...

เป็นที่ทราบกันดีว่า ทุกวันนี้โรคแผลกระเพาะอาหาร-ลำไส้เล็กพบน้อยลง ขณะเดียวกันเจ้าเกิร์ดหรือโรคกรดไหลย้อน (GERD / gastroesophageal reflux disease) พบมากขึ้นเรื่อยๆ

ท่านอาจารย์แพทย์หญิงสุจิรัตน์ จูฑะพุทธิ แห่งโรงพยาบาลสมิติเวชสุขุมวิท และท่านอาจารย์สุวิทย์ จารุศรีวรกุล ตีพิมพ์เรื่อง "โรคกรดไหลย้อน" ในนิตยสาร GoodLife (www.goodlife.co.th) ฉบับ 22 (กันยายน-ตุลาคม 2551) หน้า 5-6 ผู้เขียนขอนำมาเล่าสู่กันฟังครับ 

...

ภาพหลอดอาหารอักเสบเรื้อรังจากโรคเกิร์ดหรือกรดไหลย้อนจนหลอดอาหารตีบ > [ Wikipedia ]

• 
  
  หลอดอาหารเป็นอวัยวะที่ทนกรดได้น้อย เมื่อมีกรดไหลย้อนจากกระเพาะอาหารขึ้นมาในหลอดอาหาร หลอดอาหารจะเกิดการอักเสบ
  
  


• 
  
  ถ้าการอักเสบนี้รุนแรงหรือเรื้อรังมากพอ... หลอดอาหารอาจตีบได้ นอกจากนั้นการอักเสบเรื้อรังยังอาจทำให้หลอดอาหารเสื่อมสภาพ และเสี่ยงมะเร็งหลอดอาหารเพิ่มขึ้น การใช้แต่ยาอย่างเดียวในโรคนี้มักจะได้ผลดีน้อยกว่าการปรับเปลี่ยนพฤติกรรม (ไลฟ์สไตล์) ร่วมด้วย
  
  

...

ภาพระบบทางเดินอาหาร > [ Wikipedia ]

• 
  
  จากปากลงไปเป็นคอหอย จากคอหอยลงไปเป็นหลอดอาหาร (esophagus) จากหลอดอาหารลงไปเป็นกระเพาะอาหาร (stomach) จากกระเพาะอาหารลงไปเป็นลำไส้เล็ก (small intestine) จากลำไส้เล็กลงไปเป็นลำไส้ใหญ่จนถึงทวารหนัก ท่อทั้งหมดนี้ภาษาบาลีเรียกว่า "อนฺตํ (อันตัง = ไส้)"
  
  

...

• 
  
  คนปกติจะมีหูรูดระหว่างกระเพาะอาหารกับหลอดอาหารแข็งแรงดี ทำให้อาหารและน้ำในกระเพาะอาหารซึ่งมีกรดปนอยู่ด้วยไม่ไหล หรือเอ่อล้นขึ้นมาในหลอดอาหาร
  
  


• 
  
  การทำงานของหูรูดในคนที่เป็นโรคเกิร์ดหรือกรดไหลย้อนไม่ค่อยดี ทำให้กรดไหลย้อนขึ้นเบื้องบน เกิดหลอดอาหารอักเสบ ทำให้มีอาการเรอกลิ่นเหม็นเปรี้ยว ปวดท้อง แน่นท้อง แน่นหน้าอก เจ็บหน้าอก แสบร้อนหน้าอกได้
  
  

...

• 
  
  ถ้ากรดไหลย้อนขึ้นมาสูงถึงระดับกล่องเสียงหรือคอหอย... อาจทำให้มีเสียงแหบ เจ็บคอ ไอเรื้อรังได้ โดยเฉพาะช่วงเวลากลางคืน
  
  

...

