BlogGang.com : : wullop : ทำไมวัยรุ่นเป็นแชมป์มาราธอนได้(แต่)ยาก?

ภาพแสดงเส้นใยกล้ามเนื้อขนาดจิ๋ว (myofibrils = หมายเลข 4) รวมกันเป็นท่อหรือมัดกล้ามเนื้อเล็กๆ (muscle fibers = หมายเลข 3)

กล้ามเนื้อมัดเล็กๆ (muscle fibers = หมายเลข 3) จะมีเส้นใยประสาทสั่งการ (axon = หมายเลข 1) ไปเลี้ยง โดยจะส่งสัญญาณกระตุ้นให้กล้ามเนื้อหดตัวเป็นพักๆ ผ่านหน้าสัมผัส (neuromuscular junction = หมายเลข 2) ซึ่งมีรูปร่างคล้ายตีนตุ๊กแก > [ Wikipedia ]

เมื่อคนเราอายุมากขึ้นเส้นใยประสาทที่ไปเลี้ยงกล้ามเนื้อบางส่วนจะเสื่อมสภาพ ทำให้คนที่มีอายุมากขึ้นแข่งขันกีฬาประเภท "แรงและเร็ว" ได้ไม่ดีเท่าคนอายุน้อย (ยกเว้นอาศัยการฝึกและทักษะอย่างดีเข้าช่วย)

เป็นที่ทราบกันดีว่า นักกีฬาส่วนใหญ่จะประสบความสำเร็จในช่วงอายุน้อย โดยเฉพาะอายุต่ำกว่า 25-30 ปี

ทว่า... กีฬาประเภทที่ใช้ความทนทาน (endurance) สูง หรือเน้นการออกแรงต่อเนื่องนานๆ เช่น การวิ่งมาราธอน จักรยานทางไกล ฯลฯ กลับมีนักกีฬาระดับแนวหน้าที่มีอายุเฉลี่ยมากขึ้น วันนี้เรามีเหตุผลเรื่องนี้มาฝากครับ

ท่านอาจารย์หมอเกบ เมียคินอายุ 74 ปี เป็นโรคเบาหวานด้วย เป็นนักจักรยานทางไกลด้วย สัปดาห์หนึ่งขี่จักรยานเป็นระยะทางกว่า 200 ไมล์ หรือ 320 กิโลเมตร

ท่านสังเกตว่า เวลาสปีด (เร่งความเร็ว) จักรยานแข่งกับคนที่มีอายุน้อยกว่า... ท่านมักจะตามไม่ทัน แต่เรื่องความทนทาน หรือความสามารถในการออกกำลังนานๆ นั้น คนที่มีอายุมากขึ้นและฝึกมาอย่างดีมีความสามารถไม่แพ้คนอายุน้อยทีเดียว

ผลการศึกษาวิจัยพบว่า กล้ามเนื้อคนเราประกอบด้วยเส้นใยกล้ามเนื้อ (myofibrils) ขนาดจิ๋วจำนวนมากมาเรียงตัวขนานกัน ทำให้เกิดมัดกล้ามเนื้อทั่วร่างกาย

ใยกล้ามเนื้อแต่ละเส้นเล็กมาก และมีเส้นประสาทขนาดจิ๋วไปเลี้ยง... เมื่อคนเราอายุมากขึ้น เส้นประสาทขนาดจิ๋วบางส่วนจะเสื่อมสภาพไป ทำให้ใยกล้ามเนื้อเส้นเล็กๆ บางเส้นไม่ได้ใช้งาน และเสื่อมสภาพไป

ใยกล้ามเนื้อมี 2 ชนิดได้แก่ ไทพ์วัน (type I = ชนิดที่ 1) และไทพ์ทู (type II = ชนิดที่ 2)

ใยกล้ามเนื้อไทพ์วัน (type I = ชนิดที่ 1) เป็นใยประเภทที่ใช้ในการทำงานแบบ "ม้าตีนปลาย" หรือ "ทนทาน (endurance fibers)" หรือหดตัวได้ช้าหน่อยนานหน่อย ใช้ในการออกแรง-ออกกำลังประเภทค่อยเป็นค่อยไป ช้าๆ นานๆ เช่น ใช้ในการทรงตัว (ไม่ให้ลำคอหรือลำตัวล้มพับลง) ใช้ในการเดิน วิ่ง่ ขี่จักรยานทางไกล ฯลฯ

ใยกล้ามเนื้อไทพ์ทู (type II = ชนิดที่ 2) เป็นใยประเภทที่ใช้ในการทำงานแบบ "ม้าตีนต้น" หรือ "เร็วและแรง (strength and speed fibers)"

