั้ง

อย่าลืมชมเชย อย่าลืม...พูดชมลูกทุกครั้งที่เขาทำกิจกรรมเสร็จ ช่วยเพิ่มความมั่นใจให้ลูกได้ค่ะ

Create Date : 08 มีนาคม 2551		0 comments
Last Update : 17 มีนาคม 2551 21:09:18 น.
Counter : 1900 Pageviews.
Share Tweet