ภาพระบบย่อยอาหาร > [ Wikipedia ]

• 
  
  (1) = หลอดอาหาร; (2) = แนวกะบังลม; (3) = กระเพาะอาหาร; (4) = ตับ; (5) = ถุงน้ำดี; (6) = ลำไส้เล็ก; (7) = ตับอ่อน; (8) = ม้าม
  
  


• 
  
  คนที่เป็นโรคเกิร์ดจะมีกรดไหลย้อนจากกระเพาะอาหาร (3 / สีแดง) ขึ้นไปสุ่หลอดอาหาร (1 / สีขาว)
  
  

...

ทำไมบางคนถึงได้เกิดมาเป็น "เกิร์ด" คำตอบคือ หูรูด (sphinctor) ของคนบางคนทำงานได้ไม่ดีเท่าคนทั่วไป นอกจากนั้นบางคนยังมีความเสี่ยง หรือมีโอกาสเป็นโรค "เกิร์ด" มากกว่าคนทั่วไปได้แก่

• 
  
  (1). คนที่มีแรงดันในช่องท้องมาก เช่น ใส่เสื้อผ้าคับ ผู้หญิงที่ใส่สเตย์รัดรูป (ที่รัดหน้าท้อง) ฯลฯ
  
  

...

• 
  
  (2). คนอ้วน หรืออ้วนลงพุง
  
  


• 
  
  (3). คนที่สูบบุหรี่ > บุหรี่ทำให้หูรูดคลายตัวลง กรดไหลย้อนได้ง่าย
  
  

...

• 
  
  (4). เหล้า เบียร์ หรือเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ > ทำให้กรดในกระเพาะอาหารออกมากขึ้น แรงดันรวมจากอาหาร น้ำและลม (อากาศจากฟองแก๊ส หรือเมาไปพูดมากไป ทำให้กลืนลมเข้าไปมากขึ้น) ในกระเพาะอาหารมากขึ้นจนเอ่อล้นขึ้นหลอดอาหาร
  
  


• 
  
  (5). คนที่กินแล้ว "เอน (นอน)" เลย > อาหาร น้ำ และลมที่ค้างอยู่ในกระเพาะอาหารมีมาก ร่วมกับท่อหลอดอาหารเปลี่ยนแกนจากแนวดิ่งเป็นแนวนอน ทำให้กรดไหลย้อนได้ง่าย
  
  

...

• 
  
  (6). คนที่กินอาหารรสจัดหรือเผ็ดจัด > อาจทำให้กรดหลั่งมากขึ้น
  
  


• 
  
  (7). คนที่กินอาหารที่อาจทำให้เกิดลมในท้องมาก เช่น กินผักดิบผลไม้ดิบมากเกิน ดื่มนมมากเกิน ฯลฯ > คนที่เป็นโรคนี้ควรกินผักผลไม้แต่พอประมาณ ไม่มากเกิน กินอาหารมื้อเล็กๆ วันละหลายมื้อหน่อย ส่วนนมควรดื่มให้ห่างเวลานอนมากหน่อยคืออย่างน้อย 2 ชั่วโมง
  
  

...

• 
  
  (8). คนที่กินอาหารประเภท "ผัดๆ ทอดๆ"
  
  


• 
  
  (9). คนที่กินอาหารมื้อเย็นหรือค่ำมื้อใหญ่หรือกินใกล้เวลานอน > อาหารในกระเพาะอาหารใช้เวลาย่อย และค่อยๆ ระบายลงลำไส้เล็กประมาณ 2-5 ชั่วโมง ถ้าเรากินอาหารมื้อเย็นเป็นมื้อใหญ่ หรือกินใกล้เวลานอน... อาหาร น้ำ และลมจะค้างอยู่ในกระเพาะอาหารมาก ทำให้กรดไหลย้อนได้ง่าย วิธีที่ดีคือ กินอาหารมื้อเย็นเป็นมื้อเล็กๆ และกินให้เร็วขึ้น เพื่อให้อาหารย่อยให้หมดก่อนนอน
  
  

...