เด็กๆ และวัยรุ่นมีเส้นใยกล้ามเนื้อทั้ง 2 ชนิดนี้เต็มที่... ทีนี้เมื่ออายุมากขึ้น คนเราจะสูญเสียเส้นใยกล้ามเนื้อชนิด "ม้าตีนต้น" หรือเส้นใยประเภท "เร็วและแรง" ไปก่อน ทำให้สัดส่วนเส้นใยกล้ามเนื้อชนิด "ม้าตีนปลาย" หรือเส้นใยประเภท "ทนทาน" ออกแรงได้นานสูงขึ้น

ความแตกต่างของเส้นใยกล้ามเนื้อ 2 ชนิดอีกอย่างหนึ่งคือ ความสามารถในการใช้พลังงานจากน้ำตาล โดยดึงออกซิเจนจากเลือดเข้าไป และเผาผลาญจนได้ของเสียขั้นสุดท้ายเป็นน้ำและแก๊สคาร์บอนไดออกไซด์

กล้ามเนื้อไทพ์วัน (type I = ชนิดที่ 1) ประเภท "ทนทาน" หรือ "ม้าตีนปลาย" จะออกแรงได้ โดยทำให้เกิดของเสีย เช่น กรดแลคติค ฯลฯ น้อยกว่ากล้ามเนื้อไทพ์ทู (type II = ชนิดที่ 2)

คณะนักวิจัยได้ทำการทดลองให้กลุ่มตัวอย่างที่มีอายุต่างๆ กันออกแรง-ออกกำลังหนักเท่ากัน และตรวจหาระดับของเสียในกล้ามเนื้อ ซึ่งทำให้เกิดอาการปวดเมื่อยกล้ามเนื้อ

ผลการศึกษาพบว่า กล้ามเนื้อของคนที่อายุมากขึ้น (ซึ่งมีสัดส่วนของกล้ามเนื้อประเภท "ทนทาน" มากกว่า) มีของเสียสะสมในกล้ามเนื้อน้อยกว่ากล้ามเนื้อของคนที่อายุน้อย ทำให้มีอาการ "เจ็บปวด" จากการฝึกซ้อมหรือแข่งขันมาราธอนน้อยกว่า

การศึกษานี้อาจช่วยอธิบายได้ว่า ทำไมกล้ามเนื้อของคนอายุน้อยจึงมีจุดเด่นที่ "ความเร็วและแรง" เช่น ชกมวย วิ่งเร็วหรือวิ่งระยะใกล้ จักรยานระยะใกล้ ทุ่มน้ำน้ำหนัก ฯลฯ

ส่วนกล้ามเนื้อของคนที่มีอายุมากขึ้นมีจุดเด่นที่ "ความทนทาน" เช่น เดินไกล วิ่งระยะไกล จักรยานทางไกล ฯลฯ

ประสบการณ์ ความชำนาญ (การแข่งวิ่งทางไกลอาศัยทักษะ และการฝึกฝนนานกว่าการแข่งวิ่งระยะสั้น) และโครงสร้างกล้ามเนื้อที่ต่างกันอาจมีส่วนอธิบายได้ว่า ทำไมวัยรุ่นจึงเป็นแชมป์มาราธอนได้ แต่ก็ยากเย็นแสนเข็ญทีเดียว

ถึงตรงนี้... ขอให้พวกเราอย่าลืมออกแรง-ออกกำลังเป็นประจำ เพื่อสุขภาพจะได้ดีไปนานๆ ครับ

หัวข้อเรื่องวันนี้คือ 'Greater Endurance with Aging' แปลว่า "ความทนทานเพิ่มขึ้น (มากกว่า) ตามอายุ (ที่เพิ่มขึ้น)"

ตำแหน่งการย้ำเสียงที่ใช้คือ ย้ำเสียงหนักที่อักษรตัวหนา-ขีดเส้น (ใช้แถบสีเหลืองแต้มแสดงเสียงที่หนักที่สุด) เสียงที่เหลือพูดให้เบาลง ตัวอักษรเอียงให้ออกเสียงเบาๆ คล้ายเสียงกระซิบ

Thank drmirkin.com > Greater Endurance with Aging > Dr. Gabe Mirkin's Fitness and Health E-Zine > [ Click ] > January 18, 2009. / Source > Exercises and Sports Reviews. Jan. 2009.

ขอขอบพระคุณ > อ.นพ.ศิริชัย ภัทรนุธาพร สสจ.ลำปาง + อ.นพ.โอฬาร ยิ่งเสรี ผอ.รพ.ห้างฉัตร + อ.อรพินท์ บุญเสริม + อ.อนุพงษ์ แก้วมา > สนับสนุนเทคนิค iT.

นพ.วัลลภ พรเรืองวงศ์ โรงพยาบาลห้างฉัตร ลำปาง > สงวนลิขสิทธิ์ > ยินดีให้ท่านนำไปใช้เผยแพร่ความรู้ได้ ห้ามนำไปใช้เพื่อการค้า > 21 มกราคม 2552.