อาจารย์สุจิรัตน์กล่าวว่า อาหารไม่ได้เป็นสาเหตุ "ทั้งหมด"... คนๆ นั้นต้องมีปัญหาที่หูรูดไม่ดีอยู่ก่อน จึงจะมีอาการแบบ "เกิร์ด" 

โรคเกิร์ดเป็นโรคที่รักษาไม่หาย ควรปรับเปลี่ยนพฤติกรรม(ไลฟ์สไตล์) และใช้ยาเป็นครั้งคราวตามที่หมอแนะนำ คนที่เกิดมาเป็น "เกิร์ด" อย่าเพิ่งตกใจ เพราะใครๆ ก็เป็นโรคเกิร์ดได้ เป็นแล้วก็ไม่หาย (เช่น ผู้เขียนก็เป็น ฯลฯ)

...

ถึงตรงนี้... ขอให้พวกเรามีสุขภาพดี และมีหุ่นดูดีไปนานๆ ครับ

...

ขอแนะนำ                                              

• 
  
  เว็บไซต์ goodlife > รวบเนื้อหาสาระด้านอาหารสุขภาพ มีจุลสารสุขภาพให้ดาวน์โหลดหรือสมัครได้ฟรี
  
  


• 
  
  [ Click ]
  
  

ภาษาอังกฤษสบายๆ สไตล์เรา                     

...

ศัพท์ที่น่าสนใจตอนนี้คือ 'stomach' แปลว่า กระเพาะอาหาร

• 
  
  'stomach' เป็นคำนาม (noun) ออกเสียง [ สะ - ต้อม' - หมัค - ขึ ]
  
  


• 
  
  ย้ำเสียงที่พยางค์สองคือ "ต้อม" > เสียงที่เหลือให้ออกเสียงเบาลง เสียงท้ายคือ "ขึ" ออกให้เบาและสั้น
  
  


• 
  
  ฟังเสียงเจ้าของภาษา > คลิกเครื่องหมาย "ธงชาติ" หรือ "ลำโพง"
  
  


• 
  
  'stomach' > [ Click ]
  
  

...

ทีนี้ศัพท์ว่าด้วยความปวด (pain) ในภาษาอังกฤษนิยมเติมคำ '-ache' ไว้ท้ายอวัยวะที่ปวด ออกเสียง "เอค' - ขึ" ย้ำเสียงที่ "เอค" ส่วนเสียง "ขึ" ข้างท้ายให้ออกเสียงเบาและสั้น ตัวอย่างเช่น

• 
  
  'stomach' = กระเพาะอาหาร > 'stomachache' = ปวดท้อง > ออกเสียง > [ Click ]
  
  


• 
  
  'head' = หัว > 'headache' = ปวดหัว > ออกเสียง > [ Click ]
  
  


• 
  
  'tooth' = ฟัน > 'toothache' = ปวดฟัน > ออกเสียง > [ Click ]
  
  

ที่มา                                                     

• ขอขอบพระคุณ > ท่านอาจารย์แพทย์หญิงสุจิรัตน์ จูฑะพุทธิ แห่งโรงพยาบาลสมิติเวชสุขุมวิท (ท่านอาจารย์สุวิทย์ จารุศรีวรกุลเรียบเรียงบทความ) > "โรคกรดไหลย้อน" > GoodLife (www.goodlife.co.th) ฉบับ 22 (กันยายน-ตุลาคม 2551) หน้า 5-6.


• ข้อมูลในบล็อก "บ้านสุขภาพ" เป็นไปเพื่อการส่งเสริมสุขภาพและป้องกันโรค ไม่ใช่รักษาโรค  ท่านผู้อ่านที่มีโรคประจำตัว หรือมีความเสี่ยงต่อโรคสูง... ควรปรึกษาหมอที่ดูแลท่านก่อนนำข้อมูลไปใช้


• 
  
  นพ.วัลลภ พรเรืองวงศ์ โรงพยาบาลห้างฉัตร ลำปาง > สงวนลิขสิทธิ์บทความในบล็อก > ยินดีให้นำไปใช้ส่งเสริมสุขภาพ หรือเผยแพร่ความรู้ได้ ห้ามนำไปใช้เพื่อการค้า > 15 ธันวาคม 2551.